Quản Lý Nhà Nước Về Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Đối Với Dự Án Đầu Tư Kinh Tế Tại Huyện Phù Mỹ, Tỉnh Bình Định

• Tác giả: Võ Trọng Kiên
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Bích Ngọc
• Trường học: Trường Đại Học Quy Nhơn
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Nhà Nước Về Giải Phóng Mặt Bằng Tại Huyện Phù Mỹ, Tỉnh Bình Định
• Loại tài liệu: Đề án thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Bình Định

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
• 1.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Nội dung nghiên cứu
• 1.6. Phương pháp nghiên cứu
• 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƯ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
• 2.1. Giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản
• 2.1.2. Vai trò của giải phóng mặt bằng đối với dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.3. Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.3.1. Khái niệm quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.3.2. Nội dung quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.3.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
• 2.1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ở một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 2.1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ở một số địa phương
• 2.1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƯ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH ĐỊNH
• 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Phù Mỹ ảnh hưởng đến hoạt động Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Phù Mỹ ảnh hưởng đến hoạt động Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2. Thực trạng giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.1. Một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.2. Số lượng dự án được giao và thực tiện tại huyện Phù Mỹ giai đoạn 2018 - 2022
• 3.2.3. Công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.4. Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.5. Thực trạng hoạt động quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.6. Hoạt động quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 3.2.7. Những kết quả đạt được
• 3.2.8. Hạn chế và nguyên nhân
• 4. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƯ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH ĐỊNH
• 4.1. Định hướng quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 4.2. Phương hướng đầu tư phát triển kinh tế huyện Phù Mỹ
• 4.3. Định hướng phát triển dài hạn các ngành kinh tế
• 4.4. Quan điểm sử dụng đất và quản lý môi trường
• 4.5. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực
• 4.6. Quản lý tài chính và nguồn lực
• 4.7. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 4.7.1. Giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý nhà nước về giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
• 4.7.2. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với công tác khảo sát, lập phương án bồi thường, hỗ trợ
• 4.7.3. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ
• 4.7.4. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với việc thực hiện tái định cư thu hồi đất cho dự án đầu tư
• 4.7.5. Giải pháp về tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện công tác giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư
• 4.7.6. Ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý nhà nước về đất đai
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Quản Lý Nhà Nước Về GPMB Phù Mỹ Mới Nhất

Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) đóng vai trò then chốt trong việc triển khai các dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án kinh tế trọng điểm. Tại huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, công tác này không chỉ là yếu tố quyết định tiến độ dự án mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Quản lý nhà nước về GPMB là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các ban ngành liên quan và sự đồng thuận của người dân. Mục tiêu là đảm bảo việc thu hồi đất được thực hiện đúng quy trình, minh bạch, công bằng, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân bị ảnh hưởng. Việc bồi thường GPMB Phù Mỹ, hỗ trợ và tái định cư cần được thực hiện một cách thỏa đáng, giúp người dân ổn định cuộc sống và có cơ hội phát triển kinh tế sau khi di dời. Thành công của công tác GPMB không chỉ giúp các dự án triển khai thuận lợi mà còn góp phần tạo dựng môi trường đầu tư hấp dẫn, thu hút các nguồn lực phát triển cho huyện Phù Mỹ.

1.1. Khái niệm giải phóng mặt bằng và vai trò trong dự án đầu tư

Giải phóng mặt bằng, hay GPMB, là quá trình thu hồi đất và tài sản trên đất của tổ chức, cá nhân để phục vụ cho mục đích phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Trong các dự án đầu tư, GPMB đóng vai trò quan trọng, là tiền đề để dự án có thể triển khai xây dựng và đi vào hoạt động. Theo khoản 4 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 thì dự án đầu tư là tập hợp đề xuất b vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định. Nếu không có mặt bằng sạch, dự án sẽ không thể triển khai, gây chậm trễ, lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư. GPMB hiệu quả giúp các dự án hoàn thành đúng tiến độ, mang lại lợi ích kinh tế - xã hội cho địa phương và đất nước. Vì vậy, công tác quản lý nhà nước về GPMB cần được chú trọng và thực hiện một cách khoa học, minh bạch.

