Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam giai đoạn 2011-2014 tăng trưởng bình quân chỉ đạt khoảng 5,7%/năm, thấp hơn mục tiêu đề ra, các doanh nghiệp ngành bao bì phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì và phát triển thị phần. Công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc, với lịch sử hình thành từ năm 2004 và chuyển đổi thành công ty cổ phần năm 2009, đã khẳng định vị trí thứ hai tại thị trường phía Bắc trong lĩnh vực bao bì mềm. Nghiên cứu tập trung phân tích chiến lược kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2012-2014, nhằm đánh giá thực trạng, chỉ ra những thành công và hạn chế, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện chiến lược đến năm 2020 với tầm nhìn đến 2025.

Mục tiêu nghiên cứu bao gồm: khái quát cơ sở lý luận về chiến lược kinh doanh; phân tích thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh và chiến lược của công ty; xác định nguyên nhân các tồn tại; đề xuất giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc, với dữ liệu chính từ giai đoạn 2012-2014 và dự báo đến năm 2020. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc hỗ trợ công ty nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, đồng thời thích ứng với môi trường kinh doanh biến động.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quản trị chiến lược kinh doanh hiện đại, trong đó nổi bật là:

  • Mô hình PESTEL: Phân tích môi trường vĩ mô gồm các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, môi trường và pháp luật, giúp nhận diện cơ hội và thách thức bên ngoài ảnh hưởng đến chiến lược doanh nghiệp.

  • Mô hình Năm lực lượng cạnh tranh của Michael Porter: Đánh giá môi trường vi mô qua năm lực lượng gồm đối thủ cạnh tranh hiện tại, đối thủ tiềm ẩn, khách hàng, nhà cung cấp và sản phẩm thay thế, từ đó xác định vị thế cạnh tranh và các chiến lược ứng phó.

  • Ma trận TOWS: Kết hợp phân tích điểm mạnh, điểm yếu nội bộ với cơ hội, thách thức bên ngoài để xây dựng các nhóm chiến lược SO, WO, ST, WT phù hợp.

  • Ma trận QSPM: Công cụ định lượng lựa chọn chiến lược tối ưu dựa trên trọng số và điểm hấp dẫn của các yếu tố môi trường và chiến lược khả thi.

Các khái niệm chính bao gồm: chiến lược kinh doanh, phân loại chiến lược (cấp doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh, chức năng), các loại chiến lược tăng trưởng (tập trung, hội nhập, đa dạng hóa), và các đặc trưng của chiến lược như tính nhất quán, cụ thể, khả thi và linh hoạt.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng, dựa trên nguồn dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

  • Nguồn dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông tin trực tiếp từ công ty qua phỏng vấn, khảo sát nhân sự và quản lý, quan sát thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh.

  • Nguồn dữ liệu thứ cấp: Báo cáo tài chính, số liệu sản lượng, doanh thu, tài liệu nội bộ công ty, các văn bản pháp luật liên quan, tài liệu nghiên cứu chiến lược kinh doanh trong và ngoài nước.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích SWOT, PESTEL, mô hình năm lực lượng cạnh tranh, ma trận TOWS và QSPM để đánh giá môi trường và lựa chọn chiến lược. Phân tích thống kê số liệu sản lượng, doanh thu, lợi nhuận giai đoạn 2012-2014 để đánh giá thực trạng.

  • Timeline nghiên cứu: Tập trung phân tích dữ liệu giai đoạn 2012-2014, dự báo và đề xuất chiến lược đến năm 2020, tầm nhìn đến 2025.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ các nhóm sản phẩm chính của công ty và các bộ phận quản lý liên quan, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng sản lượng và doanh thu ổn định: Sản lượng nhóm sản phẩm bánh kẹo tăng từ 18.175 nghìn m2 năm 2012 lên 25.141 nghìn m2 năm 2014, tương ứng tăng khoảng 38%. Doanh thu thuần nhóm này tăng từ 69,848 triệu đồng lên 112,288 triệu đồng, tăng 60,8%. Các nhóm khác như thực phẩm và dược phẩm cũng có mức tăng trưởng doanh thu lần lượt 85,5% và 25,7% trong cùng giai đoạn.

