Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Sinh Lời Của Các Doanh Nghiệp Ngành Thực Phẩm Và Đồ Uống Niêm Yết Trên Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam

• Tác giả: Huỳnh Thục Bảo Ngân
• Người hướng dẫn: PGS. Võ Văn Nhị
• Trường học: Trường Đại Học Công Nghệ TP. HCM
• Chuyên ngành: Kế Toán
• Đề tài: Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Sinh Lời Của Doanh Nghiệp Ngành Thực Phẩm Và Đồ Uống Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 1.1. Giới thiệu chung về nghiên cứu
• 1.2. Lý do chọn đề tài
• 1.3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Đóng góp mới của đề tài
• 1.7. Kết cấu của đề tài: gồm 5 chương
• 1.8. Giới thiệu các nghiên cứu trước đây
• 1.8.1. Các nghiên cứu trên thế giới
• 1.8.2. Các nghiên cứu trong nước
• 1.8.3. Nhận xét các nghiên cứu trước và xây dựng lỗ hổng nghiên cứu
• 1.8.4. Xác định khoản trống nghiên cứu
• 1.9. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Khả năng sinh lời và các yếu tố đo lường khả năng sinh lời trong DN
• 2.1.1. Khả năng sinh lời
• 2.1.2. Các tỷ số đo lường khả năng sinh lời
• 2.2. Vai trò và chất lượng của báo cáo tài chính ảnh hưởng đến việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp
• 2.2.1. Vai trò của báo cáo tài chính
• 2.2.2. Chất lượng báo cáo tài chính
• 2.2.3. Ảnh hưởng đến việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp
• 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp
• 2.4. Các mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.2.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 3.2.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 3.3. Mô hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu
• 3.3.1. Mô hình nghiên cứu
• 3.3.2. Các giả thuyết nghiên cứu
• 3.4. Xây dựng thang đo và mẫu nghiên cứu
• 3.5. Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu
• 3.5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.5.2. Xử lý dữ liệu
• 3.6. Kết luận chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Giới thiệu thực trạng và tình hình hoạt động của các DN ngành thực phẩm và đồ uống
• 4.2. Kết quả nghiên cứu
• 4.3. Thống kê mô tả
• 4.4. Bàn luận kết quả nghiên cứu
• 4.5. Kết luận chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Gợi ý chính sách
• 5.2. Nâng cao việc quản lý khoản phải thu
• 5.3. Tăng trưởng doanh thu
• 5.4. Cải thiện dòng tiền của doanh nghiệp
• 5.5. Cải thiện việc quản lý hàng tồn kho
• 5.6. Cải thiện khả năng thanh toán
• 5.7. Cơ cấu sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý
• 5.8. Tiết kiệm chi phí bán hàng và chi phí quản lý
• 5.9. Gia tăng uy tín, vị thế cho doanh nghiệp
• 5.10. Hạn chế của luận văn
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới Thiệu Tổng Quan Về Khả Năng Sinh Lời Ngành F B

Để tồn tại và phát triển, doanh nghiệp luôn cần phải nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Hiệu quả hoạt động kinh doanh là mối quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được trong quá trình sản xuất kinh doanh với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Các đại lượng này chịu tác động bởi rất nhiều các nhân tố khác nhau với các mức độ khác nhau, do đó có ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Ngành sản xuất chế biến thực phẩm là ngành công nghiệp mà Việt Nam đang có nhiều lợi thế và tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, sự phát triển của ngành này đang chịu ảnh hưởng rất nhiều bởi các yêu cầu về an toàn thực phẩm, về chất lượng và sức ép cạnh tranh với các nước trên thế giới. Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh là yếu tố sống còn của một doanh nghiệp hoạt động trong bất kỳ lĩnh vực nào.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Lợi Nhuận Trong Ngành F B Việt Nam

Việc phân tích các yếu tố, các môi trường kinh doanh để doanh nghiệp có thể mang lợi nhuận cao nhất có thể về cho mình là yếu tố rất cần thiết, qua đó doanh nghiệp sẽ định hướng được chiến lược kinh doanh, yếu tố cần và đủ để tạo nên lợi nhuận. Ở Việt Nam, riêng ngành thực phẩm – đồ uống là ngành đóng góp vai trò quan trọng khi thu hút lượng doanh nghiệp và tạo ra nguồn lợi nhuận lớn thứ 2 trong lĩnh vực công nghiệp (theo báo cáo của ngành tại LIENVIETPOSTBANK tháng 8/2016).

