Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của ngành xây dựng tại Việt Nam, đặc biệt là tại thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương, công tác tư vấn giám sát thi công xây dựng đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo chất lượng và tiến độ các công trình. Theo báo cáo của ngành, thị xã Kinh Môn đã có tốc độ đô thị hóa nhanh, với nhiều dự án xây dựng lớn được triển khai từ năm 2017 đến nay. Công ty TNHH Thương mại và Tư vấn Thiết kế Xây dựng Tiến Mạnh là một trong những đơn vị tư vấn giám sát thi công chủ lực tại địa phương này, đã trúng thầu nhiều dự án trọng điểm.

Tuy nhiên, thực trạng năng lực tư vấn giám sát thi công của công ty còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý chất lượng công trình. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực tư vấn giám sát thi công xây dựng tại công ty TNHH Tiến Mạnh, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường và nâng cao uy tín doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các dự án xây dựng do công ty thực hiện tại thị xã Kinh Môn trong giai đoạn 2017-2021.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng công tác giám sát thi công, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng, giảm thiểu rủi ro kỹ thuật và đảm bảo an toàn lao động. Các chỉ số như tỷ lệ dự án hoàn thành đúng tiến độ, mức độ tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật và sự hài lòng của chủ đầu tư được kỳ vọng cải thiện rõ rệt sau khi áp dụng các giải pháp đề xuất.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết năng lực nghề nghiệp và mô hình quản lý chất lượng trong xây dựng.

  • Lý thuyết năng lực nghề nghiệp nhấn mạnh năng lực là sự tổng hợp các thuộc tính tâm lý, kiến thức chuyên môn, kỹ năng hành nghề và thái độ nghề nghiệp, đảm bảo cá nhân hoặc tổ chức có thể thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chuyên môn. Trong lĩnh vực tư vấn giám sát thi công, năng lực bao gồm trình độ chuyên môn kỹ thuật, kinh nghiệm thực tiễn, kỹ năng giao tiếp và quản lý dự án.

  • Mô hình quản lý chất lượng xây dựng tập trung vào việc kiểm soát tiến độ, chất lượng vật liệu, an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong quá trình thi công. Mô hình này đề cao vai trò của tư vấn giám sát trong việc đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật, quy chuẩn xây dựng và hợp đồng thi công được thực hiện nghiêm túc.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: năng lực tư vấn giám sát, tiến độ thi công, chất lượng công trình, an toàn lao động và quản lý dự án xây dựng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực tư vấn giám sát thi công xây dựng.

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu từ các báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty TNHH Tiến Mạnh giai đoạn 2018-2020, kết quả kiểm tra giám sát thi công tại các dự án trọng điểm, bảng tổng hợp năng lực nhân sự và trang thiết bị phục vụ công tác giám sát.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích thống kê mô tả để đánh giá tỷ lệ trình độ chuyên môn, kinh nghiệm của cán bộ tư vấn; phân tích SWOT để nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức; phương pháp chuyên gia để thu thập ý kiến đánh giá và đề xuất giải pháp từ các chuyên gia trong ngành.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu khảo sát 50 cán bộ kỹ thuật và quản lý trực tiếp tham gia công tác tư vấn giám sát tại công ty, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các bộ phận và cấp bậc khác nhau.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong vòng 12 tháng, từ tháng 1/2021 đến tháng 12/2021, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích, đề xuất giải pháp và hoàn thiện luận văn.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Trình độ chuyên môn và kinh nghiệm nhân sự còn hạn chế: Tỷ lệ cán bộ tư vấn có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 72%, trong đó kỹ sư cao cấp chỉ chiếm 2,5%. Đa số nhân sự tập trung tại các thành phố lớn, còn tại địa phương như Kinh Môn, tỷ lệ này chỉ khoảng 52%. Kinh nghiệm thực tiễn của đội ngũ tư vấn còn yếu, dẫn đến khó khăn trong việc xử lý các tình huống phức tạp tại công trường.

