Phân Tích Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Của Các Dự Án Tại Tỉnh Ninh Thuận

• Tác giả: Đinh Thị Hồng Huệ
• Người hướng dẫn: TS. Lê Quang Thông
• Trường học: Trường Đại Học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Phân Tích Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Tại Tỉnh Ninh Thuận
• Loại tài liệu: Đề Án Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Các nghiên cứu có liên quan đến Đề án
• 1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài
• 1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
• 1.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất và giả thuyết nghiên cứu
• 1.2.1. Mô hình nghiên cứu
• 1.2.2. Các giả thuyết nghiên cứu
• 1.3. Tổng quan địa bàn nghiên cứu
• 1.3.1. Tình hình kinh tế - xã hội
• 1.3.2. Thực trạng giải phóng mặt bằng của các dự án trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Khái niệm thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng
• 2.2. Đặc điểm công tác giải phóng mặt bằng
• 2.3. Quy trình giải phóng mặt bằng
• 2.4. Hiệu quả giải phóng mặt bằng
• 2.5. Các lý thuyết liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN CỦA ĐỀ ÁN ỨNG DỤNG
• 3.1. Kiểm định thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha
• 3.2. Phân tích nhân tố khám phá các biến phụ thuộc và biến độc lập
• 3.2.1. Phân tích nhân tố khám phá biến phụ thuộc
• 3.2.2. Phân tích nhân tố khám phá các biến độc lập
• 3.3. Mô hình hiệu chỉnh sau khi phân tích nhân tố khám phá
• 3.4. Phân tích tương quan hồi quy tuyến tính
• 3.4.1. Xác định biến độc lập và biến phụ thuộc
• 3.4.2. Hồi quy tuyến tính
• 3.4.3. Kiểm tra các giả định hồi quy
• 3.4.4. Kiểm định độ phù hợp của mô hình và hiện tượng đa cộng tuyến
• 3.4.5. Phương trình hồi quy tuyến tính bội
• 3.5. Giải pháp nâng cao hiệu quả giải phóng mặt bằng
• 3.5.1. Nhóm các giải pháp hoàn thiện chính sách giải phóng mặt bằng
• 3.5.2. Hoàn thiện chính sách tái định cư
• 3.5.3. Hoàn thiện biện pháp tổ chức thực thi công tác giải phóng mặt bằng
• 3.5.4. Đẩy mạnh cải cách các thủ tục hành chính
• 3.5.5. Chú trọng nâng cao chất lượng nhà tái định cư
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phân Tích Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Ninh Thuận

Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là khâu then chốt, mở đầu cho các dự án đầu tư, đặc biệt quan trọng với Ninh Thuận trong bối cảnh đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. Việc này liên quan trực tiếp đến quyền lợi và trách nhiệm của người dân bị thu hồi đất, đòi hỏi sự quan tâm sát sao của các cấp chính quyền. Trong những năm gần đây, Ninh Thuận đã tăng cường thu hồi đất, GPMB để triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội, các dự án công nghiệp, đô thị mới, giao thông, thủy lợi và năng lượng tái tạo. Việc bồi thường thỏa đáng, GPMB minh bạch không chỉ đảm bảo quyền lợi người dân mà còn tạo môi trường đầu tư thuận lợi, góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích thực trạng, tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác GPMB tại Ninh Thuận, từ đó đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh. Tác giả Đinh Thị Hồng Huệ đã thực hiện một nghiên cứu sâu rộng về vấn đề này, và đề án này sẽ kế thừa và phát triển dựa trên những kết quả nghiên cứu đó.

1.1. Tầm quan trọng của Giải Phóng Mặt Bằng trong Phát Triển Kinh Tế

GPMB đóng vai trò như “cầu nối” giữa quy hoạch và thực tiễn triển khai dự án. Việc thực hiện GPMB nhanh chóng, hiệu quả giúp các dự án được triển khai đúng tiến độ, sớm đưa vào khai thác, tạo ra giá trị kinh tế - xã hội. Ngược lại, chậm trễ trong GPMB có thể gây đình trệ dự án, lãng phí nguồn lực đầu tư, ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế. Theo Đề án Thạc sĩ của Đinh Thị Hồng Huệ, 'Phân tích công tác giải phóng mặt bằng của các dự án trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận', GPMB không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn liên quan đến chính trị, xã hội và môi trường, do đó cần được thực hiện một cách toàn diện và thận trọng. Việc xem xét kỹ lưỡng các yếu tố này là điều cần thiết để đảm bảo sự thành công của công tác GPMB.

