Tổng quan nghiên cứu

Tổng công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIC Corp) được thành lập năm 1990, trải qua gần 30 năm phát triển, đã trở thành tập đoàn kinh tế tư nhân đa ngành với vốn điều lệ tăng từ 370 tỷ đồng năm 2008 lên khoảng 2.524 tỷ đồng năm 2018. Hoạt động kinh doanh đa dạng bao gồm xây dựng, bất động sản, du lịch, khách sạn và các lĩnh vực kinh tế tiềm năng khác. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và yêu cầu quản trị doanh nghiệp hiện đại, việc tổ chức kế toán hiệu quả tại DIC Corp đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và quản lý tài chính.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng tổ chức kế toán tại DIC Corp trong giai đoạn 2017-2019, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao chất lượng công tác kế toán, đáp ứng yêu cầu quản lý và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Nghiên cứu tập trung vào kế toán tài chính, phân tích các yếu tố ảnh hưởng nội bộ và bên ngoài, đồng thời đánh giá các khía cạnh như tổ chức bộ máy kế toán, hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ kế toán, báo cáo tài chính và công tác kiểm tra kế toán.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời phục vụ công tác quản lý kinh tế tài chính, giúp quản lý chặt chẽ tài sản, ngăn ngừa thất thoát vốn, đồng thời góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và uy tín của DIC Corp trên thị trường. Kết quả nghiên cứu cũng có giá trị tham khảo cho các doanh nghiệp cùng ngành và các nhà quản lý trong việc tổ chức công tác kế toán hiệu quả.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình cơ bản về tổ chức kế toán trong doanh nghiệp, bao gồm:

  • Khái niệm kế toán và tổ chức kế toán: Kế toán là quá trình thu thập, xử lý, kiểm tra và cung cấp thông tin kinh tế tài chính dưới dạng giá trị, hiện vật và thời gian lao động. Tổ chức kế toán là việc thiết lập bộ máy, hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ kế toán, báo cáo tài chính và công tác kiểm tra nhằm đảm bảo tính chính xác, kịp thời và hiệu quả của thông tin kế toán.

  • Nguyên tắc tổ chức kế toán: Tuân thủ Luật Kế toán, chuẩn mực kế toán, phù hợp với quy mô, đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, trình độ nhân sự và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp.

  • Mô hình tổ chức bộ máy kế toán: Bao gồm các hình thức tập trung, phân tán và hỗn hợp, phù hợp với quy mô và đặc điểm tổ chức của doanh nghiệp.

  • Hệ thống chứng từ, tài khoản và sổ kế toán: Được tổ chức theo quy định của Bộ Tài chính, đảm bảo phản ánh đầy đủ, chính xác các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.

  • Phân tích báo cáo tài chính: Sử dụng các chỉ số tài chính như khả năng thanh toán, đòn bẩy tài chính, khả năng sinh lời và dòng tiền để đánh giá hiệu quả hoạt động và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu được thu thập từ báo cáo tài chính, sổ sách kế toán, chứng từ kế toán, các báo cáo định kỳ của DIC Corp trong giai đoạn 2017-2019, cùng với các tài liệu pháp luật liên quan như Luật Kế toán, Thông tư 200/2014/TT-BTC.

  • Phương pháp thu thập số liệu: Kết hợp nghiên cứu tài liệu, quan sát thực tế công tác kế toán tại Ban Tài chính – Kế toán DIC Corp, phỏng vấn trực tiếp cán bộ kế toán và lãnh đạo đơn vị.

  • Phương pháp phân tích số liệu: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh đối chiếu, phân tích tổng hợp và quy nạp để đánh giá thực trạng tổ chức kế toán. Các số liệu được phân tích theo từng phần hành kế toán, so sánh với các tiêu chuẩn quy định và thực tiễn doanh nghiệp.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2019, với số liệu minh họa chủ yếu năm 2019, nhằm phản ánh sát thực trạng và xu hướng phát triển của tổ chức kế toán tại DIC Corp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tổ chức bộ máy kế toán theo hình thức hỗn hợp: DIC Corp áp dụng mô hình tổ chức kế toán vừa tập trung vừa phân tán, với Ban Tài chính – Kế toán tổng công ty quản lý chung và các phòng kế toán tại các công ty con, chi nhánh hạch toán độc lập. Bộ máy kế toán gồm 14 nhân sự tại Ban Tài chính – Kế toán và các nhân viên kế toán tại các đơn vị thành viên.

