Nghiên cứu về việc sử dụng hoạt động giao tiếp của giáo viên trong dạy nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi

• Tác giả: Huỳnh Thị Yến Nhi
• Người hướng dẫn: Tiến Sĩ. Phạm Hòa Hiệp
• Trường học: Hue University of Foreign Languages
• Chuyên ngành: Theory and Methodology of English Language Teaching
• Đề tài: Nghiên cứu về việc sử dụng hoạt động giao tiếp trong dạy nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi
• Loại tài liệu: ma thesis
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hue

• STATEMENT OF ORIGINALITY
• ABSTRACT
• ACKNOWLEDGEMENTS
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF ABBREVIATIONS AND SYMBOLS
• LIST OF TABLES AND FIGURES
• 1. CHƯƠNG 1: INTRODUCTION
• 1.1. Aims and Objectives
• 1.2. Scope of the Study
• 1.3. Significance of the Study
• 1.4. Organization of the Study
• 2. CHƯƠNG 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Introduction
• 2.2. Young Learners
• 2.3. Teaching English Speaking to Young Learners
• 2.4. Factors Affecting Speaking Learning
• 2.4.1. Inhibition
• 2.4.2. Nothing to Say
• 2.4.3. Low or Uneven Participation
• 3. CHƯƠNG 3: RESEARCH METHODOLOGY AND PROCEDURES
• 4. CHƯƠNG 4: FINDINGS AND DISCUSSION
• 4.1. Findings from the Teachers’ Questionnaires
• 4.2. Findings from Class Observation
• 4.3. Findings from Interviews
• 4.4. Discussion about the Research Questions
• 5. CHƯƠNG 5: IMPLICATIONS AND CONCLUSION
• 5.1. Summary and Implications on Teaching
• 5.2. Limitations of the Study and Suggestions for Further Studies
• 5.2.1. Limitations of the Study
• 5.2.2. Suggestions for Further Studies
• QUESTIONS FOR TEACHERS INTERVIEW
• LIST OF ABBREVIATIONS AND SYMBOLS
• LIST OF TABLES AND FIGURES

I. Tổng quan Giao tiếp trong dạy nói tiếng Anh tiểu học

Nghiên cứu này tập trung vào việc sử dụng hoạt động giao tiếp trong giảng dạy kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khả năng giao tiếp tiếng Anh hiệu quả trở nên vô cùng quan trọng. Kỹ năng giao tiếp không chỉ là kiến thức ngôn ngữ mà còn là khả năng sử dụng ngôn ngữ đó trong các tình huống xã hội. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng giao tiếp hiệu quả là một kỹ năng xã hội quan trọng, góp phần vào sự sẵn sàng đến trường, sự điều chỉnh xã hội và thành công học tập của trẻ nhỏ. Do đó, việc nghiên cứu cách thức giáo viên sử dụng các hoạt động giao tiếp để phát triển kỹ năng nói cho học sinh tiểu học là vô cùng cần thiết. Nghiên cứu này sẽ khám phá thực tế việc dạy và học kỹ năng nói, đồng thời đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả giảng dạy tiếng Anh giao tiếp cho học sinh tiểu học.

1.1. Tầm quan trọng của giao tiếp tiếng Anh ở tiểu học

Giao tiếp hiệu quả là yếu tố then chốt cho sự thành công trong học tập và xã hội của trẻ. Việc trang bị kỹ năng này từ sớm giúp trẻ tự tin hòa nhập vào môi trường học tập và giao tiếp với mọi người xung quanh. Nghiên cứu của McClelland, Morrison & Holmes (2000) đã chứng minh tầm quan trọng của giao tiếp trong việc chuẩn bị cho trẻ đến trường. Kỹ năng này giúp trẻ dễ dàng tiếp thu kiến thức mới, xây dựng mối quan hệ tốt với bạn bè và giáo viên, và tự tin thể hiện bản thân. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, khả năng giao tiếp tiếng Anh mở ra nhiều cơ hội học tập và làm việc cho thế hệ trẻ. Vì vậy, việc đầu tư vào việc phát triển kỹ năng này ngay từ bậc tiểu học là vô cùng quan trọng.

1.2. Bối cảnh dạy và học tiếng Anh tại Sơn Tịnh Quảng Ngãi

Huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, cũng không nằm ngoài xu hướng chung của cả nước về việc chú trọng giảng dạy tiếng Anh từ bậc tiểu học. Tuy nhiên, điều kiện cơ sở vật chất, trình độ giáo viên và nhận thức của phụ huynh về tầm quan trọng của tiếng Anh có thể còn nhiều hạn chế so với các thành phố lớn. Do đó, việc nghiên cứu thực tế giảng dạy và học tập tiếng Anh tại địa phương này là vô cùng cần thiết để đưa ra những giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc tìm hiểu cách giáo viên sử dụng các hoạt động giao tiếp trong lớp học, những khó khăn mà họ gặp phải và những giải pháp mà họ đã áp dụng để nâng cao hiệu quả giảng dạy.

II. Thách thức Rào cản trong dạy nói tiếng Anh giao tiếp

Mặc dù tầm quan trọng của kỹ năng nói tiếng Anh đã được công nhận rộng rãi, việc triển khai hiệu quả các hoạt động giao tiếp trong lớp học vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều học sinh tiểu học còn rụt rè, thiếu tự tin khi nói tiếng Anh, đặc biệt là khi phải giao tiếp trước đám đông. Một số em còn thiếu vốn từ vựng và ngữ pháp cần thiết để diễn đạt ý tưởng một cách trôi chảy. Bên cạnh đó, phương pháp giảng dạy truyền thống, tập trung vào ngữ pháp và từ vựng, ít tạo cơ hội cho học sinh thực hành giao tiếp thực tế. Điều này dẫn đến tình trạng học sinh có thể nắm vững kiến thức ngữ pháp nhưng lại gặp khó khăn trong việc sử dụng tiếng Anh để giao tiếp trong các tình huống đời thường. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích các rào cản này và đề xuất các giải pháp khắc phục.

2.1. Tâm lý ngại nói và thiếu tự tin của học sinh

Một trong những rào cản lớn nhất đối với việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học là tâm lý ngại nói và thiếu tự tin. Nhiều em sợ mắc lỗi, sợ bị chê cười hoặc đơn giản là cảm thấy xấu hổ khi phải nói tiếng Anh trước mặt bạn bè và giáo viên. Điều này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, như phương pháp giảng dạy chưa tạo được môi trường học tập thoải mái, thân thiện, hoặc áp lực thành tích quá lớn từ gia đình và nhà trường. Theo Ur (2000), sự ức chế (inhibition) là một trong những vấn đề phổ biến nhất mà người học gặp phải trong quá trình học ngôn ngữ. Để khắc phục tình trạng này, giáo viên cần tạo ra một môi trường học tập an toàn, khuyến khích học sinh mạnh dạn thể hiện bản thân và coi lỗi sai là một phần tất yếu của quá trình học tập.

2.2. Hạn chế về từ vựng và ngữ pháp ảnh hưởng giao tiếp

Một rào cản khác là hạn chế về vốn từ vựng và kiến thức ngữ pháp. Học sinh khó có thể diễn đạt ý tưởng một cách trôi chảy nếu không có đủ từ vựng và ngữ pháp cần thiết. Điều này đặc biệt đúng đối với học sinh tiểu học, khi vốn từ vựng và ngữ pháp của các em còn hạn chế. Theo Rababa'h (2005), việc thiếu vốn từ vựng là một trong những nguyên nhân chính khiến người học gặp khó khăn trong việc giao tiếp tiếng Anh. Để giải quyết vấn đề này, giáo viên cần chú trọng vào việc mở rộng vốn từ vựng và củng cố kiến thức ngữ pháp cho học sinh thông qua các hoạt động học tập đa dạng và hấp dẫn, như trò chơi, bài hát, truyện tranh, v.v.

2.3. Thiếu môi trường thực hành giao tiếp thực tế

Phương pháp giảng dạy truyền thống, tập trung vào ngữ pháp và từ vựng, thường ít tạo cơ hội cho học sinh thực hành giao tiếp thực tế. Học sinh có thể nắm vững kiến thức ngữ pháp nhưng lại gặp khó khăn trong việc sử dụng tiếng Anh để giao tiếp trong các tình huống đời thường. Điều này là do các em thiếu cơ hội được thực hành sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế, như trò chuyện với bạn bè, hỏi đường, mua hàng, v.v. Để khắc phục tình trạng này, giáo viên cần tăng cường sử dụng các hoạt động giao tiếp trong lớp học, tạo cơ hội cho học sinh được thực hành sử dụng tiếng Anh trong các tình huống mô phỏng thực tế.

III. Giải pháp Các hoạt động giao tiếp hiệu quả trong lớp học

Nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò của hoạt động giao tiếp trong việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học. Các hoạt động này tạo cơ hội cho học sinh sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên và sáng tạo, giúp các em vượt qua sự rụt rè và tự tin hơn khi giao tiếp. Một số hoạt động giao tiếp phổ biến và hiệu quả bao gồm trò chơi giao tiếp, hoạt động điền thông tin (information gap), đóng vai (role-play), mô phỏng (simulation), và miêu tả tranh (picture description). Việc lựa chọn hoạt động giao tiếp phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh là vô cùng quan trọng để tạo hứng thú và động lực học tập cho các em. Theo Littlewood (1998), sự phát triển kỹ năng giao tiếp chỉ có thể diễn ra khi người học có động lực và cơ hội thể hiện bản thân.

3.1. Trò chơi giao tiếp Communication Games tạo hứng thú

Trò chơi giao tiếp là một phương pháp hiệu quả để tạo hứng thú và động lực học tập cho học sinh tiểu học. Các trò chơi này thường có luật chơi đơn giản, dễ hiểu và mang tính cạnh tranh cao, giúp học sinh hào hứng tham gia và sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên. Ví dụ, trò chơi "Two Truths and a Lie" (Hai sự thật và một điều bịa) giúp học sinh luyện tập kỹ năng miêu tả và đặt câu hỏi. Trò chơi "Simon Says" giúp học sinh luyện tập kỹ năng nghe và làm theo hướng dẫn. Điều quan trọng là giáo viên cần lựa chọn các trò chơi phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh để đảm bảo tính hiệu quả và hấp dẫn của hoạt động.

3.2. Hoạt động điền thông tin Information Gap kích thích tương tác

Hoạt động điền thông tin là một phương pháp hiệu quả để kích thích sự tương tác và giao tiếp giữa các học sinh. Trong hoạt động này, mỗi học sinh sẽ có một phần thông tin khác nhau và cần phải trao đổi thông tin với nhau để hoàn thành một nhiệm vụ chung. Ví dụ, mỗi học sinh có một phần của bản đồ và cần phải hỏi nhau để tìm ra vị trí của một địa điểm nhất định. Hoạt động này giúp học sinh luyện tập kỹ năng đặt câu hỏi, trả lời câu hỏi, và miêu tả thông tin một cách rõ ràng và chính xác. Điều quan trọng là giáo viên cần chuẩn bị các tài liệu và hướng dẫn chi tiết để đảm bảo học sinh hiểu rõ nhiệm vụ và có thể hoàn thành hoạt động một cách hiệu quả.

3.3. Đóng vai Role play và mô phỏng Simulation tạo bối cảnh thực tế

Đóng vai và mô phỏng là những hoạt động giúp học sinh luyện tập kỹ năng giao tiếp trong các tình huống thực tế. Trong hoạt động đóng vai, học sinh sẽ vào vai các nhân vật khác nhau và diễn lại một tình huống cụ thể. Ví dụ, học sinh có thể đóng vai người bán hàng và khách hàng trong một cửa hàng. Trong hoạt động mô phỏng, học sinh sẽ tạo ra một môi trường mô phỏng thực tế và diễn lại các tình huống có thể xảy ra trong môi trường đó. Ví dụ, học sinh có thể mô phỏng một buổi phỏng vấn xin việc. Các hoạt động này giúp học sinh luyện tập kỹ năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống khác nhau, phát triển khả năng ứng biến và giải quyết vấn đề, và tăng cường sự tự tin khi giao tiếp.

IV. Kết quả nghiên cứu Tác động của giao tiếp đến kỹ năng nói

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc sử dụng hoạt động giao tiếp trong dạy nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi, mang lại những hiệu quả tích cực. Giáo viên nhận thấy rằng các hoạt động này giúp học sinh hứng thú hơn với việc học tiếng Anh, tự tin hơn khi giao tiếp, và cải thiện đáng kể kỹ năng nói. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các hoạt động giao tiếp phổ biến nhất được giáo viên sử dụng là trò chơi giao tiếp và hoạt động điền thông tin. Tuy nhiên, giáo viên cũng gặp phải một số khó khăn, như thiếu tài liệu giảng dạy phù hợp, học sinh còn rụt rè, và thời gian giảng dạy hạn chế. Dù vậy, giáo viên đã cố gắng khắc phục những khó khăn này bằng cách tìm kiếm tài liệu trên mạng, khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, và sử dụng thời gian giảng dạy một cách hiệu quả.

4.1. Giáo viên đánh giá cao hiệu quả của hoạt động giao tiếp

Phần lớn giáo viên tham gia nghiên cứu đều đánh giá cao hiệu quả của hoạt động giao tiếp trong việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học. Giáo viên nhận thấy rằng các hoạt động này giúp học sinh hứng thú hơn với việc học tiếng Anh, tự tin hơn khi giao tiếp, và cải thiện đáng kể khả năng phát âm, từ vựng, và ngữ pháp. Giáo viên cũng nhận thấy rằng các hoạt động giao tiếp giúp học sinh phát triển các kỹ năng mềm khác, như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề, và kỹ năng tư duy sáng tạo.

4.2. Các hoạt động giao tiếp được sử dụng phổ biến nhất

Nghiên cứu cho thấy rằng các hoạt động giao tiếp phổ biến nhất được giáo viên sử dụng trong lớp học là trò chơi giao tiếp và hoạt động điền thông tin. Các hoạt động này được đánh giá là dễ thực hiện, phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh, và mang lại hiệu quả cao trong việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh. Một số hoạt động khác cũng được giáo viên sử dụng, như đóng vai, mô phỏng, và miêu tả tranh, nhưng với tần suất thấp hơn.

4.3. Những khó khăn và giải pháp của giáo viên trong thực tế

Mặc dù đánh giá cao hiệu quả của hoạt động giao tiếp, giáo viên cũng gặp phải một số khó khăn trong quá trình thực hiện, như thiếu tài liệu giảng dạy phù hợp, học sinh còn rụt rè, và thời gian giảng dạy hạn chế. Để khắc phục những khó khăn này, giáo viên đã chủ động tìm kiếm tài liệu trên mạng, khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, sử dụng thời gian giảng dạy một cách hiệu quả và luôn tạo một bầu không khí thân thiện, giúp học sinh tự tin hơn khi giao tiếp.

V. Bí quyết Nâng cao hiệu quả dạy nói tiếng Anh giao tiếp

Để nâng cao hiệu quả dạy nói tiếng Anh giao tiếp cho học sinh tiểu học, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên, nhà trường, gia đình và cộng đồng. Giáo viên cần được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng sư phạm, đặc biệt là kỹ năng thiết kế và triển khai các hoạt động giao tiếp hiệu quả. Nhà trường cần tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, và cung cấp đầy đủ tài liệu giảng dạy. Gia đình cần khuyến khích con em mình học tiếng Anh, tạo môi trường học tập tại nhà, và tham gia các hoạt động giao lưu văn hóa. Cộng đồng cần tạo ra nhiều cơ hội cho học sinh được sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế, như các câu lạc bộ tiếng Anh, các chương trình giao lưu quốc tế, và các hoạt động tình nguyện.

5.1. Đào tạo và bồi dưỡng giáo viên về phương pháp giao tiếp

Việc đào tạo và bồi dưỡng giáo viên về phương pháp dạy tiếng Anh giao tiếp là yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng giảng dạy. Giáo viên cần được trang bị đầy đủ kiến thức về lý thuyết và thực hành về các hoạt động giao tiếp, cách thiết kế bài giảng phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh, và cách đánh giá kỹ năng nói của học sinh một cách khách quan và chính xác.

5.2. Tạo môi trường học tập thân thiện và khuyến khích

Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng trong việc tạo động lực và hứng thú học tập cho học sinh. Giáo viên cần tạo ra một môi trường học tập thân thiện, cởi mở, nơi học sinh cảm thấy thoải mái và tự tin thể hiện bản thân. Giáo viên nên khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, chia sẻ ý kiến, và tham gia tích cực vào các hoạt động học tập. Giáo viên cũng nên tạo cơ hội cho học sinh được làm việc nhóm, hợp tác với nhau để hoàn thành các nhiệm vụ.

5.3. Phối hợp giữa nhà trường gia đình và cộng đồng

Để đạt được hiệu quả cao nhất trong việc dạy và học tiếng Anh giao tiếp, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. Nhà trường cần cung cấp đầy đủ cơ sở vật chất và tài liệu giảng dạy cho giáo viên. Gia đình cần khuyến khích con em mình học tiếng Anh tại nhà, tạo môi trường học tập thuận lợi, và tham gia các hoạt động ngoại khóa. Cộng đồng cần tạo ra nhiều cơ hội cho học sinh được sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế.

VI. Kết luận Giao tiếp Chìa khóa thành công cho học sinh

Nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về việc sử dụng hoạt động giao tiếp trong dạy nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng hoạt động giao tiếp mang lại những hiệu quả tích cực trong việc phát triển kỹ năng nói cho học sinh. Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả giảng dạy, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên, nhà trường, gia đình và cộng đồng. Việc trang bị kỹ năng giao tiếp tốt cho học sinh tiểu học là vô cùng quan trọng, giúp các em tự tin hòa nhập vào xã hội toàn cầu và đạt được thành công trong tương lai.

6.1. Tóm tắt những phát hiện chính của nghiên cứu

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng hoạt động giao tiếp trong dạy nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học mang lại những hiệu quả tích cực. Giáo viên đánh giá cao hiệu quả của các hoạt động này trong việc tạo hứng thú học tập, nâng cao sự tự tin và cải thiện kỹ năng nói cho học sinh. Các hoạt động giao tiếp phổ biến nhất được sử dụng là trò chơi giao tiếp và hoạt động điền thông tin.

6.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo về dạy nói tiếng Anh

Nghiên cứu này có thể được mở rộng để khám phá các yếu tố khác ảnh hưởng đến hiệu quả của việc sử dụng hoạt động giao tiếp, như trình độ tiếng Anh của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, và sự hỗ trợ của gia đình. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào việc so sánh hiệu quả của các loại hoạt động giao tiếp khác nhau, hoặc đánh giá tác động của việc sử dụng hoạt động giao tiếp đến các kỹ năng khác, như kỹ năng đọc, viết, và nghe.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ quốc tế quan trọng trong thương mại và giáo dục. Tại Việt Nam, đặc biệt là ở các trường tiểu học huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học được xem là một nhiệm vụ cấp thiết. Theo báo cáo của ngành giáo dục, dự án NFL 2020 do Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai nhằm nâng cao năng lực giáo viên tiếng Anh tiểu học, đặc biệt chú trọng kỹ năng nói. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều học sinh chỉ học các mẫu câu tiếng Anh trong sách giáo khoa mà chưa thể sử dụng chúng để giao tiếp trong các tình huống thực tế.

Nghiên cứu này nhằm mục tiêu khảo sát việc sử dụng các hoạt động giao tiếp của giáo viên trong việc dạy kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học tại một số trường ở huyện Sơn Tịnh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 30 giáo viên tiếng Anh tại 15 trường tiểu học trong giai đoạn năm 2016. Mục tiêu cụ thể gồm: xác định các hoạt động giao tiếp được giáo viên lựa chọn, cách thức triển khai các hoạt động này trong lớp học, cũng như những khó khăn mà giáo viên gặp phải và giải pháp khắc phục.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Anh nói cho học sinh tiểu học, góp phần phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh thực tế, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý giáo dục và giáo viên trong việc cải tiến phương pháp giảng dạy.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: Phương pháp dạy ngôn ngữ giao tiếp (Communicative Language Teaching - CLT) và Phương pháp âm- ngữ (Audio-Lingual Method - ALM). CLT nhấn mạnh việc phát triển năng lực giao tiếp thực tế của người học thông qua các hoạt động tương tác có mục đích giao tiếp rõ ràng, tập trung vào nội dung hơn là hình thức ngôn ngữ. ALM chú trọng vào việc luyện tập các mẫu câu và cấu trúc ngôn ngữ thông qua các bài tập lặp lại, phù hợp với giai đoạn đầu học tiếng Anh của học sinh tiểu học.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Hoạt động giao tiếp (Communicative Activities): Các hoạt động tạo ra mục đích giao tiếp, khuyến khích học sinh sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế.
• Năng lực giao tiếp (Communicative Competence): Khả năng sử dụng ngôn ngữ phù hợp với ngữ cảnh xã hội và mục đích giao tiếp.
• Khó khăn trong học nói: Bao gồm sự ngại ngùng, thiếu vốn từ vựng, sự tham gia không đồng đều và việc sử dụng tiếng mẹ đẻ quá nhiều trong lớp học.
• Động lực học tập (Motivation): Yếu tố nội tại và ngoại tại ảnh hưởng đến sự hứng thú và nỗ lực của học sinh trong việc học nói tiếng Anh.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp cả định lượng và định tính. Dữ liệu được thu thập từ 30 giáo viên tiếng Anh tại 15 trường tiểu học huyện Sơn Tịnh thông qua:

• Bảng hỏi (Questionnaires): 30 phiếu khảo sát với các câu hỏi đóng và mở, nhằm thu thập thông tin về nhận thức, thực hành và khó khăn trong việc sử dụng hoạt động giao tiếp.
• Quan sát lớp học (Class Observations): 15 tiết học được quan sát trực tiếp để đánh giá cách thức triển khai hoạt động giao tiếp và mức độ tham gia của học sinh.
• Phỏng vấn sâu (Interviews): 15 cuộc phỏng vấn cá nhân với giáo viên để khai thác sâu hơn về kinh nghiệm, quan điểm và giải pháp trong giảng dạy kỹ năng nói.