1.2. Thực trạng Giải Phóng Mặt Bằng tại Tỉnh Ninh Thuận

Mặc dù có nhiều nỗ lực, công tác GPMB tại Ninh Thuận vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức. Tiến độ GPMB nhiều dự án còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu. Tình trạng khiếu kiện, khiếu nại liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vẫn xảy ra. Nguyên nhân chủ yếu là do chính sách, pháp luật về đất đai còn nhiều bất cập, quy trình GPMB còn phức tạp, năng lực của cán bộ thực hiện còn hạn chế, công tác tuyên truyền, vận động chưa hiệu quả. Theo số liệu thống kê, trong các năm gần đây, tỷ lệ dự án chậm tiến độ do GPMB chiếm tỷ lệ khá cao, ảnh hưởng không nhỏ đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Do đó, việc đánh giá đúng thực trạng và tìm ra giải pháp khắc phục là rất cần thiết. Các chính sách cần được xem xét và điều chỉnh để phù hợp hơn với tình hình thực tế.

II. Vấn Đề Thách Thức Trong Giải Phóng Mặt Bằng Ở Ninh Thuận

Công tác GPMB tại Ninh Thuận đối diện với nhiều thách thức. Thứ nhất, chính sách, pháp luật về đất đai dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn còn nhiều điểm chưa phù hợp với thực tiễn, gây khó khăn cho việc áp dụng. Thứ hai, quy trình GPMB còn rườm rà, phức tạp, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Thứ ba, năng lực của cán bộ thực hiện GPMB còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm, kỹ năng giải quyết các vấn đề phát sinh. Thứ tư, công tác tuyên truyền, vận động chưa hiệu quả, chưa tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân. Thứ năm, giá bồi thường chưa sát với giá thị trường, gây bức xúc cho người dân. Những vấn đề này cần được giải quyết một cách đồng bộ và triệt để để nâng cao hiệu quả công tác GPMB.

2.1. Bất cập trong Chính Sách Bồi Thường Giải Phóng Mặt Bằng

Một trong những vấn đề nổi cộm là sự chênh lệch giữa giá bồi thường và giá thị trường. Khi giá bồi thường thấp hơn nhiều so với giá thị trường, người dân sẽ cảm thấy thiệt thòi, không muốn hợp tác, dẫn đến khiếu kiện, khiếu nại kéo dài. Ngoài ra, các quy định về hỗ trợ, tái định cư còn chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu của người dân bị thu hồi đất. Việc thiếu quỹ đất tái định cư, chất lượng nhà ở tái định cư chưa đảm bảo cũng là những vấn đề cần được quan tâm giải quyết. Theo Luật Đất đai 2013, việc bồi thường phải đảm bảo nguyên tắc “bồi thường ngang giá”, tuy nhiên việc xác định “giá ngang” trên thực tế còn gặp nhiều khó khăn.

2.2. Quy Trình Giải Phóng Mặt Bằng Phức Tạp Kéo Dài Thời Gian

Quy trình GPMB hiện nay bao gồm nhiều bước, nhiều thủ tục, liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị, do đó mất nhiều thời gian. Sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chưa thực sự nhịp nhàng, đồng bộ. Việc chậm trễ trong giải quyết các thủ tục hành chính cũng là một nguyên nhân làm chậm tiến độ GPMB. Để khắc phục tình trạng này, cần rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quy trình GPMB, đồng thời nâng cao năng lực phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị liên quan. Việc số hóa quy trình cũng là một giải pháp đáng để xem xét và thực hiện.

2.3. Năng Lực Cán Bộ Công Tác Vận Động Tuyên Truyền Yếu

Đội ngũ cán bộ làm công tác GPMB cần được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, đặc biệt là kỹ năng giải quyết các tình huống phát sinh, kỹ năng giao tiếp, vận động quần chúng. Công tác tuyên truyền, vận động cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với từng đối tượng. Cần tăng cường đối thoại, lắng nghe ý kiến của người dân, giải thích rõ các chính sách, quy định của pháp luật, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân. Sự thiếu chuyên nghiệp của cán bộ có thể dẫn đến các quyết định không công bằng, gây bất bình trong cộng đồng.

III. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Ninh Thuận

Để nâng cao hiệu quả công tác GPMB tại Ninh Thuận, cần có các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Hoàn thiện chính sách, pháp luật về đất đai, đảm bảo tính minh bạch, công bằng, phù hợp với thực tiễn. Đơn giản hóa quy trình GPMB, giảm thiểu các thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp. Nâng cao năng lực của cán bộ thực hiện GPMB, đảm bảo tính chuyên nghiệp, trách nhiệm. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân. Đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân bị thu hồi đất, tạo điều kiện để họ ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế. Từ những giải pháp này sẽ góp phần phát triển địa phương.

3.1. Hoàn Thiện Chính Sách Bồi Thường Hỗ Trợ Tái Định Cư

Giá bồi thường cần được xác định sát với giá thị trường, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân. Cần có các chính sách hỗ trợ phù hợp cho người dân bị thu hồi đất, đặc biệt là các đối tượng yếu thế. Quỹ đất tái định cư cần được quy hoạch hợp lý, đảm bảo đủ diện tích, vị trí thuận lợi. Chất lượng nhà ở tái định cư cần được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Cần có sự tham gia của người dân vào quá trình xây dựng và thực hiện chính sách.

3.2. Đơn Giản Hóa Thủ Tục Tăng Cường Ứng Dụng Công Nghệ

Rà soát, loại bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp. Ứng dụng công nghệ thông tin vào quy trình GPMB, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai, giúp việc tra cứu, xác minh thông tin được nhanh chóng, chính xác. Thành lập bộ phận một cửa để tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến GPMB. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan để đảm bảo quy trình GPMB được thực hiện một cách nhanh chóng, hiệu quả. Điều này giúp giảm thiểu chi phí và thời gian cho các dự án.

3.3. Đào Tạo Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Làm Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng

Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác GPMB. Tăng cường trao đổi kinh nghiệm giữa các địa phương, học hỏi các mô hình GPMB hiệu quả. Thu hút cán bộ có năng lực, trình độ, tâm huyết với công việc. Có chế độ đãi ngộ hợp lý để khuyến khích cán bộ làm việc tốt. Cần tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch, công bằng để cán bộ phát huy hết khả năng của mình. Cán bộ cần có kỹ năng giao tiếp và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Về Giải Phóng Mặt Bằng Ninh Thuận

Nghiên cứu của Đinh Thị Hồng Huệ đã chỉ ra rằng có 6 nhóm nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả GPMB tại Ninh Thuận, trong đó đặc điểm dân cư có tác động mạnh nhất. Các yếu tố khác bao gồm khả năng của chủ đầu tư, sự phối hợp giữa các bên liên quan, công tác tuyên truyền và vận động, yếu tố liên quan đến giá bồi thường và yếu tố liên quan đến chính sách và pháp luật đất đai. Dựa trên những kết quả này, tác giả đã đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm cải thiện hiệu quả GPMB tại Ninh Thuận. Các hàm ý chính sách này liên quan đến các khía cạnh quan trọng như chính sách GPMB, chính sách tái định cư, tổ chức thực hiện dự án và chất lượng nhà ở tái định cư.

4.1. Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Theo Nghiên Cứu Thực Tế

Nghiên cứu của Đinh Thị Hồng Huệ cho thấy yếu tố đặc điểm dân cư có tác động lớn nhất đến hiệu quả GPMB. Điều này cho thấy sự khác biệt về văn hóa, phong tục tập quán, trình độ dân trí có thể ảnh hưởng đến thái độ, hành vi của người dân trong quá trình GPMB. Do đó, cần có các giải pháp tuyên truyền, vận động phù hợp với từng địa phương, từng nhóm đối tượng. Bên cạnh đó, khả năng của chủ đầu tư cũng đóng vai trò quan trọng. Chủ đầu tư có năng lực tài chính, kinh nghiệm quản lý sẽ thực hiện GPMB một cách nhanh chóng, hiệu quả. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan để đảm bảo công tác GPMB được thực hiện một cách đồng bộ, nhịp nhàng.

