Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ với GDP đầu người tăng 2,7 lần từ 2002 đến 2018, thu nhập và đời sống người dân được nâng cao, nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Theo báo cáo của Bộ Y tế năm 2019, số lượng bệnh viện và phòng khám tư nhân tăng đáng kể, từ 102 bệnh viện và hơn 30.000 phòng khám năm 2010 lên 231 bệnh viện và trên 35.000 phòng khám năm 2019. Sự phát triển này tạo ra môi trường cạnh tranh gay gắt giữa các bệnh viện công và tư nhân, đặc biệt trong bối cảnh bệnh viện công ngày càng tự chủ tài chính và nâng cấp dịch vụ.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, thành lập năm 1996 với hơn 1.200 nhân viên và mạng lưới hoạt động tại 20 tỉnh thành, đã trải qua 23 năm phát triển và khẳng định thương hiệu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng doanh thu và khách hàng của bệnh viện có xu hướng giảm dần trong giai đoạn 2015-2018, với tỷ lệ tăng trưởng doanh thu giảm từ 67,9% năm 2015 xuống còn 20,3% năm 2018, và tỷ lệ tăng trưởng khách hàng giảm từ 54,1% xuống 11,5% trong cùng kỳ. Bên cạnh đó, bệnh viện còn tồn tại hạn chế về đội ngũ bác sĩ trình độ cao, quy trình khám chữa bệnh chưa tối ưu và hoạt động marketing chưa hiệu quả.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trong giai đoạn 2014-2018, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh phù hợp với định hướng phát triển y tế của Nhà nước và Bộ Y tế đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp bệnh viện duy trì và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị kinh doanh về năng lực cạnh tranh, bao gồm:

  • Khái niệm cạnh tranh và năng lực cạnh tranh: Cạnh tranh được hiểu là quá trình ganh đua giữa các chủ thể kinh tế nhằm chiếm lĩnh thị trường và tối đa hóa lợi ích. Năng lực cạnh tranh là khả năng của doanh nghiệp trong việc duy trì và mở rộng thị phần, tạo ra lợi nhuận và phát triển bền vững.

  • Các cấp độ năng lực cạnh tranh: Năng lực cạnh tranh được phân tích ở bốn cấp độ gồm quốc gia, ngành, doanh nghiệp và sản phẩm, trong đó năng lực cạnh tranh doanh nghiệp là trọng tâm nghiên cứu.

  • Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh: Bao gồm các yếu tố bên trong như năng lực quản lý, tài chính, nguồn nhân lực, công nghệ, marketing; và các yếu tố bên ngoài như môi trường vĩ mô (chính trị, kinh tế, văn hóa, công nghệ) và môi trường ngành (theo mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter).

  • Mô hình phân tích năng lực cạnh tranh: Sử dụng mô hình SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức; ma trận IFE và EFE để lượng hóa các yếu tố nội bộ và bên ngoài; ma trận CPM để so sánh năng lực cạnh tranh với các đối thủ trong ngành.

  • Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của các bệnh viện tư nhân tại Việt Nam: Nghiên cứu các mô hình thành công của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc và Tập đoàn Y khoa Hoàn Mỹ, tập trung vào phát triển chuyên môn, đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ và marketing hiệu quả.

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Sử dụng dữ liệu thứ cấp thu thập từ báo cáo hoạt động kinh doanh của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC giai đoạn 2014-2018, các văn bản pháp luật, định hướng phát triển y tế của Nhà nước và Bộ Y tế, cùng các tài liệu nghiên cứu học thuật liên quan.

  • Phương pháp phân tích: Kết hợp nghiên cứu tài liệu, phân tích định tính và định lượng. Phân tích SWOT để đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh; sử dụng ma trận IFE, EFE và CPM để lượng hóa các yếu tố ảnh hưởng; thống kê và so sánh các chỉ tiêu kinh tế như doanh thu, tỷ lệ tăng trưởng khách hàng, hiệu quả hoạt động kinh doanh.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Dữ liệu nghiên cứu tập trung vào hoạt động kinh doanh và các yếu tố nội bộ của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trong giai đoạn 2014-2018, đảm bảo tính đại diện và phù hợp với mục tiêu nghiên cứu.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu trong năm 2019, hoàn thiện đề xuất giải pháp và kiến nghị cho giai đoạn phát triển 2020-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và khách hàng có xu hướng giảm: Doanh thu của bệnh viện tăng từ 92.163 triệu đồng năm 2015 lên 94.900 triệu đồng năm 2018, nhưng tỷ lệ tăng trưởng giảm từ 67,9% xuống 20,3%. Tương tự, số lượng khách hàng tăng nhưng tỷ lệ tăng trưởng giảm từ 54,1% xuống 11,5%.

  2. Đội ngũ nhân sự còn hạn chế về trình độ chuyên môn cao: Số lượng bác sĩ trình độ cao chưa đáp ứng đủ nhu cầu, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và khả năng cạnh tranh với các bệnh viện công và tư nhân khác.

  3. Quy trình khám chữa bệnh chưa tối ưu: Thời gian và sự thuận tiện trong quy trình khám chữa bệnh chưa được cải thiện đáng kể, làm giảm trải nghiệm khách hàng và khả năng giữ chân bệnh nhân.

