I. Tổng Quan Chuyển Đổi Số Giáo Dục Đại Học Xu Hướng Tất Yếu
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số giáo dục đại học trở thành một xu hướng tất yếu, tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống xã hội. Các quốc gia trên thế giới đều đang điều chỉnh chiến lược phát triển để theo kịp tốc độ thay đổi chóng mặt của công nghệ. Theo Lê Văn Tuấn và Phạm Quang Trình (2023), giáo dục đại học đóng vai trò then chốt trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng mục tiêu chiến lược của quốc gia. Với vai trò đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, các trường đại học cần tiên phong trong chuyển đổi số, góp phần thực hiện thành công chiến lược Chuyển đổi số quốc gia. Học viện Hành chính Quốc gia không nằm ngoài xu hướng này, tích cực ứng dụng công nghệ trong giáo dục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và tạo điều kiện cho giáo dục trực tuyến phát triển. Đề tài nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu thực trạng chuyển đổi số tại Khoa Lưu trữ, phân tích những khó khăn và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả.
1.1. Tầm quan trọng của chuyển đổi số trong giáo dục 4.0
Chuyển đổi số trong giáo dục 4.0 không chỉ đơn thuần là việc ứng dụng công nghệ vào giảng dạy mà còn là sự thay đổi về phương pháp, tư duy và mô hình quản lý. Nó giúp tối ưu hóa quy trình, nâng cao hiệu quả và tạo ra môi trường học tập tương tác, linh hoạt. Số hóa giáo dục đại học cho phép sinh viên tiếp cận nguồn tài liệu phong phú, đa dạng, đồng thời tạo cơ hội cho giảng viên áp dụng các phương pháp giảng dạy tiên tiến. Học viện Hành chính Quốc gia, với vai trò đào tạo cán bộ, công chức, càng cần phải đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ để đáp ứng yêu cầu của thời đại số hóa.
1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu chuyển đổi số hiện nay
Vấn đề chuyển đổi số trong hoạt động giáo dục đại học đang là mối quan tâm lớn tại Việt Nam và trên thế giới. Các nghiên cứu của Nguyễn Thị Thu Vân (2021), Lê Văn Tuấn và Phạm Quang Trình (2023) đã chỉ ra tầm quan trọng và những thách thức của chuyển đổi số trong các cơ sở giáo dục đại học. Nghiên cứu của Phạm Thị Mai Vui (2021) tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của sinh viên trực tuyến trong giai đoạn COVID-19. Phùng Thế Vinh (2021) nhấn mạnh rằng chuyển đổi số trong quản trị đại học không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là văn hóa và con người. Các nghiên cứu này cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn quan trọng cho việc nghiên cứu chuyển đổi số tại Khoa Lưu trữ.
II. Phân Tích Thực Trạng Chuyển Đổi Số Tại Khoa Lưu Trữ HVCQG
Nghiên cứu tập trung vào phân tích thực trạng chuyển đổi số trong hoạt động giáo dục đại học tại Khoa Lưu trữ, Học viện Hành chính Quốc gia. Mặc dù đã có những tiến bộ nhất định, việc áp dụng chuyển đổi số vẫn còn nhiều hạn chế. Theo nghiên cứu, việc chuyển đổi số trong hoạt động giảng dạy đặt ra nhiều thách thức về năng lực của giảng viên và sinh viên, nền tảng công nghệ và sự thay đổi của các nhà quản lý. Để nâng cao hiệu quả, cần tìm hiểu nguyên nhân hạn chế và đề xuất giải pháp mang tính thực tiễn. Đề tài nghiên cứu tập trung vào các khía cạnh như tuyển sinh, dạy-học, học liệu điện tử, phát triển chương trình đào tạo và công nhận tốt nghiệp.
2.1. Ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyển sinh và nhập học
Khoa Lưu trữ đã ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyển sinh và nhập học thông qua việc cập nhật thông tin trên website, mạng xã hội. Điều này giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận thông tin về chương trình đào tạo, chỉ tiêu tuyển sinh và thủ tục nhập học. Tuy nhiên, cần tiếp tục cải thiện để tăng tính tương tác và cung cấp thông tin cá nhân hóa cho từng thí sinh. Việc áp dụng các giải pháp tự động hóa quy trình cũng giúp giảm thiểu thời gian và công sức cho cả thí sinh và cán bộ tuyển sinh.
2.2. Thực trạng chuyển đổi số trong hoạt động dạy và học
Trong hoạt động dạy và học, Khoa Lưu trữ đã sử dụng các nền tảng học tập trực tuyến như Microsoft Teams để tổ chức các lớp học trực tuyến. Điều này giúp sinh viên dễ dàng tham gia học tập từ xa, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh. Tuy nhiên, cần nâng cao chất lượng các bài giảng trực tuyến, tăng cường tương tác giữa giảng viên và sinh viên, và đảm bảo an toàn thông tin giáo dục. Việc đào tạo năng lực số giảng viên cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả của chuyển đổi số.
2.3. Phát triển học liệu điện tử và chương trình đào tạo số
Xây dựng và phát triển học liệu điện tử là một trong những nhiệm vụ quan trọng của chuyển đổi số. Khoa Lưu trữ cần xây dựng kho học liệu điện tử phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu học tập của sinh viên. Đồng thời, cần chuyển đổi số trong hoạt động phát triển chương trình đào tạo, cập nhật nội dung và phương pháp giảng dạy phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động. Việc sử dụng phần mềm quản lý đào tạo Unisoft cần được cải thiện để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý thông tin.
III. Cách Nâng Cao Hiệu Quả Chuyển Đổi Số Giáo Dục Giải Pháp Khoa Lưu Trữ
Để nâng cao hiệu quả chuyển đổi số giáo dục, Khoa Lưu trữ cần triển khai các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Các giải pháp này cần đảm bảo tính thực tiễn, khả thi, mục tiêu và hiệu quả. Cần tập trung vào việc nâng cao năng lực số cho giảng viên và sinh viên, xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, và tạo môi trường học tập sáng tạo, linh hoạt. Theo kinh nghiệm từ các trường đại học khác, việc đánh giá hiệu quả chuyển đổi số một cách thường xuyên và liên tục là rất quan trọng.
3.1. Phổ biến kiến thức và thay đổi tư duy về chuyển đổi số
Cần tăng cường phổ biến, tuyên truyền về lợi ích và tầm quan trọng của chuyển đổi số cho toàn thể giảng viên, sinh viên và cán bộ quản lý. Điều này giúp thay đổi tư tưởng, nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc tham gia vào quá trình chuyển đổi số. Các hoạt động đào tạo, hội thảo, và chia sẻ kinh nghiệm là những kênh hiệu quả để truyền tải thông tin và xây dựng văn hóa số trong Khoa Lưu trữ.
3.2. Tối ưu chuyển đổi số trong công tác tuyển sinh và nhập học
Để tối ưu hóa chuyển đổi số trong công tác tuyển sinh và nhập học, cần xây dựng hệ thống thông tin trực tuyến thân thiện, dễ sử dụng, cung cấp đầy đủ thông tin về chương trình đào tạo, chính sách học bổng và cơ hội việc làm. Áp dụng các công nghệ tự động hóa để xử lý hồ sơ, thông báo kết quả và tư vấn cho thí sinh. Tổ chức các buổi tư vấn trực tuyến, livestream để giải đáp thắc mắc và thu hút sự quan tâm của thí sinh.
3.3. Nâng cao chất lượng dạy và học thông qua nền tảng số
Nâng cao chất lượng trong hoạt động dạy và học là mục tiêu quan trọng của chuyển đổi số. Cần khuyến khích giảng viên sử dụng các nền tảng số để thiết kế bài giảng tương tác, tạo môi trường học tập hợp tác và cá nhân hóa. Sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu giáo dục để đánh giá hiệu quả giảng dạy và điều chỉnh phương pháp phù hợp. Khuyến khích sinh viên sử dụng các nguồn tài liệu trực tuyến, tham gia các diễn đàn học tập và tự học.
IV. Xây Dựng Học Liệu Điện Tử và Chương Trình Số Cho Lưu Trữ
Xây dựng học liệu điện tử và chương trình số là yếu tố then chốt trong chuyển đổi số giáo dục. Việc tạo ra nguồn tài liệu phong phú, đa dạng, dễ dàng tiếp cận và sử dụng sẽ giúp nâng cao hiệu quả học tập và giảng dạy. Đồng thời, việc số hóa chương trình đào tạo giúp cập nhật kiến thức, kỹ năng phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động.
4.1. Phát triển quy hoạch học liệu điện tử khoa Lưu trữ học
Cần xây dựng quy hoạch phát triển học liệu điện tử trong phạm vi toàn Khoa, tránh phát triển trùng lặp, lãng phí. Cần có quy định về phân loại và tiêu chí đánh giá chất lượng của học liệu số, đặc biệt là tiêu chí về sự phù hợp giữa nội dung học liệu với chương trình đào tạo.
4.2. Liên tục cập nhật và cải tiến phần mềm quản lý đào tạo
Cần cập nhật và cải tiến liên tục các chức năng trong phần mềm quản lý đào tạo Unisoft. Cải thiện các tình trạng sai lệch về thông tin, điểm học tập, học phí. Thiết kế một bảng hỏi cho cựu sinh viên và sinh viên các khóa đang theo học vào đánh giá, đề xuất và kiến nghị để cho hoàn thiện chương trình đào tạo của khoa ngày càng tốt hơn.
V. Đề Xuất Giải Pháp Chuyển Đổi Số Trong Công Nhận Tốt Nghiệp
Chuyển đổi số trong công tác công nhận tốt nghiệp và hỗ trợ người học sau tốt nghiệp là một bước quan trọng để hoàn thiện quy trình đào tạo. Việc số hóa quy trình giúp giảm thiểu thời gian, chi phí và tăng tính minh bạch. Đồng thời, việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ trực tuyến giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận thông tin và tìm kiếm cơ hội việc làm.
5.1. Giải pháp cho công tác chuyển đổi số tốt nghiệp hiệu quả
Cần xây dựng hệ thống công nhận tốt nghiệp trực tuyến, cho phép sinh viên nộp hồ sơ, theo dõi tiến độ và nhận kết quả trực tuyến. Sử dụng chữ ký số để xác thực văn bằng và giảm thiểu tình trạng làm giả. Xây dựng cơ sở dữ liệu về sinh viên tốt nghiệp, kết nối với các doanh nghiệp để tạo cơ hội việc làm.
5.2. Kiến nghị cải thiện chuyển đổi số hoạt động giáo dục
Cần có những kiến nghị cụ thể đối với giảng viên và nhà trường để thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động giáo dục. Giảng viên cần chủ động học hỏi, nâng cao năng lực số, áp dụng các phương pháp giảng dạy tiên tiến. Nhà trường cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, tạo môi trường học tập số hiện đại và khuyến khích đổi mới sáng tạo.
