Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế xã hội hiện nay, nguồn nhân lực đóng vai trò then chốt quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Công ty TNHH Một thành viên Đầu tư và Phát triển Nông nghiệp Hà Nội (HADICO) với quy mô 310 lao động giai đoạn 2021-2023 đã nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác đào tạo nhân lực (ĐTNL) nhằm nâng cao năng suất lao động (NSLĐ) và chất lượng nguồn nhân lực phục vụ sản xuất kinh doanh (SXKD). Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng ĐTNL tại HADICO trong giai đoạn 2021-2023, đánh giá các thành tựu và hạn chế, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác đào tạo phù hợp với chiến lược phát triển của Công ty đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030. Nghiên cứu có phạm vi tại trụ sở chính và các chi nhánh của HADICO tại Hà Nội, sử dụng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp thu thập từ tháng 6 đến tháng 8 năm 2024. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc nâng cao hiệu quả ĐTNL, góp phần tăng NSLĐ, cải thiện chất lượng nhân lực, đồng thời hỗ trợ HADICO duy trì vị thế cạnh tranh trong lĩnh vực nông nghiệp trên thị trường Hà Nội và cả nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản trị nhân lực và đào tạo nhân lực trong doanh nghiệp, trong đó:

  • Lý thuyết Đào tạo nhân lực: ĐTNL được hiểu là quá trình cung cấp kiến thức, kỹ năng và phẩm chất nghề nghiệp cho người lao động (NLĐ) nhằm đáp ứng yêu cầu công việc hiện tại và tương lai. Quá trình này bao gồm bốn bước chính: xác định nhu cầu đào tạo, lập kế hoạch đào tạo, triển khai đào tạo và đánh giá kết quả đào tạo.

  • Mô hình xác định nhu cầu đào tạo: Bao gồm phân tích doanh nghiệp, phân tích công việc và phân tích đội ngũ nhân lực hiện có để xác định khoảng cách năng lực cần bù đắp.

  • Khái niệm năng lực và tiêu chuẩn năng lực: Năng lực được phân thành nhóm năng lực chung (lõi), năng lực theo vai trò và năng lực chuyên môn, được đánh giá theo các cấp độ để xây dựng bộ tiêu chuẩn năng lực phục vụ cho việc xác định nhu cầu đào tạo.

Các khái niệm chính bao gồm: Đào tạo nhân lực, Nhu cầu đào tạo, Kế hoạch đào tạo, Đánh giá đào tạo, Năng lực nhân sự, NSLĐ.

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo nhân sự, kết quả SXKD, kế hoạch và chi phí đào tạo của HADICO giai đoạn 2021-2023; dữ liệu sơ cấp thu thập qua phỏng vấn Ban Giám đốc, trưởng phòng, cán bộ nhân viên và khảo sát 200 người lao động.

  • Phương pháp chọn mẫu: Áp dụng công thức Yamane với sai số 5%, cỡ mẫu khảo sát là 175 người, thực tế khảo sát 200 người nhằm tăng độ tin cậy.

  • Phương pháp phân tích: Kết hợp phương pháp thống kê mô tả, tổng hợp và phân tích định lượng, sử dụng phần mềm Excel để xử lý số liệu, biểu diễn qua bảng, biểu đồ nhằm minh họa trực quan các kết quả.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu sơ cấp từ tháng 6 đến tháng 8 năm 2024, phân tích và đề xuất giải pháp đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng xác định nhu cầu đào tạo: HADICO xác định nhu cầu đào tạo dựa trên ba hình thức chính: đào tạo hội nhập, đào tạo thường xuyên theo kế hoạch và đào tạo đột xuất. Tỷ lệ nhân viên có nhu cầu đào tạo cao, nhưng số lượng thực tế được đào tạo thấp hơn kế hoạch, ví dụ năm 2023 có 120 lượt đăng ký nhưng chỉ đào tạo được 96 người (80%).