1.2. Tăng Trưởng Kép và Doanh Thu Ngành Thực Phẩm và Đồ Uống

Gần đây theo dữ liệu của VNDIRECT, trong giai đoạn 2010 – 2015, ngành thực phẩm và đồ uống Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 12%. Năm 2015, doanh thu cả ngành đạt 1.033 tỷ đồng, tăng 14,3%, trong đó thực phẩm ước đạt 690 nghìn tỷ, chiếm tỷ trọng 67%, đồ uống có cồn đạt 203 nghìn tỷ, chiếm 19,7%. Đây là một ngành đầy tiềm năng và hứa hẹn còn tăng trưởng cao trong tương lai do nhu cầu sinh hoạt ăn uống ngày càng đa dạng và thị trường thực phẩm và đồ uống ngày càng đa dạng.

II. Thách Thức Cạnh Tranh Ảnh Hưởng Khả Năng Sinh Lời F B

Tuy nhiên, trong điều kiện hội nhập quốc tế, cạnh tranh trong ngành sẽ ngày càng khốc liệt. Mỗi ngành đều có những đặc thù riêng, cấu trúc vốn đặc trưng riêng và để tồn tại các doanh nghiệp trong ngành phải có khả năng tạo ra lợi nhuận. Do đó, việc xác định các yếu tố tác động đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong ngành là hết sức cần thiết. Thị trường ngành thực phẩm – đồ uống thực sự khá phát triển trong những năm gần đây. Với đặc điểm là ngành thiết yếu và có mối quan hệ sâu rộng với các ngành nghề khác, số lượng doanh nghiệp chiếm tỷ trọng khá lớn trong quy mô các doanh nghiệp niêm yết, vấn đề gia tăng khả năng sinh lời là bài toán hóc búa đối với nhà quản lý và nhận được nhiều đòi hỏi, sự quan tâm rất lớn đối với các cổ đông.

2.1. Vai Trò Thiết Yếu và Mối Quan Hệ Với Các Ngành Khác

Thị trường ngành thực phẩm – đồ uống thực sự khá phát triển trong những năm gần đây. Với đặc điểm là ngành thiết yếu và có mối quan hệ sâu rộng với các ngành nghề khác, số lượng doanh nghiệp chiếm tỷ trọng khá lớn trong quy mô các doanh nghiệp niêm yết, vấn đề gia tăng khả năng sinh lời là bài toán hóc búa đối với nhà quản lý và nhận được nhiều đòi hỏi, sự quan tâm rất lớn đối với các cổ đông.

2.2. Phân Tích Chi Phí và Định Hướng Chiến Lược Kinh Doanh Hiệu Quả

Việc phân tích các yếu tố, các môi trường kinh doanh để doanh nghiệp có thể mang lợi nhuận cao nhất có thể về cho mình là yếu tố rất cần thiết, qua đó doanh nghiệp sẽ định hướng được chiến lược kinh doanh, yếu tố cần và đủ để tạo nên lợi nhuận. Ở Việt Nam, riêng ngành thực phẩm – đồ uống là ngành đóng góp vai trò quan trọng khi thu hút lượng doanh nghiệp và tạo ra nguồn lợi nhuận lớn thứ 2 trong lĩnh vực công nghiệp (theo báo cáo của ngành tại LIENVIETPOSTBANK tháng 8/2016).

III. Cách Yếu Tố Nội Tại Ảnh Hưởng Đến Lợi Nhuận Doanh Nghiệp F B

Nghiên cứu này có thể hỗ trợ cho các nhà quản lý trong việc đánh giá khả năng sinh lời của các doanh nghiệp ngành thực phẩm – đồ uống trong mối tương quan với các yếu tố nội tại tại doanh nghiệp. Thông qua việc đánh giá khả năng sinh lời dựa trên phân tích định lượng để thấy những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động, đồng thời thông qua kiểm định mô hình để xác định những yếu tố nào là quan trọng ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp ngành thực phẩm – đồ uống góp phần giúp các nhà quản lý đưa ra các chiến lược hoạt động kinh doanh phù hợp, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp.

3.1. Quản Lý Khoản Phải Thu và Tăng Trưởng Doanh Thu Thuần

Kết quả từ 9 yếu tố đưa vào nghiên cứu có 5 yếu tố tác động đến khả năng sinh lời là vòng quay khoản phải thu, tổng nợ trên tổng tài sản, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu, giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần và tổng chi phí bán hàng quản lý trên doanh thu thuần đều có mức ý nghĩa thống kê 1% và 5%; ngoài ra còn các yếu tố vòng quay khoản phải trả, vòng quay hàng tồn kho, khả năng thanh toán ngắn hạn, tỷ lệ hàng tồn kho trên tài sản ngắn hạn có tác động nhưng không có ý nghĩa giải thích thống kê.

