Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động và cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trở thành một trong những yếu tố sống còn đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Công ty Cổ phần Chuỗi Thực Phẩm TH, thành lập năm 2009 và hoạt động trong lĩnh vực thương mại, phân phối sản phẩm của Tập đoàn TH trên toàn quốc, đã trải qua giai đoạn phát triển ổn định từ 2021 đến 2023. Tuy nhiên, hiệu quả sử dụng tài sản của công ty vẫn chưa đạt mức tối ưu, có sự biến động không ổn định qua các năm.
Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc hệ thống hóa cơ sở lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản, đánh giá thực trạng tại Công ty Cổ phần Chuỗi Thực Phẩm TH trong giai đoạn 2021-2023 và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản đến năm 2028. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phân tích tài sản ngắn hạn, dài hạn và tổng tài sản của công ty, dựa trên số liệu báo cáo tài chính và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản.
Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc giúp công ty tối ưu hóa nguồn lực tài sản, nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sức khỏe tài chính. Qua đó, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong ngành thực phẩm, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý trong việc ra quyết định chiến lược.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về tài sản doanh nghiệp và lý thuyết về hiệu quả sử dụng tài sản. Theo chuẩn mực kế toán số 01, tài sản được định nghĩa là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có khả năng tạo ra lợi ích kinh tế trong tương lai. Tài sản được phân loại thành tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn, mỗi loại có vai trò và đặc điểm riêng biệt trong hoạt động kinh doanh.
Hiệu quả sử dụng tài sản được hiểu là mức độ tối ưu trong việc quản lý và khai thác tài sản nhằm đạt mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận và kiểm soát chi phí. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản bao gồm hiệu suất sử dụng, hệ số sinh lời, số vòng quay các khoản phải thu, kỳ thu tiền bình quân, vòng quay hàng tồn kho, và tỷ suất sinh lời ròng trên tổng tài sản (ROA). Ngoài ra, luận văn cũng phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản, bao gồm nhân tố chủ quan như trình độ quản lý, chính sách quản lý tài sản, khả năng huy động vốn và cơ cấu vốn; cùng các nhân tố khách quan như môi trường chính trị pháp luật, kinh tế, công nghệ, thị trường và cạnh tranh.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp thu thập từ báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Chuỗi Thực Phẩm TH trong giai đoạn 2021-2023. Phương pháp phân tích dữ liệu bao gồm:
- Phương pháp thống kê mô tả: Hệ thống hóa và xử lý số liệu nhằm xác định xu hướng biến động và độ tin cậy của các chỉ tiêu tài chính.
- Phương pháp so sánh: So sánh các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản qua các năm và với một số công ty cùng ngành để đánh giá mức độ hiệu quả và sự phát triển của công ty.
Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ số liệu tài chính của công ty trong ba năm liên tiếp, được lựa chọn nhằm đảm bảo tính liên tục và phản ánh chính xác thực trạng hoạt động. Phân tích tập trung vào các chỉ tiêu tài sản ngắn hạn, dài hạn và tổng tài sản, đồng thời đánh giá các nhân tố ảnh hưởng để đề xuất giải pháp phù hợp.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Cơ cấu tài sản và biến động tài sản ngắn hạn: Tài sản ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản, lần lượt là 66,87% năm 2021, 71,29% năm 2022 và 70,43% năm 2023. Tiền và các khoản tương đương tiền chiếm khoảng 50% tài sản ngắn hạn, đảm bảo khả năng thanh toán và uy tín tài chính cho công ty. Tuy nhiên, hàng tồn kho biến động mạnh, tăng gấp ba lần từ 1.022,92 tỷ đồng năm 2021 lên 3.629,41 tỷ đồng năm 2022, sau đó giảm còn 1.741,53 tỷ đồng năm 2023, cho thấy sự ứ đọng hàng tồn kho và hiệu quả quản lý chưa cao.
Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn: Tài sản cố định chiếm khoảng 50% tài sản dài hạn, với xu hướng tăng nhẹ qua các năm (2.103,55 tỷ đồng năm 2021 lên 2.308 tỷ đồng năm 2023). Các khoản đầu tư tài chính dài hạn giảm từ 209,26 tỷ đồng năm 2021 xuống 127,36 tỷ đồng năm 2023, phản ánh sự điều chỉnh trong chiến lược đầu tư dài hạn.
Hiệu quả hoạt động kinh doanh: Doanh thu thuần tăng trưởng ổn định, năm 2022 tăng 7% so với năm 2021, và tiếp tục tăng năm 2023. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế giảm 5,22% năm 2022 do chi phí bán hàng tăng 18,39%, sau đó tăng mạnh 42,31% năm 2023 nhờ mở rộng quy mô kinh doanh và ra mắt sản phẩm mới. Tỷ suất sinh lời ròng trên tổng tài sản (ROA) có xu hướng cải thiện, phản ánh hiệu quả sử dụng tài sản ngày càng tăng.
Chính sách tài chính và cơ cấu vốn: Công ty chủ yếu huy động vốn qua nợ phải trả, trong đó nợ ngắn hạn chiếm trên 90%, thậm chí 100% năm 2023. Vốn chủ sở hữu âm do lỗ lũy kế, cho thấy áp lực tài chính và cần có chiến lược cải thiện vốn chủ sở hữu.
Thảo luận kết quả
Sự biến động lớn của hàng tồn kho năm 2022 cho thấy công ty gặp khó khăn trong việc quản lý tồn kho, dẫn đến chi phí lưu kho tăng và vốn bị chiếm dụng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn. Việc tăng chi phí bán hàng và giảm lợi nhuận năm 2022 phản ánh giai đoạn đầu tư mở rộng và quảng bá thương hiệu, phù hợp với xu hướng của nhiều doanh nghiệp trong ngành thực phẩm khi mở rộng thị trường.
So với một số công ty cùng ngành, hiệu quả sử dụng tài sản của Công ty Cổ phần Chuỗi Thực Phẩm TH có sự cải thiện qua các năm, đặc biệt là trong việc tăng doanh thu trên mỗi đồng tài sản. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ ngắn hạn cao và vốn chủ sở hữu âm là điểm cần lưu ý, vì nó có thể ảnh hưởng đến khả năng tài chính và rủi ro thanh khoản.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu tài sản, biểu đồ biến động doanh thu và lợi nhuận, cũng như bảng so sánh các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản qua các năm để minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả hoạt động.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường quản lý tiền mặt tối ưu: Đề xuất duy trì lượng tiền mặt hợp lý, tránh tồn kho tiền mặt quá lớn gây chi phí đại diện. Áp dụng các công cụ tài chính ngắn hạn để đầu tư tiền nhàn rỗi, tăng thu nhập tài chính. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: Phòng Tài chính.
Tăng cường công tác quản lý các khoản phải thu: Rà soát chính sách tín dụng, đẩy mạnh thu hồi nợ, giảm kỳ thu tiền bình quân nhằm giảm vốn bị chiếm dụng. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Phòng Kinh doanh và Tài chính.
Xây dựng kế hoạch quản lý hàng tồn kho hiệu quả: Áp dụng hệ thống quản lý tồn kho hiện đại, dự báo nhu cầu chính xác, tránh tồn kho ứ đọng. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: Phòng Kho vận và Kế hoạch sản xuất.
Quản lý chặt chẽ các khoản chi phí: Kiểm soát chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp, tối ưu hóa chi phí vận hành để nâng cao lợi nhuận. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Đào tạo nâng cao trình độ quản lý và kỹ năng chuyên môn, đặc biệt trong quản lý tài sản và tài chính. Thời gian thực hiện: 2-3 năm; Chủ thể: Phòng Nhân sự và Ban Giám đốc.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Nhà quản lý doanh nghiệp trong ngành thực phẩm: Giúp hiểu rõ các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản và áp dụng các giải pháp quản lý tài sản hiệu quả.
Chuyên gia tài chính và kế toán: Cung cấp cơ sở lý thuyết và phương pháp phân tích tài chính thực tiễn, hỗ trợ trong việc đánh giá và cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản.
Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính - Ngân hàng: Là tài liệu tham khảo quý giá về nghiên cứu thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp thương mại.
Các nhà đầu tư và đối tác tài chính: Giúp đánh giá năng lực tài chính và hiệu quả quản lý tài sản của doanh nghiệp, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hoặc hợp tác phù hợp.
Câu hỏi thường gặp
Hiệu quả sử dụng tài sản là gì và tại sao quan trọng?
Hiệu quả sử dụng tài sản phản ánh mức độ khai thác và quản lý tài sản để tạo ra lợi nhuận tối đa. Nó giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sức khỏe tài chính.Các chỉ tiêu nào được sử dụng để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản?
Các chỉ tiêu chính gồm hiệu suất sử dụng tài sản ngắn hạn và dài hạn, hệ số sinh lời, số vòng quay khoản phải thu, kỳ thu tiền bình quân, vòng quay hàng tồn kho và tỷ suất sinh lời ròng trên tổng tài sản.Tại sao hàng tồn kho lại ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sử dụng tài sản?
Hàng tồn kho chiếm vốn lớn và nếu bị ứ đọng sẽ làm tăng chi phí lưu kho, giảm khả năng thanh khoản và làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn.Làm thế nào để cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp?
Cải thiện thông qua quản lý tiền mặt hợp lý, thu hồi nợ nhanh, quản lý tồn kho hiệu quả, kiểm soát chi phí và nâng cao năng lực quản lý nguồn nhân lực.Tại sao vốn chủ sở hữu âm lại là vấn đề cần quan tâm?
Vốn chủ sở hữu âm phản ánh lỗ lũy kế, có thể ảnh hưởng đến uy tín tài chính và khả năng huy động vốn, làm tăng rủi ro tài chính cho doanh nghiệp.
Kết luận
- Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp, làm nền tảng cho phân tích thực trạng tại Công ty Cổ phần Chuỗi Thực Phẩm TH.
- Qua phân tích số liệu giai đoạn 2021-2023, công ty có sự tăng trưởng doanh thu ổn định nhưng hiệu quả sử dụng tài sản còn nhiều hạn chế, đặc biệt ở quản lý hàng tồn kho và vốn chủ sở hữu.
- Các giải pháp đề xuất tập trung vào quản lý tiền mặt, thu hồi nợ, quản lý tồn kho, kiểm soát chi phí và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản đến năm 2028.
- Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, hỗ trợ nhà quản lý trong việc ra quyết định chiến lược và cải thiện hiệu quả tài chính doanh nghiệp.
- Đề xuất các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá định kỳ hiệu quả sử dụng tài sản, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các doanh nghiệp cùng ngành để so sánh và hoàn thiện mô hình quản lý tài sản.
Quý độc giả và nhà quản lý được khuyến khích áp dụng các kết quả nghiên cứu và giải pháp trong thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp.