Nghiên cứu nâng cao kỹ năng nói cho thành viên câu lạc bộ tiếng Anh tại trường PT vùng cao Việt Bắc

• Tác giả: Phùng Thị Thu Hằng
• Người hướng dẫn: Hoàng Thị Xuân Hoa, PhD
• Trường học: Vietnam National University, Hanoi University of Languages and International Studies
• Chuyên ngành: English Teaching Methodology
• Đề tài: Nâng cao kỹ năng nói cho thành viên câu lạc bộ tiếng Anh qua hoạt động nhóm
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF TABLES
• PART A. PART A: INTRODUCTION
• A.1. Rationales of the study
• A.2. Aims of the study
• A.3. Significance of the study
• A.4. Research questions
• A.5. Scope of the study
• A.6. Methods of the study
• A.7. Design of the study
• PART B. PART B: DEVELOPMENT
• CHAPTER 1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW
• 1.1. Nature of speaking skill
• 1.2. Concepts of speaking (spoken language)
• 1.3. Characteristics of speaking
• CHAPTER 2. CHAPTER 2: RESEARCH METHODOLOGY
• 2.1. An overview of the English club at VCVBHS
• 2.2. The subjects of the study
• 2.3. Data collection instruments
• 2.4. Semi-structured interview
• CHAPTER 3. CHAPTER 3: DATA ANALYSIS
• 3.1. The students’ and teachers’ opinions on learning and teaching English speaking skill
• 3.2. The students and teachers' opinions on the benefits of groupwork activities
• 3.3. The students’ and teachers’ organization of groupwork activities in speaking activity
• 3.4. Difficulties the teachers and students have faced when using groupwork activities
• 3.5. The teachers’ solutions to overcome their difficulties
• 3.6. The students' suggestions to make groupwork activities in speaking lessons effective
• 3.7. The teachers' suggestions to help students use groupwork activities in speaking lesson effectively
• CHAPTER 4. CHAPTER 4: FINDINGS AND RECOMMENDATIONS
• 4.1. Research question 1: How groupwork activities are used in the speaking lessons of the students in the English club at VCVB high school?
• 4.2. Research question 2: What are the difficulties the teachers and the students in the English club at VCVBHS face when using groupwork activities?
• 4.3. Some recommendations to make groupwork activities effective and successful in speaking lessons and to help students to improve speaking skill
• 4.4. Limitations of the study
• 4.5. Suggestions for further research
• Survey questionnaire for students
• INTERVIEW QUESTIONS FOR TEACHERS
• PART C: CONCLUSION

I. Giới thiệu về kỹ năng nói

Kỹ năng nói là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong việc học ngoại ngữ. Nó không chỉ giúp người học giao tiếp hiệu quả mà còn phản ánh khả năng sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế. Theo Nunan (1989), kỹ năng nói được coi là "khía cạnh quan trọng nhất trong việc học một ngôn ngữ thứ hai". Tuy nhiên, nhiều học sinh Việt Nam gặp khó khăn trong việc phát triển kỹ năng này do thiếu cơ hội thực hành và tự tin khi giao tiếp. Việc nâng cao kỹ năng giao tiếp cho thành viên câu lạc bộ tiếng Anh thông qua hoạt động nhóm là một giải pháp khả thi. Hoạt động nhóm không chỉ tạo ra môi trường học tập tích cực mà còn khuyến khích sự tương tác giữa các học viên, từ đó giúp họ cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh.

1.1. Tầm quan trọng của kỹ năng nói

Kỹ năng nói đóng vai trò quan trọng trong việc học ngoại ngữ. Nó không chỉ giúp người học truyền đạt thông tin mà còn thể hiện sự tự tin và khả năng giao tiếp. Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, phát triển ngôn ngữ trở thành một yếu tố cần thiết cho sự nghiệp và cuộc sống hàng ngày. Học sinh cần có khả năng giao tiếp hiệu quả để tham gia vào các hoạt động xã hội và nghề nghiệp. Việc sử dụng hoạt động nhóm trong câu lạc bộ tiếng Anh giúp học sinh có cơ hội thực hành và cải thiện kỹ năng nói của mình trong một môi trường thân thiện và hỗ trợ.

II. Hoạt động nhóm trong việc nâng cao kỹ năng nói

Hoạt động nhóm là một phương pháp giảng dạy hiệu quả trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp. Theo Nunan và Lamb (1996), hoạt động nhóm được định nghĩa là bất kỳ hoạt động nào trong lớp học mà học viên thực hiện các nhiệm vụ hợp tác. Việc tổ chức hoạt động nhóm trong câu lạc bộ tiếng Anh không chỉ giúp học sinh tương tác với nhau mà còn tạo ra cơ hội để họ thực hành kỹ năng nói tiếng Anh trong các tình huống thực tế. Các hoạt động như thảo luận nhóm, trò chơi giao tiếp và các bài tập tương tác khác giúp học sinh phát triển khả năng lắng nghe và phản hồi, từ đó nâng cao kỹ năng nói của họ.

2.1. Lợi ích của hoạt động nhóm

Hoạt động nhóm mang lại nhiều lợi ích cho học sinh trong việc phát triển kỹ năng nói. Đầu tiên, nó tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi học sinh cảm thấy thoải mái khi giao tiếp. Thứ hai, hoạt động nhóm khuyến khích sự tham gia của tất cả các thành viên, giúp họ học hỏi từ nhau và cải thiện khả năng giao tiếp. Cuối cùng, việc thực hành trong nhóm giúp học sinh phát triển kỹ năng lắng nghe và khả năng phản hồi, điều này rất quan trọng trong việc giao tiếp hiệu quả. Như vậy, việc áp dụng hoạt động nhóm trong câu lạc bộ tiếng Anh không chỉ giúp học sinh nâng cao kỹ năng nói mà còn phát triển các kỹ năng mềm khác.

III. Khó khăn trong việc sử dụng hoạt động nhóm

Mặc dù hoạt động nhóm có nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại một số khó khăn trong việc áp dụng phương pháp này. Một trong những thách thức lớn nhất là sự thiếu tự tin của học sinh khi giao tiếp bằng tiếng Anh. Nhiều học sinh có thể cảm thấy ngại ngùng hoặc không thoải mái khi phải nói trước nhóm. Thêm vào đó, việc sử dụng tiếng Việt trong các hoạt động nhóm cũng có thể làm giảm hiệu quả của việc học. Ngoài ra, giáo viên cũng gặp khó khăn trong việc quản lý nhóm lớn và đa dạng trình độ học sinh. Những vấn đề này cần được giải quyết để hoạt động nhóm thực sự phát huy hiệu quả trong việc nâng cao kỹ năng nói.

3.1. Giải pháp khắc phục khó khăn

Để khắc phục những khó khăn trong việc sử dụng hoạt động nhóm, giáo viên cần tạo ra một môi trường học tập thân thiện và khuyến khích. Việc tổ chức các hoạt động khởi động để giúp học sinh làm quen với nhau và giảm bớt sự ngại ngùng là rất quan trọng. Bên cạnh đó, giáo viên cũng nên hướng dẫn học sinh cách sử dụng tiếng Anh trong các tình huống giao tiếp cụ thể, từ đó giúp họ tự tin hơn khi tham gia vào các hoạt động nhóm. Cuối cùng, việc chia nhóm theo trình độ và sở thích cũng có thể giúp học sinh cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp và thực hành.

IV. Kết luận và khuyến nghị

Nâng cao kỹ năng nói cho thành viên câu lạc bộ tiếng Anh thông qua hoạt động nhóm là một phương pháp hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng hoạt động nhóm không chỉ giúp học sinh cải thiện khả năng giao tiếp mà còn phát triển các kỹ năng xã hội khác. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ giáo viên và sự tham gia tích cực từ học sinh. Các khuyến nghị bao gồm việc tổ chức các hoạt động nhóm thường xuyên, tạo ra môi trường học tập tích cực và khuyến khích học sinh sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp hàng ngày. Điều này sẽ giúp học sinh tự tin hơn và cải thiện kỹ năng nói của mình một cách hiệu quả.

4.1. Đề xuất cho giáo viên

Giáo viên nên thường xuyên tổ chức các hoạt động nhóm trong câu lạc bộ tiếng Anh để tạo cơ hội cho học sinh thực hành kỹ năng nói. Việc lựa chọn các chủ đề thú vị và gần gũi với học sinh sẽ giúp họ cảm thấy hứng thú hơn khi tham gia. Ngoài ra, giáo viên cũng cần theo dõi và hỗ trợ học sinh trong quá trình thực hành để đảm bảo rằng họ đang sử dụng tiếng Anh một cách hiệu quả. Cuối cùng, việc khuyến khích học sinh phản hồi về các hoạt động nhóm cũng sẽ giúp giáo viên cải thiện phương pháp giảng dạy của mình.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ quan trọng, đặc biệt trong giáo dục và phát triển nghề nghiệp tại Việt Nam. Theo báo cáo của ngành giáo dục, việc nâng cao kỹ năng nói tiếng Anh được xem là một trong những thách thức lớn đối với học sinh, đặc biệt là các em học sinh vùng cao, miền núi như tại Trường Phổ thông Vùng Cao Việt Bắc (VCVBHS). Nghiên cứu này tập trung vào việc sử dụng các hoạt động nhóm (groupwork activities) nhằm cải thiện kỹ năng nói cho các thành viên của Câu lạc bộ Tiếng Anh tại VCVBHS. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là làm rõ cách thức áp dụng hoạt động nhóm trong các bài học nói và khảo sát những khó khăn gặp phải trong quá trình này. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 50 học sinh thành viên câu lạc bộ và 4 giáo viên trực tiếp quản lý câu lạc bộ, trong khoảng thời gian năm 2014. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn giúp giáo viên nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói, đồng thời tạo điều kiện cho học sinh phát triển khả năng giao tiếp tiếng Anh trong môi trường thân thiện, gần gũi với thực tế. Các chỉ số như 92% học sinh khẳng định giáo viên thường xuyên sử dụng hoạt động nhóm, 100% giáo viên đánh giá cao vai trò của hoạt động nhóm trong việc cải thiện kỹ năng nói, cho thấy mức độ quan tâm và ứng dụng thực tiễn của phương pháp này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về kỹ năng nói và phương pháp dạy học tiếng Anh theo hướng giao tiếp (Communicative Language Teaching). Kỹ năng nói được định nghĩa là quá trình tương tác xây dựng ý nghĩa thông qua việc sản xuất, tiếp nhận và xử lý thông tin (Brown, 1994). Hai yếu tố chính của kỹ năng nói là độ chính xác (accuracy) và sự lưu loát (fluency). Ngoài ra, hoạt động nhóm được hiểu là các hoạt động hợp tác trong lớp học, nơi học sinh cùng chia sẻ mục tiêu và trách nhiệm để hoàn thành nhiệm vụ (Johnson, Johnson và Smith, 1991). Các khái niệm chính bao gồm: nhóm học tập không chính thức (informal learning group), tổ chức nhóm hiệu quả (effective group organization), vai trò của giáo viên và học sinh trong hoạt động nhóm, cũng như các lợi ích của hoạt động nhóm như tăng thời gian nói, thúc đẩy sự tự chủ và hợp tác, giảm áp lực tâm lý cho học sinh nhút nhát.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp (mixed methods) kết hợp cả định lượng và định tính nhằm thu thập dữ liệu toàn diện. Cỡ mẫu gồm 50 học sinh thành viên câu lạc bộ và 4 giáo viên quản lý câu lạc bộ. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu thuận tiện (convenience sampling) do giới hạn về thời gian và nguồn lực. Dữ liệu định lượng được thu thập qua bảng câu hỏi khảo sát gồm 14 câu hỏi, tập trung vào nhận thức và trải nghiệm của học sinh về hoạt động nhóm trong bài học nói. Dữ liệu định tính được thu thập qua phỏng vấn bán cấu trúc với 4 giáo viên, nhằm làm rõ quan điểm, kinh nghiệm và khó khăn trong việc tổ chức hoạt động nhóm. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong năm 2014, với các buổi khảo sát và phỏng vấn được thực hiện trực tiếp tại trường. Phân tích dữ liệu định lượng sử dụng thống kê mô tả, trong khi dữ liệu định tính được mã hóa và phân tích nội dung để rút ra các chủ đề chính.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tần suất sử dụng hoạt động nhóm: 92% học sinh cho biết giáo viên thường xuyên sử dụng hoạt động nhóm trong các bài học nói, 100% giáo viên khẳng định họ luôn áp dụng phương pháp này nhằm tăng cơ hội thực hành cho học sinh.

