Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ và hội nhập sâu rộng với kinh tế thế giới, hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp ngày càng đa dạng và phức tạp. Theo ước tính, việc quản lý hiệu quả các hoạt động kinh doanh, đặc biệt là công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh, đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Luận văn tập trung nghiên cứu công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Samdo Việt Nam trong quý IV năm 2019, nhằm đánh giá thực trạng, phân tích các vấn đề tồn tại và đề xuất giải pháp hoàn thiện.

Mục tiêu nghiên cứu cụ thể bao gồm: (1) tìm hiểu tổ chức bộ máy kế toán và các chính sách kế toán áp dụng tại công ty; (2) phân tích chi tiết các nghiệp vụ kế toán bán hàng, giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và xác định kết quả kinh doanh; (3) đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Samdo Việt Nam, với dữ liệu thu thập từ báo cáo tài chính và sổ sách kế toán trong năm 2019.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện ở việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời và đầy đủ về tình hình kinh doanh, giúp ban lãnh đạo công ty đưa ra các quyết định quản lý phù hợp, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng công tác kế toán trong doanh nghiệp thương mại nói chung và công ty nghiên cứu nói riêng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình kế toán doanh nghiệp, tập trung vào kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  • Lý thuyết kế toán doanh thu và chi phí: Doanh thu được xác định khi doanh nghiệp chuyển giao quyền sở hữu sản phẩm cho khách hàng và thu được lợi ích kinh tế, trong khi chi phí liên quan được ghi nhận để xác định lợi nhuận gộp và kết quả kinh doanh chính xác.

  • Mô hình xác định kết quả kinh doanh: Kết quả kinh doanh được xác định bằng cách so sánh doanh thu thuần với giá vốn hàng bán và các chi phí liên quan như chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính và các khoản thu nhập, chi phí khác.

Các khái niệm chuyên ngành trọng tâm bao gồm: doanh thu bán hàng, các khoản giảm trừ doanh thu, giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính, thuế thu nhập doanh nghiệp, và xác định kết quả kinh doanh.

Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu chủ yếu là phương pháp duy vật biện chứng kết hợp với phân tích thống kê. Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ báo cáo tài chính, sổ sách kế toán và các chứng từ kế toán của Công ty TNHH Samdo Việt Nam trong quý IV năm 2019. Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu kế toán liên quan đến hoạt động bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong kỳ.

Phương pháp phân tích bao gồm: phân tích định lượng số liệu kế toán, so sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm, đánh giá thực trạng tổ chức bộ máy kế toán và quy trình hạch toán kế toán. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2019, tập trung vào thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu thực tế tại công ty.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tổ chức bộ máy kế toán tại công ty còn hạn chế về nhân sự: Phòng kế toán chỉ có một kế toán trưởng kiêm nhiệm nhiều vị trí như kế toán tổng hợp, kế toán bán hàng, kế toán vật tư và thủ quỹ, dẫn đến áp lực công việc lớn và tiềm ẩn rủi ro sai sót trong xử lý nghiệp vụ kế toán.

  2. Phương pháp xác định giá vốn hàng bán áp dụng phương pháp bình quân cuối kỳ: Công ty sử dụng phương pháp bình quân cuối kỳ để tính giá vốn hàng bán, phù hợp với đặc điểm kinh doanh đa dạng mặt hàng. Theo báo cáo, giá vốn hàng bán chiếm khoảng 70-75% doanh thu thuần, phản ánh tỷ lệ chi phí hàng hóa tiêu thụ cao.

  3. Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp chiếm tỷ trọng đáng kể: Chi phí bán hàng chiếm khoảng 8-10% doanh thu thuần, trong khi chi phí quản lý doanh nghiệp chiếm khoảng 5-7%. Các khoản chi phí này bao gồm chi phí nhân viên bán hàng, chi phí vận chuyển, chi phí khấu hao tài sản cố định phục vụ bán hàng và quản lý.

  4. Kết quả kinh doanh có xu hướng tăng trưởng qua các năm: Lợi nhuận gộp từ bán hàng và cung cấp dịch vụ chiếm khoảng 25-30% doanh thu thuần, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng dần qua các năm 2017-2019, cho thấy hiệu quả hoạt động kinh doanh được cải thiện.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trong tổ chức bộ máy kế toán chủ yếu do quy mô công ty còn nhỏ, chưa đầu tư đủ nguồn lực cho bộ phận kế toán. Việc sử dụng phương pháp bình quân cuối kỳ trong tính giá vốn hàng bán phù hợp với đặc điểm kinh doanh đa dạng và biến động giá nguyên vật liệu, giúp công ty kiểm soát chi phí hiệu quả hơn.

Tỷ trọng chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phản ánh mức độ đầu tư cho hoạt động kinh doanh và quản lý, tuy nhiên cần được kiểm soát chặt chẽ để không ảnh hưởng đến lợi nhuận. So sánh với một số nghiên cứu trong ngành, tỷ lệ chi phí này nằm trong mức trung bình của doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa.

Kết quả kinh doanh tăng trưởng cho thấy công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh đã cung cấp thông tin chính xác, kịp thời giúp ban lãnh đạo đưa ra các quyết định quản lý phù hợp. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ doanh thu, chi phí và lợi nhuận qua các năm để minh họa xu hướng phát triển.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường nhân sự và chuyên môn cho phòng kế toán: Tuyển dụng thêm kế toán viên chuyên trách từng mảng như kế toán bán hàng, kế toán vật tư để giảm tải cho kế toán trưởng, nâng cao chất lượng xử lý nghiệp vụ. Mục tiêu giảm thiểu sai sót kế toán trong vòng 6 tháng tới, do Ban Giám đốc công ty thực hiện.

