Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh ngành y tế công tại Việt Nam, đặc biệt là tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, đội ngũ nhân viên hành chính đóng vai trò then chốt trong việc vận hành bộ máy quản lý hiệu quả. Theo khảo sát năm 2015-2016, nhân viên hành chính tại bệnh viện này thường cảm thấy thiếu sự quan tâm và hỗ trợ từ tổ chức, dẫn đến giảm sự gắn bó và nhiệt huyết trong công việc. Nghiên cứu nhằm mục tiêu xác định các yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức (Perceived Organizational Support - POS) của nhân viên hành chính tại bệnh viện, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý và sự hài lòng của nhân viên. Nghiên cứu được thực hiện trong tháng 10/2017, với phạm vi khảo sát tại khối hành chính của bệnh viện. Việc gia tăng POS được kỳ vọng sẽ cải thiện các chỉ số như cam kết làm việc, giảm ý định nghỉ việc và nâng cao hiệu suất công việc, góp phần trực tiếp vào chất lượng khám chữa bệnh và sự phát triển bền vững của bệnh viện.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên Thuyết tổ chức hỗ trợ (Organizational Support Theory) của Eisenberger và cộng sự (1986), trong đó POS được định nghĩa là niềm tin của nhân viên về mức độ tổ chức đánh giá cao đóng góp và quan tâm đến phúc lợi của họ. Thuyết này nhấn mạnh rằng sự gia tăng POS sẽ thúc đẩy hành vi tích cực của nhân viên như cam kết tổ chức và giảm ý định nghỉ việc.

Ba yếu tố chính ảnh hưởng đến POS được kế thừa từ nghiên cứu của Rhoades và cộng sự (2001) gồm:

  • Hệ thống khen thưởng của tổ chức (Organizational Rewards): Bao gồm đãi ngộ tài chính, cơ hội thăng tiến và sự công nhận, tác động tích cực đến cảm nhận của nhân viên về sự hỗ trợ.
  • Công bằng quy trình (Procedural Justice): Đề cập đến sự minh bạch, nhất quán và công bằng trong các quy trình ra quyết định và phân phối nguồn lực.
  • Sự hỗ trợ của cấp trên (Supervisor Support): Mức độ mà cấp trên trực tiếp quan tâm và đánh giá cao đóng góp của nhân viên, được xem như đại diện cho tổ chức.

Ngoài ra, các khái niệm như thang đo Likert 5 mức độ, hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy tuyến tính bội, kiểm định ANOVA và T-test cũng được sử dụng để đánh giá và phân tích dữ liệu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Giai đoạn sơ bộ sử dụng phương pháp định tính phỏng vấn nhóm 5 nhân viên hành chính nhằm hiệu chỉnh bảng câu hỏi cho phù hợp với bối cảnh bệnh viện. Giai đoạn chính thức tiến hành khảo sát định lượng với 150 phiếu khảo sát phát ra, thu về 138 phiếu, trong đó 131 phiếu hợp lệ được sử dụng để phân tích.

Phương pháp chọn mẫu thuận tiện được áp dụng nhằm tiếp cận dễ dàng đối tượng nhân viên hành chính tại 10 phòng chức năng của bệnh viện. Kích thước mẫu đảm bảo tối thiểu 85 quan sát theo tiêu chuẩn Hair và cộng sự (1998), thực tế thu thập vượt mức này với 131 mẫu.

Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi sử dụng thang đo Likert 5 điểm, bao gồm các biến quan sát về hệ thống khen thưởng, công bằng quy trình, sự hỗ trợ của cấp trên và nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các bước: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích tương quan Pearson, hồi quy tuyến tính bội, kiểm định ANOVA và T-test để đánh giá mức độ ảnh hưởng và sự khác biệt giữa các nhóm nhân viên theo đặc điểm cá nhân.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của hệ thống khen thưởng đến POS: Hệ số hồi quy β = 0,491, mức ý nghĩa Sig. < 0,001, cho thấy hệ thống khen thưởng có tác động dương mạnh mẽ đến nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức. Các yếu tố như công nhận công việc, cơ hội thăng tiến và thu nhập cao hơn được nhân viên đánh giá tích cực.

  2. Ảnh hưởng của công bằng quy trình đến POS: Hệ số hồi quy β = 0,520, Sig. < 0,001, chứng minh công bằng trong quy trình và thủ tục bệnh viện là yếu tố quan trọng nâng cao POS. Quy trình nhất quán, không thiên vị và minh bạch giúp nhân viên cảm nhận được sự công bằng và quan tâm từ tổ chức.

  3. Ảnh hưởng của sự hỗ trợ của cấp trên đến POS: Hệ số hồi quy β = 0,511, Sig. < 0,001, cho thấy sự quan tâm và hỗ trợ từ cấp trên trực tiếp góp phần gia tăng nhận thức về sự hỗ trợ của tổ chức. Cấp trên được xem là đại diện tổ chức trong việc đánh giá và hỗ trợ nhân viên.

  4. Sự khác biệt về POS theo thời gian công tác: Phân tích ANOVA và T-test cho thấy nhân viên có thâm niên công tác khác nhau có mức độ nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức khác biệt đáng kể, trong khi các đặc điểm như chức danh nghề nghiệp, trình độ học vấn và giới tính không tạo ra sự khác biệt rõ rệt.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây, khẳng định vai trò quan trọng của hệ thống khen thưởng, công bằng quy trình và sự hỗ trợ của cấp trên trong việc nâng cao POS. Việc nhân viên hành chính tại bệnh viện Nhân dân Gia Định cảm nhận được sự công bằng và được hỗ trợ sẽ thúc đẩy họ gắn bó và nâng cao hiệu suất công việc, từ đó góp phần cải thiện chất lượng quản lý bệnh viện.