  2. Lợi nhuận tăng trưởng bền vững: Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng từ 1,757 triệu đồng năm 2012 lên 5,121 triệu đồng năm 2014, tăng gần 192%. Tổng lợi nhuận trước thuế cũng tăng từ 1,946 triệu đồng lên 5,757 triệu đồng, tương ứng tăng 196%.

  3. Nguồn lực và công nghệ được cải thiện: Công ty áp dụng hệ thống quản lý ISO, Lean, 5S, BSC, KPI, đồng thời đầu tư nâng cao trình độ nhân sự và cải tiến kỹ thuật sản xuất. Tuy nhiên, công nghệ in ấn và thiết bị vẫn cần được hiện đại hóa để cạnh tranh với các đối thủ như Ngai Mee và Tân Tiến.

  4. Môi trường kinh doanh có nhiều thách thức: Tăng trưởng GDP thấp, sức mua giảm, cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt là các công ty đầu tư mạnh về công nghệ và quy mô sản xuất. Các hiệp định thương mại tự do mở ra cơ hội nhưng cũng tạo áp lực cạnh tranh lớn.

Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng sản lượng và doanh thu của công ty phản ánh hiệu quả của chiến lược tập trung vào nhóm sản phẩm bánh kẹo và thực phẩm, vốn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu doanh thu. Lợi nhuận tăng trưởng bền vững cho thấy công ty đã kiểm soát tốt chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Việc áp dụng các hệ thống quản lý tiên tiến góp phần cải thiện chất lượng sản phẩm và năng suất lao động.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và công nghệ hiện đại đòi hỏi công ty phải đổi mới chiến lược, đặc biệt trong đầu tư công nghệ và mở rộng thị trường. Môi trường kinh tế vĩ mô không ổn định làm giảm sức mua, ảnh hưởng đến tiêu thụ sản phẩm bao bì, nhất là các nhóm ngành phụ trợ như mì, gia vị và nông dược có doanh thu giảm nhẹ.

So sánh với các nghiên cứu về chiến lược kinh doanh trong ngành bao bì, kết quả nghiên cứu này phù hợp với xu hướng tập trung vào đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa thị trường để tăng sức cạnh tranh. Việc sử dụng ma trận TOWS và QSPM giúp công ty lựa chọn chiến lược phù hợp với điểm mạnh, điểm yếu và môi trường kinh doanh hiện tại.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng sản lượng và doanh thu theo nhóm sản phẩm, bảng so sánh lợi nhuận qua các năm, cũng như sơ đồ ma trận TOWS thể hiện các chiến lược đề xuất.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đầu tư nâng cao công nghệ sản xuất: Tăng cường đầu tư máy móc hiện đại, áp dụng công nghệ in ấn tiên tiến như Flexo, Offset để giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm. Mục tiêu tăng năng suất 15% trong vòng 2 năm, do Ban Giám đốc phối hợp phòng kỹ thuật thực hiện.

  2. Mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm: Tập trung phát triển nhóm sản phẩm mì, gia vị, nông dược và các mặt hàng khác có tiềm năng tăng trưởng. Xây dựng chiến lược phát triển thị trường mới trong nước và xuất khẩu, đặt mục tiêu tăng doanh thu nhóm này 20% mỗi năm đến 2020. Phòng Marketing và Kinh doanh chịu trách nhiệm triển khai.

  3. Tăng cường quản trị nguồn nhân lực và đào tạo: Nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng cho công nhân và quản lý, đặc biệt trong vận hành công nghệ mới và quản lý chất lượng. Đặt mục tiêu 100% công nhân được đào tạo nâng bậc hàng năm, do phòng Nhân sự phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện.