4.2. Hàm Ý Chính Sách Từ Kết Quả Nghiên Cứu Giải Phóng Mặt Bằng

Dựa trên kết quả nghiên cứu, cần có các chính sách cụ thể để cải thiện hiệu quả GPMB. Ví dụ, cần có chính sách ưu đãi về giá bồi thường cho người dân tự nguyện bàn giao mặt bằng sớm. Cần có chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, tạo việc làm cho người dân bị mất đất. Cần có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào công tác GPMB. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Việc triển khai các chính sách cần đảm bảo tính minh bạch, công khai và có sự tham gia của người dân.

V. Kết Luận Tương Lai Của Công Tác Giải Phóng Mặt Bằng Ninh Thuận

Công tác GPMB tại Ninh Thuận còn nhiều thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực của các cấp chính quyền, các ngành chức năng và sự đồng thuận của nhân dân. Việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, đơn giản hóa quy trình, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường tuyên truyền, vận động là những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác GPMB. Trong tương lai, Ninh Thuận cần tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm, ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác GPMB, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh. Sự phối hợp giữa các bên liên quan đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sự thành công của các dự án.

5.1. Tổng Kết Các Giải Pháp Hướng Đi Trong Tương Lai

Việc áp dụng đồng bộ các giải pháp như hoàn thiện chính sách, đơn giản hóa thủ tục, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường tuyên truyền, vận động sẽ tạo ra sự chuyển biến tích cực trong công tác GPMB tại Ninh Thuận. Trong tương lai, Ninh Thuận cần tiếp tục nghiên cứu, học hỏi các mô hình GPMB hiệu quả, áp dụng vào điều kiện thực tế của địa phương. Cần tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút các nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực GPMB. Cần xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác GPMB chuyên nghiệp, có tâm, có tầm, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc.

5.2. Kiến Nghị Chính Sách Để Phát Triển Bền Vững Tỉnh Ninh Thuận

Chính phủ và các bộ, ngành cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho công tác GPMB. Cần có chính sách hỗ trợ đặc thù cho các địa phương khó khăn trong công tác GPMB, như Ninh Thuận. Cần có cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả công tác GPMB, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Cần khuyến khích sự tham gia của các tổ chức xã hội, cộng đồng vào công tác GPMB. Chính sách cần đảm bảo sự hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Tổng quan nghiên cứu

Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là bước khởi đầu thiết yếu trong việc triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt tại tỉnh Ninh Thuận, nơi có hơn 205 dự án phải thu hồi đất với tổng diện tích lên đến hàng nghìn hécta. Tuy nhiên, tiến độ GPMB tại đây còn nhiều khó khăn, với tỷ lệ dự án chậm tiến độ chiếm khoảng 37,6% trong năm 2022 và tiếp tục kéo dài sang các năm tiếp theo. Đề án thạc sĩ này nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả công tác GPMB của các dự án trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững.

Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2021-2023, khảo sát trực tiếp 150 cá nhân tham gia vào các dự án GPMB, bao gồm cán bộ quản lý nhà nước, chủ đầu tư, nhà thầu và đại diện hộ dân bị ảnh hưởng. Mục tiêu cụ thể là đánh giá thực trạng GPMB, phân tích các nhân tố tác động và đề xuất chính sách cải thiện tiến độ, chi phí và sự đồng thuận xã hội trong quá trình GPMB. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu thực tiễn, hỗ trợ các cơ quan quản lý và nhà đầu tư trong việc hoạch định chính sách và tổ chức thực hiện GPMB hiệu quả hơn tại Ninh Thuận và các địa phương tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính:

1. Lý thuyết về quyền sở hữu và quyền sử dụng đất đai: Nhấn mạnh vai trò của nhà nước trong việc quản lý đất đai, bảo vệ quyền lợi người dân và đảm bảo lợi ích công cộng thông qua các quy định pháp luật về thu hồi đất, bồi thường và tái định cư.
2. Lý thuyết kinh tế trong công tác giải phóng mặt bằng: Tập trung vào nguyên tắc đền bù hợp lý, đảm bảo người bị ảnh hưởng được bồi thường công bằng về giá trị tài sản và hỗ trợ tái định cư, đồng thời đánh giá tác động kinh tế - xã hội của GPMB.