3.2. Cơ Cấu Vốn và Quản Lý Chi Phí Sản Xuất Hiệu Quả

Để tồn tại và phát triển, doanh nghiệp luôn cần phải nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Hiệu quả hoạt động kinh doanh là mối quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được trong quá trình sản xuất kinh doanh với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Các đại lượng này chịu tác động bởi rất nhiều các nhân tố khác nhau với các mức độ khác nhau, do đó có ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

3.3. Nguồn Nhân Lực và Đầu Tư Công Nghệ Nâng Cao Năng Suất

Ngành sản xuất chế biến thực phẩm là ngành công nghiệp mà Việt Nam đang có nhiều lợi thế và tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, sự phát triển của ngành này đang chịu ảnh hưởng rất nhiều bởi các yêu cầu về an toàn thực phẩm, về chất lượng và sức ép cạnh tranh với các nước trên thế giới.

IV. Nghiên Cứu Ứng Dụng Tác Động Của Yếu Tố Tài Chính Đến F B

Đề tài kế thừa và phát triển thêm từ các đề tài nghiên cứu trước đó về giúp hệ thống hóa các vấn đề lý luận về khả năng sinh lời, các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Về thực tiễn, đề tài góp phần xác định và so sánh những yếu tố tài chính ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh giữa các công ty ngành thực phẩm đồ uống niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, cho biết mức độ ảnh hưởng và ý nghĩa thống kê của trong mô hình nghiên cứu đưa ra một số gợi ý có ý nghĩa đối với ban quản trị doanh nghiệp nắm được những yếu tố tác động đến khả năng sinh lời để giúp họ đưa ra những quyết định tài chính doanh nghiệp hiệu quả trong tương lai; các nhà đầu tư thì kết quả của nghiên cứu này giúp cho họ có những quyết định phù hợp để nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

4.1. So Sánh Hiệu Quả Kinh Doanh Giữa Các Doanh Nghiệp F B

Về thực tiễn, đề tài góp phần xác định và so sánh những yếu tố tài chính ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh giữa các công ty ngành thực phẩm đồ uống niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, cho biết mức độ ảnh hưởng và ý nghĩa thống kê của trong mô hình nghiên cứu đưa ra một số gợi ý có ý nghĩa đối với ban quản trị doanh nghiệp nắm được những yếu tố tác động đến khả năng sinh lời.

4.2. Gợi Ý Chính Sách và Quyết Định Đầu Tư Hiệu Quả

Đề tài kế thừa và phát triển thêm từ các đề tài nghiên cứu trước đó về giúp hệ thống hóa các vấn đề lý luận về khả năng sinh lời, các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Nghiên cứu này giúp các nhà đầu tư có những quyết định phù hợp để nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

V. Giải Pháp Nâng Cao Khả Năng Sinh Lời Cho Ngành F B Việt Nam

Ngoài ra, do số lượng mẫu khảo sát nhỏ, thời gian khảo sát ngắn là những hạn chế của nhóm trong bài nghiên cứu này, đồng thời kết quả nghiên cứu có hệ số xác định (R2) trong kết quả mô hình khá nhỏ, chứng tỏ vẫn còn có những yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng sinh lời mà tác giả chưa đề cập tới. Cuối cùng là kết luận và gợi ý chính sách của tác giả đưa ra thông qua kết quả nghiên cứu, tình hình kinh tế và dự báo sắp tới của các nhà phân tích kinh tế đối với ngành thực phẩm – đồ uống tại Việt Nam.

5.1. Quản Lý Khoản Phải Thu và Cải Thiện Dòng Tiền Hiệu Quả

Cuối cùng là kết luận và gợi ý chính sách của tác giả đưa ra thông qua kết quả nghiên cứu, tình hình kinh tế và dự báo sắp tới của các nhà phân tích kinh tế đối với ngành thực phẩm – đồ uống tại Việt Nam đó là các doanh nghiệp ngành thực phẩm – đồ uống cần phải nâng cao việc quản lý khoản phải thu, cải thiện dòng tiền của doanh nghiệp thông qua các khoản phải trả, cải thiện việc quản lý hàng tồn kho, cải thiện khả năng thanh toán, tăng trưởng doanh thu, nâng cao và gia tăng việc sử dụng nợ, giảm chi phí bán hàng và chi phí quản lý, giảm chi phí đầu vào và huy động các nguồn vốn.