1.2. Tầm quan trọng của GPMB đối với phát triển kinh tế Phù Mỹ

Huyện Phù Mỹ, với tiềm năng phát triển kinh tế đa dạng, đang thu hút nhiều dự án đầu tư trong các lĩnh vực như công nghiệp, du lịch, nông nghiệp công nghệ cao,... Để các dự án này có thể triển khai và phát huy hiệu quả, công tác GPMB đóng vai trò then chốt. GPMB không chỉ tạo điều kiện cho các dự án xây dựng mà còn góp phần tái cấu trúc không gian kinh tế, nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tạo ra những cơ hội phát triển mới cho địa phương. Các dự án sau GPMB sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, tăng thu ngân sách và cải thiện đời sống của người dân. Theo trích dẫn từ tài liệu gốc, trong thời gian qua huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đ có nhiều công trình, dự án được thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Vì vậy, việc quản lý nhà nước hiệu quả về GPMB là yếu tố quan trọng để huyện Phù Mỹ đạt được mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

II. Thách Thức Trong Quản Lý GPMB Phù Mỹ Phân Tích Chi Tiết

Quản lý nhà nước về GPMB tại huyện Phù Mỹ đối mặt với nhiều thách thức, từ những khó khăn về pháp lý đến những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện. Một trong những thách thức lớn nhất là sự phức tạp của các quy định pháp luật về đất đai, bồi thường GPMB, và tái định cư. Sự thay đổi liên tục của chính sách, sự chồng chéo giữa các văn bản pháp luật gây khó khăn cho cả cán bộ thực hiện và người dân bị ảnh hưởng. Ngoài ra, việc xác định giá đất bồi thường hợp lý, đảm bảo quyền lợi của người dân cũng là một thách thức không nhỏ. Sự thiếu minh bạch trong công tác GPMB, sự chậm trễ trong việc chi trả đền bù giải phóng mặt bằng Bình Định, và sự bất đồng trong việc tái định cư có thể dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện, gây ảnh hưởng đến tiến độ dự án và gây mất ổn định xã hội.

2.1. Khó khăn về chính sách và pháp luật trong GPMB Phù Mỹ

Hệ thống pháp luật về đất đai và GPMB của Việt Nam còn nhiều điểm bất cập, chồng chéo, gây khó khăn cho việc áp dụng và thực hiện. Các quy định về thu hồi đất Phù Mỹ, đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư thường xuyên thay đổi, gây khó khăn cho việc nắm bắt và thực hiện của các cấp chính quyền và người dân. Theo trích dẫn từ tài liệu gốc, tổ chức bộ máy và nhân sự giải phóng mặt bằng chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, công tác khảo sát, lập phư ng án bồi thường thiếu chuẩn xác, thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ chưa sát với điều kiện thực tế. Việc thiếu thống nhất trong cách hiểu và áp dụng pháp luật giữa các địa phương cũng gây ra những tranh cãi và khiếu kiện kéo dài. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật một cách đồng bộ, minh bạch và dễ hiểu.

2.2. Thách thức trong xác định giá đất bồi thường hợp lý ở Phù Mỹ

Việc xác định giá đất bồi thường là một trong những vấn đề nhạy cảm và gây nhiều tranh cãi nhất trong quá trình GPMB. Giá đất bồi thường thường thấp hơn giá thị trường, gây thiệt thòi cho người dân bị thu hồi đất. Sự chênh lệch này là do cách thức xác định giá đất theo quy định của pháp luật, chưa phản ánh đầy đủ giá trị thực tế của đất đai và các yếu tố thị trường. Theo trích dẫn từ tài liệu gốc, nhiều công trình, dự án đ hoàn thành, đi vào hoạt động có hiệu quả đem lại nhiều thành tựu về kinh tế - x hội cho địa phư ng. Tuy nhiên có nh ng dự án đ hoàn thành, các công trình đ đưa vào sử dụng, nhưng vẫn nhiều khiếu kiện, khiếu nại của công dân mà các cấp chính quyền đang phải tập trung giải quyết. Để đảm bảo quyền lợi của người dân, cần có cơ chế xác định giá đất bồi thường một cách khách quan, minh bạch, dựa trên giá thị trường và có sự tham gia của người dân.

III. Giải Pháp Quản Lý Hiệu Quả GPMB Cho Dự Án Phù Mỹ

Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về GPMB tại huyện Phù Mỹ, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện, tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường sự tham gia của người dân và ứng dụng công nghệ thông tin. Việc hoàn thiện thể chế bao gồm việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về đất đai, bồi thường GPMB và tái định cư, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch và dễ hiểu. Nâng cao năng lực cán bộ bằng cách tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp và giải quyết khiếu nại. Tăng cường sự tham gia của người dân thông qua việc công khai, minh bạch thông tin, lấy ý kiến của người dân về các phương án bồi thường GPMB và tái định cư. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý đất đai, GPMB, giúp tăng cường tính chính xác, minh bạch và hiệu quả.

3.1. Hoàn thiện thể chế và chính sách về GPMB ở Phù Mỹ

Việc hoàn thiện thể chế và chính sách về GPMB là một trong những giải pháp quan trọng nhất để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về đất đai, bồi thường GPMB và tái định cư, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch và dễ hiểu. Các quy định cần phải rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, quy trình thực hiện, cơ chế giải quyết tranh chấp và khiếu nại. Cần có những chính sách khuyến khích người dân tự nguyện bàn giao đất, hỗ trợ người dân chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm và ổn định cuộc sống sau khi di dời. Theo trích dẫn từ tài liệu gốc, việc nghiên cứu đánh giá thực trạng, đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn huyện Phù Mỹ, gi p cho UBND huyện có nh ng giải pháp phù hợp nhằm kh c phục các hạn chế và thực hiện công tác quản lý nhà nước về giải phóng mặt bằng.

3.2. Nâng cao năng lực cán bộ làm công tác GPMB Phù Mỹ

Đội ngũ cán bộ làm công tác GPMB đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách của nhà nước và đảm bảo quyền lợi của người dân. Để nâng cao năng lực cán bộ, cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp và giải quyết khiếu nại. Cán bộ cần được trang bị kiến thức về pháp luật đất đai, quy trình GPMB, chính sách bồi thường GPMB và tái định cư. Bên cạnh đó, cần chú trọng rèn luyện kỹ năng lắng nghe, giải thích, thuyết phục và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện. Cán bộ cũng cần phải có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, công tâm và trách nhiệm.

IV. Ứng Dụng Công Nghệ Vào Quản Lý GPMB Tại Phù Mỹ Hiện Nay

Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý nhà nước về đất đai và GPMB mang lại nhiều lợi ích, giúp tăng cường tính chính xác, minh bạch và hiệu quả. Xây dựng hệ thống thông tin địa lý (GIS) để quản lý dữ liệu về đất đai, quy hoạch, bản đồ và thông tin liên quan đến GPMB. Sử dụng phần mềm quản lý GPMB để theo dõi tiến độ thực hiện dự án, quản lý hồ sơ, dữ liệu bồi thường GPMB và giải quyết khiếu nại. Áp dụng công nghệ số vào việc công khai, minh bạch thông tin về GPMB, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và theo dõi thông tin. Sử dụng các kênh truyền thông trực tuyến để tương tác với người dân, giải đáp thắc mắc và tiếp nhận phản hồi.

4.1. Xây dựng cơ sở dữ liệu GPMB Phù Mỹ trực tuyến

Cơ sở dữ liệu GPMB trực tuyến là một công cụ quan trọng để quản lý thông tin về đất đai, quy hoạch, bản đồ và thông tin liên quan đến GPMB. Cơ sở dữ liệu này cần được xây dựng một cách khoa học, chính xác và cập nhật thường xuyên. Thông tin trong cơ sở dữ liệu cần phải đầy đủ, chi tiết và dễ dàng truy cập. Người dân có thể truy cập cơ sở dữ liệu này để tìm hiểu thông tin về dự án, quy hoạch, chính sách bồi thường GPMB, và tiến độ thực hiện dự án. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch và tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình GPMB.