  2. Chế độ kế toán và phần mềm áp dụng: DIC Corp thực hiện theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, sử dụng phần mềm kế toán BRAVO 6 với hình thức ghi sổ Nhật ký chung. Việc áp dụng phần mềm giúp nâng cao hiệu quả xử lý số liệu, tuy nhiên vẫn còn tồn tại khó khăn trong khâu xử lý và lưu trữ số liệu do đặc thù đa ngành nghề và quy mô lớn.

  3. Kết quả hoạt động kinh doanh tích cực: Doanh thu năm 2019 đạt khoảng 1.831 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế khoảng 391 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế khoảng 203 tỷ đồng, tỷ lệ chia cổ tức đạt 10%. Kết quả này phản ánh hiệu quả kinh doanh ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kế toán phát triển.

  4. Hạn chế trong tổ chức kế toán: Mặc dù đội ngũ kế toán có năng lực tương đối tốt, nhưng chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu công việc do tính phức tạp của các khoản mục chi phí, đa dạng lĩnh vực kinh doanh và hình thức hạch toán đa dạng (phụ thuộc và độc lập). Công tác quản lý, giám sát vốn đầu tư và tiến độ thi công còn nhiều bất cập, ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ đặc điểm hoạt động đa ngành, quy mô lớn và phân tán của DIC Corp, đòi hỏi tổ chức kế toán phải linh hoạt, đồng bộ và chuyên nghiệp hơn. So với các nghiên cứu về tổ chức kế toán tại các tập đoàn kinh tế khác, DIC Corp đã có bước tiến trong việc áp dụng phần mềm kế toán và tổ chức bộ máy hỗn hợp, tuy nhiên vẫn cần cải tiến để nâng cao tính chính xác và kịp thời của thông tin kế toán.

Việc tổ chức hệ thống chứng từ, tài khoản và sổ kế toán theo quy định của Bộ Tài chính đảm bảo tính pháp lý và minh bạch, nhưng cần tăng cường kiểm tra, giám sát để hạn chế sai sót và gian lận. Phân tích báo cáo tài chính cho thấy DIC Corp có khả năng thanh toán hiện hành và sinh lời tốt, tuy nhiên cần chú trọng hơn đến quản lý dòng tiền và đòn bẩy tài chính để đảm bảo sự phát triển bền vững.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ so sánh doanh thu, lợi nhuận qua các năm, bảng phân tích cơ cấu bộ máy kế toán và sơ đồ luân chuyển chứng từ kế toán để minh họa rõ nét hơn về thực trạng và các mối quan hệ trong tổ chức kế toán.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán: Tăng cường đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ kế toán, bổ sung nhân sự phù hợp với quy mô và đặc thù hoạt động đa ngành của DIC Corp. Thời gian thực hiện trong 1-2 năm, do Ban Tài chính – Kế toán phối hợp với phòng nhân sự.

  2. Cải tiến hệ thống chứng từ kế toán: Xây dựng quy trình luân chuyển, kiểm tra và lưu trữ chứng từ khoa học, áp dụng công nghệ số hóa chứng từ để giảm thiểu sai sót và tăng tính minh bạch. Thời gian triển khai 12 tháng, do Ban Tài chính – Kế toán chủ trì.

  3. Tối ưu hóa hệ thống tài khoản và sổ kế toán: Rà soát, điều chỉnh hệ thống tài khoản phù hợp với đặc điểm kinh doanh, đồng thời áp dụng phần mềm kế toán hiện đại hơn để nâng cao hiệu quả ghi chép và tổng hợp số liệu. Thời gian thực hiện 18 tháng, phối hợp với đơn vị cung cấp phần mềm.

  4. Nâng cao chất lượng lập và phân tích báo cáo tài chính: Tổ chức các khóa đào tạo về phân tích tài chính, áp dụng các chỉ số tài chính để đánh giá hiệu quả hoạt động, hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định chính xác. Thời gian thực hiện liên tục, do Ban Tài chính – Kế toán và các phòng ban liên quan thực hiện.

  5. Tăng cường công tác kiểm tra kế toán: Thiết lập hệ thống kiểm toán nội bộ chuyên nghiệp, thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm, đảm bảo tính chính xác và trung thực của số liệu kế toán. Thời gian triển khai 12 tháng, do Ban Kiểm toán nội bộ phối hợp với Ban Tài chính – Kế toán.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo doanh nghiệp và quản lý tài chính: Giúp hiểu rõ vai trò và tầm quan trọng của tổ chức kế toán trong quản lý doanh nghiệp đa ngành, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp.

  2. Cán bộ kế toán và kiểm toán nội bộ: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về tổ chức bộ máy kế toán, quy trình xử lý chứng từ, hệ thống tài khoản và báo cáo tài chính, nâng cao năng lực nghiệp vụ.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành kế toán, tài chính: Là tài liệu tham khảo quý giá về lý luận và thực tiễn tổ chức kế toán tại doanh nghiệp lớn, giúp mở rộng hiểu biết và áp dụng vào nghiên cứu, học tập.

  4. Các đơn vị tư vấn quản trị và phần mềm kế toán: Hỗ trợ đánh giá thực trạng tổ chức kế toán, từ đó đề xuất giải pháp công nghệ và quản trị phù hợp với đặc thù doanh nghiệp đa ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao DIC Corp chọn mô hình tổ chức kế toán hỗn hợp?
    Mô hình hỗn hợp kết hợp ưu điểm của tổ chức kế toán tập trung và phân tán, phù hợp với quy mô lớn, đa ngành nghề và nhiều đơn vị thành viên của DIC Corp, giúp quản lý hiệu quả và linh hoạt hơn.

  2. Phần mềm kế toán BRAVO 6 có những ưu điểm gì?
    BRAVO 6 hỗ trợ tự động hóa quy trình ghi sổ, tổng hợp số liệu, lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực, giúp giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ xử lý thông tin kế toán.

  3. Những khó khăn chính trong tổ chức kế toán tại DIC Corp là gì?
    Khó khăn gồm xử lý và lưu trữ số liệu phức tạp do đa dạng lĩnh vực kinh doanh, đội ngũ kế toán chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu công việc, và công tác quản lý vốn đầu tư còn bất cập.

  4. Làm thế nào để nâng cao chất lượng báo cáo tài chính?
    Cần đào tạo chuyên sâu cho cán bộ kế toán, áp dụng công nghệ hiện đại, tăng cường kiểm tra, phân tích các chỉ số tài chính và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật.

  5. Tổ chức kiểm tra kế toán có vai trò như thế nào?
    Kiểm tra kế toán giúp phát hiện sai sót, gian lận, đảm bảo tính chính xác và trung thực của số liệu, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và bảo vệ tài sản doanh nghiệp.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về tổ chức kế toán trong doanh nghiệp, làm nền tảng cho nghiên cứu thực tiễn tại DIC Corp.
  • Thực trạng tổ chức kế toán tại DIC Corp cho thấy mô hình hỗn hợp phù hợp nhưng còn tồn tại hạn chế về nhân sự, quy trình và công nghệ.
  • Kết quả kinh doanh tích cực tạo điều kiện thuận lợi cho việc hoàn thiện tổ chức kế toán, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể về bộ máy, chứng từ, tài khoản, báo cáo tài chính và kiểm tra kế toán nhằm khắc phục hạn chế và phát huy thế mạnh.
  • Khuyến nghị triển khai các bước cải tiến trong vòng 1-2 năm, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của DIC Corp và các doanh nghiệp tương tự.

Hành động tiếp theo là Ban Tài chính – Kế toán DIC Corp cần xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp, đồng thời tổ chức đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ kế toán nhằm đảm bảo thành công trong việc hoàn thiện tổ chức kế toán.