5.2. Tối Ưu Chi Phí và Huy Động Vốn Phát Triển Bền Vững

Các doanh nghiệp ngành thực phẩm – đồ uống cần phải nâng cao việc quản lý khoản phải thu, cải thiện dòng tiền của doanh nghiệp thông qua các khoản phải trả, cải thiện việc quản lý hàng tồn kho, cải thiện khả năng thanh toán, tăng trưởng doanh thu, nâng cao và gia tăng việc sử dụng nợ, giảm chi phí bán hàng và chi phí quản lý, giảm chi phí đầu vào và huy động các nguồn vốn.

VI. Tương Lai Ngành F B Xu Hướng Tiêu Dùng Ảnh Hưởng Sinh Lời

Thị trường ngành thực phẩm – đồ uống thực sự khá phát triển trong những năm gần đây. Với đặc điểm là ngành thiết yếu và có mối quan hệ sâu rộng với các ngành nghề khác, số lượng doanh nghiệp chiếm tỷ trọng khá lớn trong quy mô các doanh nghiệp niêm yết, vấn đề gia tăng khả năng sinh lời là bài toán hóc búa đối với nhà quản lý và nhận được nhiều đòi hỏi, sự quan tâm rất lớn đối với các cổ đông.

6.1. Ảnh Hưởng Của Xu Hướng Tiêu Dùng Mới Đến Khả Năng Sinh Lời

Thị trường ngành thực phẩm – đồ uống thực sự khá phát triển trong những năm gần đây. Với đặc điểm là ngành thiết yếu và có mối quan hệ sâu rộng với các ngành nghề khác, số lượng doanh nghiệp chiếm tỷ trọng khá lớn trong quy mô các doanh nghiệp niêm yết, vấn đề gia tăng khả năng sinh lời là bài toán hóc búa đối với nhà quản lý và nhận được nhiều đòi hỏi, sự quan tâm rất lớn đối với các cổ đông.

6.2. Phát Triển Sản Phẩm và Thích Ứng Với Thay Đổi Thị Hiếu

Để tồn tại và phát triển, doanh nghiệp luôn cần phải nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Hiệu quả hoạt động kinh doanh là mối quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được trong quá trình sản xuất kinh doanh với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Các đại lượng này chịu tác động bởi rất nhiều các nhân tố khác nhau với các mức độ khác nhau, do đó có ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành thực phẩm và đồ uống tại Việt Nam là một trong những ngành công nghiệp có tiềm năng phát triển mạnh mẽ, đóng góp lớn vào nền kinh tế quốc dân. Theo báo cáo của ngành tại LienVietPostBank tháng 8/2016, ngành này thu hút lượng doanh nghiệp lớn và tạo ra nguồn lợi nhuận đứng thứ hai trong lĩnh vực công nghiệp. Giai đoạn 2010-2015, ngành thực phẩm và đồ uống đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm khoảng 12%, với doanh thu năm 2015 đạt hơn 1.033 nghìn tỷ đồng, trong đó thực phẩm chiếm 67% và đồ uống có cồn chiếm gần 20%. Tuy nhiên, sự phát triển của ngành đang chịu nhiều áp lực từ yêu cầu an toàn thực phẩm, chất lượng sản phẩm và cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt.

Khả năng sinh lời là yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp trong ngành, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển bền vững. Việc xác định các yếu tố tác động đến khả năng sinh lời giúp doanh nghiệp định hướng chiến lược kinh doanh hiệu quả, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao lợi nhuận. Mục tiêu nghiên cứu là xác định các yếu tố ảnh hưởng và mức độ tác động của chúng đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2011-2016. Nghiên cứu tập trung vào 36 doanh nghiệp với tổng số 216 quan sát, nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý và nhà đầu tư trong việc ra quyết định tài chính và chiến lược kinh doanh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình kinh tế tài chính liên quan đến khả năng sinh lời và quản trị tài chính doanh nghiệp. Hai mô hình chính được áp dụng là:

• Mô hình Dupont: Phân tích khả năng sinh lời dựa trên tỷ suất sinh lời trên doanh thu (ROS), số vòng quay tài sản và hệ số đòn bẩy tài chính. Mô hình giúp hiểu rõ mối quan hệ giữa doanh thu, chi phí, tài sản và lợi nhuận, từ đó xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ROA và ROE.