4.2. Số hóa quy trình GPMB để tăng tính minh bạch

Số hóa quy trình GPMB giúp tăng cường tính minh bạch và hiệu quả của công tác quản lý nhà nước. Các bước trong quy trình GPMB, từ việc lập kế hoạch, khảo sát, lập phương án bồi thường GPMB, đến việc chi trả tiền bồi thường GPMB và tái định cư, cần được số hóa và quản lý trên hệ thống. Thông tin về quy trình GPMB cần được công khai, minh bạch và dễ dàng truy cập. Người dân có thể theo dõi tiến độ thực hiện từng bước trong quy trình và biết được thông tin về quyền và nghĩa vụ của mình. Điều này giúp giảm thiểu tình trạng tham nhũng, tiêu cực và khiếu kiện.

V. Tăng Cường Sự Tham Gia Của Người Dân Vào Quá Trình GPMB Phù Mỹ

Sự tham gia của người dân là yếu tố then chốt để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong công tác GPMB. Tổ chức các buổi đối thoại, tham vấn cộng đồng để lắng nghe ý kiến của người dân về các phương án bồi thường GPMB và tái định cư. Công khai, minh bạch thông tin về dự án, quy hoạch, chính sách bồi thường GPMB và tiến độ thực hiện dự án. Thiết lập cơ chế tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân một cách nhanh chóng, hiệu quả. Hỗ trợ người dân tham gia vào quá trình giám sát và đánh giá hiệu quả của công tác GPMB.

5.1. Tổ chức tham vấn cộng đồng về dự án GPMB Phù Mỹ

Tham vấn cộng đồng là một hình thức dân chủ trực tiếp, giúp người dân bày tỏ ý kiến và nguyện vọng của mình về các vấn đề liên quan đến GPMB. Tổ chức các buổi đối thoại, tham vấn cộng đồng để lắng nghe ý kiến của người dân về các phương án bồi thường GPMB và tái định cư. Các buổi tham vấn cần được tổ chức một cách công khai, minh bạch và có sự tham gia của đầy đủ các bên liên quan. Ý kiến của người dân cần được ghi nhận và xem xét một cách nghiêm túc trong quá trình ra quyết định.

5.2. Thiết lập kênh phản hồi và giải quyết khiếu nại hiệu quả

Thiết lập kênh phản hồi và giải quyết khiếu nại hiệu quả là một yếu tố quan trọng để đảm bảo quyền lợi của người dân và giảm thiểu tình trạng khiếu kiện kéo dài. Cần thiết lập một hệ thống tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân một cách nhanh chóng, hiệu quả và minh bạch. Thông tin về kênh phản hồi cần được công khai rộng rãi để người dân dễ dàng tiếp cận. Cán bộ giải quyết khiếu nại cần phải có trình độ chuyên môn, kỹ năng giao tiếp tốt và có tinh thần trách nhiệm cao.

VI. Đề Xuất Định Hướng Phát Triển GPMB Bền Vững Tại Phù Mỹ

Để đạt được sự phát triển bền vững trong công tác GPMB, Phù Mỹ cần xây dựng một chiến lược dài hạn, tập trung vào việc cân bằng giữa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội, bảo vệ môi trường và đảm bảo quyền lợi của người dân. Đầu tư vào giáo dục và đào tạo để nâng cao nhận thức của người dân về pháp luật đất đai và chính sách GPMB. Xây dựng các khu tái định cư hiện đại, đồng bộ về hạ tầng và dịch vụ, tạo điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế. Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào quá trình GPMB và tái định cư, tạo ra những mô hình hợp tác công tư hiệu quả. Tăng cường hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và áp dụng các giải pháp tiên tiến trong công tác GPMB.

6.1. Xây dựng khu tái định cư hiện đại và bền vững ở Phù Mỹ

Khu tái định cư là nơi ở mới của người dân sau khi bị thu hồi đất. Để đảm bảo người dân ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế, khu tái định cư cần phải được xây dựng một cách hiện đại, đồng bộ về hạ tầng và dịch vụ. Khu tái định cư cần phải có đầy đủ các tiện ích như trường học, bệnh viện, chợ, khu vui chơi giải trí và các dịch vụ công cộng khác. Bên cạnh đó, cần chú trọng tạo việc làm và hỗ trợ người dân chuyển đổi nghề nghiệp để có thu nhập ổn định.