Biểu đồ phân phối điểm trung bình các yếu tố và POS có thể minh họa rõ ràng mức độ ảnh hưởng tương đối của từng yếu tố. Bảng hồi quy chi tiết cũng giúp xác định trọng số tác động của từng biến độc lập.

Sự khác biệt về POS theo thời gian công tác phản ánh quá trình tích lũy kinh nghiệm và sự thấu hiểu tổ chức của nhân viên, đồng thời cho thấy cần có chính sách hỗ trợ phù hợp với từng nhóm thâm niên để duy trì động lực làm việc.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải thiện hệ thống khen thưởng: Tăng cường các chính sách đãi ngộ tài chính và phi tài chính như công nhận thành tích, cơ hội thăng tiến rõ ràng, nhằm nâng cao mức độ hài lòng và POS. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban lãnh đạo bệnh viện phối hợp phòng Tổ chức Cán bộ.

  2. Đảm bảo công bằng quy trình: Xây dựng và duy trì các quy trình minh bạch, nhất quán trong phân phối nguồn lực và ra quyết định, đồng thời tăng cường truyền thông để nhân viên hiểu rõ các quy trình này. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng. Chủ thể: Phòng Quản lý chất lượng và Ban Giám đốc.

  3. Tăng cường sự hỗ trợ của cấp trên: Đào tạo kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp và hỗ trợ nhân viên cho các cấp quản lý trực tiếp nhằm nâng cao sự quan tâm và hỗ trợ thực chất đến nhân viên hành chính. Thời gian thực hiện: 6 tháng. Chủ thể: Phòng Đào tạo và Ban Giám đốc.

  4. Chính sách hỗ trợ theo thâm niên: Xây dựng các chương trình hỗ trợ, đào tạo và phát triển phù hợp với từng nhóm nhân viên theo thời gian công tác để duy trì và nâng cao POS. Thời gian thực hiện: 12 tháng. Chủ thể: Phòng Nhân sự và Ban Lãnh đạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý bệnh viện: Để hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự gắn bó và hiệu quả làm việc của nhân viên hành chính, từ đó xây dựng chính sách nhân sự phù hợp.

  2. Chuyên gia nhân sự trong ngành y tế: Áp dụng các kết quả nghiên cứu để thiết kế hệ thống khen thưởng và quy trình công bằng, nâng cao sự hài lòng và cam kết của nhân viên.

  3. Nhà nghiên cứu quản lý công: Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp phân tích để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về nhận thức tổ chức trong môi trường công.

  4. Nhân viên hành chính bệnh viện: Hiểu rõ vai trò và tác động của sự hỗ trợ tổ chức đến công việc, từ đó chủ động đề xuất cải tiến và nâng cao hiệu quả làm việc.

Câu hỏi thường gặp

  1. Nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức là gì?
    Là niềm tin của nhân viên về mức độ tổ chức đánh giá cao đóng góp và quan tâm đến phúc lợi của họ, ảnh hưởng đến thái độ và hành vi làm việc tích cực.

  2. Tại sao hệ thống khen thưởng lại quan trọng đối với POS?
    Hệ thống khen thưởng thể hiện sự công nhận và đãi ngộ của tổ chức, giúp nhân viên cảm nhận được giá trị và sự quan tâm, từ đó tăng cam kết và hiệu suất.

  3. Công bằng quy trình ảnh hưởng thế nào đến nhân viên?
    Công bằng trong quy trình ra quyết định và phân phối nguồn lực tạo sự tin tưởng và hài lòng, giảm cảm giác bất mãn và tăng POS.

  4. Vai trò của cấp trên trong việc nâng cao POS là gì?
    Cấp trên trực tiếp là người đại diện tổ chức, sự quan tâm và hỗ trợ của họ giúp nhân viên cảm nhận được sự hỗ trợ từ tổ chức một cách rõ ràng và cụ thể.

  5. Làm thế nào để cải thiện POS cho nhân viên có thâm niên khác nhau?
    Cần xây dựng chính sách hỗ trợ và phát triển phù hợp với từng nhóm thâm niên, đảm bảo mọi nhân viên đều cảm nhận được sự quan tâm và cơ hội phát triển.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định ba yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến nhận thức về sự hỗ trợ từ tổ chức của nhân viên hành chính tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định: hệ thống khen thưởng, công bằng quy trình và sự hỗ trợ của cấp trên.
  • Kích thước mẫu 131 phiếu khảo sát đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy cao với hệ số Cronbach’s Alpha trên 0,7 cho các thang đo.
  • Mô hình hồi quy tuyến tính bội giải thích 51,5% biến thiên của POS, khẳng định tính phù hợp và ý nghĩa của các yếu tố nghiên cứu.
  • Sự khác biệt về POS theo thời gian công tác cho thấy cần có chính sách hỗ trợ đa dạng theo nhóm nhân viên.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao POS, góp phần cải thiện hiệu quả quản lý và sự hài lòng của nhân viên bệnh viện.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý và chuyên gia nhân sự nên áp dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế và triển khai các chính sách hỗ trợ phù hợp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng trong các bệnh viện công khác nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế.