Đánh Giá Thành Quả Hoạt Động Ngành Chế Biến Thủy Sản Xuất Khẩu Bình Định

• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế
• Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
• Đề tài: Đánh Giá Thành Quả Hoạt Động Ngành Chế Biến Thủy Sản Xuất Khẩu Bình Định
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Bình Định

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP THẺ ĐIỂM CÂN BẰNG TRONG ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP
• 1.1. Tổng quan về phương pháp Thẻ điểm cân bằng trong đánh giá thành quả hoạt động
• 1.2. Nguồn gốc và sự phát triển của thẻ điểm cân bằng
• 1.3. Khái niệm thẻ điểm cân bằng
• 1.4. Vai trò của thẻ điểm cân bằng
• 1.5. Triển khai thẻ điểm cân bằng trong đánh giá thành quả hoạt động
• 1.6. Sứ mệnh, tầm nhìn và chiến lược
• 1.7. Các khía cạnh của thẻ điểm cân bằng
• 1.8. Quy trình xây dựng thẻ điểm cân bằng
• 1.9. Tình hình ứng dụng thẻ điểm cân bằng tại Việt Nam
• 1.10. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG NGÀNH CHẾ BIẾN THỦY SẢN XUẤT KHẨU BÌNH ĐỊNH
• 2.1. Giới thiệu khái quát về ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định
• 2.2. Vai trò và vị trí của các doanh nghiệp chế biến thủy sản Bình Định
• 2.3. Giới thiệu sơ lược về một số doanh nghiệp nghiên cứu
• 2.4. Thực trạng đánh giá thành quả hoạt động trong ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định
• 2.5. Thực trạng hoạt động kinh doanh của ngành chế biến thủy sản xuất khẩu trong năm 2016
• 2.6. Nhận xét về phương pháp đánh giá thành quả hoạt động trong ngành chế biến thủy sản xuất khẩu đang áp dụng
• 2.7. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: VẬN DỤNG THẺ ĐIỂM CÂN BẰNG TRONG ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÀNH CHẾ BIẾN THỦY SẢN XUẤT KHẨU BÌNH ĐỊNH
• 3.1. Sự cần thiết phải vận dụng thẻ điểm cân bằng trong đánh giá thành quả hoạt động của ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định
• 3.2. Phương hướng và nhiệm vụ, kế hoạch kinh doanh của ngành chế biến thủy sản xuất khẩu trong năm 2017
• 3.3. Xây dựng thẻ điểm cân bằng phục vụ trong đánh giá thành quả hoạt động của ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định
• 3.4. Xác định sứ mệnh, tầm nhìn, chiến lược
• 3.5. Tập hợp các mục tiêu chiến lược và xây dựng bản đồ chiến lược
• 3.6. Kết luận chương 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Phương Pháp Thẻ Điểm Cân Bằng BSC trong Chế Biến

Phương pháp Thẻ Điểm Cân Bằng (Balanced Scorecard - BSC) được phát triển từ những năm 1990 bởi Robert Kaplan và David Norton. Lý thuyết này xuất phát từ nghiên cứu 12 công ty, nhằm khảo sát các phương pháp đo lường hiệu suất mới. Các công ty tham gia nghiên cứu cho rằng các thước đo tài chính đã ảnh hưởng đến khả năng tạo ra giá trị. BSC đề cao các thước đo hiệu suất và thu hút được các hoạt động xuyên suốt tổ chức. BSC là mô hình quản trị công việc hiệu quả toàn diện, đánh dấu bước phát triển tiếp theo trong tiến trình phát triển chỉ số hiệu quả hoạt động. Kaplan và Norton tin rằng các doanh nghiệp muốn cải thiện hiệu quả quản lý tài sản vô hình như: thương hiệu, sự trung thành của khách hàng, nguồn nhân lực thì phải tích hợp việc đo lường các tài sản vô hình vào hệ thống quản trị của mình. BSC với 4 khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học hỏi phát triển giúp các nhà quản lý có được bức tranh cân bằng về hiệu quả hoạt động. BSC giúp tổ chức có được một hệ thống đo lường, đánh giá thành quả hoạt động không chỉ liên quan đến thước đo tài chính mà cả thước đo phi tài chính. Thước đo tài chính chỉ tái hiện kết quả tài chính trong quá khứ, không chỉ ra được kết quả tài chính trong tương lai.

