Thâm Hụt Tài Khóa và Lạm Phát: Bằng Chứng Thực Nghiệm Tại Việt Nam

• Tác giả: Thái Hoàng Lâm
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Hữu Huy Nhựt
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Thâm Hụt Tài Khóa và Lạm Phát Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Lý do nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa và kỳ vọng đóng góp của nghiên cứu
• 1.7. Cấu trúc của bài nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÂY
• 2.1. Định nghĩa về lạm phát
• 2.2. Các nhân tố tác động đến lạm phát
• 2.3. Quan điểm các trường phái kinh tế về nguyên nhân lạm phát
• 2.4. Lạm phát là một hiện tượng tiền tệ
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Mô hình nghiên cứu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Kết quả kiểm định tính dừng
• 4.2. Kiểm định đồng liên kết bằng kiểm định F
• 4.3. Các kiểm định tính vững chắc mô hình ARDL
• 4.4. Kết quả ước lượng mô hình dài hạn
• 4.5. Kết quả ước lượng mô hình ngắn hạn
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Thâm Hụt Tài Khóa Lạm Phát

Nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát ở Việt Nam trong giai đoạn 1995-2013. Lạm phát là một vấn đề kinh tế vĩ mô quan trọng, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, thu nhập và đời sống người dân. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu hàng quý từ Bộ Tài chính, Tổng cục Thống kê, IMF và Thompson Reuters. Mục tiêu là xác định mối liên hệ thực nghiệm giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát, đồng thời đánh giá vai trò của các yếu tố vĩ mô khác như lãi suất, tỷ giá hối đoái và cung tiền M2. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách kinh tế phù hợp, nhằm ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

1.1. Tầm quan trọng của Nghiên Cứu Lạm Phát ở Việt Nam

Lạm phát ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế, tác động tích cực hoặc tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Lạm phát ổn định có thể khuyến khích huy động vốn và thu hút đầu tư, tăng tính linh hoạt tỷ giá. Tuy nhiên, lạm phát ngoài dự kiến gây biến động giá trị hàng hóa, làm sai lệch các thước đo giá trị và ảnh hưởng đến mọi hoạt động kinh tế - xã hội. Vì vậy, kiểm soát lạm phát là ưu tiên hàng đầu trong điều hành chính sách kinh tế.

1.2. Các Luồng Ý Kiến về Nguyên Nhân Gây Ra Lạm Phát

Có nhiều quan điểm về nguyên nhân gây ra lạm phát. Một số nhà nghiên cứu cho rằng lạm phát là hiện tượng tiền tệ, do chính sách tiền tệ, đặc biệt là cung tiền. Số khác cho rằng lạm phát là hiện tượng tài khóa, bị ảnh hưởng bởi thâm hụt ngân sách. Lý thuyết tài chính-mức giá cho rằng lạm phát là sự kết hợp cả yếu tố tiền tệ và tài khóa. Nghiên cứu này kiểm định cả các nhân tố tiền tệ và tài khóa tác động đến lạm phát ở Việt Nam. Việt Nam là môi trường tốt để kiểm định mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát.

II. Thách Thức Kiểm Soát Lạm Phát Trong Bối Cảnh Thâm Hụt

Việt Nam thường xuyên đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách cao và cung tiền tăng, đi kèm với lạm phát cao. Việc phân tích nguyên nhân gây ra lạm phát giúp Chính phủ có những chính sách phù hợp nhằm ổn định mức sống, thu hút đầu tư và tăng trưởng bền vững. Nghiên cứu này tập trung vào việc làm rõ mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và các yếu tố vĩ mô khác tác động đến lạm phát ở Việt Nam trong giai đoạn 1995-2013, sử dụng mô hình phân phối trễ tự hồi quy ARDL.

2.1. Ảnh Hưởng Tiêu Cực của Thâm Hụt Ngân Sách Kéo Dài

Thâm hụt ngân sách kéo dài có thể dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực, bao gồm tăng nợ công Việt Nam, áp lực lên tỷ giá hối đoái, và nguy cơ lạm phát gia tăng. Chính phủ cần có các biện pháp quản lý chi tiêu chính phủ hiệu quả, đồng thời tăng cường thuế và các nguồn thu khác để giảm bội chi ngân sách.

2.2. Sự Phức Tạp Trong Điều Hành Chính Sách Tiền Tệ Ổn Định

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đối mặt với nhiều thách thức trong việc điều hành chính sách tiền tệ nhằm ổn định lạm phát trong bối cảnh thâm hụt ngân sách. Việc tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Ngược lại, việc nới lỏng chính sách tiền tệ có thể làm gia tăng áp lực lạm phát. NHNN cần phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành khác để đảm bảo sự ổn định kinh tế vĩ mô.

III. ARDL Model Phương Pháp Phân Tích Mối Quan Hệ Thực Nghiệm

Nghiên cứu sử dụng phương pháp ARDL model để kiểm định mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát. Phương pháp ARDL phù hợp với dữ liệu chuỗi thời gian và cho phép phân tích cả tác động ngắn hạn và dài hạn. Mô hình bao gồm các biến như chỉ số giá tiêu dùng CPI, thâm hụt ngân sách, lãi suất cho vay, độ mở thương mại, giá dầu, tỷ giá hối đoái, chỉ số giá nhập khẩu và cung tiền M2. Kết quả nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của các yếu tố này đến lạm phát ở Việt Nam.

3.1. Ưu Điểm của Mô Hình ARDL Trong Nghiên Cứu Kinh Tế Vĩ Mô

ARDL model có nhiều ưu điểm so với các phương pháp phân tích khác, bao gồm khả năng xử lý các biến có bậc hội nhập khác nhau, ước lượng đồng thời các hệ số ngắn hạn và dài hạn, và khả năng kiểm tra tính ổn định của mô hình. Do đó, ARDL là công cụ hữu ích trong nghiên cứu kinh tế vĩ mô.

3.2. Kiểm Định Tính Dừng và Đồng Liên Kết Trong ARDL Model

Để đảm bảo tính tin cậy của kết quả nghiên cứu, cần thực hiện kiểm định tính dừng (unit root test) đối với các biến trong mô hình ARDL. Nếu các biến không dừng, cần lấy sai phân để đảm bảo tính dừng. Sau đó, cần kiểm tra tính đồng liên kết (cointegration test) để xác định liệu có mối quan hệ dài hạn giữa các biến hay không.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Tác Động Ngắn Hạn Dài Hạn

Kết quả nghiên cứu cho thấy không có mối tương quan giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, thâm hụt ngân sách, lãi suất cho vay, độ mở thương mại và cung tiền M2 có tác động đến lạm phát. Cụ thể, thâm hụt ngân sách, lãi suất cho vay và độ mở thương mại có tương quan dương với lạm phát, cung tiền M2 có tương quan âm với lạm phát. Các biến giá dầu, chỉ số giá nhập khẩu, tỷ giá hối đoái danh nghĩa không có mối liên quan đáng kể.

4.1. Giải Thích Chi Tiết Về Tác Động Ngắn Hạn Lên Lạm Phát

Trong ngắn hạn, thâm hụt ngân sách làm tăng tổng cầu, gây áp lực lên giá cả. Lãi suất cho vay cao làm tăng chi phí sản xuất, đẩy giá lên. Độ mở thương mại tăng cường cạnh tranh, có thể làm tăng giá nhập khẩu. Cung tiền M2 tăng quá mức có thể dẫn đến dư thừa tiền, gây lạm phát.

4.2. Phân Tích Các Yếu Tố Không Ảnh Hưởng Đến Lạm Phát

Sự thiếu tác động của giá dầu, chỉ số giá nhập khẩu và tỷ giá hối đoái có thể do nhiều yếu tố, bao gồm độ trễ thời gian, chính sách can thiệp của chính phủ, và các yếu tố khác ảnh hưởng đến tổng cung và tổng cầu.

V. Hàm Ý Chính Sách Để Kiểm Soát Lạm Phát Hiệu Quả

Nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách. Để kiểm soát lạm phát hiệu quả, cần quản lý thâm hụt ngân sách, điều hành chính sách tiền tệ thận trọng, và điều chỉnh lãi suất phù hợp. Đồng thời, cần theo dõi sát sao diễn biến của độ mở thương mại, giá dầu, tỷ giá hối đoái, và cung tiền M2. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chính sách tài khóa và tiền tệ để đạt được mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô.

5.1. Ưu Tiên Quản Lý Thâm Hụt Ngân Sách Để Kiềm Chế Lạm Phát

Quản lý thâm hụt ngân sách là yếu tố then chốt để kiểm soát lạm phát trong dài hạn. Chính phủ cần có kế hoạch chi tiêu hợp lý, tăng cường hiệu quả thu thuế, và giảm thiểu bội chi ngân sách.

