Luận án tiến sĩ luật học: Hoàn thiện quy trình thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội nước ta

• Tác giả: Nguyen Thi Thuy
• Người hướng dẫn: PGS. Vu Hong Anh
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật Hiến pháp
• Đề tài: Hoàn thiện quy trình thủ tục ban hành nghị quyết Quốc hội Việt Nam hiện nay
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• 1.1. Đánh giá tình hình nghiên cứu đề tài luận án
• 1.2. Các công trình nghiên cứu khoa học liên quan chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội
• 1.3. Những nội dung kế thừa và hệ thống hóa
• 1.4. Những nội dung nghiên cứu, khảo sát, phát hiện
• 1.5. Kết cấu của luận án
• 2. CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUY TRÌNH THỦ TỤC BAN HÀNH NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI
• 2.1. Khái quát về nghị quyết của Quốc hội
• 2.2. Khái niệm, đặc điểm nghị quyết của Quốc hội
• 2.3. Phân loại nghị quyết của Quốc hội
• 2.4. Quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 2.4.1. Khái niệm quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 2.4.2. Đặc điểm của quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 2.4.3. Vai trò của quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết Quốc hội
• 2.4.4. Phân loại quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết
• 2.4.5. Yêu cầu đối với quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 2.5. Hoạt động ban hành nghị quyết của Nghị viện (Quốc hội) ở một số nước trên thế giới và kinh nghiệm cho Việt Nam
• 2.5.1. Hoạt động ban hành nghị quyết của Nghị viện ở một số nước trên thế giới
• 2.5.2. Một số bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong quá trình ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 2.6. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ QUY TRÌNH, THỦ TỤC BAN HÀNH NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI NƯỚC TA
• 3.1. Hoạt động ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 3.2. Nghị quyết quy phạm pháp luật
• 3.3. Nghị quyết áp dụng pháp luật
• 3.4. Quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 3.4.1. Quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật theo thủ tục thông thường
• 3.4.2. Quy định của pháp luật về ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật của Quốc hội theo quy trình, thủ tục rút gọn
• 3.4.3. Quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết áp dụng pháp luật của Quốc hội
• 3.5. Đánh giá quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 3.6. Những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội, nguyên nhân của hạn chế
• 3.7. Kết luận chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH, THỦ TỤC BAN HÀNH NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI NƯỚC TA
• 4.1. Quan điểm hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội nước ta hiện nay
• 4.2. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội cần được tiến hành đồng thời với việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội
• 4.3. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội phải đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân
• 4.4. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội phải góp phần nâng cao giá trị pháp lý của nghị quyết
• 4.5. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội phải bảo đảm nâng cao chất lượng nghị quyết
• 4.6. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và phù hợp với xu thế của các nước
• 4.7. Hoàn thiện quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội phải bảo đảm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
• 4.8. Giải pháp hoàn thiện quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội nước ta
• 4.8.1. Hoàn thiện quy định về thẩm quyền ban hành nghị quyết của Quốc hội; phân định giữa nội dung của nghị quyết với nội dung của các văn bản quy phạm pháp luật khác
• 4.8.2. Hoàn thiện quy định về tính chất pháp lý nghị quyết của Quốc hội
• 4.8.3. Tăng cường và nâng cao trách nhiệm của những người tham gia vào quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết của Quốc hội
• 4.8.4. Hoàn thiện quy định của pháp luật về quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết Quốc hội
• 4.8.5. Nghiên cứu mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật
• 4.8.6. Nghiên cứu xây dựng luật điều chỉnh quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết sửa đổi hiến pháp
• 4.9. Kết luận chương 4
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

I. Quy trình ban hành nghị quyết Quốc hội

Quy trình ban hành nghị quyết Quốc hội là một trong những hoạt động quan trọng nhất trong chức năng lập pháp của Quốc hội Việt Nam. Quy trình ban hành nghị quyết bao gồm nhiều bước từ việc đề xuất, soạn thảo đến thông qua và công bố nghị quyết. Mỗi bước đều có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả của nghị quyết. Thủ tục nghị quyết Quốc hội được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật, nhằm đảm bảo rằng mọi nghị quyết đều được xem xét kỹ lưỡng trước khi được thông qua. Việc hoàn thiện quy trình này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nghị quyết mà còn tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm của Quốc hội trong việc thực hiện quyền lực nhà nước.

1.1. Các bước trong quy trình ban hành nghị quyết

Quy trình ban hành nghị quyết của Quốc hội bao gồm các bước chính như: đề xuất nghị quyết, soạn thảo dự thảo, thẩm định, thảo luận và thông qua. Mỗi bước đều có những yêu cầu và tiêu chí riêng, nhằm đảm bảo rằng nghị quyết được ban hành có tính khả thi và phù hợp với thực tiễn. Quy trình lập nghị quyết cần được thực hiện một cách đồng bộ và chặt chẽ, từ khâu chuẩn bị cho đến khi nghị quyết được công bố. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nghị quyết mà còn tạo ra sự đồng thuận trong xã hội về các vấn đề quan trọng mà nghị quyết đề cập.

II. Thực trạng quy trình ban hành nghị quyết

Thực trạng quy trình ban hành nghị quyết của Quốc hội hiện nay cho thấy nhiều điểm tích cực nhưng cũng tồn tại không ít hạn chế. Quy trình ban hành nghị quyết đã được cải tiến qua các năm, tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập trong việc thực hiện. Một số nghị quyết chưa được ban hành kịp thời, hoặc nội dung chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Thủ tục hành chính trong quy trình này cũng cần được đơn giản hóa để tăng cường hiệu quả. Việc đánh giá thực trạng này là cần thiết để có những giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện quy trình ban hành nghị quyết.

2.1. Những hạn chế trong quy trình hiện tại

Một trong những hạn chế lớn nhất trong quy trình ban hành nghị quyết là sự thiếu đồng bộ giữa các quy định pháp luật. Nhiều nghị quyết không được thực hiện đúng thời hạn, dẫn đến việc không đáp ứng kịp thời các yêu cầu của thực tiễn. Quy định pháp luật về quy trình ban hành nghị quyết cũng cần được xem xét lại để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả. Việc thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quá trình soạn thảo và ban hành nghị quyết cũng là một vấn đề cần được khắc phục.

III. Giải pháp hoàn thiện quy trình ban hành nghị quyết

Để hoàn thiện quy trình ban hành nghị quyết của Quốc hội, cần có những giải pháp cụ thể và đồng bộ. Cải cách thủ tục hành chính là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả của quy trình này. Cần thiết phải xây dựng một khung pháp lý rõ ràng hơn cho quy trình ban hành nghị quyết, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện. Bên cạnh đó, việc tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho các cán bộ tham gia vào quy trình này cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng nghị quyết.

3.1. Đề xuất cải cách quy trình

Đề xuất cải cách quy trình ban hành nghị quyết cần tập trung vào việc đơn giản hóa các bước trong quy trình, giảm thiểu thủ tục không cần thiết. Hoàn thiện quy trình lập nghị quyết cũng cần chú trọng đến việc tăng cường sự tham gia của các bên liên quan, từ đó tạo ra sự đồng thuận cao hơn trong xã hội. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong quy trình này cũng sẽ giúp nâng cao tính minh bạch và hiệu quả, đồng thời giảm thiểu thời gian và chi phí cho việc ban hành nghị quyết.