  2. Áp dụng phần mềm kế toán hiện đại hơn: Nâng cấp hoặc thay thế phần mềm kế toán MISA SME hiện tại bằng các giải pháp có tính năng tự động hóa cao, hỗ trợ phân tích dữ liệu và báo cáo quản trị chi tiết hơn. Mục tiêu tăng hiệu quả xử lý dữ liệu lên 30% trong 1 năm, do phòng IT phối hợp phòng kế toán triển khai.

  3. Kiểm soát chặt chẽ chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp: Thiết lập quy trình kiểm soát chi phí, phân tích định kỳ các khoản chi để phát hiện và cắt giảm chi phí không cần thiết, hướng tới giảm tỷ lệ chi phí xuống dưới 12% doanh thu thuần trong 12 tháng tới, do phòng kế toán và phòng kinh doanh phối hợp thực hiện.

  4. Đào tạo nâng cao năng lực kế toán và quản lý tài chính: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kế toán bán hàng, xác định kết quả kinh doanh và phân tích tài chính cho nhân viên kế toán và quản lý nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng. Mục tiêu hoàn thành đào tạo cho 100% nhân viên kế toán trong 6 tháng, do Ban Giám đốc phối hợp phòng nhân sự tổ chức.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản trị doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa: Luận văn cung cấp cái nhìn toàn diện về tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh, giúp nhà quản trị hiểu rõ hơn về vai trò và cách thức quản lý tài chính hiệu quả.

  2. Nhân viên kế toán và kiểm toán: Tài liệu chi tiết về các nghiệp vụ kế toán bán hàng, giá vốn hàng bán, chi phí và thuế thu nhập doanh nghiệp giúp nhân viên kế toán nâng cao kỹ năng thực hành và áp dụng chuẩn mực kế toán.

  3. Giảng viên và sinh viên chuyên ngành kế toán, tài chính: Luận văn là nguồn tham khảo thực tiễn quý giá, kết hợp lý thuyết và thực tế tại doanh nghiệp, hỗ trợ giảng dạy và nghiên cứu chuyên sâu về kế toán doanh nghiệp thương mại.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và chuyên gia tư vấn tài chính: Nghiên cứu cung cấp thông tin về thực trạng áp dụng chế độ kế toán và quản lý tài chính tại doanh nghiệp, làm cơ sở đánh giá, xây dựng chính sách và tư vấn cải tiến công tác kế toán.

Câu hỏi thường gặp

  1. Kế toán bán hàng có vai trò gì trong doanh nghiệp thương mại?
    Kế toán bán hàng giúp ghi nhận, xử lý và cung cấp thông tin về doanh thu, các khoản giảm trừ doanh thu và chi phí liên quan đến hoạt động bán hàng, từ đó xác định kết quả kinh doanh chính xác. Ví dụ, thông tin này giúp nhà quản trị đánh giá hiệu quả bán hàng và đưa ra quyết định phù hợp.

  2. Phương pháp xác định giá vốn hàng bán nào được công ty áp dụng?
    Công ty TNHH Samdo Việt Nam áp dụng phương pháp bình quân cuối kỳ để tính giá vốn hàng bán, giúp phản ánh giá trị vốn hàng hóa tiêu thụ một cách hợp lý trong điều kiện giá nguyên vật liệu biến động.

  3. Làm thế nào để kiểm soát chi phí bán hàng hiệu quả?
    Kiểm soát chi phí bán hàng hiệu quả bằng cách thiết lập quy trình theo dõi, phân tích chi tiết các khoản chi, đồng thời áp dụng các biện pháp tiết kiệm chi phí như tối ưu hóa vận chuyển, giảm chi phí quảng cáo không hiệu quả.

  4. Tại sao cần xác định kết quả kinh doanh chính xác?
    Xác định kết quả kinh doanh chính xác giúp doanh nghiệp đánh giá đúng hiệu quả hoạt động, từ đó lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, phân phối lợi nhuận và thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định.

  5. Phần mềm kế toán có ảnh hưởng thế nào đến công tác kế toán bán hàng?
    Phần mềm kế toán hiện đại giúp tự động hóa các nghiệp vụ kế toán, giảm thiểu sai sót, tăng tốc độ xử lý dữ liệu và cung cấp báo cáo kịp thời, hỗ trợ nhà quản trị đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn.

Kết luận

  • Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh là công cụ quản lý tài chính quan trọng, giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động và đưa ra quyết định phù hợp.
  • Công ty TNHH Samdo Việt Nam đã tổ chức công tác kế toán tương đối đầy đủ, áp dụng phương pháp tính giá vốn hàng bán phù hợp và kiểm soát chi phí hiệu quả.
  • Hạn chế chính là quy mô bộ máy kế toán còn nhỏ, nhân sự kiêm nhiệm nhiều vị trí, gây áp lực và tiềm ẩn rủi ro.
  • Đề xuất tăng cường nhân sự, nâng cấp phần mềm kế toán, kiểm soát chi phí và đào tạo nâng cao năng lực kế toán nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng và đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh phù hợp.

Quý độc giả và các nhà quản lý doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng các kiến thức và giải pháp từ nghiên cứu này nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán và quản lý tài chính doanh nghiệp.