5.2. Tăng Cường Điều Hành Chính Sách Tiền Tệ Linh Hoạt và Thận Trọng

Chính sách tiền tệ cần được điều hành linh hoạt và thận trọng, dựa trên tình hình kinh tế vĩ mô cụ thể. NHNN cần sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ một cách hiệu quả, bao gồm lãi suất, tỷ giá hối đoái, và cung tiền M2, để đạt được mục tiêu ổn định lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Tổng quan nghiên cứu

Lạm phát là một trong những vấn đề kinh tế vĩ mô quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế và đời sống xã hội. Tại Việt Nam, trong giai đoạn từ năm 1995 đến 2013, lạm phát có nhiều biến động phức tạp, với mức cao nhất lên đến 20% vào năm 2008 và giảm xuống mức thấp nhất khoảng 6,6% vào năm 2013. Song song đó, thâm hụt ngân sách nhà nước cũng duy trì ở mức cao, tạo ra áp lực lớn lên chính sách tiền tệ và tài khóa. Nghiên cứu này nhằm kiểm định mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát tại Việt Nam trong giai đoạn này, đồng thời đánh giá vai trò của các nhân tố kinh tế vĩ mô khác như lãi suất cho vay, độ mở thương mại, cung tiền M2, tỷ giá hối đoái, giá dầu và chỉ số giá nhập khẩu.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là xác định xem thâm hụt ngân sách có ảnh hưởng đến lạm phát trong dài hạn và ngắn hạn hay không, cũng như làm rõ các nhân tố khác tác động đến lạm phát. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào dữ liệu quý từ năm 1995 đến năm 2013 tại Việt Nam, sử dụng các số liệu từ Bộ Tài chính, Tổng cục Thống kê, IMF và các nguồn uy tín khác. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp bằng chứng thực nghiệm giúp các nhà hoạch định chính sách có cơ sở khoa học để điều chỉnh chính sách tài khóa và tiền tệ, nhằm kiểm soát lạm phát hiệu quả, ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết kinh tế vĩ mô về lạm phát và tài khóa, trong đó có:

• Lý thuyết số lượng tiền tệ (Quantity Theory of Money): Giải thích lạm phát là hiện tượng tiền tệ, tỷ lệ lạm phát tỷ lệ thuận với tốc độ tăng cung tiền trong dài hạn. Phương trình cơ bản là $MV = PY$, trong đó M là cung tiền, V là tốc độ lưu thông tiền, P là mức giá chung, Y là sản lượng thực tế.

• Lý thuyết tài chính - mức giá (Fiscal Theory of the Price Level): Cho rằng lạm phát chịu ảnh hưởng bởi vị thế tài khóa của chính phủ, đặc biệt là thâm hụt ngân sách và cách thức tài trợ thâm hụt (phát hành tiền hay vay nợ).

• Lý thuyết kỳ vọng lạm phát: Nhấn mạnh vai trò của kỳ vọng trong việc hình thành lạm phát, theo đó kỳ vọng tăng giá sẽ thúc đẩy giá cả thực tế tăng theo.

• Các khái niệm chính: Lạm phát (đo bằng chỉ số giá tiêu dùng CPI), thâm hụt ngân sách (tỷ lệ phần trăm trên GDP), cung tiền M2, lãi suất cho vay, độ mở thương mại (tổng kim ngạch xuất nhập khẩu/GDP), tỷ giá hối đoái danh nghĩa hiệu lực (NEER), giá dầu thế giới, chỉ số giá nhập khẩu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân phối trễ tự hồi quy (ARDL) để kiểm định mối quan hệ dài hạn và ngắn hạn giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát cùng các biến kiểm soát khác. Dữ liệu được thu thập theo quý từ năm 1995 đến 2013, tổng cộng 76 quan sát, từ các nguồn như IMF, Tổng cục Thống kê và Bộ Tài chính Việt Nam.

Quy trình phân tích gồm:

• Kiểm định tính dừng của các chuỗi thời gian bằng phương pháp Augmented Dickey-Fuller (ADF) và Phillip-Perron (PP), đảm bảo các biến dừng ở bậc 0 hoặc 1, phù hợp với mô hình ARDL.

• Kiểm định đồng liên kết giữa các biến bằng kiểm định F theo Pesaran (2001), xác định sự tồn tại mối quan hệ dài hạn.

• Ước lượng mô hình ARDL với độ trễ tối ưu được chọn dựa trên các tiêu chuẩn như Akaike Information Criterion (AIC) và Schwarz Bayesian Criterion (SBC).

• Kiểm định các giả thiết về tương quan chuỗi, bỏ sót biến, phân phối chuẩn và phương sai thay đổi để đảm bảo tính vững chắc của mô hình.