6.2. Khuyến khích hợp tác công tư trong công tác GPMB Phù Mỹ

Hợp tác công tư là một hình thức hợp tác giữa nhà nước và doanh nghiệp tư nhân để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Trong công tác GPMB, hợp tác công tư có thể được áp dụng để xây dựng các khu tái định cư, hỗ trợ người dân chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm. Hợp tác công tư giúp huy động nguồn lực từ xã hội, nâng cao hiệu quả quản lý và giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Cần có cơ chế khuyến khích và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia vào quá trình GPMB và tái định cư.

Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2018-2022, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đã triển khai nhiều dự án đầu tư kinh tế trọng điểm với tổng diện tích thu hồi đất giải phóng mặt bằng lên đến khoảng 4.1 nghìn ha, trong đó năm 2022 chiếm tỷ trọng lớn nhất với 1.716,842 ha. Số lượng dự án được giao và thực hiện cũng có sự biến động, năm 2019 là cao nhất với 21 dự án được triển khai, trong khi năm 2020 chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, chỉ có 13 dự án được thực hiện. Tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ dao động từ 45% đến 87%, phản ánh những thách thức trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Vấn đề nghiên cứu tập trung vào quản lý nhà nước về công tác GPMB đối với các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, nhằm đánh giá thực trạng, xác định những hạn chế và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý. Mục tiêu cụ thể là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác GPMB, đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước trong giai đoạn 2018-2022 và đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương.

Phạm vi nghiên cứu bao gồm không gian tại huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định và thời gian từ năm 2018 đến 2022. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho UBND huyện và các cơ quan liên quan trong việc hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về GPMB, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững, nâng cao hiệu quả đầu tư và giảm thiểu khiếu kiện liên quan đến đất đai.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý nhà nước về đất đai và GPMB, bao gồm:

• Lý thuyết quản lý nhà nước về đất đai: Đất đai là tài nguyên thuộc sở hữu toàn dân, Nhà nước đại diện quản lý và thực hiện quyền thu hồi đất theo quy định pháp luật nhằm phục vụ lợi ích công cộng và phát triển kinh tế xã hội.

• Mô hình quản lý dự án đầu tư kinh tế trọng điểm: Tập trung vào quy trình lập kế hoạch, phê duyệt, triển khai và giám sát các dự án trọng điểm, trong đó GPMB là khâu then chốt đảm bảo mặt bằng sạch để triển khai dự án đúng tiến độ.

• Khái niệm chính: Giải phóng mặt bằng, bồi thường hỗ trợ, tái định cư, quản lý nhà nước, dự án đầu tư kinh tế trọng điểm.

Các khái niệm này được vận dụng để phân tích vai trò, nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về GPMB tại huyện Phù Mỹ.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Số liệu được thu thập từ UBND huyện Phù Mỹ, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thống kê tỉnh Bình Định, cùng các văn bản pháp luật liên quan như Luật Đất đai 2013, Luật Đầu tư 2020 và Nghị định 47/2019/NĐ-CP.

• Phương pháp phân tích: Kết hợp phân tích định tính và định lượng. Phân tích định tính dựa trên tổng hợp lý thuyết, đánh giá thực trạng, nhận diện hạn chế và nguyên nhân. Phân tích định lượng sử dụng thống kê số liệu về diện tích thu hồi đất, kinh phí bồi thường, số lượng dự án, tỷ lệ hoàn thành đúng tiến độ.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm được giao và thực hiện trên địa bàn huyện Phù Mỹ trong giai đoạn 2018-2022, đảm bảo tính đại diện và toàn diện.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập và xử lý số liệu trong năm 2023, phân tích và đề xuất giải pháp trong cùng năm, nhằm cung cấp kết quả nghiên cứu kịp thời cho công tác quản lý nhà nước.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Diện tích thu hồi đất tăng mạnh: Diện tích thu hồi đất để GPMB tăng từ 571,342 ha năm 2018 lên 1.716,842 ha năm 2022, tương đương mức tăng gần 200%. Điều này phản ánh sự tập trung đầu tư mạnh mẽ vào các dự án kinh tế trọng điểm trong những năm gần đây.

