Luận án về cơ sở địa lý học phục vụ phát triển nông lâm nghiệp bền vững tỉnh Gia Lai

• Tác giả: Dương Thị Hồng Yến
• Người hướng dẫn: GS. Phạm Hoàng Hải
• Trường học: Học viện Khoa học và Công nghệ
• Chuyên ngành: Địa lý
• Đề tài: Cơ sở địa lý học cho phát triển nông lâm nghiệp bền vững tại Gia Lai
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU THEO HƢỚNG TIẾP CẬN ĐỊA LÝ HỌC PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN NÔNG, LÂM NGHIỆP BỀN VỮNG
• 1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
• 1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu phục vụ phát triển nông, lâm nghiệp
• 1.3. Quan điểm, phương pháp và quy trình nghiên cứu
• 1.3.1. Quan điểm nghiên cứu
• 1.3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 1.3.3. Quy trình nghiên cứu
• 1.4. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM CẢNH QUAN TỈNH GIA LAI
• 2.1. Các nhân tố thành tạo cảnh quan
• 2.1.1. Vị trí địa lý
• 2.1.2. Địa hình, địa mạo
• 2.1.3. Thổ nhưỡng. Lớp phủ thực vật
• 2.1.4. Dân cư và các hoạt động nhân sinh
• 2.2. Đặc điểm cảnh quan tỉnh Gia Lai
• 2.2.1. Bản đồ cảnh quan tỉnh Gia Lai
• 2.2.2. Đặc điểm cấu trúc, chức năng, động lực cảnh quan tỉnh Gia Lai
• 2.2.3. Tính đặc thù trong sự phân hóa cảnh quan tỉnh Gia Lai và ý nghĩa đối với việc phát triển nông, lâm nghiệp bền vững
• 2.3. Phân vùng cảnh quan tỉnh Gia Lai
• 2.3.1. Cơ sở phân vùng cảnh quan tỉnh Gia Lai
• 2.3.2. Đặc điểm các vùng cảnh quan
• 2.4. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN VÀ ĐỀ XUẤT ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG, LÂM NGHIỆP PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TỈNH GIA LAI
• 3.1. Cơ sở đánh giá cảnh quan cho mục đích phát triển nông, lâm nghiệp tỉnh Gia Lai. Đối tượng, loại hình đánh giá
• 3.2. Lựa chọn và phân cấp chỉ tiêu đánh giá
• 3.3. Kết quả đánh giá cảnh quan phục vụ phát triển nông, lâm nghiệp tỉnh Gia Lai. Phân tích ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, sử dụng tài nguyên trong phát triển kinh tế - xã hội đối với ngành nông, lâm nghiệp
• 3.3.1. Phân tích ảnh hưởng của yếu tố khí hậu
• 3.3.2. Phân tích ảnh hưởng của hoạt động sử dụng đất và môi trường đất
• 3.3.3. Phân tích ảnh hưởng của nguồn nước và sử dụng tài nguyên nước
• 3.3.4. Phân tích và đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội trong quá trình phát triển nông, lâm nghiệp
• 3.4. Định hướng không gian phát triển nông, lâm nghiệp theo hướng bền vững
• 3.4.1. Định hướng phát triển nông, lâm nghiệp theo các loại cảnh quan
• 3.4.2. Định hướng không gian phát triển nông, lâm nghiệp bền vững theo các tiểu vùng cảnh quan
• 3.5. Đề xuất một số mô hình kinh tế sinh thái cho phát triển bền vững ngành nông, lâm nghiệp tỉnh Gia Lai
• 3.5.1. Xác lập cơ sở khoa học và thực tiễn phục vụ đề xuất mô hình
• 3.5.2. Đề xuất một số mô hình phục vụ phát triển nông, lâm nghiệp bền vững tỉnh Gia Lai
• 3.6. Đề xuất các giải pháp quản lý
• 3.7. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu địa lý học phục vụ phát triển nông lâm nghiệp bền vững tại Gia Lai cần dựa trên các cơ sở lý luận vững chắc. Địa lý học không chỉ là việc nghiên cứu các yếu tố tự nhiên mà còn là sự kết hợp giữa các yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường. Việc xác lập cơ sở địa lý cho phát triển nông lâm nghiệp bền vững đòi hỏi phải phân tích các yếu tố như tài nguyên thiên nhiên, địa hình, và khí hậu. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, việc áp dụng các phương pháp nghiên cứu tổng hợp sẽ giúp làm rõ tiềm năng và thách thức trong phát triển nông lâm nghiệp. Đặc biệt, việc đánh giá cảnh quan là một trong những phương pháp quan trọng để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp tại Gia Lai.

1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan

Nhiều công trình nghiên cứu đã được thực hiện nhằm phục vụ cho phát triển nông lâm nghiệp tại Gia Lai. Các nghiên cứu này thường tập trung vào việc đánh giá tài nguyên thiên nhiên và điều kiện tự nhiên. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, biến đổi khí hậu và các yếu tố môi trường có tác động lớn đến sản xuất nông nghiệp. Việc phân tích các yếu tố này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về đặc điểm cảnh quan mà còn cung cấp cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp phát triển bền vững. Các công trình nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, việc áp dụng các mô hình kinh tế sinh thái có thể giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường.

II. Đặc điểm cảnh quan tỉnh Gia Lai

Tỉnh Gia Lai có nhiều đặc điểm cảnh quan đa dạng, từ địa hình đến thổ nhưỡng. Địa hình của tỉnh chủ yếu là cao nguyên, với nhiều đồi núi và thung lũng. Điều này tạo ra một môi trường thuận lợi cho phát triển nông lâm nghiệp. Thổ nhưỡng tại Gia Lai cũng rất phong phú, với nhiều loại đất khác nhau, phù hợp cho việc trồng các loại cây nông sản như cà phê, cao su, và hồ tiêu. Tuy nhiên, việc khai thác tài nguyên thiên nhiên cần phải được thực hiện một cách hợp lý để tránh tình trạng suy thoái môi trường. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bảo vệ môi trường và hệ sinh thái là rất quan trọng trong quá trình phát triển nông lâm nghiệp bền vững.

2.1. Các nhân tố thành tạo cảnh quan

Các nhân tố như khí hậu, địa hình, và thổ nhưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cảnh quan tỉnh Gia Lai. Khí hậu tại đây có sự phân hóa rõ rệt, với mùa mưa và mùa khô, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Địa hình cao nguyên tạo ra nhiều điều kiện thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như lũ lụt và xói mòn đất. Việc hiểu rõ các nhân tố này sẽ giúp các nhà quản lý và nông dân có những quyết định đúng đắn trong việc sử dụng tài nguyên và phát triển sản xuất.

III. Đánh giá cảnh quan và đề xuất định hướng phát triển

Đánh giá cảnh quan là một bước quan trọng trong việc xác định các tiềm năng và thách thức trong phát triển nông lâm nghiệp tại Gia Lai. Việc phân tích các yếu tố như tài nguyên nước, sử dụng đất, và khí hậu sẽ giúp đưa ra những định hướng phát triển hợp lý. Các mô hình kinh tế sinh thái cũng cần được áp dụng để tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường. Đặc biệt, việc phát triển nông lâm nghiệp cần phải gắn liền với bảo vệ môi trường và hệ sinh thái. Các giải pháp quản lý tài nguyên cần được đề xuất để đảm bảo sự phát triển bền vững cho tỉnh Gia Lai.

3.1. Định hướng phát triển nông lâm nghiệp

Định hướng phát triển nông lâm nghiệp tại Gia Lai cần phải dựa trên các yếu tố tự nhiên và kinh tế xã hội. Việc phát triển các loại cây trồng phù hợp với điều kiện tự nhiên sẽ giúp tăng năng suất và hiệu quả kinh tế. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ nông dân trong việc áp dụng các công nghệ mới và bảo vệ môi trường. Các mô hình phát triển bền vững cần được nghiên cứu và áp dụng để đảm bảo sự phát triển lâu dài cho ngành nông lâm nghiệp tại tỉnh Gia Lai.