Cỡ mẫu được chọn dựa trên tiêu chí thuận tiện và đại diện cho các trường tiểu học trong khu vực. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm Excel để tính toán tần suất, tỷ lệ phần trăm và phân tích nội dung định tính nhằm làm rõ các vấn đề nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng nói: 74% giáo viên cho rằng kỹ năng nói rất cần thiết, 26% đánh giá cần thiết. Tuy nhiên, 84% giáo viên cảm thấy khó khăn trong việc dạy kỹ năng này.
2. Các hoạt động giao tiếp được sử dụng phổ biến: 60% giáo viên ưu tiên sử dụng trò chơi giao tiếp, 56% sử dụng hoạt động "Information gap", 52% chọn mô phỏng và đóng vai, 48% sử dụng mô tả tranh và phỏng vấn.
3. Cách tổ chức hoạt động: 83% giáo viên tổ chức học sinh theo nhóm, 50% sử dụng hình thức làm việc theo cặp, 56% áp dụng hoạt động giao tiếp ở giai đoạn sau khi dạy ngôn ngữ mới. Thời gian dành cho mỗi hoạt động thường dưới 15 phút để tránh gây nhàm chán cho học sinh.
4. Khó khăn gặp phải: 64% giáo viên cho biết học sinh thiếu nền tảng tiếng Anh và từ vựng là trở ngại lớn nhất; 60% phản ánh sự tham gia của học sinh còn thấp; 52% gặp khó khăn về thời gian; 48% bị ảnh hưởng bởi số lượng học sinh đông; 40% thiếu thời gian chuẩn bị; 36% thiếu thiết bị dạy học.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy giáo viên nhận thức rõ vai trò quan trọng của hoạt động giao tiếp trong phát triển kỹ năng nói cho học sinh tiểu học. Việc ưu tiên sử dụng các hoạt động như trò chơi giao tiếp và "Information gap" phù hợp với đặc điểm tâm lý và nhu cầu của trẻ em, giúp tăng cường sự hứng thú và tương tác trong lớp học. Tuy nhiên, khó khăn về vốn từ vựng và sự ngại ngùng của học sinh là những rào cản lớn, tương đồng với các nghiên cứu trước đây về việc học nói tiếng Anh ở trẻ em.

Việc tổ chức lớp học theo nhóm và cặp đôi giúp giảm áp lực khi phát biểu trước lớp, khuyến khích sự tham gia đồng đều hơn. Thời gian dành cho mỗi hoạt động được điều chỉnh hợp lý nhằm duy trì sự tập trung của học sinh. Tuy nhiên, hạn chế về cơ sở vật chất và thời gian chuẩn bị của giáo viên ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai các hoạt động này.

Dữ liệu quan sát lớp học minh họa qua biểu đồ tần suất các hoạt động giao tiếp được sử dụng và bảng phân bố thời gian cho từng hoạt động, cho thấy sự đa dạng và linh hoạt trong phương pháp giảng dạy. Phân tích phỏng vấn cũng làm rõ các giải pháp mà giáo viên áp dụng để khắc phục khó khăn như tăng cường động viên, sử dụng tiếng Việt hợp lý để giải thích và chuẩn bị kỹ lưỡng trước giờ lên lớp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và bồi dưỡng giáo viên: Tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về phương pháp sử dụng hoạt động giao tiếp, nâng cao kỹ năng thiết kế bài giảng phù hợp với đặc điểm học sinh tiểu học. Thời gian thực hiện: trong vòng 1 năm; chủ thể: Sở Giáo dục và Đào tạo, các trung tâm bồi dưỡng giáo viên.
2. Phát triển và cung cấp tài liệu giảng dạy phong phú: Biên soạn thêm các tài liệu, trò chơi và hoạt động giao tiếp đa dạng, sinh động, phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh. Thời gian: 6-12 tháng; chủ thể: Nhà xuất bản giáo dục, các chuyên gia ngôn ngữ.
3. Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị: Đầu tư trang thiết bị hỗ trợ dạy học như máy chiếu, loa, tranh ảnh, đồ dùng trực quan để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả của các hoạt động giao tiếp. Thời gian: 1-2 năm; chủ thể: các trường tiểu học, chính quyền địa phương.
4. Khuyến khích phương pháp dạy học linh hoạt: Giáo viên nên áp dụng linh hoạt các hình thức nhóm, cặp đôi, kết hợp sử dụng tiếng Việt hợp lý để hỗ trợ học sinh vượt qua rào cản ngôn ngữ, đồng thời tạo môi trường học tập thân thiện, giảm áp lực cho học sinh. Thời gian: ngay lập tức; chủ thể: giáo viên các trường tiểu học.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh tiểu học: Nghiên cứu cung cấp các phương pháp và hoạt động giao tiếp hiệu quả, giúp giáo viên nâng cao chất lượng dạy kỹ năng nói.
2. Nhà quản lý giáo dục: Thông tin về thực trạng và khó khăn trong dạy học tiếng Anh giúp hoạch định chính sách đào tạo và hỗ trợ giáo viên phù hợp.
3. Chuyên gia phát triển chương trình học: Cơ sở để thiết kế tài liệu và chương trình giảng dạy tiếng Anh tiểu học đáp ứng nhu cầu thực tế và đặc điểm học sinh.
4. Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về phương pháp dạy học và phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ em.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao hoạt động giao tiếp lại quan trọng trong dạy kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học?
   Hoạt động giao tiếp tạo môi trường thực hành ngôn ngữ tự nhiên, giúp học sinh phát triển khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế, tăng động lực và sự tự tin khi nói.

