Nghiên cứu về đa dạng hóa hiệu quả và rủi ro tại các ngân hàng thương mại Việt Nam

• Tác giả: Võ Đức Thọ
• Người hướng dẫn: TS. Thân Thị Thu Thủy
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
• Đề tài: Đa Dạng Hóa, Hiệu Quả Và Rủi Ro Tại Các Ngân Hàng Thương Mại Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ Kinh Tế
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• TÓM TẮT LUẬN ÁN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát
• 1.3.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
• 1.7. Kết cấu luận án
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM
• 2.1. Đa dạng hóa tại ngân hàng thương mại
• 2.1.1. Khái niệm
• 2.1.2. Các loại hình và đo lường đa dạng hóa
• 2.2. Hiệu quả hoạt động kinh doanh tại ngân hàng thương mại
• 2.2.1. Đo lường hiệu quả hoạt động kinh doanh
• 2.2.2. Tỷ số tài chính
• 2.2.3. Hàm sản xuất kỹ thuật
• 2.3. Rủi ro tại ngân hàng thương mại
• 2.3.1. Các loại hình và đo lường rủi ro
• 2.4. Các lý thuyết và nghiên cứu thực nghiệm trước đây về đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro tại NHTM
• 2.5. Đa dạng hóa và hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng
• 2.5.1. Lý thuyết tăng trưởng
• 2.5.2. Lý thuyết quan điểm phát triển dựa vào nguồn lực
• 2.5.3. Lý thuyết tính kinh tế theo phạm vi
• 2.5.4. Lý thuyết hành vi của đa dạng hóa
• 2.5.5. Lý thuyết sức mạnh thị trường
• 2.5.6. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của đa dạng hóa đến hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng
• 2.5.7. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của hiệu quả hoạt động kinh doanh đến đa dạng hóa ngân hàng
• 2.6. Đa dạng hóa và rủi ro ngân hàng
• 2.6.1. Lý thuyết đại diện–chi phí đại diện
• 2.6.2. Lý thuyết danh mục đầu tư
• 2.6.3. Lý thuyết hành vi đầu tư
• 2.6.4. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của đa dạng hóa đến rủi ro ngân hàng
• 2.6.5. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của rủi ro đến đa dạng hóa ngân hàng
• 2.7. Hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 2.7.1. Lý thuyết lợi nhuận và rủi ro
• 2.7.2. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của hiệu quả hoạt động kinh doanh đến rủi ro ngân hàng
• 2.7.3. Các nghiên cứu thực nghiệm tác động của rủi ro đến hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng
• 2.8. Khe hở nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Mô hình nghiên cứu
• 3.1.1. Mô hình đa dạng hóa tác động đến hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng ở trạng thái tĩnh và trạng thái động
• 3.1.2. Mô hình đa dạng hóa tác động đến rủi ro ngân hàng ở trạng thái tĩnh và trạng thái động
• 3.1.3. Mô hình tác động đồng thời đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 3.2. Mô tả các biến trong các mô hình nghiên cứu
• 3.2.1. Các biến phụ thuộc và biến độc lập
• 3.2.2. Các biến kiểm soát
• 3.3. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.4. Dữ liệu nghiên cứu
• 3.5. Phương pháp nghiên cứu
• 3.5.1. Phương pháp ước lượng mô hình tĩnh
• 3.5.2. Bình phương tối thiểu tổng quát
• 3.5.3. Kỹ thuật ước lượng Driscoll-Kraay
• 3.5.4. Phương pháp ước lượng mô hình động
• 3.5.5. Phương pháp ước lượng tác động đồng thời
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu
• 4.2. Thống kê mô tả các thành phần của đa dạng hóa
• 4.3. Thống kê mô tả các biến trong mô hình nghiên cứu
• 4.4. Phân tích ma trận tương quan của các biến số
• 4.5. Kiểm định phương sai thay đổi
• 4.6. Kiểm định đa cộng tuyến
• 4.7. Kiểm định biến công cụ và nội sinh
• 4.8. Kết quả tác động một chiều của đa dạng hóa đến hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng
• 4.8.1. Kết quả mô hình tĩnh
• 4.8.2. Kết quả mô hình động
• 4.9. Kết quả tác động một chiều của đa dạng hóa đến rủi ro ngân hàng
• 4.9.1. Kết quả mô hình tĩnh
• 4.9.2. Kết quả mô hình động
• 4.10. Kết quả tác động đồng thời của đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 4.10.1. Đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 4.10.2. Đa dạng hóa, kém hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 4.11. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Hàm ý chính sách về đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro tại các ngân hàng thương mại Việt Nam
• 5.1.1. Hoạch định hoạt động kinh doanh ngân hàng
• 5.1.2. Định hướng công tác quản trị rủi ro ngân hàng
• 5.1.3. Công tác quản trị nợ xấu ngân hàng
• 5.1.4. Chú trọng công tác quản trị vận hành ngân hàng
• 5.1.5. Điều tiết tăng trưởng tín dụng ngân hàng
• 5.1.6. Cân nhắc chính sách cân bằng giữa hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng
• 5.2. Chính sách quản lý các ngân hàng thương mại Việt Nam
• 5.3. Đóng góp của luận án nghiên cứu
• 5.4. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.4.1. Hạn chế của đề tài
• 5.4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo
• CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU KHAM KHẢO
• DANH MỤC PHỤ LỤC
• PHỤ LỤC