• Sử dụng kiểm định CUSUM và CUSUMSQ để đánh giá tính ổn định của mô hình trong suốt giai đoạn nghiên cứu.

Phương pháp ARDL được lựa chọn vì ưu điểm phù hợp với mẫu nhỏ, cho phép biến có bậc tích hợp khác nhau và cung cấp ước lượng dài hạn không thiên lệch khi biến nội sinh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Mối quan hệ dài hạn giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát không rõ ràng: Kết quả kiểm định ARDL cho thấy không tồn tại mối quan hệ đồng liên kết dài hạn giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát tại Việt Nam trong giai đoạn 1995-2013. Giá trị kiểm định F-statistic vượt giới hạn trên cho thấy sự đồng liên kết giữa các biến, nhưng hệ số thâm hụt ngân sách trong mô hình dài hạn không có ý nghĩa thống kê.

2. Ảnh hưởng ngắn hạn của thâm hụt ngân sách đến lạm phát: Trong ngắn hạn, thâm hụt ngân sách có tác động tích cực và có ý nghĩa đến lạm phát. Cụ thể, khi thâm hụt ngân sách tăng 1%, lạm phát tăng theo tỷ lệ tương ứng trong ngắn hạn.

3. Các nhân tố khác tác động đến lạm phát trong ngắn hạn:

   • Lãi suất cho vay có tương quan dương với lạm phát, thể hiện qua biến động lãi suất tăng làm giá cả tăng.
   • Độ mở thương mại cũng có tác động tích cực đến lạm phát, phù hợp với các nghiên cứu cho rằng mở cửa thương mại có thể làm tăng áp lực giá trong các nền kinh tế đang phát triển.
   • Cung tiền M2 lại có tương quan âm với lạm phát trong ngắn hạn, điều này có thể phản ánh chính sách tiền tệ thắt chặt và kiểm soát cung tiền hiệu quả trong giai đoạn nghiên cứu.

4. Biến giá dầu thế giới, chỉ số giá nhập khẩu và tỷ giá hối đoái danh nghĩa không có tác động đáng kể đến lạm phát: Kết quả kiểm định không tìm thấy mối liên hệ có ý nghĩa thống kê giữa các biến này với lạm phát trong cả dài hạn và ngắn hạn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy thâm hụt ngân sách không phải là nhân tố quyết định lạm phát trong dài hạn tại Việt Nam, điều này phù hợp với một số nghiên cứu trước đây cho rằng mối quan hệ này phụ thuộc vào mức độ phát triển kinh tế và cấu trúc tài khóa của quốc gia. Tuy nhiên, tác động ngắn hạn của thâm hụt ngân sách lên lạm phát là rõ ràng, cho thấy chính sách tài khóa có ảnh hưởng tức thời đến biến động giá cả.

Ảnh hưởng tích cực của lãi suất và độ mở thương mại đến lạm phát phản ánh thực tế kinh tế Việt Nam trong giai đoạn nghiên cứu, khi lãi suất biến động mạnh và nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng. Mối tương quan âm giữa cung tiền M2 và lạm phát có thể do chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm kiểm soát lạm phát cao trong những năm cuối giai đoạn.

Việc không tìm thấy tác động đáng kể của giá dầu, chỉ số giá nhập khẩu và tỷ giá hối đoái có thể do các biện pháp quản lý tỷ giá và kiểm soát giá cả hàng hóa nhập khẩu của Chính phủ, cũng như sự ổn định tương đối của các biến này trong giai đoạn nghiên cứu.

Dữ liệu và kết quả có thể được trình bày qua các biểu đồ xu hướng CPI, thâm hụt ngân sách, lãi suất cho vay và cung tiền M2 theo quý, cùng bảng tổng hợp kết quả kiểm định ARDL, giúp minh họa rõ nét các mối quan hệ và biến động trong nghiên cứu.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường kiểm soát thâm hụt ngân sách: Chính phủ cần thực hiện các biện pháp giảm thâm hụt ngân sách trong ngắn hạn nhằm hạn chế áp lực lạm phát, thông qua việc cải thiện quản lý chi tiêu công và tăng cường thu ngân sách. Mục tiêu giảm thâm hụt xuống dưới mức khoảng 3% GDP trong vòng 3 năm tới là khả thi.

2. Điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt: Ngân hàng Nhà nước nên duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt, kiểm soát cung tiền M2 phù hợp với mục tiêu ổn định giá cả, đồng thời điều chỉnh lãi suất cho vay để hạn chế tác động tiêu cực đến lạm phát. Việc này cần được thực hiện liên tục và theo dõi sát sao trong từng quý.