  4. Hoàn thiện hệ thống kiểm tra, đánh giá chiến lược: Xây dựng hệ thống đo lường hiệu quả thực hiện chiến lược theo chu kỳ 6 tháng, đảm bảo tính linh hoạt và kịp thời điều chỉnh. Ban Kiểm soát và Ban Giám đốc phối hợp thực hiện, báo cáo định kỳ lên Hội đồng Quản trị.

  5. Tăng cường hợp tác với đối tác nước ngoài: Tận dụng các hiệp định thương mại tự do để mở rộng hợp tác, thu hút đầu tư và chuyển giao công nghệ. Mục tiêu ký kết ít nhất 2 hợp đồng hợp tác chiến lược trong 3 năm tới, do phòng Đối ngoại và Ban Giám đốc chủ trì.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý công ty bao bì: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và môi trường kinh doanh để xây dựng và điều chỉnh chiến lược phù hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, marketing: Tài liệu tham khảo về ứng dụng các mô hình phân tích chiến lược trong thực tiễn doanh nghiệp ngành bao bì.

  3. Các doanh nghiệp ngành sản xuất bao bì và đóng gói: Học hỏi kinh nghiệm xây dựng chiến lược kinh doanh, áp dụng các công cụ quản trị chiến lược như PESTEL, SWOT, TOWS, QSPM.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ thực trạng và thách thức của doanh nghiệp ngành bao bì để xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp, thúc đẩy phát triển ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chiến lược kinh doanh là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp?
    Chiến lược kinh doanh là kế hoạch dài hạn nhằm đạt được mục tiêu phát triển và lợi thế cạnh tranh. Nó giúp doanh nghiệp xác định hướng đi, huy động nguồn lực hiệu quả và thích ứng với môi trường biến động.

  2. Công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc đã đạt được những thành tựu gì trong giai đoạn 2012-2014?
    Công ty tăng trưởng sản lượng và doanh thu ổn định, lợi nhuận tăng gần 192%, áp dụng hệ thống quản lý tiên tiến và nâng cao chất lượng sản phẩm, khẳng định vị trí thứ hai thị trường phía Bắc.

  3. Những thách thức chính mà công ty đang đối mặt là gì?
    Bao gồm cạnh tranh gay gắt từ doanh nghiệp trong và ngoài nước, công nghệ sản xuất cần cải tiến, sức mua giảm do kinh tế vĩ mô không ổn định, và áp lực đổi mới mẫu mã, chất lượng bao bì.

  4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để phân tích chiến lược kinh doanh?
    Kết hợp phương pháp định tính và định lượng, sử dụng các mô hình PESTEL, mô hình năm lực lượng cạnh tranh của Porter, ma trận TOWS và QSPM, cùng phân tích số liệu tài chính và sản lượng.

  5. Các giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty là gì?
    Đầu tư công nghệ hiện đại, mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng lực nhân sự, hoàn thiện hệ thống kiểm tra đánh giá, và tăng cường hợp tác quốc tế.

Kết luận

  • Chiến lược kinh doanh là yếu tố then chốt giúp công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc duy trì và phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
  • Giai đoạn 2012-2014, công ty đạt tăng trưởng sản lượng, doanh thu và lợi nhuận ổn định, khẳng định vị thế trên thị trường phía Bắc.
  • Môi trường kinh doanh có nhiều biến động, đòi hỏi công ty phải đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường.
  • Các công cụ phân tích chiến lược như PESTEL, mô hình năm lực lượng cạnh tranh, ma trận TOWS và QSPM được vận dụng hiệu quả trong nghiên cứu và đề xuất giải pháp.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng trưởng bền vững đến năm 2020 và tầm nhìn 2025, kêu gọi Ban lãnh đạo công ty triển khai thực hiện ngay từ giai đoạn hiện tại.