Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở

• Tác giả: Phạm Thị Nga
• Người hướng dẫn: PGS.TS Đặng Quốc Bảo
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh các trường trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Các công trình nghiên cứu về GT, GTS và giáo dục GTS
• 1.3. Các công trình nghiên cứu về KNS và giáo dục KNS
• 1.4. Các công trình nghiên cứu về hoạt động giáo dục GTS&KNS
• 1.5. Các công trình nghiên cứu về quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS
• 1.6. Một vài nhận định
• 1.7. Các khái niệm cơ bản
• 1.7.1. Giá trị, giá trị sống, kĩ năng sống
• 1.7.2. Quản lý, quản lý giáo dục
• 1.7.3. Hoạt động giáo dục, hoạt động giáo dục GTS&KNS, quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS
• 1.7.4. Học sinh THCS
• 1.7.5. Những thành tố của hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS
• 1.8. Mục tiêu, nội dung hoạt động giáo dục GTS, KNS quan hệ với thày cô, bạn bè, gia đình, với thiên nhiên và với chính bản thân
• 1.9. Các hình thức hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh THCS
• 1.10. Các phương pháp giáo dục GTS& KNS cho học sinh THCS
• 1.11. Các hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá trong hoạt động giáo dục GTS & KNS cho học sinh THCS
• 1.12. Các quan điểm về quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS và mối quan hệ giữa hai khái niệm này
• 1.12.1. Các quan điểm về quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS
• 1.12.2. GTS&KNS cho học sinh. Mối quan hệ biện chứng giữa GTS và KNS
• 1.13. Nội dung quản lí hoạt động giáo dục GTS & KNS cho học sinh THCS
• 1.13.1. Kế hoạch hoá hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS
• 1.13.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh trung học cơ sở
• 1.13.3. Chỉ đạo, điều phối các lực lượng tham gia hoạt động giáo dục GTS & KNS cho học sinh trung học cơ sở
• 1.13.4. Giám sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh trung học cơ sở
• 1.13.5. Quản lí cơ sở vật chất - kĩ thuật phục vụ hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS
• 1.14. Bối cảnh đổi mới giáo dục và tác động của nó tới quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS
• 1.14.1. Bối cảnh trong nước
• 1.14.2. Bối cảnh thế giới
• 1.15. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
• 2.1. Khái quát vùng Đồng bằng sông Hồng và 3 tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam
• 2.2. Thực trạng phát triển giáo dục THCS và kết quả giáo dục học sinh THCS ở ba tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng
• 2.3. Kết quả giáo dục của học sinh THCS ở ba tỉnh (Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam) vùng Đồng bằng sông Hồng
• 2.4. Giới thiệu về nghiên cứu khảo sát thực trạng hoạt động và quản lý hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS tại tỉnh Ninh Bình
• 2.4.1. Mục đích nghiên cứu khảo sát
• 2.4.2. Phương pháp/Kỹ thuật, phạm vi và đối tượng khảo sát
• 2.4.3. Nội dung khảo sát
• 2.4.4. Kết quả khảo sát
• 2.4.5. Đánh giá chung
• 2.5. Kinh nghiệm một số nước về quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh
• 2.5.1. Kinh nghiệm quản lí của Singapore
• 2.5.2. Kinh nghiệm quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS ở một số nước
• 2.5.3. Những bài học kinh nghiệm về quản lí giáo dục GTS&KNS của một số nước
• 2.6. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
• 3.1. Định hướng phát triển giáo dục theo tinh thần Nghị quyết TW 29
• 3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp
• 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển
• 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ
• 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảm tính hiệu quả và khả thi
• 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính văn hóa
• 3.3. Các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh THCS
• 3.3.1. Xác định các KNS phù hợp với học sinh THCS tương ứng với các GTS theo tinh thần Chương Trình giáo dục phổ thông tổng thể
• 3.3.2. Kế hoạch hoá hoạt động giáo dục GTS&KNS phù hợp với các trường THCS (trong đó bao quát hết những mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục, KTĐG kết quả giáo dục GTS, KNS) như một bộ phận cấu thành của kế hoạch chung của nhà trường
• 3.3.3. Tổ chức các nguồn lực thực hiện tốt kế hoạch năm học cũng như kế hoạch giáo dục GTS& KNS
• 3.3.4. Đổi mới hình thức chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh
• 3.3.5. Cải tiến hoạt động KTĐG kết quả giáo dục GTS&KNS cho học sinh, vừa tạo động lực để học sinh phấn đấu, vừa giúp nhà quản lí có thông tin phản hồi để điều chỉnh các biện pháp quản lí
• 3.3.6. Xây dựng các điều kiện tinh thần và vật chất hỗ trợ thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục GTS&KNS cho học sinh
• 3.3.7. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.4. Khảo nghiệm về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
• 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm
• 3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm
• 3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm
• 3.4.4. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục GTS&KNS cho HS THCS
• 3.5. Thử nghiệm biện pháp
• 3.5.1. Tên biện pháp thử nghiệm
• 3.5.2. Mục đích thử nghiệm
• 3.5.3. Các bước tiến hành
• 3.5.4. Một số kết quả sau khi áp dụng biện pháp
• 3.6. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống

Quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở (THCS) là một nhiệm vụ quan trọng trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Giá trị sống và kỹ năng sống không chỉ giúp học sinh phát triển toàn diện mà còn trang bị cho các em những công cụ cần thiết để đối mặt với những thách thức trong cuộc sống. Việc giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cần được thực hiện một cách đồng bộ và có hệ thống, từ đó tạo ra một môi trường học tập tích cực và hiệu quả.

1.1. Khái niệm về giá trị sống và kỹ năng sống

Giá trị sống được hiểu là những nguyên tắc, chuẩn mực mà mỗi cá nhân cần tuân thủ để sống có ích cho bản thân và xã hội. Kỹ năng sống là khả năng thực hiện các hành động cần thiết để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ về giá trị sống và kỹ năng sống sẽ giúp học sinh có định hướng rõ ràng trong quá trình phát triển bản thân.

1.2. Tầm quan trọng của giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống

Giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống giúp học sinh hình thành nhân cách, phát triển tư duy và khả năng tự lập. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mà còn tạo ra những công dân có trách nhiệm, có khả năng thích ứng với xã hội hiện đại.

II. Những thách thức trong quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống

Trong quá trình quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh THCS, nhiều thách thức đã xuất hiện. Những thách thức này không chỉ đến từ môi trường học tập mà còn từ gia đình và xã hội. Việc thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan có thể dẫn đến sự thiếu hụt trong việc giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh.

2.1. Thiếu sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường

Sự thiếu hụt trong việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường có thể dẫn đến việc học sinh không nhận được sự hỗ trợ cần thiết trong việc phát triển giá trị sống và kỹ năng sống. Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và thói quen của trẻ.

2.2. Áp lực từ xã hội và môi trường học đường

Học sinh hiện nay phải đối mặt với nhiều áp lực từ xã hội, như áp lực học tập, áp lực từ bạn bè và các yếu tố bên ngoài khác. Những áp lực này có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và thực hành giá trị sống và kỹ năng sống của học sinh.

III. Phương pháp giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống hiệu quả

Để quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh THCS một cách hiệu quả, cần áp dụng các phương pháp giáo dục phù hợp. Các phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn khuyến khích các em thực hành và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.

3.1. Phương pháp giáo dục tích cực

Giáo dục tích cực là phương pháp khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động học tập, từ đó giúp các em phát triển kỹ năng sống và giá trị sống. Các hoạt động như thảo luận nhóm, dự án cộng đồng sẽ giúp học sinh rèn luyện kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm.

3.2. Lồng ghép giáo dục giá trị sống vào chương trình học

Việc lồng ghép giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống vào các môn học khác nhau sẽ giúp học sinh nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của những giá trị này trong cuộc sống. Điều này cũng giúp tạo ra một môi trường học tập đa dạng và phong phú.

IV. Ứng dụng thực tiễn trong giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống

Việc áp dụng các phương pháp giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống trong thực tiễn là rất cần thiết. Các trường học cần xây dựng các chương trình giáo dục cụ thể, phù hợp với nhu cầu và đặc điểm của học sinh. Điều này không chỉ giúp học sinh phát triển mà còn nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

4.1. Các chương trình giáo dục mẫu

Nhiều trường học đã triển khai các chương trình giáo dục mẫu về giá trị sống và kỹ năng sống, giúp học sinh có cơ hội thực hành và trải nghiệm thực tế. Những chương trình này thường bao gồm các hoạt động ngoại khóa, hội thảo và các buổi giao lưu.

4.2. Kết quả nghiên cứu về giáo dục giá trị sống

Nghiên cứu cho thấy rằng việc giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống có tác động tích cực đến sự phát triển nhân cách của học sinh. Học sinh tham gia vào các chương trình này thường có ý thức trách nhiệm cao hơn và khả năng giao tiếp tốt hơn.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai

Quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh THCS là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Để đạt được hiệu quả cao, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Hướng phát triển tương lai cần tập trung vào việc cải tiến phương pháp giáo dục và xây dựng các chương trình giáo dục phù hợp.

5.1. Đề xuất các biện pháp cải tiến

Cần đề xuất các biện pháp cải tiến trong quản lý giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống, bao gồm việc nâng cao năng lực cho giáo viên, xây dựng tài liệu giáo dục và tổ chức các hoạt động ngoại khóa phong phú.

5.2. Tương lai của giáo dục giá trị sống

Tương lai của giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống sẽ phụ thuộc vào sự đổi mới và sáng tạo trong phương pháp giáo dục. Việc áp dụng công nghệ thông tin và các phương pháp giáo dục hiện đại sẽ giúp nâng cao hiệu quả giáo dục trong lĩnh vực này.