Tổng quan nghiên cứu

Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị (LLCT) cho cán bộ, đảng viên là một khâu then chốt trong công tác tư tưởng và tổ chức cán bộ của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tại huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, từ năm 2015 đến 2020, Trung tâm Chính trị huyện đã thực hiện nhiều chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ lý luận, nghiệp vụ và phẩm chất chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên cơ sở. Theo báo cáo, trong giai đoạn này, Trung tâm đã mở hàng chục lớp với hàng nghìn học viên tham gia, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, chất lượng đào tạo vẫn còn một số hạn chế như nội dung chương trình chưa thực sự phù hợp, phương pháp giảng dạy chưa đổi mới toàn diện, và cơ sở vật chất còn thiếu thốn.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm Chính trị huyện Phù Mỹ trong giai đoạn 2015-2020, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công tác này. Phạm vi nghiên cứu tập trung trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, với đối tượng là cán bộ, đảng viên và quần chúng ưu tú tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng LLCT. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc củng cố nền tảng tư tưởng, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ cơ sở, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh hội nhập và đổi mới.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hệ thống quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng là:

  • Lý thuyết giáo dục chính trị: Nhấn mạnh vai trò của giáo dục lý luận chính trị trong việc nâng cao nhận thức, phẩm chất đạo đức và năng lực công tác cho cán bộ, đảng viên, từ đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng.

  • Mô hình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở: Tập trung vào việc tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với đặc điểm, nhu cầu của cán bộ, đảng viên ở cấp huyện, nhằm nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, quản lý và vận động quần chúng.

Các khái niệm chính bao gồm: lý luận chính trị, đào tạo, bồi dưỡng, đào tạo bồi dưỡng lý luận chính trị, chức năng và vai trò của trung tâm chính trị cấp huyện.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa:

  • Phương pháp lịch sử và lôgíc: Phân tích quá trình hình thành, phát triển và vai trò của Trung tâm Chính trị huyện Phù Mỹ trong công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT.

  • Phương pháp điều tra xã hội học: Thu thập dữ liệu qua khảo sát ý kiến của 88 cán bộ lãnh đạo, quản lý, giảng viên và 75 học viên tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng tại Trung tâm.

  • Phân tích tài liệu thành văn: Tổng hợp, xử lý các văn bản pháp luật, nghị quyết, báo cáo công tác đào tạo, bồi dưỡng từ năm 2015 đến 2020.

Cỡ mẫu khảo sát gồm 163 người, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện và ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng nghiên cứu. Phân tích dữ liệu sử dụng thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm để đánh giá mức độ hài lòng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng LLCT được thực hiện hiệu quả: 100% cán bộ lãnh đạo, quản lý và giảng viên đánh giá mục tiêu bổ sung kiến thức, hình thành năng lực và thái độ chính trị cho học viên đạt mức khá đến tốt. Ví dụ, lớp sơ cấp lý luận chính trị khóa 1 năm 2017 có 62,8% học viên đạt loại giỏi, khóa 2 năm 2019 có 51,2% học viên đạt loại giỏi.

  2. Nội dung chương trình đa dạng và phù hợp: 100% cán bộ và giảng viên cho rằng nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng LLCT rất cần thiết hoặc cần thiết, bao gồm các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, hành chính, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và nghiệp vụ công tác Đảng. Tuy nhiên, một số chương trình còn nặng về lý thuyết, gây nhàm chán cho học viên.

  3. Hình thức và phương pháp đào tạo chủ yếu là học tập trung trên lớp: 88,6% cán bộ, giảng viên đánh giá hình thức học tập trung rất phù hợp; 78,4% đồng ý kết hợp các hình thức như thảo luận, tham quan học tập kinh nghiệm là phù hợp. Tuy nhiên, 72,7% cho rằng hình thức tự nghiên cứu không phù hợp với đặc điểm học viên.

  4. Cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên còn hạn chế: Trung tâm có một hội trường sức chứa khoảng 130 người, 4 phòng làm việc và trang thiết bị dạy học cơ bản. Đội ngũ giảng viên gồm 3 chuyên trách và 8 kiêm chức, trong đó giảng viên kiêm chức còn bận công tác chuyên môn nên chưa đầu tư sâu cho bài giảng, phương pháp giảng dạy chưa đổi mới toàn diện.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm Chính trị huyện Phù Mỹ đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần nâng cao nhận thức chính trị và năng lực công tác cho cán bộ, đảng viên cơ sở. Việc tổ chức các lớp đào tạo sơ cấp lý luận chính trị và các lớp bồi dưỡng chuyên đề đã giúp củng cố nền tảng tư tưởng, phẩm chất đạo đức và kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ.

Tuy nhiên, hạn chế về cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên kiêm chức ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy. Phương pháp giảng dạy chủ yếu theo kiểu thuyết trình, thiếu sự tương tác, trao đổi, chưa tận dụng hiệu quả công nghệ thông tin. Nội dung một số chương trình còn trùng lặp, nặng lý thuyết, chưa gắn kết chặt chẽ với thực tiễn địa phương, gây khó khăn cho học viên trong việc vận dụng kiến thức vào công việc.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành, những vấn đề này là phổ biến tại nhiều trung tâm chính trị cấp huyện trên cả nước. Việc đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên và cải thiện cơ sở vật chất là yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT trong bối cảnh hội nhập và phát triển.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố mức độ hài lòng về mục tiêu, nội dung, hình thức đào tạo và bảng thống kê số lượng lớp, học viên tham gia qua các năm để minh họa xu hướng phát triển và những điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên: Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho giảng viên chuyên trách và kiêm chức; ưu tiên tuyển dụng giảng viên có trình độ cao, năng lực truyền đạt tốt; khuyến khích giảng viên ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; chủ thể: Ban Giám đốc Trung tâm phối hợp với Ban Tuyên giáo Huyện ủy.

  2. Đổi mới phương pháp giảng dạy: Áp dụng phương pháp lấy người học làm trung tâm, tăng cường thảo luận, trao đổi, nghiên cứu tình huống, học tập trải nghiệm và sử dụng các công cụ trực tuyến hỗ trợ học tập. Thời gian thực hiện: ngay trong các khóa học tiếp theo; chủ thể: giảng viên và Ban Giám đốc Trung tâm.

  3. Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị: Đầu tư xây dựng thư viện, phòng nghỉ cho học viên, nâng cấp phòng học với thiết bị hiện đại như máy chiếu, máy tính, mạng internet ổn định; tạo điều kiện thuận lợi cho học viên học tập và nghiên cứu. Thời gian thực hiện: 2-3 năm; chủ thể: UBND huyện, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.

  4. Cập nhật, hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo: Rà soát, điều chỉnh nội dung các chương trình bồi dưỡng để tránh trùng lặp, tăng cường tính thực tiễn, phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của học viên; bổ sung các chuyên đề mới liên quan đến tình hình chính trị, kinh tế - xã hội hiện nay. Thời gian thực hiện: 1 năm; chủ thể: Ban Tuyên giáo Huyện ủy phối hợp với Trung tâm Chính trị.

  5. Tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan: Đẩy mạnh công tác khảo sát nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức các lớp phù hợp với lịch công tác của cán bộ, đảng viên; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, tổ chức lớp học. Thời gian thực hiện: liên tục; chủ thể: Trung tâm Chính trị, các ban xây dựng Đảng huyện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, đảng viên cấp cơ sở: Nắm bắt kiến thức lý luận chính trị, nâng cao năng lực công tác, áp dụng hiệu quả vào thực tiễn địa phương, góp phần xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

  2. Giảng viên và cán bộ quản lý Trung tâm Chính trị cấp huyện: Tham khảo các kết quả nghiên cứu, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại đơn vị mình.

  3. Ban Tuyên giáo các cấp ủy Đảng: Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo để xây dựng kế hoạch, chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phù hợp với đặc điểm địa phương, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng.

  4. Nhà nghiên cứu, sinh viên ngành Chính trị học và các ngành liên quan: Tìm hiểu về công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại cấp huyện, phương pháp nghiên cứu và các vấn đề thực tiễn trong công tác giáo dục chính trị ở Việt Nam hiện nay.

Câu hỏi thường gặp

  1. Công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm Chính trị huyện Phù Mỹ có những nội dung chính nào?
    Nội dung bao gồm chương trình sơ cấp lý luận chính trị, bồi dưỡng đối tượng kết nạp Đảng, đảng viên mới, các chuyên đề như chủ nghĩa yêu nước, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghiệp vụ công tác Đảng, quốc phòng - an ninh và cập nhật kiến thức mới. Các chương trình đều bám sát hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương và địa phương.

  2. Phương pháp giảng dạy hiện nay tại Trung tâm có điểm gì cần cải thiện?
    Phương pháp chủ yếu là thuyết trình, ít tương tác, chưa tận dụng công nghệ thông tin và chưa áp dụng nhiều hình thức học tập tích cực như thảo luận nhóm, nghiên cứu tình huống. Việc đổi mới phương pháp sẽ giúp nâng cao hiệu quả tiếp thu của học viên.

  3. Đội ngũ giảng viên tại Trung tâm có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu đào tạo không?
    Đội ngũ gồm 3 giảng viên chuyên trách và 8 giảng viên kiêm chức, có trình độ và nhiệt huyết nhưng giảng viên kiêm chức còn bận công tác chuyên môn nên chưa đầu tư sâu cho bài giảng. Cần tăng cường đào tạo nghiệp vụ và tuyển dụng thêm giảng viên chất lượng cao.

  4. Cơ sở vật chất của Trung tâm có đáp ứng tốt cho công tác đào tạo, bồi dưỡng không?
    Hiện Trung tâm có hội trường sức chứa khoảng 130 người, 4 phòng làm việc và trang thiết bị cơ bản như máy chiếu, máy tính, internet. Tuy nhiên, thiếu thư viện, phòng nghỉ cho học viên và các tiện ích hỗ trợ khác, ảnh hưởng đến chất lượng học tập.

  5. Làm thế nào để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm?
    Cần nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, đổi mới phương pháp giảng dạy, cải thiện cơ sở vật chất, cập nhật nội dung chương trình phù hợp với thực tiễn, đồng thời tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan để tổ chức các lớp học hiệu quả, đáp ứng nhu cầu học viên.

Kết luận

  • Công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm Chính trị huyện Phù Mỹ giai đoạn 2015-2020 đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao trình độ lý luận và năng lực công tác cho cán bộ, đảng viên cơ sở.
  • Mục tiêu đào tạo được thực hiện đầy đủ, nội dung chương trình đa dạng, hình thức học tập chủ yếu là học tập trung trên lớp, phù hợp với đặc điểm học viên.
  • Hạn chế về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên và phương pháp giảng dạy cần được cải thiện để nâng cao chất lượng đào tạo.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm nâng cao năng lực giảng viên, đổi mới phương pháp giảng dạy, cải thiện cơ sở vật chất và cập nhật nội dung chương trình.
  • Các bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT trong giai đoạn mới.

Call-to-action: Các cơ quan, đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.