  2. Kế hoạch và mục tiêu đào tạo: Mục tiêu đào tạo chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công việc (55%), tiếp theo là nâng cao trình độ chuyên môn (22%) và kiến thức sản phẩm (18%). Đối tượng đào tạo tập trung vào nhân viên đang làm việc, chiếm tỷ lệ lớn qua các năm (năm 2023 đạt 80% so với tổng số đào tạo).

  3. Hình thức và phương pháp đào tạo: Đào tạo trong công ty chiếm tỷ lệ cao (87% năm 2023), chủ yếu sử dụng phương pháp đào tạo trực tuyến (40% hài lòng), đào tạo bổ sung kiến thức (35%), trong khi phương pháp kèm cặp và luân chuyển công việc ít được đánh giá cao (10-15%).

  4. Chi phí đào tạo: Nguồn kinh phí đào tạo chủ yếu từ lợi nhuận SXKD của Công ty, năm 2023 chi phí đào tạo bình quân khoảng 4,356,313 đồng/người. NLĐ tự chi trả khoảng 5,218,000 đồng/người cho các chương trình dài hạn. Công ty đã tăng dần ngân sách đào tạo qua các năm, thể hiện sự đầu tư ngày càng lớn cho ĐTNL.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy HADICO đã có sự quan tâm và đầu tư đáng kể cho công tác ĐTNL, góp phần nâng cao trình độ và năng lực nhân lực, từ đó cải thiện NSLĐ và hiệu quả SXKD. Tuy nhiên, việc xác định nhu cầu đào tạo chưa hoàn toàn sát thực tế công việc, dẫn đến tỷ lệ thực hiện đào tạo thấp hơn kế hoạch. Phương pháp đào tạo trực tuyến được đánh giá cao do tính linh hoạt và tiết kiệm thời gian, phù hợp với đặc thù công việc nông nghiệp của Công ty. Ngược lại, phương pháp kèm cặp và luân chuyển công việc chưa phát huy hiệu quả do áp lực công việc cao và thiếu thời gian hướng dẫn. Chi phí đào tạo tăng qua các năm phản ánh sự cải thiện về nguồn lực tài chính, tuy nhiên vẫn còn phụ thuộc một phần vào NLĐ tự chi trả, gây áp lực cho người lao động. So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành, HADICO có thể học hỏi kinh nghiệm trong việc xây dựng chương trình đào tạo sát thực tế hơn và đa dạng hóa phương pháp đào tạo để nâng cao hiệu quả.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện quy trình xác định nhu cầu đào tạo: Áp dụng hệ thống đánh giá năng lực định kỳ kết hợp với phân tích công việc chi tiết để xác định chính xác khoảng cách năng lực, từ đó xây dựng kế hoạch đào tạo sát với yêu cầu thực tế. Thời gian thực hiện: năm 2024-2025. Chủ thể: Phòng Tổ chức Hành chính phối hợp các phòng ban.

  2. Đa dạng hóa phương pháp đào tạo: Kết hợp đào tạo trực tuyến với đào tạo tại chỗ, tăng cường đào tạo theo nhóm, đào tạo tình huống và mô phỏng để nâng cao kỹ năng thực hành. Thời gian: triển khai từ năm 2024. Chủ thể: Phòng Đào tạo và Ban Giám đốc.

  3. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và công nghệ đào tạo: Nâng cấp phòng học, trang thiết bị hiện đại, phần mềm đào tạo trực tuyến để hỗ trợ hiệu quả quá trình học tập. Thời gian: 2024-2026. Chủ thể: Ban Giám đốc và Phòng Kỹ thuật.

  4. Tăng nguồn kinh phí đào tạo và hỗ trợ NLĐ: Xây dựng quỹ đào tạo riêng, giảm bớt chi phí tự túc cho NLĐ, đồng thời khuyến khích NLĐ tham gia đào tạo qua các chính sách thưởng, thăng tiến. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Ban Giám đốc và Phòng Tài chính Kế toán.

