Luận án Tiến sĩ: Hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam sau 1985

• Tác giả: Kiều Thu Huyền
• Người hướng dẫn: PGS. TS Lý Hoài Thu
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận văn học
• Đề tài: Hình Tượng Tác Giả Trong Hồi Ký Văn Học Việt Nam Sau 1985
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU
• Lý do chọn đề tài
• Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• Đối tượng nghiên cứu
• Phạm vi nghiên cứu
• Mục đích nghiên cứu
• Nhiệm vụ nghiên cứu
• Phương pháp nghiên cứu
• Đóng góp mới của luận án
• Cấu trúc luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Những vấn đề lý luận chung về hình tượng tác giả và hồi ký
• 1.2. Khái niệm tác giả và hình tượng tác giả. Khái niệm hồi ký và hồi ký văn học
• 1.3. Những công trình, bài viết về hồi ký văn học Việt Nam sau 1985
• 1.4. Những công trình, bài báo nghiên cứu khái quát
• 1.5. Những công trình, bài báo nghiên cứu về từng tác giả, tác phẩm
• 1.6. Hình tượng tác giả dưới điểm nhìn chủ thể
• 2. CHƯƠNG 2: SỰ VẬN ĐỘNG CỦA HÌNH TƯỢNG TÁC GIẢ VÀ DIỆN MẠO HỒI KÝ TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM SAU 1985
• 2.1. Các kiểu hình tượng tác giả trong văn học
• 2.2. Một số loại hình tác giả
• 2.3. Sự vận động của hình tượng tác giả
• 2.4. Sự giao thoa giữa hình tượng tác giả - người kể chuyện với người trần thuật trong hồi ký văn học
• 2.5. Diện mạo của hồi ký văn học Việt Nam
• 2.6. Hồi ký văn học trước 1985
• 2.7. Hồi ký văn học từ sau 1985 đến nay
• 3. CHƯƠNG 3: HÌNH TƯỢNG TÁC GIẢ - NHỮNG CHỦ THỂ GIAO TIẾP NGHỆ THUẬT TRONG HỒI KÝ VĂN HỌC VIỆT NAM SAU 1985
• 3.1. Chủ thể qua những chân dung văn học
• 3.2. Chân dung tự họa
• 3.3. Chân dung bè bạn một thời
• 3.4. Hình tượng tác giả như là những chủ thể giàu trải nghiệm
• 3.5. Cái nhìn hiện thực qua những bức tranh đời sống sinh động
• 3.6. Những suy ngẫm về thân phận con người
• 3.7. Hình tượng tác giả như là chủ thể đối thoại, kết nối với quá khứ và hiện tại
• 3.8. Những câu chuyện của quá khứ mang đến lời giải đáp cho hiện tại
• 3.9. Tư tưởng dân chủ và tinh thần đổi mới
• 4. CHƯƠNG 4: HÌNH TƯỢNG TÁC GIẢ TRONG HỒI KÝ VĂN HỌC SAU 1985 NHÌN TỪ PHƯƠNG THỨC NGHỆ THUẬT
• 4.1. Không gian và thời gian nghệ thuật
• 4.2. Không gian nghệ thuật
• 4.3. Thời gian nghệ thuật
• 4.4. Các phương thức trần thuật
• 4.5. Điểm nhìn trần thuật
• 4.6. Ngôn ngữ trần thuật
• 4.7. Sự kết hợp giữa kể, tả và bộc lộ cảm xúc
• 4.8. Giọng điệu trần thuật
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng quan về hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam

Hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam sau 1985 là một chủ đề quan trọng, phản ánh sự chuyển mình của văn học trong bối cảnh đổi mới. Hồi ký không chỉ là thể loại văn học mà còn là nơi ghi lại những trải nghiệm, ký ức của tác giả, từ đó tạo nên những bức tranh sinh động về cuộc sống và con người. Sự phát triển của hồi ký trong giai đoạn này cho thấy sự đa dạng trong cách thể hiện và phong cách sáng tác của các tác giả. Hình tượng tác giả không chỉ đơn thuần là người kể chuyện mà còn là nhân chứng lịch sử, người phản ánh những biến động xã hội và văn hóa.

1.1. Khái niệm hình tượng tác giả trong hồi ký

Hình tượng tác giả trong hồi ký được hiểu là cách mà tác giả tự thể hiện bản thân qua những câu chuyện, ký ức của mình. Điều này không chỉ giúp độc giả hiểu rõ hơn về tác giả mà còn tạo ra sự kết nối giữa tác giả và người đọc. Hình tượng này thường mang tính cá nhân, thể hiện những suy tư, cảm xúc và quan điểm của tác giả về cuộc sống.

1.2. Vai trò của hồi ký trong văn học Việt Nam sau 1985

Hồi ký đã trở thành một thể loại quan trọng trong văn học Việt Nam sau 1985, khi mà xã hội đang trong quá trình chuyển mình. Nó không chỉ ghi lại những ký ức cá nhân mà còn phản ánh những biến động lớn trong lịch sử và văn hóa. Hồi ký giúp độc giả tiếp cận những góc nhìn mới mẻ về quá khứ, từ đó tạo ra những giá trị văn học sâu sắc.

II. Những thách thức trong việc nghiên cứu hình tượng tác giả

Việc nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam sau 1985 gặp phải nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn là sự đa dạng trong phong cách và cách thể hiện của các tác giả. Mỗi tác giả có một cách tiếp cận riêng, điều này tạo ra sự phong phú nhưng cũng gây khó khăn trong việc phân tích và tổng hợp. Thêm vào đó, việc thiếu hụt tài liệu nghiên cứu cũng là một rào cản lớn.

2.1. Sự đa dạng trong phong cách tác giả

Mỗi tác giả có một phong cách viết riêng, điều này tạo ra sự phong phú cho thể loại hồi ký nhưng cũng làm cho việc phân tích trở nên phức tạp. Các tác giả có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thể hiện hình tượng của mình, từ đó tạo ra những tác phẩm độc đáo và khác biệt.

2.2. Thiếu hụt tài liệu nghiên cứu

Mặc dù hồi ký đã trở thành một thể loại phổ biến, nhưng tài liệu nghiên cứu về hình tượng tác giả trong hồi ký vẫn còn hạn chế. Điều này khiến cho việc tổng hợp và phân tích trở nên khó khăn, đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải tìm kiếm và khai thác nhiều nguồn tài liệu khác nhau.

III. Phương pháp nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký

Để nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam sau 1985, cần áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Phương pháp phân tích văn bản, phương pháp tiểu sử và phương pháp so sánh là những công cụ hữu ích giúp làm rõ hình tượng tác giả. Những phương pháp này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tác giả mà còn giúp nhận diện những đặc điểm nổi bật trong tác phẩm.

3.1. Phân tích văn bản hồi ký

Phân tích văn bản là phương pháp cơ bản giúp làm rõ hình tượng tác giả. Qua việc phân tích ngôn ngữ, cấu trúc và nội dung của hồi ký, có thể nhận diện được những đặc điểm nổi bật của tác giả, từ đó hiểu rõ hơn về cách họ thể hiện bản thân trong tác phẩm.

3.2. Phương pháp tiểu sử trong nghiên cứu

Phương pháp tiểu sử giúp làm rõ bối cảnh sống và trải nghiệm của tác giả. Việc tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp và những ảnh hưởng từ môi trường xung quanh sẽ giúp hiểu rõ hơn về hình tượng tác giả trong hồi ký.

IV. Ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu hình tượng tác giả

Nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc giảng dạy và nghiên cứu văn học. Những hiểu biết từ nghiên cứu này có thể giúp giáo viên và sinh viên có cái nhìn sâu sắc hơn về tác phẩm, từ đó nâng cao khả năng phân tích và cảm thụ văn học.

4.1. Giá trị giáo dục từ hồi ký

Hồi ký không chỉ là tài liệu văn học mà còn là nguồn tư liệu quý giá cho việc giảng dạy. Những tác phẩm hồi ký có thể được sử dụng để giảng dạy về lịch sử, văn hóa và con người Việt Nam, giúp học sinh có cái nhìn đa chiều về quá khứ.

4.2. Tác động đến nghiên cứu văn học

Nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký có thể mở ra những hướng đi mới cho nghiên cứu văn học. Những phát hiện từ nghiên cứu này có thể giúp làm phong phú thêm các lý thuyết văn học hiện có, đồng thời tạo ra những cơ hội mới cho các nhà nghiên cứu.

V. Kết luận và tương lai của hình tượng tác giả trong hồi ký

Hình tượng tác giả trong hồi ký văn học Việt Nam sau 1985 đã chứng minh được vai trò quan trọng của nó trong việc phản ánh đời sống xã hội và văn hóa. Tương lai của nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển, với nhiều cơ hội mới cho các nhà nghiên cứu. Việc tiếp tục khai thác và phân tích hình tượng tác giả sẽ giúp làm rõ hơn những giá trị văn học và nghệ thuật của thể loại hồi ký.

5.1. Xu hướng phát triển của hồi ký

Hồi ký sẽ tiếp tục phát triển và đổi mới trong bối cảnh văn học hiện đại. Những tác giả trẻ sẽ mang đến những góc nhìn mới mẻ, từ đó làm phong phú thêm thể loại này.

5.2. Định hướng nghiên cứu trong tương lai

Nghiên cứu hình tượng tác giả trong hồi ký cần được mở rộng hơn nữa, không chỉ tập trung vào các tác giả nổi tiếng mà còn khám phá những tác giả ít được biết đến. Điều này sẽ giúp tạo ra một bức tranh toàn diện hơn về hồi ký văn học Việt Nam.