3. Quản lý tỷ giá và mở cửa thương mại hợp lý: Cần duy trì ổn định tỷ giá hối đoái để giảm thiểu tác động truyền dẫn đến lạm phát, đồng thời kiểm soát nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu để tránh biến động giá cả. Chính sách thương mại nên hướng tới cân bằng giữa mở cửa và bảo vệ thị trường nội địa.

4. Tăng cường giám sát và dự báo lạm phát: Xây dựng hệ thống dự báo lạm phát dựa trên các mô hình kinh tế vĩ mô hiện đại, kết hợp dữ liệu thực tế để hỗ trợ các quyết định chính sách kịp thời và hiệu quả. Các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ trong việc thu thập và phân tích dữ liệu.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà hoạch định chính sách tài khóa và tiền tệ: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để điều chỉnh chính sách nhằm kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

2. Các nhà nghiên cứu kinh tế vĩ mô và tài chính công: Tài liệu tham khảo quan trọng về mối quan hệ giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển.

3. Sinh viên và học viên cao học chuyên ngành kinh tế, tài chính-ngân hàng: Giúp hiểu rõ phương pháp nghiên cứu ARDL và ứng dụng trong phân tích kinh tế thực tiễn.

4. Các tổ chức tài chính, ngân hàng và doanh nghiệp: Hỗ trợ đánh giá rủi ro lạm phát và xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp với biến động kinh tế vĩ mô.

Câu hỏi thường gặp

1. Thâm hụt ngân sách có phải là nguyên nhân chính gây lạm phát tại Việt Nam không?
   Nghiên cứu cho thấy thâm hụt ngân sách không ảnh hưởng rõ ràng đến lạm phát trong dài hạn, nhưng có tác động tích cực trong ngắn hạn, tức là thâm hụt ngân sách có thể làm tăng lạm phát trong các giai đoạn ngắn hạn.

2. Tại sao cung tiền M2 lại có tương quan âm với lạm phát trong nghiên cứu này?
   Điều này phản ánh chính sách tiền tệ thắt chặt của Ngân hàng Nhà nước trong giai đoạn nghiên cứu, khi cung tiền được kiểm soát chặt chẽ nhằm hạn chế lạm phát, nên cung tiền tăng không đồng nghĩa với lạm phát tăng.

3. Lãi suất cho vay ảnh hưởng như thế nào đến lạm phát?
   Lãi suất cho vay tăng làm chi phí vay vốn cao hơn, có thể làm giảm tổng cầu và kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, lãi suất cho vay có tương quan dương với lạm phát trong ngắn hạn, có thể do các yếu tố khác như kỳ vọng lạm phát và chi phí sản xuất tăng.

4. Tỷ giá hối đoái có tác động mạnh đến lạm phát không?
   Kết quả nghiên cứu không tìm thấy tác động đáng kể của tỷ giá hối đoái danh nghĩa hiệu lực (NEER) đến lạm phát, có thể do chính sách quản lý tỷ giá ổn định và kiểm soát nhập khẩu hiệu quả.

5. Phương pháp ARDL có ưu điểm gì trong nghiên cứu này?
   Phương pháp ARDL phù hợp với dữ liệu chuỗi thời gian có biến dừng ở bậc 0 hoặc 1, cho phép kiểm định mối quan hệ dài hạn và ngắn hạn giữa các biến, đồng thời xử lý được vấn đề nội sinh và mẫu nhỏ, rất thích hợp với dữ liệu quý của Việt Nam.

Kết luận

• Nghiên cứu không tìm thấy mối quan hệ dài hạn rõ ràng giữa thâm hụt ngân sách và lạm phát tại Việt Nam trong giai đoạn 1995-2013.
• Thâm hụt ngân sách, lãi suất cho vay và độ mở thương mại có tác động tích cực đến lạm phát trong ngắn hạn, trong khi cung tiền M2 có tác động ngược chiều.
• Giá dầu thế giới, chỉ số giá nhập khẩu và tỷ giá hối đoái không có ảnh hưởng đáng kể đến lạm phát trong giai đoạn nghiên cứu.
• Kết quả cung cấp cơ sở khoa học cho việc điều chỉnh chính sách tài khóa và tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát hiệu quả.
• Các bước tiếp theo nên tập trung vào mở rộng dữ liệu, cập nhật mô hình và áp dụng các kỹ thuật dự báo để hỗ trợ hoạch định chính sách kịp thời.

Hành động ngay: Các nhà quản lý và chuyên gia kinh tế cần áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách phối hợp giữa tài khóa và tiền tệ, nhằm duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển bền vững.