• Lý thuyết quản trị vốn lưu động: Tập trung vào các chỉ số như vòng quay khoản phải thu, khoản phải trả, vòng quay hàng tồn kho, tỷ lệ thanh toán hiện hành và tỷ lệ nợ trên tài sản. Lý thuyết này nhấn mạnh vai trò của quản lý hiệu quả vốn lưu động trong việc nâng cao khả năng sinh lời.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm: khả năng sinh lời (ROA), vòng quay khoản phải thu, vòng quay khoản phải trả, vòng quay hàng tồn kho, tỷ lệ thanh toán hiện hành, tỷ lệ nợ trên tài sản, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu, giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần, tổng chi phí bán hàng và chi phí quản lý trên doanh thu thuần.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính sử dụng tổng hợp, phân tích so sánh và thống kê mô tả để sàng lọc các yếu tố ảnh hưởng dựa trên các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước. Phương pháp định lượng sử dụng dữ liệu bảng thu thập từ báo cáo tài chính và báo cáo thường niên của 36 doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống niêm yết trên sàn HOSE và HNX trong giai đoạn 2011-2016, với tổng số 216 quan sát.

Mô hình hồi quy đa biến được xây dựng với biến phụ thuộc là tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) và 9 biến độc lập gồm: vòng quay khoản phải thu, vòng quay khoản phải trả, vòng quay hàng tồn kho, tỷ lệ thanh toán hiện hành, tỷ lệ nợ trên tài sản, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu, tỷ lệ hàng tồn kho trên tổng tài sản, giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần, tổng chi phí bán hàng và chi phí quản lý trên doanh thu thuần.

Phương pháp phân tích sử dụng các mô hình hồi quy Pooled OLS, Fixed Effects Model (FEM) và Random Effects Model (REM). Kiểm định F và Hausman được áp dụng để lựa chọn mô hình phù hợp nhất. Phân tích đa cộng tuyến được thực hiện thông qua ma trận tương quan và hệ số VIF nhằm đảm bảo tính chính xác của mô hình.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Vòng quay khoản phải thu có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê ở mức 1% đến khả năng sinh lời (ROA). Doanh nghiệp có vòng quay khoản phải thu cao hơn sẽ thu hồi tiền nhanh chóng, cải thiện dòng tiền và tăng lợi nhuận.

2. Tỷ lệ nợ trên tổng tài sản có ảnh hưởng tiêu cực và có ý nghĩa thống kê ở mức 1%. Việc sử dụng nợ quá mức làm tăng rủi ro tài chính, giảm khả năng sinh lời.

3. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu tác động tích cực và có ý nghĩa thống kê ở mức 5%. Doanh thu tăng trưởng giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô và nâng cao lợi nhuận.

4. Giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần và tổng chi phí bán hàng và chi phí quản lý trên doanh thu thuần đều có ảnh hưởng tiêu cực và có ý nghĩa thống kê ở mức 1%. Chi phí đầu vào và chi phí quản lý cao làm giảm biên lợi nhuận.

Các yếu tố như vòng quay khoản phải trả, vòng quay hàng tồn kho, tỷ lệ thanh toán hiện hành và tỷ lệ hàng tồn kho trên tài sản ngắn hạn có tác động nhưng không có ý nghĩa thống kê rõ ràng trong mô hình.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy quản lý hiệu quả các khoản phải thu là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp cải thiện khả năng sinh lời, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước. Việc kiểm soát tỷ lệ nợ hợp lý giúp giảm áp lực tài chính và rủi ro, đồng thời tận dụng được lợi thế đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả.

Tăng trưởng doanh thu được xác nhận là động lực quan trọng thúc đẩy lợi nhuận, tuy nhiên doanh nghiệp cần cân đối giữa tăng trưởng và kiểm soát chi phí để duy trì biên lợi nhuận. Chi phí bán hàng và quản lý cao làm giảm khả năng sinh lời, đòi hỏi doanh nghiệp cần tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và quản lý nguồn lực.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ hồi quy thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến ROA, cũng như bảng ma trận tương quan và hệ số VIF để minh chứng cho tính hợp lệ của mô hình.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao quản lý khoản phải thu: Doanh nghiệp cần thiết lập chính sách thu hồi nợ chặt chẽ, giảm thời gian thu tiền để cải thiện dòng tiền và tăng khả năng sinh lời. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban tài chính và kế toán.