Các khái niệm chính bao gồm: thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, hiệu quả GPMB (đánh giá qua thời gian, chi phí và sự ủng hộ của người dân). Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm 4 nhóm yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả GPMB: chính sách, khả năng của chủ đầu tư, sự phối hợp giữa các bên liên quan và đặc điểm hộ dân bị di dời.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính bao gồm thảo luận nhóm với 10 chuyên gia, cán bộ quản lý và chủ đầu tư tại Ninh Thuận để hiệu chỉnh thang đo và mô hình nghiên cứu. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát 150 đối tượng liên quan trực tiếp đến GPMB tại 16 dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 26 với các bước:

• Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha (tất cả thang đo đều đạt trên 0.6).
• Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các nhóm yếu tố ảnh hưởng.
• Phân tích hồi quy tuyến tính bội để đánh giá mức độ tác động của từng nhóm yếu tố đến hiệu quả GPMB.

Cỡ mẫu 150 phiếu đảm bảo thỏa mãn yêu cầu phân tích nhân tố và hồi quy theo tiêu chuẩn học thuật, với đối tượng khảo sát bao gồm cán bộ quản lý nhà nước, đại diện chủ đầu tư, nhà thầu và hộ dân bị ảnh hưởng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiệu quả GPMB còn hạn chế về tiến độ: Tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ chỉ đạt khoảng 46,26% về số dự án và 57,32% về diện tích đất thu hồi trong năm 2023. Một số huyện như Ninh Sơn đạt tỷ lệ thu hồi đất cao nhất với 90,58%, trong khi Ninh Phước chỉ đạt 12,89%.
2. 6 nhóm nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả GPMB được xác định qua phân tích hồi quy tuyến tính bội, trong đó:
   • Đặc điểm dân cư có tác động mạnh nhất (B = 0.71).
   • Khả năng của chủ đầu tư (B = 0.255).
   • Sự phối hợp giữa các bên liên quan (B = 0.22).
   • Công tác tuyên truyền và vận động (B = 0.189).
   • Yếu tố liên quan đến giá bồi thường (B = 0.174).
   • Chính sách và pháp luật đất đai (B = 0.15).
3. Sự phối hợp giữa các bên được đánh giá là yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu tranh chấp, tăng cường minh bạch và nâng cao sự đồng thuận xã hội trong quá trình GPMB.
4. Khả năng tài chính và quản lý của chủ đầu tư ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ chi trả bồi thường và tổ chức thực hiện GPMB, góp phần nâng cao hiệu quả tổng thể.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của tình trạng chậm tiến độ GPMB tại Ninh Thuận bao gồm khó khăn trong cân đối nguồn vốn, thủ tục hành chính phức tạp và sự thiếu phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan. Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, như nghiên cứu tại Hà Nội và Thái Nguyên, khi các yếu tố tài chính, chính sách và sự phối hợp được xác định là then chốt.

Việc đặc điểm dân cư có tác động mạnh nhất phản ánh tầm quan trọng của việc hiểu rõ tâm lý, điều kiện kinh tế - xã hội và mức độ hợp tác của người dân trong quá trình di dời. Điều này cũng nhấn mạnh vai trò của công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ tái định cư nhằm tạo sự đồng thuận và giảm thiểu xung đột.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ dự án hoàn thành theo từng huyện, bảng phân tích hồi quy thể hiện hệ số tác động của từng nhóm yếu tố, và biểu đồ tròn phân bố vai trò các đối tượng khảo sát (đại diện hộ dân chiếm 40%, cán bộ quản lý 23,3%, chủ đầu tư và nhà thầu còn lại).

