I. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án
Nghiên cứu về hứng thú hoạt động ngoại khóa (HĐNK) của học viên ở các trường sĩ quan quân đội đã được thực hiện qua nhiều công trình. Các nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào hứng thú của học sinh, sinh viên, trong khi hứng thú của học viên sĩ quan vẫn chưa được khai thác sâu. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có một nghiên cứu chuyên sâu về hứng thú HĐNK trong bối cảnh giáo dục quân sự. Các công trình đã chỉ ra rằng hứng thú có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tham gia của học viên vào các hoạt động ngoại khóa, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hứng thú HĐNK không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập mà còn đến sự phát triển toàn diện của học viên. Do đó, việc tìm hiểu và nâng cao hứng thú HĐNK là một nhiệm vụ cấp thiết.
1.1. Giá trị của các công trình khoa học đã tổng quan
Các công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng hứng thú HĐNK có thể được cải thiện thông qua việc đổi mới phương pháp giảng dạy và tổ chức hoạt động. Những nghiên cứu này đã cung cấp cơ sở lý luận cho việc phát triển các biện pháp nâng cao hứng thú cho học viên. Đặc biệt, việc áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, khuyến khích sự tham gia của học viên vào các hoạt động ngoại khóa đã được chứng minh là hiệu quả. Hơn nữa, các yếu tố như môi trường học tập, sự hỗ trợ từ giảng viên và bạn bè cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hứng thú HĐNK. Những kết quả này không chỉ có giá trị lý luận mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc cải thiện chất lượng giáo dục tại các trường sĩ quan quân đội.
II. Những vấn đề lý luận về hứng thú hoạt động ngoại khóa của học viên
Lý luận về hứng thú trong giáo dục quân sự cần được làm rõ để có thể áp dụng hiệu quả trong thực tiễn. Hứng thú HĐNK được hiểu là sự quan tâm, động lực tham gia vào các hoạt động ngoài chương trình học chính khóa. Các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú bao gồm nhu cầu cá nhân, động cơ học tập, và sự hỗ trợ từ môi trường xung quanh. Nghiên cứu cho thấy rằng hứng thú HĐNK không chỉ giúp học viên phát triển kỹ năng mềm mà còn củng cố kiến thức đã học. Việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa phong phú, đa dạng sẽ tạo ra cơ hội cho học viên thể hiện bản thân và phát triển toàn diện. Do đó, việc nâng cao hứng thú HĐNK là một yếu tố quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giáo dục tại các trường sĩ quan quân đội.
2.1. Lý luận về hứng thú
Hứng thú được xem là một trong những yếu tố quyết định đến sự thành công trong học tập. Theo các nghiên cứu, hứng thú không chỉ ảnh hưởng đến động lực học tập mà còn đến khả năng tiếp thu kiến thức của học viên. Hứng thú có thể được hình thành từ nhiều yếu tố, bao gồm sự phù hợp của nội dung học tập với sở thích cá nhân, sự hỗ trợ từ giảng viên và bạn bè, cũng như môi trường học tập tích cực. Việc tạo ra một môi trường học tập khuyến khích sự tham gia và sáng tạo sẽ giúp nâng cao hứng thú HĐNK cho học viên. Điều này không chỉ giúp học viên cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình học tập mà còn thúc đẩy sự phát triển kỹ năng và năng lực cá nhân.
III. Tổ chức và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện thông qua các phương pháp điều tra, khảo sát và thực nghiệm. Các phương pháp này giúp thu thập dữ liệu về hứng thú HĐNK của học viên tại các trường sĩ quan quân đội. Việc sử dụng bảng hỏi và phỏng vấn giúp xác định rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú của học viên. Kết quả thu được sẽ được phân tích và đánh giá để đưa ra các biện pháp nâng cao hứng thú HĐNK. Phương pháp thực nghiệm cũng được áp dụng để kiểm chứng tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất. Qua đó, nghiên cứu không chỉ cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng hứng thú HĐNK mà còn đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường sĩ quan quân đội.
3.1. Tổ chức nghiên cứu
Nghiên cứu được tổ chức theo quy trình chặt chẽ, bao gồm các bước từ xác định vấn đề nghiên cứu, thu thập dữ liệu, phân tích và đánh giá kết quả. Các đối tượng nghiên cứu bao gồm học viên, cán bộ quản lý và giảng viên tại các trường sĩ quan quân đội. Việc tổ chức nghiên cứu cần đảm bảo tính khách quan và chính xác, từ đó đưa ra những kết luận có giá trị. Các hoạt động khảo sát được thực hiện tại nhiều trường khác nhau, giúp thu thập thông tin đa dạng và phong phú. Kết quả nghiên cứu sẽ được sử dụng để đề xuất các biện pháp nâng cao hứng thú HĐNK cho học viên, góp phần cải thiện chất lượng giáo dục tại các trường sĩ quan quân đội.
IV. Kết quả nghiên cứu thực trạng hứng thú hoạt động ngoại khóa của học viên
Kết quả nghiên cứu cho thấy hứng thú HĐNK của học viên ở các trường sĩ quan quân đội hiện nay đang ở mức cao. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa các mặt biểu hiện của hứng thú là rõ rệt. Mặt nhận thức và cảm xúc - tình cảm có mức độ cao hơn so với mặt hành vi. Điều này cho thấy rằng mặc dù học viên có sự quan tâm đến các hoạt động ngoại khóa, nhưng việc tham gia thực tế vẫn còn hạn chế. Các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú HĐNK bao gồm nhu cầu cá nhân, động cơ tham gia và sự hỗ trợ từ môi trường học tập. Việc nâng cao hứng thú HĐNK không chỉ giúp học viên phát triển kỹ năng mà còn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường sĩ quan quân đội.
4.1. Thực trạng hứng thú hoạt động ngoại khóa
Thực trạng hứng thú HĐNK của học viên cho thấy rằng có sự quan tâm đáng kể đến các hoạt động ngoại khóa. Tuy nhiên, mức độ tham gia thực tế vẫn chưa đạt yêu cầu. Các hoạt động như văn nghệ, thể dục thể thao, và giao lưu vẫn chưa thu hút được đông đảo học viên tham gia. Nguyên nhân có thể do thiếu sự đa dạng trong nội dung hoạt động, cũng như sự hỗ trợ chưa đầy đủ từ giảng viên và cán bộ quản lý. Để nâng cao hứng thú HĐNK, cần có sự đổi mới trong cách tổ chức và nội dung hoạt động, từ đó tạo ra môi trường học tập tích cực và hấp dẫn hơn cho học viên.