  2. Trang thiết bị phục vụ giám sát chưa đồng bộ và hiện đại: Công ty chưa đầu tư đầy đủ các thiết bị chuyên ngành phục vụ kiểm tra, giám sát thi công, ảnh hưởng đến khả năng phát hiện và xử lý kịp thời các sai sót kỹ thuật. Khoảng 30% thiết bị hiện có chưa đáp ứng được yêu cầu công nghệ mới.

  3. Chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan: Việc phối hợp giữa tư vấn giám sát, chủ đầu tư và nhà thầu thi công còn lỏng lẻo, dẫn đến tình trạng chậm trễ trong xử lý các vấn đề phát sinh, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công trình. Kỹ năng giao tiếp và lập báo cáo của cán bộ tư vấn còn hạn chế, chưa chuyên nghiệp.

  4. Chế độ đãi ngộ và đào tạo chưa tương xứng: Mức hỗ trợ kinh phí đào tạo và chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn để giữ chân nhân sự chất lượng cao. Tỷ lệ cán bộ được đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn chỉ đạt khoảng 40% trong 3 năm gần đây.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc công ty chưa có chiến lược phát triển nguồn nhân lực bài bản, thiếu đầu tư vào trang thiết bị hiện đại và chưa xây dựng được quy trình phối hợp hiệu quả giữa các bên liên quan. So với các nghiên cứu trong ngành xây dựng tại Việt Nam, kết quả này tương đồng với thực trạng chung của nhiều doanh nghiệp tư vấn địa phương, nơi mà trình độ chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế.

Việc thiếu hụt thiết bị giám sát hiện đại làm giảm khả năng kiểm soát chất lượng thi công, đặc biệt trong các công trình có yêu cầu kỹ thuật cao. Điều này cũng được phản ánh qua các báo cáo kiểm tra chất lượng công trình, trong đó có khoảng 30% công trình gặp phải các lỗi kỹ thuật do giám sát chưa chặt chẽ.

Chế độ đãi ngộ và đào tạo chưa tương xứng khiến đội ngũ nhân sự khó duy trì động lực làm việc và nâng cao năng lực chuyên môn. Đây là điểm nghẽn cần được khắc phục để nâng cao năng lực tư vấn giám sát thi công xây dựng, góp phần nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh của công ty trên thị trường.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố trình độ nhân sự, bảng tổng hợp trang thiết bị hiện có và biểu đồ tỷ lệ đào tạo nhân sự qua các năm để minh họa rõ nét hơn các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

    • Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật giám sát, kỹ năng mềm và ngoại ngữ cho cán bộ tư vấn.
    • Mục tiêu nâng tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học trở lên lên 85% trong vòng 3 năm.
    • Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên ngành.
    • Timeline: Triển khai từ quý 1/2022 đến quý 4/2024.

  2. Đầu tư hiện đại hóa trang thiết bị giám sát

    • Mua sắm các thiết bị kiểm tra chất lượng vật liệu, thiết bị đo đạc hiện đại và phần mềm quản lý dự án.
    • Mục tiêu nâng tỷ lệ thiết bị đạt chuẩn kỹ thuật lên 90% trong 2 năm tới.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng kỹ thuật và tài chính công ty.
    • Timeline: Hoàn thành đầu tư trong năm 2022.

  3. Xây dựng quy trình phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan

    • Thiết lập hệ thống giao tiếp, báo cáo và xử lý sự cố hiệu quả giữa tư vấn giám sát, chủ đầu tư và nhà thầu.
    • Mục tiêu giảm thiểu 30% các sự cố phát sinh do phối hợp kém trong 1 năm.
    • Chủ thể thực hiện: Ban quản lý dự án và tổ tư vấn giám sát.
    • Timeline: Áp dụng từ quý 2/2022.

  4. Cải thiện chính sách đãi ngộ và khuyến khích nhân sự

    • Xây dựng chính sách lương thưởng, hỗ trợ đào tạo và phát triển nghề nghiệp hấp dẫn hơn.
    • Mục tiêu giữ chân 90% nhân sự chủ chốt trong 3 năm tới.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự và ban lãnh đạo công ty.
    • Timeline: Triển khai chính sách mới từ đầu năm 2022.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo các công ty tư vấn xây dựng

    • Lợi ích: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực tư vấn giám sát và các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý dự án.
    • Use case: Xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực và đầu tư trang thiết bị.

  2. Chuyên gia và kỹ sư tư vấn giám sát thi công

    • Lợi ích: Nâng cao kiến thức chuyên môn, kỹ năng quản lý và phối hợp công việc hiệu quả.
    • Use case: Áp dụng các phương pháp giám sát tiên tiến và cải thiện kỹ năng giao tiếp.

  3. Chủ đầu tư và quản lý dự án xây dựng

    • Lợi ích: Hiểu rõ vai trò và năng lực của đơn vị tư vấn giám sát để lựa chọn đối tác phù hợp.
    • Use case: Đánh giá năng lực tư vấn giám sát trước khi ký hợp đồng.

  4. Các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng

    • Lợi ích: Cập nhật thực trạng và đề xuất chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực tư vấn giám sát trong ngành xây dựng.
    • Use case: Xây dựng các quy định, tiêu chuẩn và chương trình đào tạo phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tư vấn giám sát thi công xây dựng là gì?
    Tư vấn giám sát thi công là hoạt động theo dõi, kiểm tra và đánh giá quá trình thi công xây dựng nhằm đảm bảo công trình thực hiện đúng thiết kế, tiêu chuẩn kỹ thuật và tiến độ. Ví dụ, công ty TNHH Tiến Mạnh thực hiện giám sát các dự án tại Kinh Môn để đảm bảo chất lượng và an toàn.

  2. Tại sao cần nâng cao năng lực tư vấn giám sát?
    Năng lực tư vấn giám sát quyết định chất lượng, tiến độ và an toàn công trình. Nâng cao năng lực giúp phát hiện sớm sai sót, giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả đầu tư. Một nghiên cứu gần đây cho thấy 30% công trình gặp lỗi kỹ thuật do giám sát yếu kém.

  3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến năng lực tư vấn giám sát?
    Bao gồm trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn, kỹ năng giao tiếp, trang thiết bị hỗ trợ và chính sách đãi ngộ. Ví dụ, tỷ lệ kỹ sư cao cấp tại công ty TNHH Tiến Mạnh chỉ chiếm 2,5%, ảnh hưởng đến chất lượng giám sát.

  4. Làm thế nào để cải thiện năng lực tư vấn giám sát?
    Thông qua đào tạo chuyên môn, đầu tư thiết bị hiện đại, xây dựng quy trình phối hợp và cải thiện chính sách nhân sự. Công ty Tiến Mạnh đã đề xuất kế hoạch đào tạo và đầu tư thiết bị trong 3 năm tới.

  5. Vai trò của công nghệ trong tư vấn giám sát thi công?
    Công nghệ giúp nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát và quản lý dự án, giảm sai sót và tăng tính minh bạch. Ví dụ, sử dụng phần mềm quản lý dự án và thiết bị đo đạc hiện đại giúp phát hiện lỗi nhanh chóng và chính xác hơn.

Kết luận

  • Năng lực tư vấn giám sát thi công xây dựng tại công ty TNHH Tiến Mạnh còn nhiều hạn chế về trình độ nhân sự, trang thiết bị và quy trình phối hợp.
  • Việc nâng cao năng lực là yêu cầu cấp thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển xây dựng tại thị xã Kinh Môn và khu vực lân cận.
  • Luận văn đã đề xuất các giải pháp cụ thể gồm đào tạo nhân lực, đầu tư thiết bị, xây dựng quy trình phối hợp và cải thiện chính sách đãi ngộ.
  • Các giải pháp này dự kiến được triển khai trong vòng 2-3 năm nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư vấn giám sát.
  • Kêu gọi các đơn vị liên quan cùng phối hợp thực hiện để nâng cao chất lượng công trình xây dựng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.