Nghiên cứu vai trò của Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của người Chăm tại An Giang

• Tác giả: Đỗ Thị Thanh Hà
• Người hướng dẫn: PGS. Võ Văn Thắng
• Trường học: Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Chủ nghĩa duy vật biện chứng và Chủ nghĩa duy vật lịch sử
• Đề tài: Vai trò của Hồi giáo trong văn hóa tinh thần người Chăm An Giang
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: VAI TRÒ HỒI GIÁO VÀ HỒI GIÁO TRONG CỘNG ĐỒNG NGƯỜI CHĂM Ở TỈNH AN GIANG
• 1.1. Khái quát về Hồi giáo. Vai trò của Hồi giáo trong đời sống xã hội
• 1.2. Hồi giáo trong cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang. Lịch sử du nhập, phát triển của Hồi giáo vào cộng đồng người Chăm
• 1.3. Sự biến đổi của Hồi giáo với quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa của cộng đồng người Chăm trong vùng văn hóa đa tộc người, đa tôn giáo ở Nam Bộ
• 1.4. Khái quát về cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang và đặc điểm cơ bản của Hồi giáo trong cộng đồng người Chăm tỉnh An Giang
• 1.5. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA VỚI VAI TRÒ HỒI GIÁO TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA TINH THẦN CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI CHĂM Ở AN GIANG HIỆN NAY
• 2.1. Đời sống văn hóa tinh thần trong cộng đồng người Chăm ở An Giang
• 2.2. Lý luận chung về đời sống văn hóa tinh thần. Khái quát đời sống văn hóa tinh thần trong cộng đồng người Chăm ở An Giang
• 2.3. Thực trạng, vai trò của Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng người Chăm ở An Giang
• 2.4. Nguyên nhân từ thực trạng vai trò của Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng người Chăm ở An Giang
• 2.5. Xu hướng biến đổi và những vấn đề đặt ra từ thực trạng vai trò Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng người Chăm tỉnh An Giang hiện nay
• 2.6. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT HUY MẶT TÍCH CỰC, HẠN CHẾ MẶT TIÊU CỰC TỪ THỰC TRẠNG VAI TRÒ HỒI GIÁO TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA TINH THẦN CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI CHĂM TỈNH AN GIANG HIỆN NAY
• 3.1. Những phương hướng chủ yếu nhằm phát huy mặt giá trị, khắc phục mặt hạn chế từ thực trạng vai trò Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng người Chăm tỉnh An Giang hiện nay
• 3.2. Phát triển kinh tế gắn với xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất trong cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang
• 3.3. Nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân, nhất là nhận thức của cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang về vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo
• 3.4. Nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực trong cộng đồng người Chăm tỉnh An Giang
• 3.5. Phát huy vai trò của các chức sắc, chức việc trong cộng đồng người Chăm
• 3.6. Kế thừa và phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang
• 3.7. Kết luận chương 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI CỦA LUẬN ÁN

I. Giới thiệu về Hồi giáo và vai trò của nó trong cộng đồng người Chăm ở An Giang

Hồi giáo, một trong những tôn giáo lớn trên thế giới, đã có mặt tại Việt Nam từ lâu, đặc biệt là trong cộng đồng người Chăm ở tỉnh An Giang. Hồi giáo không chỉ là một hệ thống tín ngưỡng mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa Chăm. Tôn giáo này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tinh thần người Chăm, định hình lối sống, phong tục tập quán và các giá trị văn hóa của họ. Theo nghiên cứu, Hồi giáo đã trở thành một chỗ dựa tinh thần vững chắc cho người Chăm, giúp họ duy trì bản sắc văn hóa trong bối cảnh giao lưu văn hóa đa dạng tại An Giang. Sự hiện diện của Hồi giáo trong đời sống hàng ngày của người Chăm thể hiện qua các nghi lễ tôn giáo, các hoạt động cộng đồng và các giá trị đạo đức mà tôn giáo này mang lại. Điều này không chỉ góp phần làm phong phú thêm di sản văn hóa của người Chăm mà còn tạo ra một môi trường sống hòa hợp giữa các tôn giáo khác nhau trong khu vực.

1.1. Khái quát về Hồi giáo

Hồi giáo ra đời từ thế kỷ VII tại bán đảo Ả Rập và nhanh chóng lan rộng ra nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, Hồi giáo được người Chăm tiếp nhận và phát triển, trở thành một phần quan trọng trong văn hóa Chăm. Tôn giáo này không chỉ mang lại niềm tin mà còn là nền tảng cho các giá trị đạo đức và lối sống của người Chăm. Các nghi lễ tôn giáo, như nghi lễ tôn giáo và nghi thức tôn giáo, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì bản sắc văn hóa và tinh thần của cộng đồng. Hồi giáo đã giúp người Chăm xây dựng một lối sống có đạo đức, hướng tới sự hòa hợp và đoàn kết trong cộng đồng.

II. Tác động của Hồi giáo đến đời sống văn hóa tinh thần của người Chăm

Sự ảnh hưởng của Hồi giáo đến tinh thần người Chăm ở An Giang rất rõ ràng. Tôn giáo này không chỉ định hình các giá trị văn hóa mà còn ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội trong cộng đồng. Hồi giáo đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho các hoạt động văn hóa, từ văn hóa dân gian đến các lễ hội tôn giáo. Các tín đồ Hồi giáo thường tham gia vào các hoạt động cộng đồng, từ việc tổ chức lễ hội đến việc hỗ trợ nhau trong cuộc sống hàng ngày. Điều này không chỉ giúp củng cố mối quan hệ giữa các thành viên trong cộng đồng mà còn tạo ra một môi trường sống hòa bình và đoàn kết. Hơn nữa, Hồi giáo còn góp phần vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của người Chăm, giúp họ duy trì bản sắc văn hóa trong bối cảnh hiện đại.

2.1. Vai trò của Hồi giáo trong việc duy trì bản sắc văn hóa

Hồi giáo đã đóng góp quan trọng vào việc duy trì và phát huy di sản văn hóa của người Chăm. Các nghi lễ tôn giáo, phong tục tập quán và các giá trị đạo đức được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác, tạo nên một nền tảng vững chắc cho văn hóa Chăm. Sự kết hợp giữa Hồi giáo và các yếu tố văn hóa bản địa đã tạo ra một bản sắc văn hóa độc đáo cho người Chăm ở An Giang. Các hoạt động tôn giáo không chỉ là dịp để người Chăm thể hiện đức tin mà còn là cơ hội để họ giao lưu, kết nối và củng cố mối quan hệ trong cộng đồng.

III. Thách thức và cơ hội trong việc phát huy vai trò của Hồi giáo

Mặc dù Hồi giáo đã có những đóng góp tích cực cho đời sống văn hóa tinh thần của người Chăm, nhưng cũng không thể phủ nhận những thách thức mà tôn giáo này đang phải đối mặt. Sự toàn cầu hóa và xu hướng hiện đại hóa đã tạo ra nhiều áp lực lên các giá trị truyền thống. Người Chăm ở An Giang đang phải đối mặt với việc bảo tồn bản sắc văn hóa trong bối cảnh giao lưu văn hóa mạnh mẽ. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để Hồi giáo khẳng định vai trò của mình trong việc xây dựng một cộng đồng đoàn kết và phát triển. Việc phát huy các giá trị tích cực của Hồi giáo có thể giúp người Chăm duy trì bản sắc văn hóa và đồng thời hòa nhập với các giá trị văn hóa khác trong xã hội hiện đại.

3.1. Cơ hội phát triển từ việc phát huy Hồi giáo

Việc phát huy vai trò của Hồi giáo trong đời sống văn hóa tinh thần của người Chăm không chỉ giúp bảo tồn các giá trị văn hóa mà còn tạo ra cơ hội cho sự phát triển bền vững. Các hoạt động tôn giáo có thể được kết hợp với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, từ đó nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng. Hơn nữa, việc tăng cường sự hiểu biết và tôn trọng giữa các tôn giáo khác nhau sẽ góp phần tạo ra một môi trường sống hòa bình và đoàn kết, giúp người Chăm phát huy tối đa tiềm năng của mình trong xã hội hiện đại.