2. Lợi ích của hoạt động nhóm: 100% học sinh đồng ý rằng hoạt động nhóm giúp họ học hỏi và hỗ trợ lẫn nhau khi gặp khó khăn trong diễn đạt. 92% nhận thấy hoạt động nhóm giúp học sinh biết chia sẻ trách nhiệm, 80% cho rằng nhóm giúp giải quyết nhiệm vụ nhanh và hiệu quả hơn, 56% cho biết học sinh nhút nhát có nhiều cơ hội thể hiện bản thân hơn.

3. Tổ chức hoạt động nhóm: 65% học sinh thích sử dụng hoạt động nhóm trong giai đoạn "while-speaking" (trong khi nói), 78% cho biết giáo viên cung cấp hướng dẫn rõ ràng trước khi nhóm làm việc, 100% giáo viên thường xuyên đi lại quan sát và hỗ trợ học sinh trong quá trình nhóm làm việc. Sau hoạt động, 100% học sinh được yêu cầu trình bày kết quả trước lớp, 86% được giáo viên đánh giá và nhận xét.

4. Khó khăn gặp phải: 68% học sinh thừa nhận gặp khó khăn khi làm việc nhóm, trong đó 94% cho rằng sự khác biệt trình độ giữa các thành viên là nguyên nhân chính, 76% nêu học sinh có phong cách học thụ động và lười biếng, 34% cho rằng giáo viên còn hạn chế về trình độ và phương pháp. Giáo viên cũng gặp khó khăn do lớp đông, đa trình độ, thiếu thời gian kiểm tra và sửa lỗi cá nhân.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy hoạt động nhóm được áp dụng rộng rãi và được đánh giá cao trong việc cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh vùng cao. Việc tổ chức hoạt động nhóm chủ yếu tập trung vào giai đoạn thực hành nói, giúp tăng thời gian nói và sự tương tác giữa học sinh. Tuy nhiên, sự khác biệt về trình độ và thái độ học tập của học sinh là những rào cản lớn, làm giảm hiệu quả của hoạt động nhóm. So sánh với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này phù hợp với quan điểm của Nunan (1989) và Ur (1996) về vai trò quan trọng của môi trường học tập hỗ trợ và sự tham gia tích cực của học sinh trong phát triển kỹ năng nói. Việc giáo viên chủ động hỗ trợ, cung cấp từ vựng và cấu trúc cần thiết, cũng như đánh giá và khích lệ sau hoạt động, góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ học sinh đồng ý với các lợi ích của hoạt động nhóm, bảng thống kê tần suất sử dụng hoạt động nhóm theo từng giai đoạn bài học, và biểu đồ tròn minh họa các khó khăn chính mà học sinh gặp phải.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Cung cấp tài liệu hỗ trợ: Giáo viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng từ vựng, cấu trúc ngữ pháp và kiến thức xã hội liên quan đến chủ đề trước khi tổ chức hoạt động nhóm nhằm giúp học sinh tự tin và hiệu quả hơn trong giao tiếp. Thời gian thực hiện: trước mỗi buổi học; Chủ thể: giáo viên.

2. Phân nhóm hợp lý: Tổ chức nhóm theo nguyên tắc kết hợp học sinh có trình độ khác nhau để học sinh giỏi hỗ trợ học sinh yếu, tăng tính tương tác và giảm sự phụ thuộc. Thời gian thực hiện: trong quá trình chuẩn bị bài học; Chủ thể: giáo viên.

3. Tăng cường giám sát và hỗ trợ: Giáo viên cần thường xuyên đi lại quan sát, hỗ trợ kịp thời, nhắc nhở học sinh không sử dụng tiếng mẹ đẻ và duy trì trật tự nhóm. Thời gian thực hiện: trong suốt quá trình hoạt động nhóm; Chủ thể: giáo viên.

4. Đánh giá và khích lệ: Sau mỗi hoạt động nhóm, giáo viên nên tổ chức đánh giá kết quả, đưa ra phản hồi tích cực và khích lệ học sinh nhằm nâng cao động lực học tập. Thời gian thực hiện: ngay sau hoạt động nhóm; Chủ thể: giáo viên.

