I. Cơ sở lý luận của dạy học kỹ thuật cơ khí ở đại học theo tiếp cận học bằng làm
Chương này tập trung vào việc phân tích các khái niệm cơ bản liên quan đến kỹ thuật cơ khí và phương pháp học bằng làm. Dạy học kỹ thuật cơ khí không chỉ đơn thuần là truyền đạt kiến thức lý thuyết mà còn phải chú trọng đến việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Việc xây dựng mô hình học bằng làm trong dạy học kỹ thuật cơ khí ở đại học là cần thiết để sinh viên có thể thực hành và trải nghiệm thực tế. Theo quan điểm của John Dewey, học bằng làm là một phương pháp giáo dục tiến bộ, nơi người học tham gia tích cực vào quá trình học tập thông qua các hoạt động thực tiễn. Điều này giúp sinh viên phát triển kỹ năng cơ khí và khả năng giải quyết vấn đề trong môi trường thực tế.
1.1. Những khái niệm công cụ
Khái niệm học bằng làm được định nghĩa là một phương pháp học tập mà trong đó sinh viên tham gia vào các hoạt động thực tiễn để tiếp thu kiến thức. Dạy học kỹ thuật cơ khí theo phương pháp này yêu cầu giảng viên thiết kế các nhiệm vụ thực tế, giúp sinh viên có cơ hội áp dụng lý thuyết vào thực hành. Mô hình học bằng làm trong dạy học kỹ thuật cơ khí cần phản ánh các nhiệm vụ kỹ thuật thực tế mà kỹ sư cơ khí thường gặp. Việc này không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng thực hành cần thiết cho nghề nghiệp tương lai.
1.2. Cách tiếp cận học bằng làm
Cách tiếp cận học bằng làm trong dạy học kỹ thuật cơ khí nhấn mạnh vai trò của sinh viên trong việc khám phá và thực hành. Giảng viên không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người hướng dẫn, tạo điều kiện cho sinh viên thực hiện các nhiệm vụ kỹ thuật. Điều này giúp sinh viên phát triển kỹ năng tư duy phản biện và khả năng làm việc nhóm. Học bằng làm cũng khuyến khích sinh viên tự tìm tòi, nghiên cứu và giải quyết vấn đề, từ đó nâng cao động lực học tập và sự tham gia của sinh viên trong quá trình học.
II. Thực trạng của dạy học kỹ thuật cơ khí ở đại học theo tiếp cận học bằng làm
Chương này phân tích thực trạng dạy học kỹ thuật cơ khí tại các trường đại học, đặc biệt là việc áp dụng phương pháp học bằng làm. Nghiên cứu cho thấy rằng, mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc đổi mới phương pháp dạy học, nhưng việc áp dụng học bằng làm vẫn còn hạn chế. Nhiều giảng viên vẫn chủ yếu sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, dẫn đến việc sinh viên thiếu cơ hội thực hành và trải nghiệm thực tế. Điều này ảnh hưởng đến kỹ năng cơ khí và khả năng làm việc của sinh viên sau khi tốt nghiệp.
2.1. Mức độ sử dụng học bằng làm
Kết quả khảo sát cho thấy mức độ sử dụng học bằng làm trong dạy học kỹ thuật cơ khí còn thấp so với các phương pháp học tập khác. Nhiều giảng viên chưa nhận thức đầy đủ về lợi ích của phương pháp này, dẫn đến việc áp dụng không đồng bộ. Sinh viên thường chỉ được tiếp xúc với lý thuyết mà thiếu đi các hoạt động thực hành cần thiết. Điều này không chỉ làm giảm chất lượng đào tạo mà còn ảnh hưởng đến khả năng làm việc của sinh viên trong tương lai.
2.2. Vai trò của giảng viên
Giảng viên đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai phương pháp học bằng làm. Tuy nhiên, nhiều giảng viên vẫn còn e ngại trong việc thay đổi phương pháp giảng dạy. Họ cần được đào tạo và hỗ trợ để có thể thiết kế các nhiệm vụ thực tiễn phù hợp với chương trình học. Việc giảng viên chủ động áp dụng phương pháp học bằng làm sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sinh viên tham gia và phát triển kỹ năng thực hành.
III. Quy trình thiết kế dạy học kỹ thuật cơ khí ở đại học theo tiếp cận học bằng làm
Chương này đề xuất quy trình thiết kế dạy học kỹ thuật cơ khí theo phương pháp học bằng làm. Quy trình này bao gồm các bước từ phân tích chương trình đào tạo đến thiết kế các nhiệm vụ kỹ thuật và đánh giá kết quả học tập. Mục tiêu là nâng cao chất lượng dạy học và khuyến khích sinh viên tham gia tích cực vào quá trình học tập.
3.1. Phân tích chương trình đào tạo
Phân tích chương trình đào tạo là bước đầu tiên trong quy trình thiết kế. Cần xác định các nội dung kỹ thuật cơ khí phù hợp với học bằng làm. Việc này giúp đảm bảo rằng các nhiệm vụ thiết kế sẽ phản ánh đúng yêu cầu thực tế của ngành. Chương trình đào tạo cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với sự phát triển của công nghệ và nhu cầu thị trường lao động.
3.2. Thiết kế nhiệm vụ kỹ thuật
Thiết kế nhiệm vụ kỹ thuật là bước quan trọng trong quy trình. Các nhiệm vụ này cần được xây dựng dựa trên các tình huống thực tế mà sinh viên có thể gặp phải trong công việc. Việc này không chỉ giúp sinh viên áp dụng kiến thức vào thực tiễn mà còn phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Các nhiệm vụ cần được thiết kế sao cho sinh viên có thể làm việc nhóm, trao đổi ý tưởng và học hỏi lẫn nhau.
