Góc Nhìn Trực Diện Về Cải Cách Ruộng Đất Qua Nước Mắt Một Thời Của Nguyễn Khoa Đăng

Trước CCRĐ, tình trạng bất bình đẳng về ruộng đất là rất lớn. Phần lớn ruộng đất nằm trong tay một số ít Địa Chủ, trong khi Nông Dân phải chịu cảnh tá điền, bị bóc lột nặng nề. Điều này gây ra mâu thuẫn xã hội sâu sắc, dẫn đến các cuộc nổi dậy của Nông Dân. Thực dân Pháp cấu kết với giai cấp địa chủ, nhất là địa chủ phong kiến ra sức cướp đất, áp bức, bóc lột nông dân một cách thậm tệ. Bị mất tư liệu sản xuất, nông dân bị mất tự do, trở thành nô lệ, bị lệ thuộc vào giai cấp địa chủ và bị bọn thực dân áp bức dã man.

Ngay từ khi thành lập, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã xác định vấn đề ruộng đất là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của cách mạng. Đảng chủ trương “người cày có ruộng”, giải phóng Nông Dân khỏi ách bóc lột phong kiến. Hồ Chí Minh cũng đã có nhận định về vai trò của giai cấp nông dân: “Nền tảng của vấn đề dân tộc là vấn đề nông dân, vì nông dân là tối đa số trong dân tộc. Nền tảng của cách mạng dân chủ cũng là vấn đề nông dân, vì nông dân là lực lượng cách mạng đông nhất chống đế quốc, chống phong kiến”[11].

Quá trình Đấu Tố thường diễn ra một cách vội vã, thiếu công bằng, dựa trên những cáo buộc mơ hồ, không có bằng chứng xác thực. Nhiều Địa Chủ bị quy chụp oan sai, bị tước đoạt tài sản, thậm chí bị hành hình một cách vô lý. Tình trạng này gây ra sự hoang mang, sợ hãi trong xã hội, làm mất đi giá trị nhân văn truyền thống. Bao nhiêu đắng cay, bao nhiêu uất nghẹn, bao nhiêu sợ hãi, bao nhiêu căm thù, đều được hiển hiện trên trang giấy.

CCRĐ đã gây ra sự xáo trộn lớn trong nền kinh tế Nông Nghiệp. Việc chia lại ruộng đất một cách manh mún, không phù hợp với thực tế sản xuất đã làm giảm năng suất cây trồng, ảnh hưởng đến đời sống của Nông Dân. Bên cạnh đó, tình trạng Đấu Tố tràn lan đã làm suy yếu tinh thần đoàn kết trong cộng đồng làng xã, gây ra những mâu thuẫn gay gắt.

Nhiều yếu tố dẫn đến những sai lầm trong CCRĐ. Thứ nhất, do nhận thức chủ quan, duy ý chí, nóng vội trong việc thực hiện chính sách. Thứ hai, do trình độ cán bộ còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm trong công tác quản lý và điều hành. Thứ ba, do ảnh hưởng của tư tưởng cực đoan, đấu tranh giai cấp một cách máy móc, cứng nhắc.

"Qua Nước Mắt Một Thời" là một bức tranh chân thực về cuộc sống của người dân nông thôn Việt Nam trong giai đoạn CCRĐ. Tác phẩm khắc họa rõ nét những mất mát, những hy sinh, những nỗi đau mà người dân phải trải qua do những sai lầm của chính sách. Độc giả khóc khi đọc Nước mắt một thời. Nhưng khóc bằng tinh thần lạc quan và tư duy cách mạng. Đó là tính nhân văn sâu sắc của tác phẩm.

Nguyễn Khoa Đăng không chỉ là một nhà văn, mà còn là một Nhân Chứng Lịch Sử của CCRĐ. Ông đã chứng kiến tận mắt những bi kịch, những sai lầm xảy ra trong quá trình thực hiện chính sách này. Chính vì vậy, tác phẩm của ông mang tính chân thực, khách quan cao, giúp người đọc hiểu rõ hơn về bản chất của CCRĐ. Vượt khỏi giá trị văn chương, Nước mắt một thời còn góp phần minh họa cho lý luận về giai cấp và đấu tranh giai cấp qua những bài học xương máu của dân tộc.

Tác phẩm khắc họa rõ nét số phận bi thảm của cả Nông Dân và Địa Chủ trong giai đoạn CCRĐ. Nông Dân, vốn là những người nghèo khổ, bị áp bức bóc lột, nhưng lại bị đẩy vào vòng xoáy Đấu Tố, gây ra những mâu thuẫn trong cộng đồng. Địa Chủ, dù có những sai lầm, nhưng cũng là con người, có tình cảm, có nhân phẩm, không đáng bị đối xử tàn nhẫn.

Dù trong hoàn cảnh khó khăn, khắc nghiệt nhất, tình yêu thương và lòng bao dung vẫn luôn hiện hữu trong tác phẩm. Những con người bị đẩy vào cảnh khốn cùng vẫn giúp đỡ, sẻ chia, bảo vệ lẫn nhau. Tình yêu, lòng vị tha là ánh sáng soi rọi, giúp họ vượt qua bóng tối của CCRĐ.

Công tác Chấn Chỉnh CCRĐ được tiến hành một cách khẩn trương, quyết liệt. Đảng và Nhà nước đã thành lập các đoàn công tác, đến từng địa phương để rà soát lại các vụ án, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Những người bị quy chụp oan sai được minh oan, phục hồi danh dự, bồi thường thiệt hại.

CCRĐ là một bài học kinh nghiệm sâu sắc cho Đảng và Nhà nước trong việc hoạch định và thực hiện các chính sách lớn của đất nước. Cần phải đảm bảo tính dân chủ, khách quan, khoa học trong quá trình xây dựng chính sách, lắng nghe ý kiến của người dân, tránh chủ quan, duy ý chí. Cần phải xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn cao, có tinh thần trách nhiệm với nhân dân.

CCRĐ có giá trị to lớn trong việc giải phóng giai cấp nông dân. Tuy nhiên, nó cũng có những hạn chế do sai lầm trong quá trình thực hiện. Cần phải đánh giá CCRĐ một cách khách quan, toàn diện, không phiến diện, cực đoan. Cải cách ruộng đất đem đến cuộc sống ấm no cho những mảnh đời đói khát. Nhưng cũng chính cải cách ruộng đất đã đem đến những lầm lẫn, mông muội, phá nát cái giềng mối tốt đẹp giữa người với người, làm khủng hoảng văn hóa làng quê Việt Nam.

Sau công cuộc Chấn Chỉnh CCRĐ, Nông Nghiệp Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra, như tình trạng ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Cần phải có những chính sách phù hợp để thúc đẩy Nông Nghiệp phát triển bền vững, nâng cao đời sống của Nông Dân.