2. Kiểm soát và tối ưu hóa cấu trúc vốn: Hạn chế sử dụng nợ quá mức, cân đối giữa vốn vay và vốn chủ sở hữu nhằm giảm rủi ro tài chính và chi phí lãi vay. Thời gian thực hiện: 12 tháng. Chủ thể: Ban quản trị và phòng tài chính.

3. Tăng trưởng doanh thu bền vững: Đẩy mạnh nghiên cứu thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng kênh phân phối để gia tăng doanh thu. Thời gian thực hiện: 1-2 năm. Chủ thể: Ban marketing và kinh doanh.

4. Giảm chi phí bán hàng và quản lý: Áp dụng công nghệ quản lý hiện đại, đào tạo nhân sự và tối ưu hóa quy trình để giảm chi phí không cần thiết. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban quản lý vận hành và nhân sự.

5. Cải thiện quản lý hàng tồn kho và thanh khoản: Mặc dù không có ý nghĩa thống kê rõ ràng, doanh nghiệp nên duy trì mức tồn kho hợp lý và đảm bảo khả năng thanh toán ngắn hạn để tránh rủi ro tài chính. Thời gian thực hiện: liên tục. Chủ thể: Ban kho và tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời, từ đó xây dựng chiến lược tài chính và kinh doanh hiệu quả.

2. Nhà đầu tư và cổ đông: Cung cấp cơ sở phân tích tài chính để đánh giá tiềm năng sinh lời và rủi ro của các doanh nghiệp trong ngành, hỗ trợ quyết định đầu tư.

3. Chuyên gia phân tích tài chính và tư vấn doanh nghiệp: Là tài liệu tham khảo để tư vấn chiến lược quản trị vốn, tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động.

4. Giảng viên và sinh viên ngành kế toán, tài chính: Cung cấp nghiên cứu thực tiễn về các mô hình phân tích khả năng sinh lời, phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính trong lĩnh vực kế toán doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống?
   Vòng quay khoản phải thu được xác định là yếu tố có ảnh hưởng tích cực và mạnh mẽ nhất, giúp doanh nghiệp thu hồi tiền nhanh, cải thiện dòng tiền và tăng lợi nhuận.

2. Tại sao tỷ lệ nợ trên tài sản lại ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh lời?
   Sử dụng nợ quá mức làm tăng chi phí lãi vay và rủi ro tài chính, ảnh hưởng đến khả năng sinh lời do áp lực trả nợ và giảm nguồn lực đầu tư phát triển.

3. Chi phí bán hàng và quản lý có vai trò như thế nào trong khả năng sinh lời?
   Chi phí bán hàng và quản lý cao làm giảm biên lợi nhuận, do đó doanh nghiệp cần tối ưu hóa hoạt động để giảm chi phí không cần thiết, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

4. Tăng trưởng doanh thu có luôn đồng nghĩa với tăng lợi nhuận không?
   Không nhất thiết, tăng trưởng doanh thu cần đi kèm với kiểm soát chi phí và hiệu quả hoạt động để đảm bảo lợi nhuận thực sự tăng lên.

5. Làm thế nào để doanh nghiệp cải thiện quản lý hàng tồn kho hiệu quả?
   Doanh nghiệp nên áp dụng các phương pháp quản lý tồn kho hiện đại, dự báo nhu cầu chính xác và duy trì mức tồn kho hợp lý để giảm chi phí lưu kho và tránh thiếu hụt hàng hóa.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 5 yếu tố chính ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống niêm yết tại Việt Nam gồm: vòng quay khoản phải thu, tỷ lệ nợ trên tài sản, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu, giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần và tổng chi phí bán hàng cùng chi phí quản lý trên doanh thu thuần.
• Vòng quay khoản phải thu và tỷ lệ tăng trưởng doanh thu có tác động tích cực, trong khi tỷ lệ nợ trên tài sản và chi phí liên quan có tác động tiêu cực đến khả năng sinh lời.
• Mô hình nghiên cứu sử dụng dữ liệu bảng của 36 doanh nghiệp trong giai đoạn 2011-2016, áp dụng các phương pháp hồi quy đa biến với kiểm định chặt chẽ để đảm bảo tính chính xác.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý và nhà đầu tư trong việc xây dựng chiến lược tài chính và kinh doanh phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp quản lý vốn lưu động, kiểm soát chi phí và thúc đẩy tăng trưởng doanh thu trong vòng 1-2 năm tới nhằm gia tăng khả năng sinh lời bền vững.

Hành động ngay hôm nay để tối ưu hóa lợi nhuận và nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống trên thị trường chứng khoán Việt Nam!