Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh Việt Nam trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các ngân hàng thương mại Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong việc thu hút khách hàng gửi tiền tiết kiệm. Tại Ngân hàng TMCP An Bình – Chi nhánh Cần Thơ, hoạt động huy động vốn tiền gửi tiết kiệm đóng vai trò quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn huy động, góp phần đảm bảo khả năng thanh toán và uy tín của ngân hàng. Giai đoạn 2017-2019, tình hình huy động vốn tại chi nhánh này có nhiều biến động, đặt ra yêu cầu cần phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn.

Mục tiêu nghiên cứu là xác định các yếu tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP An Bình – Chi nhánh Cần Thơ, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút khách hàng. Nghiên cứu tập trung khảo sát 200 khách hàng cá nhân đã và đang gửi tiết kiệm tại chi nhánh, sử dụng dữ liệu thu thập từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2020. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho ngân hàng trong việc xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ tiền gửi tiết kiệm, góp phần tăng trưởng nguồn vốn ổn định và bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết hành vi tiêu dùng và mô hình ra quyết định của người tiêu dùng, trong đó nổi bật là mô hình hành vi tiêu dùng của Philip Kotler (2004), thuyết hành động hợp lý (TRA) của Ajzen và Fishbein (1980) và thuyết hành vi dự định (TPB) của Ajzen (1991). Các lý thuyết này giải thích quá trình nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá lựa chọn, quyết định mua và hành vi sau mua của khách hàng cá nhân khi gửi tiền tiết kiệm.

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm 6 yếu tố độc lập ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm: Lợi ích tài chính, Uy tín và thương hiệu, Hình ảnh nhân viên, Sự thuận tiện, Hình thức chiêu thị và Ảnh hưởng từ mối quan hệ. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Lợi ích tài chính: Mức độ hấp dẫn của lãi suất và các chính sách tài chính đi kèm.
  • Uy tín và thương hiệu: Độ tin cậy và danh tiếng của ngân hàng trong mắt khách hàng.
  • Hình ảnh nhân viên: Ấn tượng về thái độ, trình độ và phong cách phục vụ của nhân viên ngân hàng.
  • Sự thuận tiện: Tiện ích trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ gửi tiết kiệm.
  • Hình thức chiêu thị: Các chương trình quảng cáo, khuyến mãi và truyền thông.
  • Ảnh hưởng từ mối quan hệ: Tác động của người thân, bạn bè và các nhóm xã hội đến quyết định gửi tiền.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm với 12 chuyên gia và khách hàng nhằm xây dựng bảng câu hỏi và thang đo phù hợp. Giai đoạn định lượng khảo sát 220 khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP An Bình – Chi nhánh Cần Thơ, trong đó 200 mẫu hợp lệ được sử dụng để phân tích.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 20 với các kỹ thuật: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để rút trích các nhóm biến, phân tích hồi quy tuyến tính bội để xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quyết định gửi tiền tiết kiệm. Thời gian nghiên cứu từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2020, tập trung tại địa bàn thành phố Cần Thơ.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Lợi ích tài chính là yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất với hệ số hồi quy β = 0,605, cho thấy khách hàng rất quan tâm đến mức lãi suất và các chính sách tài chính đi kèm khi quyết định gửi tiền tiết kiệm. Khoảng 60% khách hàng đánh giá đây là tiêu chí hàng đầu.

  2. Uy tín và thương hiệu đứng thứ hai với β = 0,479, phản ánh tầm quan trọng của danh tiếng ngân hàng trong việc tạo niềm tin và giữ chân khách hàng. Khoảng 48% khách hàng cho biết họ ưu tiên chọn ngân hàng có thương hiệu uy tín.

  3. Hình ảnh nhân viên có ảnh hưởng tích cực với β = 0,312, cho thấy thái độ và trình độ nhân viên góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng, chiếm khoảng 31% mức độ ảnh hưởng.

  4. Sự thuận tiện trong dịch vụ được đánh giá với β = 0,300, thể hiện nhu cầu về sự dễ dàng trong giao dịch và tiếp cận dịch vụ, chiếm khoảng 30% mức độ ảnh hưởng.

  5. Hình thức chiêu thị có mức ảnh hưởng thấp nhất trong 5 yếu tố chính với β = 0,219, tuy nhiên vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút khách hàng mới.

Phân tích hồi quy cho thấy 5 yếu tố trên có mối quan hệ tuyến tính có ý nghĩa thống kê với quyết định gửi tiền tiết kiệm, trong khi yếu tố ảnh hưởng từ mối quan hệ không đạt mức ý nghĩa thống kê trong mô hình.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, khẳng định vai trò quan trọng của lợi ích tài chính và uy tín thương hiệu trong quyết định gửi tiền tiết kiệm. Lợi ích tài chính được xem là động lực chính thúc đẩy khách hàng lựa chọn ngân hàng, đồng thời uy tín thương hiệu tạo dựng niềm tin và sự an tâm cho khách hàng trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt.

Hình ảnh nhân viên và sự thuận tiện cũng là những yếu tố không thể bỏ qua, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng. Mặc dù hình thức chiêu thị có mức ảnh hưởng thấp hơn, nhưng các chương trình quảng cáo và khuyến mãi vẫn là công cụ hữu hiệu để thu hút khách hàng mới và duy trì sự quan tâm của khách hàng hiện tại.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố (β) và bảng phân tích hồi quy chi tiết, giúp minh họa rõ ràng sự khác biệt về mức độ tác động của các yếu tố.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách lãi suất cạnh tranh: Ngân hàng cần xây dựng các gói lãi suất hấp dẫn, linh hoạt theo kỳ hạn gửi, nhằm tối ưu hóa lợi ích tài chính cho khách hàng. Thời gian thực hiện: 6 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý sản phẩm và phòng kinh doanh.

  2. Nâng cao uy tín và thương hiệu: Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, xây dựng hình ảnh ngân hàng uy tín, minh bạch và chuyên nghiệp. Thời gian: liên tục trong năm. Chủ thể: Phòng marketing và truyền thông.

  3. Đào tạo và phát triển đội ngũ nhân viên: Tập trung nâng cao kỹ năng giao tiếp, chuyên môn và thái độ phục vụ khách hàng để tạo ấn tượng tích cực. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: Phòng nhân sự và đào tạo.

  4. Cải thiện sự thuận tiện trong dịch vụ: Mở rộng mạng lưới chi nhánh, nâng cấp hệ thống ngân hàng điện tử, đơn giản hóa quy trình gửi và rút tiền tiết kiệm. Thời gian: 12 tháng. Chủ thể: Ban công nghệ thông tin và vận hành.

  5. Tăng cường các hình thức chiêu thị sáng tạo: Thiết kế các chương trình khuyến mãi, ưu đãi phù hợp với từng nhóm khách hàng, đồng thời sử dụng kênh truyền thông đa dạng để tiếp cận khách hàng hiệu quả. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: Phòng marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm tiền gửi tiết kiệm, nâng cao năng lực cạnh tranh và giữ chân khách hàng.

  2. Phòng marketing và truyền thông: Áp dụng các phân tích về yếu tố ảnh hưởng để thiết kế các chiến dịch quảng cáo, chiêu thị phù hợp, tăng cường nhận diện thương hiệu.

  3. Phòng nhân sự và đào tạo: Tham khảo để xây dựng chương trình đào tạo nhân viên nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và hình ảnh nhân viên trong mắt khách hàng.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành tài chính – ngân hàng: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, mô hình lý thuyết và kết quả phân tích để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại ABBank Cần Thơ?
    Lợi ích tài chính là yếu tố quan trọng nhất với hệ số β = 0,605, cho thấy khách hàng rất quan tâm đến mức lãi suất và các chính sách tài chính đi kèm.

  2. Uy tín và thương hiệu có vai trò như thế nào trong quyết định gửi tiền?
    Uy tín và thương hiệu đứng thứ hai với β = 0,479, tạo niềm tin và sự an tâm cho khách hàng khi lựa chọn ngân hàng gửi tiết kiệm.

  3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, sử dụng khảo sát 200 khách hàng, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy tuyến tính bội trên phần mềm SPSS 20.

  4. Tại sao hình thức chiêu thị có mức ảnh hưởng thấp hơn các yếu tố khác?
    Mặc dù chiêu thị giúp thu hút khách hàng mới, nhưng quyết định gửi tiền tiết kiệm chủ yếu dựa trên lợi ích tài chính và uy tín ngân hàng, do đó chiêu thị có ảnh hưởng thấp hơn.

  5. Ngân hàng có thể áp dụng những giải pháp nào để nâng cao hiệu quả huy động tiền gửi tiết kiệm?
    Ngân hàng nên tập trung vào chính sách lãi suất cạnh tranh, nâng cao uy tín thương hiệu, đào tạo nhân viên, cải thiện sự thuận tiện và phát triển các chương trình chiêu thị sáng tạo.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 5 yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại Ngân hàng TMCP An Bình – Chi nhánh Cần Thơ gồm: Lợi ích tài chính, Uy tín và thương hiệu, Hình ảnh nhân viên, Sự thuận tiện và Hình thức chiêu thị.
  • Lợi ích tài chính là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất với hệ số β = 0,605, khẳng định vai trò quan trọng của chính sách lãi suất.
  • Uy tín và thương hiệu đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng niềm tin và giữ chân khách hàng.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để ngân hàng xây dựng các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các khuyến nghị đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả nhằm đảm bảo tăng trưởng bền vững nguồn vốn huy động.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả huy động vốn và giữ vững vị thế cạnh tranh trên thị trường tài chính!