Nghiên cứu kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp sản xuất ô tô tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu

1.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

1.3. Câu hỏi nghiên cứu

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

1.5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

1.6. Những đóng góp mới của của đề tài

1.7. Kết cấu của luận án

2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ NHẬN DIỆN KHOẢNG TRỐNG NGHIÊN CỨU

2.1. Các nghiên cứu về nội dung kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

2.1.1. Nội dung kế toán trách nhiệm trước năm 1965

2.1.2. Nội dung kế toán trách nhiệm từ 1965 đến 1985

2.1.3. Nội dung kế toán trách nhiệm từ 1985 đến nay

2.2. Các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

2.3. Khoảng trống nghiên cứu

2.4. Kết luận chương 1

3. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TRONG DOANH NGHIỆP

3.1. Phân cấp quản lý – cơ sở của kế toán trách nhiệm

3.2. Khái niệm và vai trò của kế toán trách nhiệm

3.2.1. Khái niệm kế toán trách nhiệm

3.2.2. Vai trò của kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

3.3. Nội dung kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

3.4. Nhận diện và xác định trách nhiệm kế toán ở từng trung tâm trách nhiệm

3.5. Lập dự toán

3.6. Thu thập, xử lý thông tin thực hiện

3.7. Báo cáo kế toán trách nhiệm

3.8. Đánh giá thành quả ở các trung tâm trách nhiệm

3.9. Một số lý thuyết nền tảng và các yếu tố ảnh hưởng đến áp dụng kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

3.9.1. Một số lý thuyết nền tảng

3.9.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

3.10. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu

3.11. Kết luận chương 2

4. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

4.1. Tổng quan về phương pháp nghiên cứu

4.2. Lựa chọn phương pháp nghiên cứu

4.3. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp

4.4. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp

4.5. Quy trình nghiên cứu

4.6. Thiết kế nghiên cứu

4.6.1. Thiết kế nghiên cứu định tính

4.6.2. Thiết kế nghiên cứu định lượng

4.7. Phương pháp xử lý dữ liệu

4.8. Kết luận chương 3

5. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT Ô TÔ Ở VIỆT NAM

5.1. Tổng quan về các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.1.2. Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất và hình thành trung tâm trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán quản trị

5.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.2.1. Mô tả mẫu nghiên cứu

5.2.2. Thực trạng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.2.3. Kết quả nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

5.2.3.1. Phân tích nhân tố khám phá

5.2.3.2. Đánh giá độ tin cậy của thang đo

5.2.3.3. Phân tích hồi quy bội

5.3. Kết luận chương 4

6. CHƯƠNG 5: BÀN LUẬN VÀ CÁC KHUYẾN NGHỊ TỪ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

6.1. Bàn luận kết quả nghiên cứu về thực trạng áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

6.2. Bàn luận kết quả về các yếu tố ảnh hưởng đến áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

6.3. Các khuyến nghị từ kết quả nghiên cứu

6.3.1. Khuyến nghị về áp dụng KTTN tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

6.3.2. Khuyến nghị về các yếu tố ảnh hưởng đến áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

6.3.3. Điều kiện thực hiện các khuyến nghị

6.3.3.1. Về phía Nhà nước

6.3.3.2. Về phía doanh nghiệp

6.3.3.3. Về phía các cơ sở đào tạo

6.3.3.4. Về phía các Hiệp hội nghề nghiệp

6.4. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo

6.4.1. Những hạn chế của luận án

6.4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

6.5. Kết luận chương 5

DANH MỤC CÁC BÀI BÁO, CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp sản xuất ô tô