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoàn thiện chính sách giải phóng mặt bằng: Rà soát, điều chỉnh mức giá bồi thường phù hợp với giá thị trường và đảm bảo quyền lợi người dân, đồng thời minh bạch trong quy trình phê duyệt. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng, chủ thể: UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường.
2. Nâng cao năng lực và khả năng tài chính của chủ đầu tư: Tăng cường đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho chủ đầu tư nhằm đảm bảo tiến độ chi trả bồi thường và tổ chức thực hiện GPMB hiệu quả. Thời gian: 12 tháng, chủ thể: Sở Kế hoạch và Đầu tư, các chủ đầu tư dự án.
3. Tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan: Thiết lập cơ chế phối hợp liên ngành chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu và cộng đồng dân cư, tổ chức các cuộc họp định kỳ để giải quyết vướng mắc kịp thời. Thời gian: liên tục, chủ thể: UBND các huyện, thành phố.
4. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ tái định cư: Tổ chức các chương trình truyền thông, đối thoại cộng đồng, hỗ trợ sinh kế và ổn định đời sống cho người dân bị ảnh hưởng nhằm nâng cao sự đồng thuận và giảm thiểu khiếu kiện. Thời gian: 6-18 tháng, chủ thể: Sở Tài nguyên và Môi trường, các tổ chức xã hội.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về đất đai và đầu tư công: Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích thực tiễn giúp cải thiện công tác quản lý, hoạch định chính sách và giám sát dự án.
2. Chủ đầu tư và nhà thầu các dự án phát triển hạ tầng: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả GPMB, từ đó nâng cao năng lực tổ chức và phối hợp thực hiện.
3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, quy hoạch đô thị: Tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu, mô hình phân tích và thực trạng GPMB tại địa phương.
4. Cộng đồng dân cư và tổ chức xã hội tham gia giám sát dự án: Nắm bắt thông tin về quyền lợi, quy trình và các yếu tố ảnh hưởng đến GPMB, từ đó tham gia tích cực và có hiệu quả trong quá trình tái định cư.

Câu hỏi thường gặp

1. Công tác giải phóng mặt bằng là gì và tại sao quan trọng?
   Giải phóng mặt bằng là quá trình di dời cư dân, tháo dỡ công trình để bàn giao đất cho dự án phát triển. Đây là bước đầu tiên và quan trọng để đảm bảo tiến độ và hiệu quả dự án, đồng thời ảnh hưởng đến quyền lợi người dân.

2. Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả GPMB tại Ninh Thuận?
   Đặc điểm dân cư, khả năng tài chính và quản lý của chủ đầu tư, sự phối hợp giữa các bên liên quan, công tác tuyên truyền và chính sách bồi thường là những yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu quả GPMB.

3. Làm thế nào để nâng cao sự đồng thuận của người dân trong quá trình GPMB?
   Tăng cường tuyên truyền, vận động, minh bạch thông tin, đảm bảo bồi thường công bằng và hỗ trợ tái định cư phù hợp giúp người dân hiểu và đồng thuận với dự án.

4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
   Luận văn sử dụng phương pháp hỗn hợp định tính và định lượng, khảo sát 150 đối tượng, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy tuyến tính bội để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng.

5. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng cho các địa phương khác không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung tại Ninh Thuận, các kết quả và giải pháp đề xuất có thể tham khảo và điều chỉnh áp dụng cho các tỉnh có điều kiện tương tự nhằm nâng cao hiệu quả GPMB.

Kết luận

• Đề án đã phân tích thành công 6 nhóm yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả công tác giải phóng mặt bằng tại tỉnh Ninh Thuận, trong đó đặc điểm dân cư và khả năng chủ đầu tư là quan trọng nhất.
• Tiến độ GPMB còn chậm, tỷ lệ dự án hoàn thành đúng hạn chỉ đạt khoảng 46,26% về số dự án trong năm 2023.
• Sự phối hợp giữa các bên liên quan và công tác tuyên truyền vận động đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả và sự đồng thuận xã hội.
• Đề xuất các giải pháp hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực chủ đầu tư, tăng cường phối hợp và đẩy mạnh hỗ trợ tái định cư nhằm cải thiện tiến độ và chất lượng GPMB.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, giám sát thực hiện và mở rộng nghiên cứu sang các địa phương khác để hoàn thiện chính sách quản lý đất đai và phát triển bền vững.

Hành động ngay hôm nay: Các cơ quan quản lý và chủ đầu tư cần phối hợp chặt chẽ, áp dụng các giải pháp nghiên cứu đề xuất để thúc đẩy tiến độ và hiệu quả công tác giải phóng mặt bằng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Ninh Thuận bền vững.