2. Số lượng dự án và tỷ lệ thực hiện: Năm 2019 có 21 dự án được giao và thực hiện, cao nhất trong giai đoạn nghiên cứu. Tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ đạt 87% năm 2019, giảm xuống 45% năm 2020 do ảnh hưởng của dịch Covid-19, sau đó phục hồi lên 81% năm 2022.

3. Kinh phí bồi thường biến động: Kinh phí phê duyệt chi trả bồi thường GPMB tăng từ khoảng 670 triệu đồng năm 2018 lên 923 triệu đồng năm 2022, với mức tăng 41% so với năm trước đó. Tuy nhiên, năm 2020 ghi nhận sự giảm mạnh 41% do tác động của đại dịch.

4. Hạn chế trong công tác quản lý: Công tác GPMB còn chậm so với kế hoạch do nhận thức chưa đầy đủ của cán bộ và người dân về chính sách bồi thường, khiếu kiện kéo dài, một số chủ đầu tư chưa phối hợp chặt chẽ, hồ sơ quản lý thiếu chặt chẽ và giá bồi thường chưa phù hợp với thực tế.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên bao gồm sự phức tạp trong điều kiện tự nhiên với địa hình đa dạng, mật độ dân số cao (309 người/km²), và điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, đặc biệt là trình độ dân trí và chất lượng lao động thấp. Đại dịch Covid-19 đã làm gián đoạn tiến độ nhiều dự án, ảnh hưởng đến nguồn lực tài chính và nhân lực.

So sánh với các nghiên cứu tại huyện Đồng Xuân (Phú Yên) và huyện Phù Cát (Bình Định), việc tập trung chỉ đạo quyết liệt, minh bạch trong chính sách bồi thường và phát huy quy chế dân chủ là những yếu tố then chốt giúp nâng cao hiệu quả GPMB. Huyện Phù Mỹ cần học hỏi kinh nghiệm này để khắc phục các tồn tại.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ đường thể hiện sự biến động diện tích thu hồi đất và kinh phí bồi thường theo năm, bảng tổng hợp số lượng dự án và tỷ lệ hoàn thành đúng tiến độ, giúp minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường chỉ đạo và phối hợp liên ngành

   • Động từ hành động: Tổ chức, chỉ đạo, phối hợp
   • Target metric: Tăng tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ lên trên 90% trong 2 năm tới
   • Timeline: 2024-2025
   • Chủ thể thực hiện: UBND huyện, các phòng ban liên quan, chủ đầu tư

2. Hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

   • Động từ hành động: Rà soát, điều chỉnh, công khai
   • Target metric: Giảm khiếu kiện liên quan đến bồi thường xuống dưới 5% tổng số dự án
   • Timeline: Quý 3 năm 2024
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất

3. Nâng cao năng lực cán bộ quản lý và tuyên truyền chính sách

   • Động từ hành động: Đào tạo, tập huấn, tuyên truyền
   • Target metric: 100% cán bộ liên quan được đào tạo về pháp luật đất đai và kỹ năng quản lý GPMB trong năm 2024
   • Timeline: Năm 2024
   • Chủ thể thực hiện: UBND huyện, các tổ chức chính trị - xã hội

4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ và giám sát tiến độ

   • Động từ hành động: Triển khai, vận hành, giám sát
   • Target metric: 100% hồ sơ GPMB được số hóa và cập nhật trực tuyến
   • Timeline: Đến cuối năm 2024
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý dự án

5. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân

   • Động từ hành động: Tổ chức, vận động, giải thích
   • Target metric: Nâng cao tỷ lệ người dân đồng thuận bàn giao mặt bằng lên trên 95%
   • Timeline: Liên tục trong các năm 2024-2025
   • Chủ thể thực hiện: UBND xã, các đoàn thể chính trị - xã hội

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về đất đai và đầu tư

   • Lợi ích: Hiểu rõ thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý GPMB, áp dụng vào công tác quản lý tại địa phương.
   • Use case: Xây dựng kế hoạch, chính sách bồi thường phù hợp, nâng cao năng lực quản lý.

2. Chủ đầu tư các dự án kinh tế trọng điểm

   • Lợi ích: Nắm bắt quy trình, chính sách và các yếu tố ảnh hưởng đến GPMB để phối hợp hiệu quả với chính quyền và người dân.
   • Use case: Lập kế hoạch dự án, đàm phán bồi thường, giảm thiểu rủi ro pháp lý.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, quản lý đất đai

   • Lợi ích: Cung cấp tài liệu tham khảo thực tiễn, phương pháp nghiên cứu và phân tích số liệu trong lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai.
   • Use case: Tham khảo để phát triển đề tài nghiên cứu, luận văn, luận án.

4. Các tổ chức chính trị - xã hội và cộng đồng dân cư

   • Lợi ích: Hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ và quy trình GPMB, từ đó tham gia tích cực vào quá trình giải phóng mặt bằng.
   • Use case: Vận động, tuyên truyền, hỗ trợ người dân trong các dự án đầu tư.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng là gì?
   Quản lý nhà nước về GPMB là hoạt động tổ chức, điều hành và giám sát quá trình thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm đảm bảo dự án đầu tư được triển khai đúng tiến độ và công bằng. Ví dụ, UBND huyện Phù Mỹ chịu trách nhiệm chỉ đạo chung và phê duyệt các phương án bồi thường.

2. Tại sao công tác giải phóng mặt bằng thường gặp khó khăn?
   Nguyên nhân gồm điều kiện tự nhiên phức tạp, dân số đông, nhận thức người dân chưa đầy đủ, khiếu kiện kéo dài và tác động của dịch bệnh. Ví dụ, năm 2020, tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ giảm xuống 45% do Covid-19.

3. Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được thực hiện như thế nào?
   Chính sách bao gồm mức bồi thường theo giá thị trường, hỗ trợ di chuyển, tái định cư công khai, minh bạch và ưu tiên hộ gia đình chấp hành. Ví dụ, dự án Cụm công nghiệp Đại Thạnh chi trả bồi thường 169,3 tỷ đồng cho 64,9 ha đất thu hồi.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý công tác giải phóng mặt bằng?
   Cần tăng cường chỉ đạo quyết liệt, hoàn thiện chính sách, đào tạo cán bộ, ứng dụng công nghệ và tuyên truyền vận động nhân dân. Ví dụ, huyện Phù Cát đã áp dụng công khai minh bạch và phối hợp chặt chẽ để đạt tỷ lệ bàn giao mặt bằng trên 90%.

5. Vai trò của người dân trong công tác giải phóng mặt bằng là gì?
   Người dân có quyền được bồi thường công bằng, tham gia ý kiến và bàn giao mặt bằng đúng tiến độ. Sự đồng thuận của người dân giúp giảm khiếu kiện và đẩy nhanh tiến độ dự án. Ví dụ, các tổ chức chính trị - xã hội như Hội Nông dân tham gia vận động người dân tại huyện Phù Mỹ.

Kết luận

• Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng tại huyện Phù Mỹ có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
• Diện tích thu hồi đất và kinh phí bồi thường tăng mạnh trong giai đoạn 2018-2022, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế về tiến độ và hiệu quả quản lý.
• Các yếu tố ảnh hưởng gồm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, năng lực quản lý, nhận thức người dân và tác động của đại dịch Covid-19.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm bao gồm tăng cường chỉ đạo, hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực cán bộ, ứng dụng công nghệ và tuyên truyền vận động nhân dân.
• Tiếp tục nghiên cứu, theo dõi và đánh giá hiệu quả các giải pháp trong giai đoạn 2024-2025 để điều chỉnh phù hợp, đảm bảo công tác GPMB đạt hiệu quả cao nhất.

Call-to-action: Các cơ quan quản lý, chủ đầu tư và cộng đồng dân cư cần phối hợp chặt chẽ, thực hiện nghiêm túc các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải phóng mặt bằng, góp phần phát triển bền vững huyện Phù Mỹ và tỉnh Bình Định.