Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh kinh tế biến động phức tạp, việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản. Tổng công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị Nam Hà Nội, với quy mô tài sản đạt gần 685 tỷ đồng năm 2023, đã trải qua giai đoạn 2021-2023 đầy thách thức khi doanh thu giảm 32,46% so với năm 2021, nhưng lợi nhuận sau thuế lại tăng 214,8% trong năm 2023. Nghiên cứu tập trung phân tích hiệu quả sử dụng tài sản của Tổng công ty trong giai đoạn này, nhằm đánh giá thực trạng, chỉ ra những hạn chế và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản đến năm 2028.
Mục tiêu nghiên cứu bao gồm làm rõ các vấn đề lý luận về tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản, phân tích thực trạng tại Tổng công ty, đồng thời đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm tối ưu hóa giá trị tài sản, tăng lợi nhuận và nâng cao năng lực cạnh tranh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2021-2023 tại Tổng công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị Nam Hà Nội, với định hướng phát triển đến năm 2028. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp quản lý tài sản hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững trong ngành xây dựng và bất động sản.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị tài sản doanh nghiệp, trong đó có:
Lý thuyết về tài sản doanh nghiệp: Tài sản được định nghĩa là nguồn lực mà doanh nghiệp kiểm soát và dự kiến mang lại lợi ích kinh tế trong tương lai. Tài sản được phân loại thành tài sản ngắn hạn và dài hạn, tài sản hữu hình và vô hình, tài sản cố định và lưu động.
Mô hình đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản: Sử dụng các chỉ tiêu tài chính như ROA (Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản), BEP (Tỷ suất sinh lời kinh tế của tài sản), vòng quay tổng tài sản, và mô hình phân tích Dupont để đánh giá mối quan hệ giữa lợi nhuận, doanh thu và tài sản.
Khái niệm hiệu quả sử dụng tài sản: Là tiêu chí phản ánh năng lực khai thác và sử dụng tài sản sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, tối đa hóa giá trị tài sản cho chủ sở hữu.
Các khái niệm chính bao gồm: tài sản ngắn hạn (TSNH), tài sản dài hạn (TSDH), tài sản cố định (TSCĐ), hiệu suất sử dụng tài sản, khả năng sinh lời tài sản, và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản như phương pháp quản lý, cơ cấu vốn, chiến lược kinh doanh, và môi trường kinh tế vĩ mô.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp và nghiên cứu tài liệu để hệ thống hóa lý thuyết và thực tiễn về hiệu quả sử dụng tài sản. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh của Tổng công ty giai đoạn 2021-2023.
Phương pháp phân tích, thống kê được áp dụng để so sánh, phân tích tỷ số tài chính, đánh giá xu hướng và hiệu quả sử dụng tài sản. Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu tài chính của Tổng công ty trong 3 năm, được chọn vì tính đại diện và đầy đủ. Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2021-2023 với định hướng đến năm 2028 nhằm đề xuất giải pháp phù hợp.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Hiệu suất sử dụng tổng tài sản giảm dần: Hiệu suất sử dụng tổng tài sản của Tổng công ty giảm từ 0,24 năm 2021 xuống còn 0,11 năm 2023, tương ứng giảm 54,17%. Nguyên nhân chính là doanh thu thuần giảm 32,46% trong cùng kỳ, trong khi tổng tài sản biến động không lớn.
Tỷ số sinh lời kinh tế (BEP) và ROA có xu hướng phục hồi: BEP giảm từ 0,58% năm 2021 xuống 0,35% năm 2022, sau đó tăng lên 1,12% năm 2023. ROA cũng tăng từ 0,27% năm 2022 lên 0,86% năm 2023, phản ánh sự cải thiện lợi nhuận nhờ hoạt động bất động sản.
Hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn thấp: Vòng quay khoản phải thu giảm từ 2,01 lần năm 2021 xuống 1,46 lần năm 2023, kỳ thu tiền bình quân kéo dài từ 182 ngày lên 250 ngày, cho thấy vốn bị chiếm dụng lâu, ảnh hưởng đến thanh khoản.
Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn giảm: Hiệu suất sử dụng tài sản dài hạn giảm từ 0,30 năm 2021 xuống 0,14 năm 2023, trong khi hệ số sinh lợi TSDH chỉ đạt 1,17% năm 2023, thấp hơn nhiều so với các doanh nghiệp cùng ngành.
So sánh với doanh nghiệp cùng ngành: Tổng công ty có hiệu suất sử dụng tài sản thấp hơn đáng kể so với Công ty TNHH Hai Pha Việt Nam và Công ty TNHH Hợp Tiến, với hiệu suất sử dụng tổng tài sản chỉ bằng khoảng 50% so với các doanh nghiệp này.
Thảo luận kết quả
Hiệu suất sử dụng tài sản giảm chủ yếu do doanh thu giảm mạnh trong lĩnh vực xây dựng, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu. Tuy nhiên, lợi nhuận tăng trưởng nhờ hoạt động bất động sản có biên lợi nhuận cao hơn, giúp cải thiện các chỉ số sinh lời tài sản. Vòng quay khoản phải thu kéo dài cho thấy công tác quản lý công nợ còn nhiều hạn chế, làm tăng chi phí sử dụng vốn và ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản.
Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn thấp phản ánh việc đầu tư tài sản cố định chưa được khai thác tối ưu, máy móc thiết bị cũ kỹ chưa được nâng cấp kịp thời. So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành cho thấy Tổng công ty cần cải thiện quản lý tài sản và nâng cao năng lực khai thác tài sản để tăng sức cạnh tranh.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ xu hướng hiệu suất sử dụng tài sản, bảng so sánh các chỉ số tài chính giữa các doanh nghiệp cùng ngành, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh, điểm yếu và xu hướng phát triển.
Đề xuất và khuyến nghị
Tối ưu hóa quản lý tài sản ngắn hạn: Xây dựng hệ thống quản lý công nợ chặt chẽ, rút ngắn kỳ thu tiền bình quân xuống dưới 180 ngày trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện là phòng Tài chính – Kế toán phối hợp với Ban Giám đốc.
Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn: Đầu tư nâng cấp, thay thế máy móc thiết bị cũ, áp dụng công nghệ mới nhằm tăng hiệu suất sử dụng tài sản cố định lên ít nhất 20% trong 3 năm tới. Ban Quản lý dự án và Phòng Sản xuất kinh doanh chịu trách nhiệm triển khai.
Xây dựng chính sách quản lý ngân quỹ hiệu quả: Áp dụng mô hình quản lý ngân quỹ hiện đại, xác định định mức tồn quỹ tối ưu, giảm lượng tiền mặt không sinh lời, tăng tỷ lệ tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn trong 1 năm tới. Phòng Tài chính – Kế toán chủ trì thực hiện.
Đào tạo nâng cao trình độ nhân sự quản lý tài sản: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý tài sản, tài chính doanh nghiệp cho cán bộ quản lý trong vòng 12 tháng tới nhằm nâng cao năng lực quản trị tài sản. Phòng Tổ chức hành chính phối hợp với Ban Giám đốc.
Xây dựng cơ chế khen thưởng, khuyến khích: Thiết lập hệ thống khen thưởng dựa trên hiệu quả sử dụng tài sản, khuyến khích các phòng ban đạt chỉ tiêu hiệu quả tài sản hàng năm. Ban Giám đốc và Hội đồng quản trị chịu trách nhiệm xây dựng và giám sát thực hiện.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng và bất động sản: Giúp hiểu rõ thực trạng và các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó cải thiện quản trị tài chính và tăng lợi nhuận.
Phòng Tài chính – Kế toán và Quản lý dự án: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phương pháp phân tích hiệu quả tài sản, hỗ trợ xây dựng kế hoạch tài chính và quản lý tài sản hiệu quả.
Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng, Quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về quản lý tài sản doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản.
Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức tín dụng: Giúp đánh giá năng lực tài chính và hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp, từ đó đưa ra chính sách hỗ trợ và đánh giá tín dụng phù hợp.
Câu hỏi thường gặp
Hiệu quả sử dụng tài sản là gì và tại sao quan trọng?
Hiệu quả sử dụng tài sản phản ánh khả năng doanh nghiệp khai thác và sử dụng tài sản để tạo ra lợi nhuận. Nó quan trọng vì giúp tối đa hóa giá trị tài sản, giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.Các chỉ tiêu nào được dùng để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản?
Các chỉ tiêu phổ biến gồm ROA, BEP, vòng quay tổng tài sản, hiệu suất sử dụng tài sản ngắn hạn và dài hạn. Ví dụ, ROA cho biết lợi nhuận trên mỗi đồng tài sản đầu tư.Tại sao vòng quay khoản phải thu lại ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản?
Vòng quay khoản phải thu phản ánh tốc độ thu hồi công nợ. Vòng quay thấp nghĩa là vốn bị chiếm dụng lâu, làm giảm khả năng thanh khoản và tăng chi phí vốn, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả sử dụng tài sản.Làm thế nào để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn?
Doanh nghiệp cần đầu tư nâng cấp, bảo trì máy móc thiết bị, áp dụng công nghệ mới và quản lý tài sản chặt chẽ để tăng hiệu suất sử dụng và giảm hao mòn tài sản.Giải pháp nào giúp cải thiện quản lý tài sản ngắn hạn?
Xây dựng hệ thống quản lý công nợ hiệu quả, kiểm soát hàng tồn kho hợp lý, áp dụng mô hình quản lý ngân quỹ hiện đại giúp giảm vốn bị đọng và tăng hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn.
Kết luận
- Hiệu quả sử dụng tài sản của Tổng công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị Nam Hà Nội trong giai đoạn 2021-2023 có xu hướng giảm, đặc biệt là hiệu suất sử dụng tổng tài sản và tài sản ngắn hạn.
- Lợi nhuận tăng trưởng nhờ hoạt động bất động sản, tuy nhiên hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn và ngắn hạn còn nhiều hạn chế so với doanh nghiệp cùng ngành.
- Nguyên nhân chủ yếu do quản lý công nợ chưa hiệu quả, đầu tư tài sản cố định chưa tối ưu và chưa áp dụng mô hình quản lý tài chính hiện đại.
- Đề xuất các giải pháp đồng bộ về quản lý tài sản, nâng cấp thiết bị, đào tạo nhân sự và xây dựng chính sách khen thưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trong 3-5 năm tới.
- Nghiên cứu là cơ sở tham khảo quan trọng cho doanh nghiệp trong ngành xây dựng và bất động sản, đồng thời mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo về ứng dụng công nghệ số trong quản lý tài sản doanh nghiệp.
Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi sát sao các chỉ số tài chính và điều chỉnh chiến lược quản lý tài sản phù hợp với diễn biến thị trường để đảm bảo phát triển bền vững.