Tổng quan nghiên cứu
Tỉnh Khánh Hòa, với dân số tăng trưởng khoảng 1% mỗi năm trong giai đoạn 2018-2021, đang chứng kiến sự dịch chuyển dân số từ nông thôn ra thành thị, làm tăng tỷ lệ dân số thành thị lên hơn 2% mỗi năm. Tốc độ tăng dân số nhanh hơn tốc độ phát triển quỹ đất, dẫn đến nhu cầu nhà ở ngày càng gia tăng, đặc biệt là nhà ở chung cư (CC) tại các khu vực đô thị. Diện tích sàn nhà ở chung cư tại Khánh Hòa đã tăng đáng kể, với mức tăng 114% năm 2018 và 60% năm 2019, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng giảm xuống còn 21% năm 2019 do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Nhu cầu nhà ở dự báo tiếp tục tăng trong giai đoạn 2021-2030, đặc biệt tại các đô thị lớn, trong khi nguồn cung còn hạn chế, khiến giá căn hộ khó giảm.
Nghiên cứu tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua nhà ở chung cư của khách hàng tại Khánh Hòa trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 11 năm 2022. Mục tiêu chính là xác định các yếu tố tác động và mức độ ảnh hưởng của chúng đến quyết định mua nhà, từ đó đề xuất các hàm ý quản trị nhằm gia tăng quyết định mua nhà của khách hàng. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp bất động sản (BĐS) và nhà đầu tư hiểu rõ hơn về hành vi người tiêu dùng, đồng thời góp phần phát triển thị trường nhà ở chung cư tại địa phương.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết người tiêu dùng và lý thuyết hành vi người tiêu dùng. Lý thuyết người tiêu dùng giải thích cách cá nhân đưa ra quyết định chi tiêu dựa trên sở thích cá nhân và hạn chế ngân sách, với các giả định về tối đa hóa tiện ích, ham muốn quay trở lại và giảm mức độ thỏa dụng cận biên. Lý thuyết này giúp dự đoán các mô hình mua hàng và ảnh hưởng của các yếu tố như giá cả, thu nhập đến quyết định mua nhà.
Lý thuyết hành vi người tiêu dùng tập trung vào quá trình ra quyết định mua hàng gồm năm bước: nhận thức vấn đề, tìm kiếm thông tin, đánh giá các lựa chọn, ra quyết định mua và đánh giá sau mua. Các yếu tố tiếp thị và môi trường tác động đến nhận thức và hành vi của người tiêu dùng trong từng bước này. Ngoài ra, học thuyết tâm lý học hành vi cũng được áp dụng để giải thích các phản ứng của người tiêu dùng đối với kích thích môi trường, giúp hiểu sâu hơn về hành vi mua nhà.
Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm: đặc điểm nhà ở chung cư (thiết kế, tiện ích, an ninh), tình hình tài chính (giá cả, khả năng chi trả, phương thức thanh toán), vị trí nhà ở (giao thông, tiện ích xung quanh), môi trường xung quanh (an ninh, ô nhiễm, cảnh quan) và tín ngưỡng (niềm tin, giá trị văn hóa). Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm 5 giả thuyết về ảnh hưởng của các yếu tố này đến quyết định mua nhà chung cư.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp phối hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính tiến hành phỏng vấn sâu 10 khách hàng đã mua nhà chung cư tại Khánh Hòa nhằm thu thập thông tin sơ bộ và hiệu chỉnh thang đo. Giai đoạn định lượng thực hiện khảo sát với mẫu 200 khách hàng bằng bảng câu hỏi trực tiếp và trực tuyến.
Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các kỹ thuật: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để đánh giá tính hợp lệ của thang đo, phân tích tương quan và hồi quy tuyến tính đa biến để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Cỡ mẫu 200 được chọn dựa trên tiêu chuẩn tối thiểu cho phân tích nhân tố và hồi quy, đảm bảo độ tin cậy và tính đại diện cho khách hàng tại Khánh Hòa trong giai đoạn nghiên cứu từ tháng 5 đến tháng 11 năm 2022.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Vị trí nhà ở chung cư có ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định mua nhà với hệ số hồi quy beta là 0,279. Khách hàng ưu tiên các căn hộ có vị trí thuận tiện về giao thông, gần các tiện ích như chợ, bệnh viện, trường học và khu thương mại.
Đặc điểm nhà ở chung cư (thiết kế, tiện ích, an ninh) cũng có ảnh hưởng tích cực với hệ số 0,275. Các tiện ích như bể bơi, sân chơi trẻ em, an ninh 24/24 được khách hàng đánh giá cao.
Tình hình tài chính (giá cả, khả năng chi trả, phương thức thanh toán linh hoạt) ảnh hưởng với hệ số 0,210. Các căn hộ nhà ở xã hội có giá thấp hơn 30-50% so với căn hộ thương mại được tiêu thụ nhanh chóng.
Môi trường xung quanh (an ninh, ô nhiễm, cảnh quan) có ảnh hưởng với hệ số 0,165. Khu vực có môi trường sống sạch, an toàn được khách hàng ưu tiên lựa chọn.
Tín ngưỡng (niềm tin, giá trị văn hóa) có ảnh hưởng nhỏ nhất nhưng vẫn có ý nghĩa với hệ số 0,144, phản ánh vai trò của các yếu tố văn hóa trong quyết định mua nhà.
Các kết quả được minh họa qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng yếu tố, giúp dễ dàng so sánh và nhận diện các ưu tiên của khách hàng. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả tương đồng về vai trò quan trọng của vị trí và đặc điểm nhà ở, đồng thời bổ sung thêm yếu tố tín ngưỡng phù hợp với đặc thù văn hóa địa phương.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân vị trí nhà ở có ảnh hưởng lớn là do khách hàng tại Khánh Hòa ưu tiên sự thuận tiện trong di chuyển và tiếp cận các dịch vụ thiết yếu. Đặc điểm nhà ở phản ánh nhu cầu về chất lượng cuộc sống và tiện nghi hiện đại, phù hợp với xu hướng sống đô thị. Tình hình tài chính là rào cản lớn đối với nhiều khách hàng, đặc biệt trong bối cảnh giá nhà tăng cao và nguồn cung hạn chế. Môi trường xung quanh ảnh hưởng đến cảm nhận an toàn và sức khỏe, từ đó tác động đến quyết định mua.
So với các nghiên cứu trước, kết quả này củng cố quan điểm rằng các yếu tố vật chất và tài chính là then chốt, nhưng cũng nhấn mạnh vai trò của yếu tố văn hóa và tín ngưỡng trong bối cảnh Việt Nam. Việc phân tích dữ liệu qua hồi quy đa biến và kiểm định độ tin cậy cho thấy mô hình nghiên cứu có độ phù hợp cao, đảm bảo tính khoa học và thực tiễn.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường phát triển vị trí nhà ở chung cư: Các doanh nghiệp BĐS cần lựa chọn vị trí dự án gần trung tâm, thuận tiện giao thông và gần các tiện ích công cộng. Mục tiêu nâng cao chỉ số hài lòng khách hàng về vị trí lên ít nhất 15% trong vòng 2 năm tới.
Cải thiện đặc điểm nhà ở chung cư: Đầu tư nâng cấp tiện ích nội khu như bể bơi, sân chơi, an ninh 24/24 và quản lý chuyên nghiệp. Đặt mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng đánh giá cao tiện ích lên 20% trong 18 tháng.
Đa dạng hóa phương thức tài chính: Hợp tác với các ngân hàng để cung cấp các gói vay linh hoạt, giảm áp lực tài chính cho khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng sử dụng vay ngân hàng lên 30% trong 1 năm.
Nâng cao chất lượng môi trường xung quanh: Phối hợp với chính quyền địa phương để cải thiện an ninh, giảm ô nhiễm và phát triển không gian xanh. Mục tiêu giảm tỷ lệ khách hàng phản ánh vấn đề môi trường xuống dưới 10% trong 2 năm.
Tôn trọng và phát huy yếu tố tín ngưỡng: Thiết kế dự án phù hợp với văn hóa địa phương, tổ chức các hoạt động cộng đồng nhằm tăng sự gắn kết cư dân. Mục tiêu nâng cao mức độ hài lòng về yếu tố văn hóa lên 15% trong 1 năm.
Các giải pháp cần được thực hiện đồng bộ bởi các chủ thể gồm doanh nghiệp BĐS, ngân hàng, chính quyền địa phương và cộng đồng cư dân, với lộ trình cụ thể và giám sát chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Doanh nghiệp bất động sản: Nghiên cứu giúp doanh nghiệp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua nhà chung cư, từ đó xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và tiếp thị phù hợp, nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Nhà đầu tư và phát triển dự án: Thông tin về nhu cầu và ưu tiên của khách hàng hỗ trợ nhà đầu tư lựa chọn vị trí, thiết kế và chính sách tài chính phù hợp, giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận.
Cơ quan quản lý nhà nước: Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách phát triển nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ và quy hoạch đô thị, góp phần phát triển thị trường BĐS bền vững.
Khách hàng và người tiêu dùng: Giúp khách hàng có cái nhìn tổng quan về các yếu tố cần cân nhắc khi mua nhà chung cư, từ đó lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.
Câu hỏi thường gặp
Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định mua nhà chung cư tại Khánh Hòa?
Vị trí nhà ở được xác định là yếu tố quan trọng nhất với hệ số ảnh hưởng 0,279, do khách hàng ưu tiên sự thuận tiện và tiếp cận tiện ích xung quanh.Tình hình tài chính ảnh hưởng như thế nào đến quyết định mua nhà?
Tình hình tài chính có ảnh hưởng tích cực với hệ số 0,210. Khách hàng quan tâm đến giá cả, khả năng chi trả và các phương thức thanh toán linh hoạt như vay ngân hàng.Môi trường xung quanh có vai trò ra sao trong quyết định mua nhà?
Môi trường xung quanh ảnh hưởng với hệ số 0,165, khách hàng ưu tiên khu vực an ninh, ít ô nhiễm và có cảnh quan đẹp để đảm bảo chất lượng cuộc sống.Tín ngưỡng có thực sự ảnh hưởng đến quyết định mua nhà?
Mặc dù ảnh hưởng nhỏ nhất (0,144), tín ngưỡng vẫn đóng vai trò trong việc lựa chọn nhà ở phù hợp với giá trị văn hóa và niềm tin của khách hàng tại địa phương.Làm thế nào doanh nghiệp có thể tăng quyết định mua nhà của khách hàng?
Doanh nghiệp cần tập trung cải thiện vị trí dự án, nâng cao tiện ích, đa dạng hóa phương thức tài chính, cải thiện môi trường sống và tôn trọng yếu tố văn hóa để thu hút khách hàng.
Kết luận
- Nghiên cứu xác định năm yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định mua nhà chung cư tại Khánh Hòa: vị trí, đặc điểm nhà ở, tài chính, môi trường xung quanh và tín ngưỡng.
- Vị trí và đặc điểm nhà ở có ảnh hưởng mạnh nhất, trong khi tín ngưỡng cũng đóng vai trò không thể bỏ qua.
- Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng với mẫu 200 khách hàng đảm bảo độ tin cậy và tính đại diện.
- Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong việc phát triển thị trường nhà ở chung cư.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp quản trị đề xuất và mở rộng nghiên cứu sang các khu vực khác để so sánh và hoàn thiện mô hình.
Hành động ngay hôm nay: Các doanh nghiệp và nhà quản lý nên áp dụng các hàm ý quản trị từ nghiên cứu để nâng cao hiệu quả kinh doanh và phát triển bền vững thị trường nhà ở chung cư tại Khánh Hòa.