Nghiên cứu ảnh hưởng của năng lực cạnh tranh đến kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần tại TP Hồ Chí Minh

• Tác giả: Nguyễn Văn Thụy
• Người hướng dẫn: Đặng Ngọc Đại
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
• Đề tài: Năng Lực Cạnh Tranh Và Tác Động Đến Hiệu Quả Kinh Doanh Ngân Hàng Tại TP Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận án tiến sỹ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• Lời cam đoan
• Mục lục
• Danh mục chữ viết tắt
• Danh mục Hình, Bảng và Biểu đồ
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Cơ sở nghiên cứu
• 1.2. Sự cần thiết của nghiên cứu
• 1.3. Khái quát tình hình cạnh tranh của ngân hàng thương mại Việt Nam
• 1.4. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án
• 1.4.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.4.2. Tình hình nghiên cứu ở trong nước
• 1.5. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.6. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.7. Phương pháp nghiên cứu
• 1.8. Đóng góp mới của luận án
• 1.9. Bố cục của luận án
• 1.10. Tóm tắt chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC
• 2.1. Khái niệm cạnh tranh và năng lực cạnh tranh
• 2.2. Lợi thế cạnh tranh
• 2.3. Năng lực cạnh tranh
• 2.4. Tổng quan lý thuyết về năng lực cạnh tranh
• 2.4.1. Năng lực cạnh tranh tiếp cận từ nguồn lực nội tại của doanh nghiệp
• 2.4.2. Tiếp cận năng lực cạnh tranh theo trường phái kinh tế học
• 2.4.3. Tiếp cận dựa trên nguồn lực (Resource-based View)
• 2.4.4. Tiếp cận dựa trên năng lực (Competence-Based View)
• 2.4.5. Tiếp cận từ chuỗi giá trị (Value chain)
• 2.4.6. Tiếp cận dựa trên định hướng thị trường (Market Orientation)
• 2.5. Xác định khe hổng nghiên cứu
• 2.6. Kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại
• 2.6.1. Định nghĩa kết quả hoạt động kinh doanh
• 2.6.2. Các chỉ tiêu đo lường kết quả hoạt động kinh doanh của NHTM
• 2.7. Mô hình nghiên cứu lý thuyết về năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại
• 2.7.1. Các khái niệm nghiên cứu
• 2.7.1.1. Khả năng quản trị (Manangement capability - MC)
• 2.7.1.2. Khả năng marketing (Marketing Capability – MAC)
• 2.7.1.3. Khả năng tài chính (Financial Capapbility – FC)
• 2.7.1.4. Khả năng đổi mới sản phẩm – dịch vụ (Innovation Products-Services Capability - IPSC)
• 2.7.1.5. Khả năng tổ chức phục vụ (Organization Service Capability – OSC)
• 2.7.1.6. Khả năng quản trị rủi ro (Risk Management Capability – RMC)
• 2.7.2. Mô hình nghiên cứu lý thuyết
• 2.8. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Nghiên cứu định tính
• 3.1.1. Phương pháp nghiên cứu
• 3.1.2. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.2. Xây dựng và phát triển thang đo
• 3.2.1. Phương pháp xây dựng thang đo
• 3.2.2. Phát triển thang đo năng lực cạnh tranh
• 3.2.2.1. Thang đo khả năng quản trị
• 3.2.2.2. Thang đo khả năng marketing
• 3.2.2.3. Thang đo khả năng tài chính
• 3.2.2.4. Thang đo khả năng đổi mới sản phẩm – dịch vụ
• 3.2.2.5. Thang đo khả năng tổ chức phục vụ
• 3.2.2.6. Thang đo khả năng quản trị rủi ro
• 3.2.3. Phát triển thang đo kết quả kinh doanh của NHTM
• 3.2.4. Thiết kế phiếu khảo sát dự thảo
• 3.3. Nghiên cứu định lượng sơ bộ
• 3.3.1. Mẫu nghiên cứu và phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.3.2. Phương pháp phân tích sơ bộ thang đo
• 3.4. Nghiên cứu định lượng chính thức
• 3.4.1. Mẫu nghiên cứu
• 3.4.2. Đối tượng khảo sát
• 3.4.3. Phương pháp và thời gian khảo sát
• 3.4.4. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.5. Kết quả nghiên cứu định lượng sơ bộ
• 3.5.1. Hệ số tin cậy - Cronbach’s Alpha
• 3.5.2. Phân tích nhân tố khám phá -EFA
• 3.5.2.1. Kết quả EFA khả năng quản trị
• 3.5.2.2. Kết quả EFA khả năng marketing
• 3.5.2.3. Kết quả EFA các khái niệm đơn hướng
• 3.5.2.4. Kết quả EFA kết quả kinh doanh của NHTM
• 3.6. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Mô tả đặc điểm mẫu nghiên cứu
• 4.2. Kết quả phân tích nhân tố khẳng định - CFA
• 4.2.1. Kết quả CFA các thang đo đa hướng
• 4.2.1.1. Kết quả CFA thang đo khả năng quản trị
• 4.2.1.2. Kết quả CFA thang đo khả năng Marketing
• 4.2.2. Kết quả CFA các thang đo đơn hướng
• 4.2.2.1. Thang đo khả năng tài chính
• 4.2.2.2. Thang đo khả năng đổi mới sản phẩm – dịch vụ
• 4.2.2.3. Thang đo khả năng tổ chức phục vụ
• 4.2.2.4. Thang đo khả năng quản trị rủi ro
• 4.2.3. Kết quả CFA năng lực cạnh tranh của NHTM
• 4.2.4. Kết quả CFA kết quả hoạt động kinh doanh của NHTM
• 4.2.5. Kết quả CFA đo lường mô hình tới hạn
• 4.3. Kiểm định mô hình lý thuyết và giả thuyết nghiên cứu bằng SEM
• 4.3.1. Kiểm định mô hình lý thuyết
• 4.3.2. Kiểm định ước lượng mô hình lý thuyết bằng Bootstrap
• 4.3.3. Kiểm định giả thuyết nghiên cứu
• 4.4. Kiểm định giá trị trung bình mẫu tổng thể
• 4.4.1. Giá trị trung bình mẫu tổng thể của các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh của các NHTMCP trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh
• 4.4.2. Kiểm định giá trị trung bình mẫu của các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh theo đặc điểm mẫu nghiên cứu
• 4.4.2.1. Theo giới tính
• 4.4.2.2. Theo trình độ chuyên môn
• 4.4.2.3. Theo thâm niêm làm việc
• 4.4.2.4. Theo thâm niên quản lý
• 4.5. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý
• 5.1. Kết quả nghiên cứu
• 5.1.1. Kết quả mô hình đo lường
• 5.1.2. Kết quả kiểm định mô hình lý thuyết
• 5.2. Hàm ý quản trị
• 5.2.1. Nâng cao khả năng tài chính
• 5.2.2. Nâng cao khả năng tổ chức và quản trị con người
• 5.2.3. Nâng cao khả năng marketing
• 5.2.4. Đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng
• 5.2.5. Nâng cao khả năng quản trị rủi ro
• 5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu

Nghiên cứu về năng lực cạnh tranh và tác động của nó đến hiệu quả kinh doanh ngân hàng tại TP Hồ Chí Minh là một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế. Các ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) tại TP Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt. Việc nâng cao năng lực cạnh tranh không chỉ giúp các ngân hàng tồn tại mà còn phát triển bền vững. Theo nghiên cứu, năng lực cạnh tranh của ngân hàng được xác định bởi khả năng quản lý, khả năng marketing, khả năng tài chính, và khả năng đổi mới sản phẩm. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh mà còn quyết định vị thế của ngân hàng trong thị trường. Do đó, việc phân tích và đánh giá các yếu tố này là cần thiết để đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.

II. Cơ sở lý thuyết về năng lực cạnh tranh

Khái niệm năng lực cạnh tranh được hiểu là khả năng của ngân hàng trong việc duy trì và phát triển lợi thế cạnh tranh trong môi trường kinh doanh. Theo lý thuyết, năng lực cạnh tranh có thể được tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau như tiếp cận dựa trên nguồn lực, tiếp cận dựa trên năng lực, và tiếp cận từ chuỗi giá trị. Mỗi góc độ này đều cung cấp những hiểu biết sâu sắc về cách thức mà ngân hàng có thể tối ưu hóa các nguồn lực của mình để đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường ngân hàng tại TP Hồ Chí Minh, việc áp dụng các chiến lược chiến lược cạnh tranh phù hợp sẽ giúp ngân hàng không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, ngân hàng nào có khả năng quản lý tốt các nguồn lực và phát triển các sản phẩm dịch vụ đổi mới sẽ có khả năng cạnh tranh cao hơn.

III. Tác động của năng lực cạnh tranh đến hiệu quả kinh doanh

Nghiên cứu cho thấy có mối quan hệ chặt chẽ giữa năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Các yếu tố như khả năng quản trị, khả năng marketing, và khả năng tài chính đều có tác động tích cực đến hiệu quả kinh doanh. Cụ thể, ngân hàng có khả năng quản lý rủi ro tốt sẽ giảm thiểu được tổn thất và tăng cường lợi nhuận. Hơn nữa, khả năng marketing hiệu quả giúp ngân hàng tiếp cận và giữ chân khách hàng tốt hơn, từ đó gia tăng doanh thu. Theo một nghiên cứu gần đây, các ngân hàng tại TP Hồ Chí Minh có năng lực cạnh tranh cao hơn thường có tỷ lệ nợ xấu thấp hơn và tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Điều này cho thấy rằng việc đầu tư vào năng lực cạnh tranh không chỉ là một chiến lược ngắn hạn mà còn là một yếu tố quyết định cho sự phát triển bền vững của ngân hàng.

IV. Đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của ngân hàng tại TP Hồ Chí Minh

Thực trạng năng lực cạnh tranh của các ngân hàng thương mại cổ phần tại TP Hồ Chí Minh cho thấy nhiều ngân hàng vẫn còn gặp khó khăn trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. Mặc dù số lượng ngân hàng tăng lên, nhưng không phải ngân hàng nào cũng có thể duy trì được vị thế cạnh tranh. Nhiều ngân hàng vẫn còn yếu kém trong quản lý rủi ro và khả năng đổi mới sản phẩm. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ nợ xấu của một số ngân hàng vẫn ở mức cao, cho thấy sự cần thiết phải cải thiện năng lực cạnh tranh. Việc áp dụng các chiến lược chiến lược cạnh tranh hiệu quả sẽ giúp các ngân hàng này cải thiện tình hình và nâng cao hiệu quả kinh doanh trong tương lai.

V. Kết luận và hàm ý quản trị

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng năng lực cạnh tranh có tác động rõ rệt đến hiệu quả kinh doanh của các ngân hàng thương mại cổ phần tại TP Hồ Chí Minh. Để nâng cao hiệu quả kinh doanh, các ngân hàng cần tập trung vào việc cải thiện khả năng quản lý, phát triển các sản phẩm dịch vụ đổi mới, và nâng cao khả năng marketing. Hơn nữa, việc đầu tư vào công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực cũng là những yếu tố quan trọng giúp ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh. Các nhà quản lý ngân hàng cần nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của năng lực cạnh tranh trong việc đạt được mục tiêu chiến lược và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh đầy thách thức hiện nay.