1.1. Nguồn Gốc và Sự Phát Triển Của Thẻ Điểm Cân Bằng

BSC được phát triển từ những năm 1990 bởi các giáo sư trường đại học Harvard. Lý thuyết này ra đời từ một công trình nghiên cứu 12 công ty nhằm khảo sát các phương pháp mới trong lĩnh vực đo lường hiệu suất. Cùng với Kaplan và Norton, các công ty tham gia nghiên cứu cho rằng những thước đo tài chính đối với hiệu suất đã ảnh hưởng đến khả năng tạo ra giá trị của chính công ty. Và giải pháp là thẻ điểm cân bằng- công cụ đề cao các thước đo hiệu suất và thu hút được các hoạt động xuyên suốt tổ chức. [14] BSC là một mô hình quản trị công việc hiệu quả toàn diện để thành công trong kinh doanh.

1.2. Định Nghĩa và Vai Trò Quan Trọng của Thẻ Điểm Cân Bằng BSC

BSC là một hệ thống nhằm chuyển tầm nhìn và chiến lược của tổ chức thành những mục tiêu và thước đo cụ thể thông qua việc thiết lập một hệ thống đo lường thành quả hoạt động trong một tổ chức trên bốn khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học hỏi phát triển. BSC cung cấp một khung mẫu giúp biến chiến lược thành các tiêu chí hoạt động. Với góc nhìn tài chính cần phải đạt các mục tiêu về chiến lược năng suất cũng như chiến lược tăng trưởng doanh thu. Với góc nhìn khách hàng chúng ta phải đạt các mục tiêu về chất lượng, tính năng, giá cả, thương hiệu, hài lòng khách hàng.

II. Cách Thẻ Điểm Cân Bằng BSC Giải Quyết Bài Toán Chiến Lược

BSC liên kết tất cả các chiến lược đang áp dụng trong doanh nghiệp từ tài chính, bán hàng, thương hiệu, sản phẩm, quản lý hoạt động sản xuất, quản lý khách hàng đến cải tiến sản phẩm, nhân sự. Khi đánh giá và xác lập BSC của một doanh nghiệp phải dựa trên bốn khía cạnh tài chính - khách hàng - quy trình hoạt động nội bộ - học hỏi và phát triển nhưng được xuất phát từ tầm nhìn – sứ mạng – giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Nếu để ý chúng ta sẽ thấy mối quan hệ nhân quả của nó đến kết quả của doanh nghiệp, chỉ cần không làm tốt một khía cạnh này nó sẽ dẫn đến hệ quả của khía cạnh khác. Nếu xét bốn khía cạnh từ trên xuống thì đó chính là mong muốn hay kế hoạch thực hiện. Còn từ dưới lên thì đó là triển khai thực hiện. Mối quan hệ ràng buộc này sẽ tác động đến hệ thống mục tiêu của toàn tổ chức. BSC giúp làm cân bằng giữa hai cái nhìn này và đánh giá toàn diện bốn khía cạnh để từ đó xác lập hệ thống mục tiêu, thước đo và chỉ tiêu của chúng.

2.1. Các Khía Cạnh Quan Trọng của Thẻ Điểm Cân Bằng BSC

BSC có cấu trúc xuyên suốt từ sứ mệnh, các giá trị, tầm nhìn và chiến lược của tổ chức thông qua bản đồ chiến lược thấy rõ được BSC trong bốn khía cạnh tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ, học hỏi và phát triển tương ứng với các mục tiêu, thước đo, các chỉ tiêu và các sáng kiến. Với góc nhìn về quy trình nội bộ phải đạt các mục tiêu về quy trình quản lý hoạt động, quản lý khách hàng, quản lý cải tiến đổi mới và quản lý quy định và xã hội. Với góc nhìn về học hỏi và phát triển phải đạt các mục tiêu về vốn con người (kỹ năng, năng lực.), về vốn thông tin (bao nhiêu dữ liệu, công cụ phân tích dữ liệu gì? ứng dụng thông tin ra sao?) và vốn về tổ chức (khả năng lãnh đạo? Tính liên kết? Tính đồng đội? Văn hóa?)