Kế toán trách nhiệm (kế toán trách nhiệm) là một phần quan trọng trong quản lý tài chính của các doanh nghiệp sản xuất ô tô. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gia tăng, việc áp dụng kế toán trách nhiệm giúp các doanh nghiệp này kiểm soát chi phí và đánh giá hiệu quả hoạt động. Theo nghiên cứu của Ngô Thế Chi (2018), kế toán trách nhiệm không chỉ cung cấp thông tin cho các nhà quản lý mà còn khuyến khích họ phát huy năng lực quản lý. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô, nơi mà quy trình sản xuất phức tạp và yêu cầu kiểm soát chi phí chặt chẽ. Việc áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn do thiếu hiểu biết và kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

1.1. Vai trò của kế toán trách nhiệm

Vai trò của kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp sản xuất ô tô là rất lớn. Nó không chỉ giúp các nhà quản lý theo dõi và kiểm soát chi phí mà còn cung cấp thông tin cần thiết để đưa ra quyết định chiến lược. Theo nghiên cứu của Lin và Yu (2002), kế toán trách nhiệm có thể cải thiện lợi nhuận và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Hơn nữa, việc áp dụng kế toán trách nhiệm còn giúp doanh nghiệp xác định rõ ràng trách nhiệm của từng bộ phận trong quy trình sản xuất, từ đó nâng cao hiệu quả làm việc và giảm thiểu rủi ro tài chính. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô, nơi mà mỗi khâu sản xuất đều có ảnh hưởng lớn đến chi phí và lợi nhuận cuối cùng.

II. Thực trạng kế toán trách nhiệm tại doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam

Thực trạng áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam hiện nay cho thấy nhiều vấn đề cần được giải quyết. Theo khảo sát, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của kế toán trách nhiệm. Hệ thống báo cáo tài chính chưa được thiết kế để phản ánh chính xác các trung tâm trách nhiệm, dẫn đến việc khó khăn trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động. Hơn nữa, việc lập dự toán và thu thập thông tin cũng chưa được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quản lý tài chính và ra quyết định của các nhà quản lý. Nghiên cứu của Pajrok (2014) chỉ ra rằng, việc thiếu thông tin kịp thời và chính xác có thể dẫn đến những quyết định sai lầm trong quản lý tài chính.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam. Đầu tiên, nhận thức của các nhà quản lý về kế toán trách nhiệm còn hạn chế, dẫn đến việc áp dụng không hiệu quả. Thứ hai, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng yêu cầu, làm cho việc thu thập và xử lý thông tin gặp khó khăn. Cuối cùng, chính sách và quy định pháp lý về kế toán trách nhiệm chưa rõ ràng, gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc thực hiện. Theo nghiên cứu của Nwanyanwu (2013), việc cải thiện nhận thức và cung cấp thông tin đầy đủ về kế toán trách nhiệm có thể giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động.

III. Khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả kế toán trách nhiệm

Để nâng cao hiệu quả áp dụng kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam, cần có một số khuyến nghị quan trọng. Đầu tiên, các doanh nghiệp cần tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức cho các nhà quản lý về tầm quan trọng của kế toán trách nhiệm. Thứ hai, cần cải thiện hệ thống công nghệ thông tin để hỗ trợ việc thu thập và xử lý thông tin một cách hiệu quả. Cuối cùng, cần có sự hỗ trợ từ phía nhà nước trong việc xây dựng các chính sách và quy định rõ ràng về kế toán trách nhiệm. Theo Meda (2003), việc thực hiện các khuyến nghị này sẽ giúp các doanh nghiệp sản xuất ô tô nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

3.1. Đề xuất chính sách hỗ trợ từ nhà nước

Nhà nước cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể cho các doanh nghiệp sản xuất ô tô trong việc áp dụng kế toán trách nhiệm. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp các chương trình đào tạo, hỗ trợ tài chính cho việc đầu tư vào công nghệ thông tin, và xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng về kế toán trách nhiệm. Theo nghiên cứu của Gharayba và cộng sự (2011), sự hỗ trợ từ nhà nước có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc áp dụng các phương pháp quản lý hiện đại, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh.

Luận án tiến sĩ về kế toán trách nhiệm tại các doanh nghiệp sản xuất ô tô ở Việt Nam