  5. Đánh giá và cải tiến liên tục hiệu quả đào tạo: Thiết lập hệ thống đánh giá kết quả đào tạo dựa trên hiệu suất công việc, phản hồi của học viên và quản lý để điều chỉnh chương trình phù hợp. Thời gian: thực hiện hàng năm. Chủ thể: Phòng Đào tạo và Ban Giám đốc.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ vai trò và tầm quan trọng của công tác đào tạo nhân lực trong nâng cao hiệu quả SXKD, từ đó xây dựng chiến lược đào tạo phù hợp.

  2. Phòng nhân sự và đào tạo: Cung cấp phương pháp xác định nhu cầu đào tạo, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện đào tạo hiệu quả, đồng thời đánh giá kết quả đào tạo.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị nhân lực: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về công tác đào tạo nhân lực trong doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp.

  4. Các tổ chức đào tạo và tư vấn nhân sự: Hỗ trợ xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, đồng thời phát triển các dịch vụ tư vấn đào tạo chuyên nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao công tác đào tạo nhân lực lại quan trọng đối với doanh nghiệp?
    Đào tạo nhân lực giúp nâng cao kiến thức, kỹ năng và thái độ của NLĐ, từ đó tăng năng suất lao động và hiệu quả SXKD. Ví dụ, HADICO đã nâng cao NSLĐ qua các chương trình đào tạo chuyên sâu.

  2. Làm thế nào để xác định nhu cầu đào tạo chính xác?
    Cần kết hợp phân tích công việc, đánh giá năng lực hiện tại và mục tiêu phát triển của doanh nghiệp. HADICO áp dụng bộ tiêu chuẩn năng lực và đánh giá định kỳ để xác định khoảng cách năng lực.

  3. Phương pháp đào tạo nào hiệu quả nhất trong doanh nghiệp nông nghiệp?
    Đào tạo trực tuyến và đào tạo tại chỗ kết hợp được đánh giá cao vì tính linh hoạt và sát thực tế công việc, phù hợp với đặc thù ngành nông nghiệp như tại HADICO.

  4. Chi phí đào tạo có ảnh hưởng thế nào đến hiệu quả đào tạo?
    Nguồn kinh phí đủ và được quản lý hiệu quả giúp tổ chức đào tạo bài bản, nâng cao chất lượng. HADICO đã tăng ngân sách đào tạo qua các năm, góp phần nâng cao trình độ nhân lực.

  5. Làm sao để đánh giá hiệu quả đào tạo một cách khách quan?
    Sử dụng các chỉ tiêu định lượng như tỷ lệ lao động được đào tạo, chi phí đào tạo bình quân, NSLĐ sau đào tạo và các chỉ tiêu định tính như sự thay đổi thái độ, năng lực thực thi công việc.

Kết luận

  • Đào tạo nhân lực tại HADICO đóng vai trò then chốt trong nâng cao NSLĐ và hiệu quả SXKD, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp.
  • Thực trạng ĐTNL cho thấy sự quan tâm đầu tư ngày càng tăng, tuy nhiên còn tồn tại hạn chế về xác định nhu cầu và phương pháp đào tạo.
  • Đề xuất các giải pháp hoàn thiện quy trình xác định nhu cầu, đa dạng hóa phương pháp đào tạo, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và kinh phí đào tạo.
  • Nghiên cứu có phạm vi và thời gian cụ thể, sử dụng dữ liệu sơ cấp và thứ cấp đảm bảo tính khách quan và thực tiễn.
  • Khuyến nghị HADICO tiếp tục đánh giá hiệu quả đào tạo định kỳ và điều chỉnh chiến lược đào tạo phù hợp với sự phát triển của ngành nông nghiệp và thị trường lao động.

Hành động tiếp theo: Ban Giám đốc và Phòng Tổ chức Hành chính cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo chi tiết cho giai đoạn 2024-2025 nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển của Công ty.