2.2. Tình Hình Ứng Dụng Thẻ Điểm Cân Bằng BSC tại Việt Nam

Thực tế cho thấy, phương pháp BSC đã được khoảng 60% doanh nghiệp trong danh sách Fortune 1000 ứng dụng và xem như công cụ chi phối của thế giới kinh doanh vì mục tiêu lợi nhuận. Bởi lẽ đó mà BSC được tạp chí Harvard Busuness Rewiew gọi là một trong 75 ý tưởng có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20. BSC thực sự cần thiết cho các tổ chức, những gì mà BSC mang lại chính là phương pháp cân bằng chính xác và tổng thể của những thước đo tài chính với các yếu tố định hướng về kết quả tài chính trong tương lai của tổ chức.

III. Phân Tích Thực Trạng Ngành Chế Biến Thủy Sản Xuất Khẩu Bình Định

Ngành chế biến thủy sản xuất khẩu ở Bình Định là một trong những thương hiệu có uy tín trên thế giới với nhiều sản phẩm thủy sản đa dạng. Tuy nhiên để nâng cao năng lực cạnh tranh trong môi trường kinh doanh đầy khó khăn hiện nay đòi hỏi các doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu của Bình Định cần thay đổi tư duy kinh doanh và tiếp cận với những phương pháp quản trị mới, toàn diện và hiệu quả hơn. Hơn nữa, việc tận dụng lợi thế về vị trí địa lý và nguồn nguyên liệu giúp các doanh nghiệp tồn tại và phát triển khi không có chiến lược kinh doanh trong thời kỳ mở cửa đã mất dần di. Chính sự thiếu vắng chiến lược sản xuất kinh doanh cũng như việc xây dựng chiến lược dựa vào cá nhân sẽ không còn phù hợp và khó phát huy hiệu quả trong môi trường kinh doanh cạnh tranh hiện nay.

3.1. Vai Trò và Vị Trí của Các Doanh Nghiệp Chế Biến Thủy Sản Bình Định

Ngành chế biến thủy sản xuất khẩu ở Bình Định cũng là một trong những thương hiệu có uy tín trên thế giới với nhiều sản phẩm thủy sản đa dạng. Tuy nhiên để nâng cao năng lực cạnh tranh trong môi trường kinh doanh đầy khó khăn hiện nay đòi hỏi các doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu của Bình Định cần thay đổi tư duy kinh doanh và tiếp cận với những phương pháp quản trị mới, toàn diện và hiệu quả hơn.

3.2. Đánh Giá Thực Trạng Hoạt Động Kinh Doanh 2016 Của Ngành

Việc tận dụng lợi thế về vị trí địa lý và nguồn nguyên liệu giúp các doanh nghiệp tồn tại và phát triển khi không có chiến lược kinh doanh trong thời kỳ mở cửa đã mất dần đi. Chính sự thiếu vắng chiến lược sản xuất kinh doanh cũng như việc xây dựng chiến lược dựa vào cá nhân sẽ không còn phù hợp và khó phát huy hiệu quả trong môi trường kinh doanh cạnh tranh hiện nay.

IV. Ứng Dụng BSC Đánh Giá Thành Quả Ngành Chế Biến Thủy Sản

Việc lựa chọn và ứng dụng mô hình quản lý mới với tư duy chiến lược hiện đại được tiếp cận theo hệ thống thẻ điểm cân bằng là một hướng đi mới cho các doanh nghiệp. Phương pháp thẻ điểm cân bằng (Balanced Scorecard-BSC) ra đời giúp các doanh nghiệp chuyển tầm nhìn và chiến lược thành những mục tiêu và thước đo cụ thể thông qua việc thiết lập một hệ thống xoay quanh 4 khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và khía cạnh học hỏi và phát triển để đánh giá thành quả hoạt động của doanh nghiệp. Do đó, BSC sẽ là một công cụ khá tốt giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề vướng mắc, rủi ro và xây dựng kế hoạch khả thi trong kinh doanh.

4.1. Sự Cần Thiết Vận Dụng Thẻ Điểm Cân Bằng Trong Ngành Thủy Sản

Để đứng vững và phát triển ổn định trong xu thế cạnh tranh, hội nhập và toàn cầu hóa, doanh nghiệp phải xác định chiến lược kinh doanh rõ ràng, có một phương pháp đo lường được hiệu quả hoạt động, qua đó thực thi thành công chiến lược. Hiện nay, các công ty đang có những thay đổi về cách thức hoạt động nhưng chưa có những thay đổi về cách thức hoạt động và vẫn sử dụng thước đo tài chính là chủ yếu. Chính vì thế mà lựa chọn phương pháp thẻ điểm cân bằng giúp quản lý hiệu quả công việc và kết nối từng thành viên với chiến lược và mục tiêu chung của doanh nghiệp là việc làm quan trọng và thiết thực.

4.2. Xây Dựng Thẻ Điểm Cân Bằng Phục Vụ Đánh Giá Thành Quả Hoạt Động

BSC giúp các doanh nghiệp chuyển tầm nhìn và chiến lược thành những mục tiêu và thước đo cụ thể thông qua việc thiết lập một hệ thống xoay quanh 4 khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và khía cạnh học hỏi và phát triển để đánh giá thành quả hoạt động của doanh nghiệp. Do đó, BSC sẽ là một công cụ khá tốt giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề vướng mắc, rủi ro và xây dựng kế hoạch khả thi trong kinh doanh.

V. Hướng Dẫn Xây Dựng Thẻ Điểm Cân Bằng BSC Cho Ngành Thủy Sản

Để xây dựng Thẻ Điểm Cân Bằng hiệu quả, việc xác định sứ mệnh, tầm nhìn, chiến lược là vô cùng quan trọng. Sau đó, cần tập hợp các mục tiêu chiến lược và xây dựng bản đồ chiến lược một cách rõ ràng, thể hiện mối quan hệ nhân quả giữa các mục tiêu. Việc xác định các chỉ số đo lường hiệu quả (KPIs) phù hợp cho từng mục tiêu cũng cần được chú trọng. Đồng thời, cần có sự tham gia của các bộ phận liên quan trong quá trình xây dựng để đảm bảo tính khả thi và phù hợp.

5.1. Xác Định Sứ Mệnh Tầm Nhìn Chiến Lược cho Doanh Nghiệp

Việc xác định rõ sứ mệnh, tầm nhìn và chiến lược là bước quan trọng đầu tiên trong việc xây dựng BSC. Sứ mệnh thể hiện mục đích tồn tại của doanh nghiệp, tầm nhìn mô tả trạng thái mong muốn trong tương lai, và chiến lược là kế hoạch tổng thể để đạt được tầm nhìn đó.

5.2. Tập Hợp Mục Tiêu Chiến Lược và Xây Dựng Bản Đồ Chiến Lược

Sau khi xác định sứ mệnh, tầm nhìn và chiến lược, cần tập hợp các mục tiêu chiến lược cụ thể cho từng khía cạnh của BSC. Bản đồ chiến lược giúp thể hiện mối quan hệ nhân quả giữa các mục tiêu, từ đó giúp doanh nghiệp tập trung vào những yếu tố quan trọng nhất.

VI. Kết Luận Tiềm Năng và Tương Lai của BSC Ngành Thủy Sản

Việc áp dụng BSC trong ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định mang lại nhiều tiềm năng và cơ hội phát triển. BSC giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả hơn các nguồn lực, cải thiện năng lực cạnh tranh và đạt được các mục tiêu chiến lược. Tuy nhiên, để triển khai thành công BSC, cần có sự cam kết từ lãnh đạo, sự tham gia của nhân viên và sự kiên trì trong quá trình thực hiện. Với những nỗ lực đúng đắn, BSC có thể trở thành công cụ quản lý chiến lược hiệu quả, giúp ngành thủy sản Bình Định phát triển bền vững.

6.1. Đánh Giá Hiệu Quả Thực Thi Chiến Lược và Đề Xuất Phát Triển

Việc đánh giá hiệu quả thực thi chiến lược là bước quan trọng để đảm bảo rằng doanh nghiệp đang đi đúng hướng. Từ kết quả đánh giá, có thể đưa ra các đề xuất phát triển phù hợp để cải thiện hiệu quả hoạt động.

6.2. BSC Công Cụ Quản Lý Chiến Lược Hiệu Quả cho Ngành Thủy Sản

BSC không chỉ là một công cụ đo lường hiệu quả hoạt động mà còn là một công cụ quản lý chiến lược hiệu quả. BSC giúp doanh nghiệp tập trung vào những yếu tố quan trọng nhất, từ đó đạt được các mục tiêu chiến lược một cách hiệu quả.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành chế biến thủy sản xuất khẩu tại Bình Định đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế tỉnh với kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng trung bình 5,4%/năm, chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và cạnh tranh ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp trong ngành đang đối mặt với nhiều thách thức như chi phí đầu vào biến động, rào cản thương mại kỹ thuật và yêu cầu khắt khe về chất lượng sản phẩm từ các thị trường xuất khẩu. Việc đánh giá thành quả hoạt động của các doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định trở nên cấp thiết nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vận dụng phương pháp Thẻ điểm cân bằng (Balanced Scorecard - BSC) để đánh giá thành quả hoạt động của ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định trong năm 2016. Phạm vi nghiên cứu bao gồm ba doanh nghiệp chủ lực: Công ty cổ phần thủy sản Bình Định, Công ty cổ phần thực phẩm xuất nhập khẩu Lam Sơn và Công ty cổ phần đông lạnh Quy Nhơn. Nghiên cứu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về BSC, mô tả thực trạng đánh giá thành quả hoạt động hiện tại, đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả triển khai chiến lược kinh doanh trong ngành.

Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp một công cụ quản trị hiện đại, toàn diện giúp các doanh nghiệp chuyển đổi chiến lược thành hành động cụ thể, đồng thời tạo cơ sở khoa học cho việc đánh giá và cải tiến hiệu quả hoạt động kinh doanh trong ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Phương pháp Thẻ điểm cân bằng (Balanced Scorecard - BSC) do Robert Kaplan và David Norton phát triển từ đầu những năm 1990, là mô hình quản trị chiến lược toàn diện, giúp chuyển đổi tầm nhìn và chiến lược của tổ chức thành các mục tiêu và thước đo cụ thể trên bốn khía cạnh chính: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học hỏi phát triển.

• Khía cạnh tài chính: Đo lường hiệu quả tài chính như doanh thu, lợi nhuận, chi phí và các chỉ số sinh lời (ROA, ROE, ROI) nhằm đánh giá kết quả kinh doanh trong quá khứ và dự báo tương lai.
• Khía cạnh khách hàng: Tập trung vào sự hài lòng, trung thành, thị phần và giá trị khách hàng, giúp doanh nghiệp xác định phân khúc thị trường và nâng cao chất lượng dịch vụ.
• Khía cạnh quy trình nội bộ: Đánh giá hiệu quả các quy trình sản xuất, đổi mới, quản lý chất lượng và dịch vụ hậu mãi, nhằm tối ưu hóa hoạt động nội bộ.
• Khía cạnh học hỏi và phát triển: Đo lường năng lực nhân sự, hệ thống thông tin và văn hóa tổ chức, tạo nền tảng cho sự cải tiến liên tục và phát triển bền vững.

BSC không chỉ là công cụ đo lường mà còn là hệ thống quản trị chiến lược giúp kết nối các phòng ban, tăng cường truyền thông chiến lược và nâng cao sự cam kết của nhân viên đối với mục tiêu chung của doanh nghiệp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính kết hợp thu thập và phân tích số liệu định lượng từ ba doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu tại Bình Định trong năm 2016. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh và áp dụng BSC tại Công ty cổ phần thủy sản Bình Định, Công ty cổ phần thực phẩm xuất nhập khẩu Lam Sơn và Công ty cổ phần đông lạnh Quy Nhơn.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp phi xác suất, tập trung vào các doanh nghiệp chủ lực có quy mô và ảnh hưởng lớn trong ngành. Dữ liệu thu thập bao gồm:

• Dữ liệu thứ cấp: Báo cáo tài chính năm 2015-2016, các chính sách nội bộ, tài liệu quản lý chất lượng và các nghiên cứu liên quan đến BSC.
• Dữ liệu sơ cấp: Bảng khảo sát và phỏng vấn chuyên gia, cán bộ quản lý tại các doanh nghiệp.

Phân tích dữ liệu sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả, so sánh biến động tài chính, đánh giá các chỉ số hiệu quả hoạt động và phân tích nội dung phỏng vấn để làm rõ thực trạng và hiệu quả áp dụng BSC. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2017, bao gồm giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiệu quả tài chính chưa đồng đều: Doanh thu thuần năm 2016 của Công ty cổ phần thủy sản Bình Định đạt 1.078 tỷ đồng, tăng 23,95% so với năm 2015, trong khi Công ty cổ phần thực phẩm xuất nhập khẩu Lam Sơn và Công ty cổ phần đông lạnh Quy Nhơn giảm lần lượt 37,56% và 23,33%. Tỷ lệ lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giảm mạnh ở hai công ty Lam Sơn (-56,39%) và Đông lạnh Quy Nhơn (-83,02%), trong khi Bình Định giảm nhẹ 9,64%.

2. Chi phí hoạt động chiếm tỷ trọng lớn: Tỷ trọng giá vốn hàng bán chiếm trên 90% tổng doanh thu ở cả ba doanh nghiệp, trong đó Công ty Đông lạnh Quy Nhơn có tỷ lệ cao nhất 96,99%. Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp chiếm tỷ trọng thấp hơn nhưng vẫn ảnh hưởng đến lợi nhuận.

3. Ứng dụng BSC còn hạn chế: Các doanh nghiệp chủ yếu tập trung vào khía cạnh tài chính trong đánh giá thành quả, chưa khai thác đầy đủ các khía cạnh khách hàng, quy trình nội bộ và học hỏi phát triển. Việc xây dựng và triển khai BSC chưa đồng bộ, dẫn đến hiệu quả quản trị chiến lược chưa cao.

4. Tác động của môi trường kinh doanh: Rào cản thương mại kỹ thuật, yêu cầu kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ các thị trường xuất khẩu như Mỹ, EU, Hàn Quốc đã ảnh hưởng đến sản lượng và giá trị xuất khẩu, đòi hỏi doanh nghiệp phải đổi mới quy trình và nâng cao năng lực quản lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sự chênh lệch rõ rệt về hiệu quả tài chính giữa các doanh nghiệp trong ngành, phản ánh mức độ ứng dụng quản trị chiến lược và năng lực cạnh tranh khác nhau. Việc tập trung quá mức vào các chỉ số tài chính truyền thống khiến doanh nghiệp khó dự báo và thích ứng với biến động thị trường, đồng thời bỏ qua các yếu tố quan trọng như sự hài lòng khách hàng và đổi mới quy trình.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành dịch vụ và sản xuất khác tại Việt Nam, việc áp dụng BSC giúp doanh nghiệp cải thiện sự liên kết chiến lược và nâng cao hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, trong ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định, việc triển khai BSC còn mới mẻ và chưa được đầu tư bài bản, dẫn đến hiệu quả chưa như kỳ vọng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh doanh thu và lợi nhuận giữa các doanh nghiệp qua các năm, bảng tỷ trọng chi phí và bản đồ chiến lược thể hiện mối quan hệ nhân quả giữa các khía cạnh BSC, giúp minh họa rõ nét hơn về thực trạng và tiềm năng cải tiến.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Xây dựng và hoàn thiện hệ thống BSC đồng bộ: Các doanh nghiệp cần thiết lập bản đồ chiến lược rõ ràng, xác định mục tiêu và thước đo cụ thể cho cả bốn khía cạnh BSC nhằm đảm bảo sự cân bằng và toàn diện trong đánh giá thành quả. Thời gian thực hiện trong vòng 12 tháng, do ban lãnh đạo và phòng kế hoạch chiến lược chủ trì.

2. Tăng cường đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Đầu tư nâng cao kỹ năng, năng lực quản lý và nhận thức về BSC cho cán bộ quản lý và nhân viên nhằm nâng cao hiệu quả triển khai. Kế hoạch đào tạo định kỳ hàng quý, phối hợp với các tổ chức đào tạo chuyên nghiệp.

3. Cải tiến quy trình nội bộ và áp dụng công nghệ: Tối ưu hóa quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng và quản lý thông tin để đáp ứng yêu cầu thị trường xuất khẩu, giảm chi phí và tăng năng suất. Thực hiện trong 18 tháng, phối hợp giữa phòng sản xuất và công nghệ thông tin.

4. Tăng cường quản lý khách hàng và thị trường: Xây dựng hệ thống thu thập phản hồi khách hàng, phân tích thị trường và phát triển sản phẩm phù hợp nhằm nâng cao sự hài lòng và giữ chân khách hàng. Thời gian triển khai 6-12 tháng, do phòng marketing và bán hàng đảm nhiệm.

5. Thiết lập hệ thống giám sát và đánh giá liên tục: Áp dụng công cụ báo cáo định kỳ và phân tích dữ liệu để theo dõi tiến độ thực hiện các mục tiêu BSC, từ đó điều chỉnh kịp thời chiến lược và kế hoạch hành động. Thực hiện hàng tháng, do phòng kiểm soát nội bộ phối hợp với ban lãnh đạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp chế biến thủy sản: Giúp hiểu rõ về phương pháp quản trị chiến lược hiện đại, áp dụng BSC để nâng cao hiệu quả hoạt động và phát triển bền vững.

2. Phòng kế hoạch chiến lược và quản lý chất lượng: Cung cấp công cụ xây dựng bản đồ chiến lược, thiết lập thước đo hiệu suất và đánh giá thành quả hoạt động một cách toàn diện.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, kinh tế: Là tài liệu tham khảo khoa học về ứng dụng BSC trong ngành chế biến thủy sản, góp phần phát triển nghiên cứu chuyên sâu.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hỗ trợ xây dựng chính sách, chương trình đào tạo và tư vấn áp dụng mô hình quản trị hiện đại cho các doanh nghiệp trong ngành.

Câu hỏi thường gặp

1. BSC là gì và tại sao cần áp dụng trong ngành chế biến thủy sản?
   BSC là hệ thống quản trị chiến lược giúp chuyển đổi tầm nhìn thành các mục tiêu cụ thể trên bốn khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học hỏi phát triển. Áp dụng BSC giúp doanh nghiệp đánh giá toàn diện hiệu quả hoạt động, không chỉ dựa vào tài chính mà còn các yếu tố quan trọng khác, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh.

2. Các khía cạnh chính của BSC gồm những gì?
   Bốn khía cạnh chính là: (1) Tài chính – đo lường kết quả kinh doanh; (2) Khách hàng – đánh giá sự hài lòng và thị phần; (3) Quy trình nội bộ – tối ưu hóa hoạt động sản xuất và dịch vụ; (4) Học hỏi và phát triển – nâng cao năng lực nhân sự và đổi mới.

3. Làm thế nào để xây dựng bản đồ chiến lược trong BSC?
   Bản đồ chiến lược là sơ đồ thể hiện mối quan hệ nhân quả giữa các mục tiêu chiến lược trên bốn khía cạnh BSC. Quá trình xây dựng bắt đầu từ sứ mệnh, tầm nhìn, sau đó xác định mục tiêu tài chính, khách hàng, quy trình và học hỏi phát triển, đảm bảo sự liên kết chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau.

4. Những thước đo nào thường được sử dụng trong BSC?
   Ví dụ thước đo tài chính gồm ROA, ROE, lợi nhuận thuần; thước đo khách hàng như sự hài lòng, tỷ lệ giữ chân khách hàng; thước đo quy trình nội bộ như chi phí trung bình trên mỗi giao dịch, thời gian giao hàng; thước đo học hỏi phát triển như tỷ lệ nhân viên được đào tạo, mức độ hài lòng nhân viên.

5. Làm sao duy trì và phát huy hiệu quả áp dụng BSC?
   Cần có sự cam kết từ ban lãnh đạo, đào tạo liên tục cho nhân viên, thiết lập hệ thống giám sát và đánh giá định kỳ, đồng thời điều chỉnh mục tiêu và thước đo phù hợp với biến động thị trường và chiến lược doanh nghiệp. Ví dụ, tổ chức các buổi họp đánh giá hàng quý để rà soát tiến độ và hiệu quả thực hiện.

Kết luận

• Phương pháp Thẻ điểm cân bằng (BSC) là công cụ quản trị chiến lược toàn diện, giúp doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định chuyển đổi tầm nhìn thành các mục tiêu cụ thể và đo lường hiệu quả hoạt động trên bốn khía cạnh chính.
• Nghiên cứu đã đánh giá thực trạng áp dụng BSC tại ba doanh nghiệp chủ lực, chỉ ra sự tập trung chủ yếu vào khía cạnh tài chính và hạn chế trong việc khai thác các khía cạnh khác.
• Kết quả tài chính năm 2016 cho thấy sự biến động lớn giữa các doanh nghiệp, phản ánh mức độ ứng dụng quản trị chiến lược và năng lực cạnh tranh khác nhau.
• Đề xuất các giải pháp xây dựng hệ thống BSC đồng bộ, tăng cường đào tạo, cải tiến quy trình và quản lý khách hàng nhằm nâng cao hiệu quả triển khai chiến lược.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-18 tháng, giám sát và đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp, góp phần phát triển bền vững ngành chế biến thủy sản xuất khẩu Bình Định.

Hành động ngay hôm nay để áp dụng BSC hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cho doanh nghiệp của bạn!