5. Xây dựng môi trường học tập tích cực: Tạo không khí thân thiện, khuyến khích sự tự học và hợp tác giữa học sinh, giúp giảm áp lực tâm lý và tăng sự tham gia tích cực. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: giáo viên và học sinh.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh tại các trường phổ thông vùng cao: Nghiên cứu cung cấp phương pháp và kinh nghiệm thực tiễn giúp giáo viên tổ chức hoạt động nhóm hiệu quả, nâng cao kỹ năng nói cho học sinh có trình độ đa dạng.

2. Quản lý giáo dục và nhà hoạch định chính sách: Thông tin về hiệu quả và khó khăn trong áp dụng hoạt động nhóm giúp xây dựng chính sách đào tạo và hỗ trợ phù hợp cho giáo viên và học sinh vùng khó khăn.

3. Sinh viên, nghiên cứu sinh chuyên ngành giảng dạy tiếng Anh: Tài liệu tham khảo hữu ích về phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, cách tổ chức và đánh giá hoạt động nhóm trong giảng dạy kỹ năng nói.

4. Các câu lạc bộ tiếng Anh và tổ chức giáo dục phi chính quy: Hướng dẫn thiết kế hoạt động nhóm phù hợp với đối tượng học viên đa dạng, tăng cường sự tương tác và phát triển kỹ năng giao tiếp.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao kỹ năng nói lại quan trọng trong học tiếng Anh?
   Kỹ năng nói giúp người học giao tiếp hiệu quả, thể hiện ý tưởng và tham gia vào các hoạt động xã hội, nghề nghiệp. Nghiên cứu cho thấy 74% học sinh đánh giá kỹ năng nói rất quan trọng cho tương lai.

2. Hoạt động nhóm có lợi ích gì trong việc cải thiện kỹ năng nói?
   Hoạt động nhóm tăng thời gian thực hành nói, khuyến khích sự hợp tác và giúp học sinh nhút nhát có cơ hội thể hiện bản thân. 100% học sinh đồng ý rằng họ học hỏi và hỗ trợ lẫn nhau khi làm việc nhóm.

3. Những khó khăn phổ biến khi áp dụng hoạt động nhóm là gì?
   Khó khăn chính gồm sự khác biệt trình độ giữa học sinh (94%), phong cách học thụ động (76%), và hạn chế về thời gian, phương pháp của giáo viên (34%).

4. Làm thế nào để giáo viên tổ chức hoạt động nhóm hiệu quả?
   Giáo viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng, phân nhóm hợp lý, giám sát sát sao, cung cấp phản hồi tích cực và xây dựng môi trường học tập thân thiện, khích lệ sự tham gia của tất cả học sinh.

5. Hoạt động nhóm phù hợp với những loại bài tập nào trong bài học nói?
   Học sinh thích nhất các hoạt động như trò chơi (88%), đóng vai (76%), thảo luận nhóm và thuyết trình. Giáo viên cũng ưu tiên sử dụng các hoạt động này để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả.

Kết luận

• Hoạt động nhóm được áp dụng rộng rãi và được đánh giá cao trong việc nâng cao kỹ năng nói cho học sinh câu lạc bộ tiếng Anh tại VCVBHS.
• Giáo viên chuẩn bị kỹ lưỡng, tổ chức hợp lý và hỗ trợ tích cực giúp hoạt động nhóm phát huy hiệu quả.
• Khó khăn chính gồm sự khác biệt trình độ, thái độ học tập và hạn chế về thời gian, phương pháp của giáo viên.
• Các giải pháp như cung cấp tài liệu hỗ trợ, phân nhóm hợp lý, giám sát chặt chẽ và khích lệ học sinh được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi mới cho việc áp dụng phương pháp dạy học giao tiếp tại các trường vùng cao, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh.

Hành động tiếp theo: Giáo viên và nhà quản lý giáo dục nên áp dụng các khuyến nghị trong nghiên cứu để cải thiện phương pháp giảng dạy, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về các chiến lược thu hút và duy trì sự tham gia của học sinh trong hoạt động nhóm.