2. Những hoạt động giao tiếp nào được giáo viên ưu tiên sử dụng?
   Trò chơi giao tiếp, hoạt động "Information gap", mô phỏng và đóng vai là những hoạt động phổ biến nhất, vì chúng kích thích sự tương tác và hứng thú của học sinh.

3. Khó khăn lớn nhất mà giáo viên gặp phải khi sử dụng hoạt động giao tiếp là gì?
   Thiếu vốn từ vựng và nền tảng tiếng Anh của học sinh, sự ngại ngùng khi phát biểu, thời gian hạn chế và thiếu thiết bị dạy học là những khó khăn chính.

4. Làm thế nào để khắc phục sự ngại ngùng của học sinh khi nói tiếng Anh?
   Tổ chức hoạt động theo nhóm hoặc cặp đôi, tạo môi trường thân thiện, khuyến khích và khen thưởng, đồng thời giảm áp lực sửa lỗi ngay lập tức giúp học sinh tự tin hơn.

5. Giáo viên nên chuẩn bị như thế nào để sử dụng hiệu quả các hoạt động giao tiếp?
   Giáo viên cần nghiên cứu kỹ tài liệu, thiết kế hoạt động phù hợp với trình độ học sinh, chuẩn bị dụng cụ hỗ trợ và linh hoạt điều chỉnh thời gian để duy trì sự tập trung của học sinh.

Kết luận

• Giáo viên tiểu học tại huyện Sơn Tịnh nhận thức rõ tầm quan trọng của kỹ năng nói và hoạt động giao tiếp trong dạy học tiếng Anh.
• Các hoạt động giao tiếp như trò chơi, "Information gap", mô phỏng đóng vai được sử dụng phổ biến và mang lại hiệu quả tích cực trong lớp học.
• Khó khăn chủ yếu gồm vốn từ hạn chế, sự ngại ngùng của học sinh, thời gian và cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ.
• Giáo viên đã áp dụng nhiều giải pháp như tổ chức nhóm, sử dụng tiếng Việt hợp lý và chuẩn bị kỹ lưỡng để khắc phục khó khăn.
• Đề xuất các giải pháp đào tạo giáo viên, phát triển tài liệu, cải thiện cơ sở vật chất và khuyến khích phương pháp dạy học linh hoạt nhằm nâng cao chất lượng dạy kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh tiểu học.

Tiếp theo, các nhà quản lý giáo dục và giáo viên nên phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất để nâng cao hiệu quả giảng dạy tiếng Anh nói, góp phần phát triển năng lực giao tiếp cho thế hệ học sinh tiểu học trong bối cảnh hội nhập quốc tế.