  4. Hoạt động marketing chưa được đẩy mạnh: Bệnh viện chưa tận dụng hiệu quả các kênh marketing hiện đại và chưa xây dựng được thương hiệu mạnh so với các đối thủ như Bệnh viện Thu Cúc.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các hạn chế trên xuất phát từ việc chưa đầu tư đủ vào nguồn nhân lực chất lượng cao và công nghệ hiện đại, cũng như thiếu chiến lược marketing bài bản. So với các bệnh viện tư nhân thành công như Thu Cúc, MEDLATEC còn thiếu sự đồng bộ trong phát triển chuyên môn và dịch vụ khách hàng. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và khách hàng giai đoạn 2014-2018, bảng phân tích SWOT và ma trận CPM so sánh năng lực cạnh tranh với các đối thủ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc nâng cao năng lực cạnh tranh không chỉ dựa vào tăng trưởng doanh thu mà còn cần cải thiện chất lượng dịch vụ, tối ưu hóa quy trình và phát triển thương hiệu. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi: Đẩy mạnh dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà nhằm khẳng định thương hiệu và tăng sự tiện lợi cho khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng sử dụng dịch vụ này lên 30% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng dịch vụ khách hàng.

  2. Mở rộng thị trường và triển khai dịch vụ tại các tỉnh thành: Tăng cường mở rộng mạng lưới hoạt động tại các tỉnh thành mới, đặc biệt là các khu vực chưa có nhiều dịch vụ y tế tư nhân. Mục tiêu tăng doanh thu từ thị trường ngoài Hà Nội lên 40% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng kinh doanh và marketing.

  3. Ứng dụng công nghệ xây dựng hệ thống khám chữa bệnh thông minh: Đầu tư hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử, quản lý bệnh viện thông minh nhằm tối ưu quy trình khám chữa bệnh, giảm thời gian chờ đợi và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Mục tiêu hoàn thành triển khai hệ thống trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng công nghệ thông tin và quản lý chất lượng.

  4. Đẩy mạnh hoạt động marketing và chăm sóc khách hàng: Xây dựng chiến lược marketing đa kênh, bao gồm marketing online, KOL marketing và các chương trình chăm sóc khách hàng nhằm tăng độ nhận diện thương hiệu và giữ chân khách hàng hiện tại. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng trung thành lên 25% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng marketing và chăm sóc khách hàng.

  5. Hợp tác với các bác sĩ giỏi từ bệnh viện công làm cộng tác viên: Thu hút đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và uy tín bệnh viện. Mục tiêu tăng số lượng bác sĩ cộng tác lên 15 người trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng nhân sự.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý bệnh viện tư nhân: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động.

  2. Chuyên gia và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị y tế: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực cạnh tranh trong ngành y tế tư nhân tại Việt Nam.

  3. Sinh viên và học viên cao học ngành quản trị kinh doanh và quản lý y tế: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các đề tài nghiên cứu liên quan đến năng lực cạnh tranh và phát triển bệnh viện.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và Bộ Y tế: Hỗ trợ xây dựng chính sách phát triển y tế tư nhân, nâng cao chất lượng dịch vụ và cạnh tranh lành mạnh trong ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của bệnh viện được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
    Năng lực cạnh tranh được đánh giá qua các tiêu chí định tính như uy tín, thương hiệu, chất lượng dịch vụ, công nghệ và nhân lực; cùng các tiêu chí định lượng như doanh thu, lợi nhuận, thị phần và hiệu quả hoạt động kinh doanh.

  2. Tại sao hoạt động marketing lại quan trọng đối với bệnh viện tư nhân?
    Marketing giúp bệnh viện xây dựng thương hiệu, tiếp cận khách hàng tiềm năng, tăng độ nhận diện và giữ chân khách hàng hiện tại, từ đó nâng cao doanh thu và vị thế cạnh tranh trên thị trường.

  3. Mô hình SWOT có vai trò gì trong nghiên cứu năng lực cạnh tranh?
    Mô hình SWOT giúp phân tích điểm mạnh, điểm yếu nội bộ và cơ hội, thách thức bên ngoài, từ đó xây dựng chiến lược phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh của bệnh viện.

  4. Làm thế nào để tối ưu quy trình khám chữa bệnh nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh?
    Ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử, rút ngắn thời gian chờ đợi và cải thiện trải nghiệm khách hàng là các giải pháp tối ưu quy trình khám chữa bệnh.

  5. Vai trò của đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao trong nâng cao năng lực cạnh tranh của bệnh viện?
    Đội ngũ bác sĩ trình độ cao nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, tạo uy tín và thu hút bệnh nhân, góp phần quan trọng vào việc duy trì và phát triển năng lực cạnh tranh của bệnh viện.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC giai đoạn 2014-2018, chỉ ra các điểm mạnh và hạn chế trong hoạt động kinh doanh và dịch vụ.
  • Áp dụng các mô hình quản trị như SWOT, IFE, EFE và CPM giúp đánh giá toàn diện các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của bệnh viện.
  • Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh tập trung vào nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng thị trường, ứng dụng công nghệ, đẩy mạnh marketing và hợp tác chuyên môn.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, hỗ trợ bệnh viện phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả định kỳ, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cho Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC!