Tổng quan nghiên cứu
Trong giai đoạn 2010-2015, tỉnh Bến Tre đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về lượng khách du lịch quốc tế, với số lượt khách tăng từ khoảng 540.000 người năm 2010 lên hơn 300.000 người vào năm 2012, đạt tốc độ tăng trưởng trên 15% mỗi năm. Tuy nhiên, tỷ trọng khách du lịch quốc tế tham gia loại hình du lịch homestay vẫn còn rất nhỏ, dưới 3% tổng số khách quốc tế đến tỉnh. Du lịch homestay tại Bến Tre, mặc dù phát triển muộn so với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long khác, đang được xem là một trong những loại hình du lịch trọng điểm nhằm phát triển bền vững, dựa trên tài nguyên thiên nhiên và văn hóa đặc trưng của vùng đất “Xứ Dừa”.
Nghiên cứu tập trung đánh giá tác động của giá trị cảm nhận đến sự hài lòng của du khách quốc tế khi trải nghiệm loại hình du lịch homestay tại Bến Tre. Mục tiêu cụ thể gồm: hệ thống hóa cơ sở lý luận về giá trị cảm nhận và sự hài lòng của du khách quốc tế; phân tích thực trạng và tiềm năng phát triển du lịch homestay tại Bến Tre; xây dựng và kiểm định mô hình hồi quy để xác định các nhân tố cấu thành giá trị cảm nhận ảnh hưởng đến sự hài lòng; đề xuất giải pháp nâng cao sự hài lòng của du khách quốc tế. Phạm vi nghiên cứu bao gồm dữ liệu sơ cấp thu thập từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2016 tại các điểm homestay trên địa bàn tỉnh, cùng số liệu thứ cấp từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre giai đoạn 2010-2015.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các chính sách phát triển du lịch homestay, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa sản phẩm du lịch và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương thông qua việc tăng cường sự hài lòng và giữ chân du khách quốc tế.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên lý thuyết về giá trị cảm nhận và sự hài lòng của khách hàng, được mở rộng trong lĩnh vực du lịch quốc tế và du lịch homestay. Giá trị cảm nhận được xem là một khái niệm đa chiều, bao gồm các thành phần: giá trị chức năng về cơ sở lưu trú, giá trị chức năng về dịch vụ được cung cấp, giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ, giá trị chức năng về giá cả, giá trị cảm xúc, giá trị xã hội và giá trị tri thức. Các thành phần này được xây dựng dựa trên thang đo PERVAL của Sweeney và Soutar (2001), thang đo GLOVAL của Sánchez và cộng sự (2006), và nghiên cứu của Jamal và Othman (2009) về du lịch homestay, đồng thời bổ sung giá trị tri thức theo Sheth và cộng sự (1991) nhằm phù hợp với đặc trưng trải nghiệm của du lịch homestay.
Sự hài lòng của du khách quốc tế được định nghĩa là trạng thái tâm lý phản ánh sự so sánh giữa kỳ vọng trước chuyến đi và trải nghiệm thực tế tại điểm đến. Mối quan hệ nhân quả giữa các thành phần giá trị cảm nhận và sự hài lòng được kiểm định thông qua mô hình hồi quy tuyến tính bội, với giả thuyết rằng tất cả các thành phần giá trị cảm nhận đều có tác động cùng chiều đến sự hài lòng của du khách.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với hai giai đoạn: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Dữ liệu sơ bộ được thu thập từ 60 khách du lịch quốc tế trải nghiệm homestay tại Bến Tre vào tháng 9 năm 2016, nhằm đánh giá sơ bộ thang đo qua kiểm định Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám phá (EFA). Nghiên cứu chính thức mở rộng quy mô với 160 phiếu khảo sát hợp lệ thu thập từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2016 tại các điểm homestay ở các huyện Châu Thành, Chợ Lách và thành phố Bến Tre.
Mẫu được chọn theo phương pháp thuận tiện phi xác suất, đảm bảo cỡ mẫu tối thiểu theo tiêu chuẩn phân tích EFA (n ≥ 150) và phân tích hồi quy (n ≥ 106). Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS 20.0, bao gồm thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo (Cronbach’s Alpha), phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc thang đo, phân tích hồi quy tuyến tính bội để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Các giả định của mô hình hồi quy như tính tuyến tính, phân phối chuẩn của phần dư, không đa cộng tuyến, không tự tương quan cũng được kiểm tra kỹ lưỡng.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tăng trưởng khách du lịch quốc tế và homestay tại Bến Tre: Lượt khách quốc tế đến Bến Tre tăng trưởng trung bình trên 15% mỗi năm giai đoạn 2010-2014, với số lượt khách homestay tăng 10,54 lần so với năm 2010. Tuy nhiên, tỷ trọng khách homestay chỉ chiếm dưới 3% tổng lượt khách quốc tế.
Đặc điểm nhân khẩu học và hành vi du lịch: Khách du lịch quốc tế chủ yếu đến từ các thị trường châu Á và châu Âu, có thu nhập cao và ưu tiên trải nghiệm văn hóa bản địa qua homestay. Thời gian lưu trú trung bình khoảng 3-5 ngày.
Kết quả phân tích Cronbach’s Alpha và EFA: Tất cả các thang đo giá trị cảm nhận và sự hài lòng đều đạt hệ số Cronbach’s Alpha trên 0,6, đảm bảo độ tin cậy. Phân tích EFA trích được 7 nhân tố tương ứng với các thành phần giá trị cảm nhận đề xuất, với tổng phương sai trích đạt 69,15%, hệ số tải nhân tố đều trên 0,5.
Kết quả hồi quy bội: Mô hình hồi quy giải thích 64% biến thiên của sự hài lòng (R² = 0,64). Các nhân tố giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ (β = 0,28), giá trị cảm xúc (β = 0,25), giá trị tri thức (β = 0,22) và giá trị chức năng về cơ sở lưu trú (β = 0,18) có tác động tích cực và có ý nghĩa thống kê đến sự hài lòng. Giá trị chức năng về giá cả và giá trị xã hội có tác động yếu hơn và không đạt mức ý nghĩa 5%.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ homestay đóng vai trò quan trọng nhất trong việc tạo ra sự hài lòng của du khách quốc tế, phản ánh sự quan tâm của du khách đến thái độ phục vụ, sự tận tâm và năng lực giao tiếp của chủ nhà. Giá trị cảm xúc và giá trị tri thức cũng có ảnh hưởng mạnh, cho thấy trải nghiệm cảm xúc tích cực và kiến thức văn hóa, lịch sử địa phương là những yếu tố then chốt trong du lịch homestay.
So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với nghiên cứu của Williams và Soutar (2009) và Jamal và Othman (2009) khi nhấn mạnh vai trò của giá trị cảm xúc và tri thức trong sự hài lòng của du khách trải nghiệm loại hình du lịch có tính trải nghiệm cao. Tuy nhiên, giá trị giá cả không phải là yếu tố quyết định trong trường hợp này, phù hợp với đặc điểm khách du lịch quốc tế có thu nhập cao và ưu tiên trải nghiệm hơn là chi phí.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện hệ số hồi quy β của từng nhân tố, giúp minh họa mức độ ảnh hưởng khác nhau của các thành phần giá trị cảm nhận đến sự hài lòng.
Đề xuất và khuyến nghị
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ homestay: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng giao tiếp, phục vụ khách quốc tế cho chủ nhà và nhân viên homestay nhằm tăng giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ. Mục tiêu tăng điểm đánh giá về thái độ phục vụ lên trên 4,0 trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các trung tâm đào tạo nghề.
Phát triển các trải nghiệm văn hóa và giáo dục: Đa dạng hóa các hoạt động trải nghiệm văn hóa, lịch sử, thiên nhiên nhằm tăng giá trị tri thức và cảm xúc cho du khách. Mục tiêu tăng số lượng hoạt động trải nghiệm lên ít nhất 5 chương trình mới trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Doanh nghiệp du lịch homestay, cộng đồng địa phương.
Cải thiện cơ sở vật chất lưu trú: Đầu tư nâng cấp tiện nghi, giữ gìn nét văn hóa truyền thống trong thiết kế homestay để tăng giá trị chức năng về cơ sở lưu trú. Mục tiêu đạt chuẩn phục vụ tối thiểu 3 sao homestay trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Chủ hộ kinh doanh homestay, chính quyền địa phương hỗ trợ kỹ thuật và vốn vay ưu đãi.
Xây dựng chính sách giá hợp lý: Duy trì mức giá cạnh tranh, minh bạch và phù hợp với chất lượng dịch vụ nhằm thu hút khách quốc tế. Mục tiêu ổn định giá dịch vụ trong phạm vi chấp nhận được của khách hàng trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các doanh nghiệp lữ hành.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: Có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách phát triển du lịch homestay bền vững, phân bổ nguồn lực hợp lý và nâng cao năng lực quản lý.
Doanh nghiệp kinh doanh homestay và lữ hành: Nhận biết các yếu tố giá trị cảm nhận quan trọng để cải thiện chất lượng dịch vụ, thiết kế sản phẩm phù hợp với nhu cầu du khách quốc tế, từ đó tăng sự hài lòng và giữ chân khách.
Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành du lịch: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, mô hình lý thuyết và kết quả phân tích để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến giá trị cảm nhận và sự hài lòng trong du lịch.
Cộng đồng địa phương và chủ hộ kinh doanh homestay: Hiểu rõ vai trò của mình trong việc tạo ra giá trị cảm nhận cho du khách, từ đó nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong phát triển du lịch cộng đồng.
Câu hỏi thường gặp
Giá trị cảm nhận là gì và tại sao quan trọng trong du lịch homestay?
Giá trị cảm nhận là sự đánh giá tổng thể của du khách về lợi ích và chi phí khi trải nghiệm dịch vụ homestay. Nó quan trọng vì ảnh hưởng trực tiếp đến sự hài lòng và quyết định quay lại của du khách.Những thành phần nào của giá trị cảm nhận ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng?
Nghiên cứu cho thấy giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ, giá trị cảm xúc và giá trị tri thức có tác động mạnh nhất, phản ánh sự quan tâm đến chất lượng phục vụ, trải nghiệm cảm xúc và kiến thức văn hóa.Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
Luận văn sử dụng phương pháp định lượng với khảo sát trực tiếp khách du lịch quốc tế, phân tích độ tin cậy thang đo, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy tuyến tính bội để kiểm định mô hình và giả thuyết.Tại sao giá trị giá cả không ảnh hưởng nhiều đến sự hài lòng?
Khách du lịch quốc tế tham gia homestay tại Bến Tre chủ yếu có thu nhập cao và ưu tiên trải nghiệm văn hóa, cảm xúc hơn là chi phí, nên giá cả không phải là yếu tố quyết định trong sự hài lòng.Làm thế nào để nâng cao sự hài lòng của du khách quốc tế khi trải nghiệm homestay?
Cần tập trung nâng cao chất lượng phục vụ của chủ nhà, phát triển các trải nghiệm văn hóa và giáo dục, cải thiện cơ sở vật chất lưu trú và xây dựng chính sách giá hợp lý, nhằm tạo ra giá trị cảm nhận tích cực cho du khách.
Kết luận
- Nghiên cứu đã xác định rõ các thành phần giá trị cảm nhận đa chiều ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng của du khách quốc tế khi trải nghiệm du lịch homestay tại Bến Tre.
- Giá trị chức năng về người cung cấp dịch vụ, giá trị cảm xúc và giá trị tri thức là những nhân tố quan trọng nhất.
- Mô hình hồi quy tuyến tính bội giải thích 64% biến thiên của sự hài lòng, cho thấy tính phù hợp và hiệu quả của mô hình nghiên cứu.
- Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ homestay, góp phần phát triển du lịch bền vững tại Bến Tre.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, mở rộng nghiên cứu sang các loại hình du lịch khác và theo dõi đánh giá tác động trong thực tiễn.
Hành động khuyến nghị: Các cơ quan quản lý và doanh nghiệp du lịch cần phối hợp triển khai các giải pháp nâng cao giá trị cảm nhận nhằm tăng cường sự hài lòng và giữ chân du khách quốc tế, góp phần phát triển du lịch homestay bền vững tại Bến Tre.