I. Đa dạng hóa hiệu quả và rủi ro tại các ngân hàng thương mại Việt Nam Tổng quan

Luận án Tiến sĩ Kinh tế của Võ Đức Thọ, thực hiện tại Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh năm 2021, tập trung nghiên cứu mối quan hệ phức tạp giữa đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro tại các ngân hàng thương mại Việt Nam giai đoạn 2000-2018. Nghiên cứu này xuất phát từ bối cảnh áp lực tài chính và xu hướng chuyển dịch từ hoạt động ngân hàng truyền thống sang phi truyền thống, đặt ra câu hỏi về vai trò của đa dạng hóa trong việc nâng cao hiệu quả và kiểm soát rủi ro. Luận án xem xét bốn loại hình đa dạng hóa: tiền gửi, tín dụng, tài sản và thu nhập. Hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro được đo lường bằng cả tỷ số tài chính và hàm sản xuất kỹ thuật. Phương pháp nghiên cứu định lượng, sử dụng dữ liệu bảng và các mô hình hồi quy tĩnh và động, được áp dụng để phân tích mối quan hệ giữa các biến. Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học và thực tiễn quan trọng, cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản trị ngân hàng, nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý trong việc điều hành và quản lý hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam.

II. Phương pháp luận và kết quả nghiên cứu

Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng, ước lượng mô hình hồi quy trên dữ liệu bảng ở cả trạng thái tĩnh và động. Mô hình nghiên cứu bao gồm việc phân tích tác động một chiều của đa dạng hóa đến hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro, sau đó là phân tích tác động đồng thời của cả ba yếu tố. Các kiểm định cần thiết như kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến, biến công cụ và nội sinh được thực hiện để đảm bảo tính chính xác của kết quả. Kết quả nghiên cứu cho thấy mối quan hệ phức tạp giữa đa dạng hóa, hiệu quả và rủi ro. Ví dụ, "kết quả nghiên cứu đưa ra mối tương quan một chiều các loại hình ĐDH đến HQHĐKD và các loại hình ĐDH đến rủi ro ngân hàng". Ngoài ra, luận án còn phát hiện "tồn tại mối quan hệ đồng thời của ba yếu tố" đa dạng hóa, hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro ngân hàng. Kết quả này được phân tích chi tiết trong luận án, cung cấp cái nhìn sâu sắc về cơ chế tác động qua lại giữa các biến.

III. Hàm ý chính sách và đóng góp của nghiên cứu

Dựa trên kết quả nghiên cứu, luận án đề xuất một số hàm ý chính sách quan trọng cho các ngân hàng thương mại Việt Nam. Các hàm ý này bao gồm hoạch định hoạt động kinh doanh, quản trị rủi ro, quản trị nợ xấu, quản trị vận hành, điều tiết tăng trưởng tín dụng và cân bằng giữa hiệu quả hoạt động kinh doanh và rủi ro. Luận án cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách quản lý vĩ mô đối với hệ thống ngân hàng. "Luận án cũng hàm ý các chính sách cần thiết góp phần vào việc lựa chọn và sử dụng công cụ ĐDH để thực thi các chính sách nhằm đảm bảo hệ thống ngân hàng Việt Nam phát triển bền vững". Đóng góp của luận án nằm ở việc cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ giữa đa dạng hóa, hiệu quả và rủi ro trong bối cảnh Việt Nam. Nghiên cứu này giúp nâng cao hiểu biết về vấn đề này và hỗ trợ việc ra quyết định của các bên liên quan trong ngành ngân hàng.

IV. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo

Mặc dù đã đạt được những kết quả quan trọng, luận án cũng thừa nhận một số hạn chế, ví dụ như phạm vi nghiên cứu giới hạn trong giai đoạn 2000-2018 và tập trung vào các ngân hàng thương mại Việt Nam. Tác giả đề xuất một số hướng nghiên cứu tiếp theo, bao gồm mở rộng phạm vi nghiên cứu, xem xét các yếu tố khác ảnh hưởng đến hiệu quả và rủi ro ngân hàng, và áp dụng các phương pháp nghiên cứu khác để phân tích sâu hơn mối quan hệ giữa các biến. "Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo" được trình bày cụ thể trong chương cuối của luận án, mở ra những cơ hội nghiên cứu mới cho các nhà khoa học trong tương lai.