Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ và đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, nhu cầu về phương tiện đi lại ngày càng tăng cao. Thị trường xe máy Việt Nam năm 2016 ghi nhận hơn 3,1 triệu chiếc xe máy được bán ra, tăng 9% so với năm trước, trong đó xe tay ga chiếm khoảng 55% tổng lượng tiêu thụ, vượt qua xe số với 45%. Tại thành phố Đà Nẵng, thị trường xe tay ga cũng rất sôi động với nhiều nhà cung cấp như Honda, Yamaha, SYM, Piaggio, Suzuki, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Thu nhập bình quân đầu người dự kiến đạt 2.600 USD/năm vào năm 2017, thúc đẩy nhu cầu sở hữu xe máy cao cấp và sang trọng ngày càng tăng.

Nghiên cứu tập trung vào các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua xe tay ga của người tiêu dùng tại Đà Nẵng trong khoảng thời gian từ tháng 7/2016 đến tháng 1/2017. Mục tiêu chính là mô tả, phân tích các nhân tố tác động đến hành vi mua sắm, xây dựng mô hình nghiên cứu phù hợp và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thu hút khách hàng cho các nhà sản xuất và phân phối xe tay ga tại địa phương. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hành vi tiêu dùng, từ đó hoạch định chiến lược marketing hiệu quả, góp phần phát triển thị trường xe tay ga tại Đà Nẵng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết hành vi người tiêu dùng và quyết định mua hàng của Philip Kotler, Jean Jacques du Plessis, cùng các mô hình nghiên cứu thực nghiệm về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua xe tay ga và sản phẩm tiêu dùng khác. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Hành vi người tiêu dùng: Quá trình ra quyết định và hành động của cá nhân trong việc đánh giá, mua sắm, sử dụng và loại bỏ sản phẩm nhằm thỏa mãn nhu cầu.
  • Quyết định mua: Giai đoạn cuối cùng trong quá trình mua sắm, chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố nội tại và ngoại cảnh như giá cả, thương hiệu, đặc điểm sản phẩm, yếu tố xã hội.
  • Các nhân tố ảnh hưởng: Đặc điểm sản phẩm, giá cả cảm nhận, hình ảnh thương hiệu, yếu tố xã hội (bao gồm nhóm tham khảo, gia đình, vai trò và địa vị xã hội).
  • Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng: Bao gồm các bước nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá lựa chọn, quyết định mua và hành vi sau mua.

Nghiên cứu cũng tham khảo các mô hình từ các nghiên cứu gần đây tại Việt Nam và quốc tế, như mô hình của Sanchez et al. (2006), nghiên cứu của Đinh Nhật Phương Thảo (2014) tại Huế, Nguyễn Lưu Như Thụy (2012) tại TP. Hồ Chí Minh, và các nghiên cứu về ảnh hưởng của thương hiệu, giá cả, đặc điểm sản phẩm đến quyết định mua.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn chính:

  • Nghiên cứu định tính: Thảo luận nhóm với 15 người gồm 10 khách hàng đã mua xe tay ga và 5 nhân viên bán hàng tại Đà Nẵng nhằm khám phá, điều chỉnh và bổ sung các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua xe tay ga. Kết quả giúp hoàn thiện thang đo và cấu trúc câu hỏi cho nghiên cứu định lượng.

  • Nghiên cứu định lượng: Thu thập dữ liệu sơ cấp qua bảng câu hỏi khảo sát trực tiếp người tiêu dùng tại Đà Nẵng trong khoảng thời gian từ tháng 7/2016 đến tháng 1/2017. Mẫu nghiên cứu gồm khoảng 210 người tiêu dùng được chọn theo phương pháp lấy mẫu thuận tiện. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS với các kỹ thuật phân tích: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), và phân tích hồi quy Binary Logistic để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định mua.

Quy trình nghiên cứu được thiết kế chặt chẽ, bắt đầu từ xây dựng mô hình lý thuyết, điều chỉnh thang đo qua nghiên cứu định tính, thu thập và phân tích dữ liệu định lượng, đến thảo luận kết quả và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Đặc điểm sản phẩm có ảnh hưởng tích cực và mạnh mẽ đến quyết định mua xe tay ga với hệ số hồi quy có ý nghĩa thống kê (p < 0.05). Khoảng 70% người tiêu dùng đánh giá cao các yếu tố như thiết kế tiện ích, tiết kiệm nhiên liệu, chế độ bảo hành và chất lượng sản phẩm.

  2. Giá cả cảm nhận là nhân tố quan trọng thứ hai, chiếm khoảng 65% mức độ ảnh hưởng đến quyết định mua. Người tiêu dùng tại Đà Nẵng quan tâm đến giá cả ổn định, phù hợp với thu nhập và giá trị nhận được so với số tiền bỏ ra.

  3. Hình ảnh thương hiệu cũng đóng vai trò quan trọng, với khoảng 60% người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn các thương hiệu nổi tiếng, được nhiều người yêu thích và bán chạy trên thị trường.

  4. Yếu tố xã hội như cảm giác sang trọng khi sở hữu xe tay ga, ảnh hưởng từ gia đình, bạn bè và vai trò xã hội có mức độ tác động khoảng 55% đến quyết định mua.

Mô hình hồi quy Binary Logistic cho thấy tổng thể các nhân tố trên giải thích được khoảng 68% sự biến thiên trong quyết định mua xe tay ga của người tiêu dùng tại Đà Nẵng. Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hệ số Cronbach’s Alpha đều đạt mức độ tin cậy cao, đảm bảo tính hợp lệ và độ tin cậy của thang đo.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Huế, đồng thời phản ánh đặc thù văn hóa và kinh tế của người tiêu dùng Đà Nẵng. Đặc điểm sản phẩm và giá cả cảm nhận là hai nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất, cho thấy người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến chất lượng và tiện ích mà còn rất nhạy cảm với giá cả và giá trị nhận được.

Hình ảnh thương hiệu góp phần tạo dựng niềm tin và sự lựa chọn ưu tiên, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng thấp hơn so với đặc điểm sản phẩm và giá cả, điều này có thể do thị trường Đà Nẵng có sự đa dạng về thương hiệu và người tiêu dùng có xu hướng cân nhắc kỹ lưỡng hơn.

Yếu tố xã hội cũng có vai trò không nhỏ, thể hiện qua mong muốn thể hiện địa vị và sự ảnh hưởng từ các nhóm tham khảo. Điều này phù hợp với lý thuyết hành vi người tiêu dùng về vai trò của môi trường xã hội trong quyết định mua sắm.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng (%) của từng nhân tố, bảng hệ số hồi quy và bảng phân tích độ tin cậy thang đo để minh họa rõ ràng các kết quả chính.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường cải tiến đặc điểm sản phẩm: Các nhà sản xuất cần tập trung phát triển các tính năng tiện ích, tiết kiệm nhiên liệu và nâng cao chất lượng bảo hành trong vòng 12 tháng tới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng Đà Nẵng.

  2. Điều chỉnh chính sách giá phù hợp: Các đại lý và nhà sản xuất nên xây dựng chiến lược giá linh hoạt, ổn định và phù hợp với thu nhập trung bình của khách hàng địa phương, đồng thời tăng cường truyền thông về giá trị sản phẩm để nâng cao nhận thức giá cả cảm nhận.

  3. Xây dựng và củng cố hình ảnh thương hiệu: Tăng cường các hoạt động quảng bá, tạo dựng thương hiệu uy tín và thân thiện với khách hàng, đặc biệt chú trọng vào các kênh truyền thông xã hội và sự kiện trải nghiệm sản phẩm trong 6-12 tháng tới.

  4. Phát huy vai trò yếu tố xã hội: Tận dụng các nhóm tham khảo, gia đình và cộng đồng để tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực, đồng thời phát triển các chương trình khuyến mãi, ưu đãi dành cho khách hàng thân thiết nhằm tăng sự gắn bó và thể hiện địa vị xã hội.

  5. Nâng cao chất lượng dịch vụ bán hàng và hậu mãi: Đào tạo nhân viên bán hàng chuyên nghiệp, cải thiện dịch vụ chăm sóc khách hàng tại các đại lý để tăng sự hài lòng và khuyến khích mua lại trong vòng 1 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà sản xuất xe máy và xe tay ga: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua của người tiêu dùng tại Đà Nẵng, từ đó điều chỉnh sản phẩm và chiến lược marketing phù hợp.

  2. Các đại lý và nhà phân phối xe tay ga: Cung cấp thông tin về hành vi khách hàng, giúp tối ưu hóa kênh phân phối, giá bán và dịch vụ khách hàng nhằm tăng doanh số và thị phần.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, marketing: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu hành vi tiêu dùng và ứng dụng các mô hình phân tích định lượng trong thực tiễn.

  4. Các cơ quan quản lý thị trường và chính sách: Hỗ trợ trong việc xây dựng các chính sách phát triển thị trường xe máy, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Câu hỏi thường gặp

  1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định mua xe tay ga tại Đà Nẵng?
    Đặc điểm sản phẩm và giá cả cảm nhận là hai nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, chiếm khoảng 70% và 65% mức độ tác động, theo kết quả phân tích hồi quy.

  2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính (thảo luận nhóm) và định lượng (khảo sát bằng bảng câu hỏi với 210 mẫu), phân tích dữ liệu bằng SPSS với các kỹ thuật như Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy Binary Logistic.

  3. Tại sao yếu tố xã hội lại quan trọng trong quyết định mua xe tay ga?
    Yếu tố xã hội ảnh hưởng đến cảm giác sang trọng, địa vị và sự ảnh hưởng từ gia đình, bạn bè, chiếm khoảng 55% mức độ tác động, giúp người tiêu dùng cảm thấy tự tin và hài lòng khi sở hữu sản phẩm.

  4. Nghiên cứu có áp dụng cho các thành phố khác không?
    Mặc dù có thể tham khảo, nhưng đặc điểm văn hóa, kinh tế và thị trường tại Đà Nẵng có sự khác biệt so với các thành phố khác như TP. Hồ Chí Minh hay Huế, do đó cần điều chỉnh mô hình phù hợp khi áp dụng.

  5. Làm thế nào doanh nghiệp có thể sử dụng kết quả nghiên cứu này?
    Doanh nghiệp có thể dựa vào các nhân tố ảnh hưởng để thiết kế sản phẩm, điều chỉnh giá cả, xây dựng thương hiệu và phát triển chiến lược marketing nhằm tăng khả năng thu hút và giữ chân khách hàng tại thị trường Đà Nẵng.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định bốn nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định mua xe tay ga tại Đà Nẵng: đặc điểm sản phẩm, giá cả cảm nhận, hình ảnh thương hiệu và yếu tố xã hội.
  • Đặc điểm sản phẩm và giá cả cảm nhận có mức độ tác động mạnh nhất, chiếm hơn 65% ảnh hưởng đến quyết định mua.
  • Mô hình nghiên cứu được xây dựng và kiểm định với mẫu 210 người tiêu dùng, sử dụng các phương pháp phân tích định lượng hiện đại đảm bảo độ tin cậy và tính hợp lệ.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để các nhà sản xuất, phân phối và các bên liên quan xây dựng chiến lược marketing hiệu quả, phù hợp với đặc thù thị trường Đà Nẵng.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12 tháng tới và mở rộng nghiên cứu sang các khu vực khác để so sánh và hoàn thiện mô hình.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả kinh doanh xe tay ga tại Đà Nẵng bằng cách áp dụng các kết quả nghiên cứu này!