Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam giai đoạn 2011-2014 tăng trưởng bình quân chỉ đạt khoảng 5,7%/năm, thấp hơn mục tiêu đề ra, các doanh nghiệp ngành bao bì phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì và phát triển thị phần. Công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc, hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất và bán buôn các sản phẩm in và bao bì, đã trải qua giai đoạn phát triển quan trọng từ năm 2012 đến 2014 với sự gia tăng sản lượng và doanh thu ổn định. Tuy nhiên, để cạnh tranh hiệu quả trong môi trường kinh doanh ngày càng khốc liệt, công ty cần xây dựng và hoàn thiện chiến lược kinh doanh phù hợp, tận dụng các cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế và ứng dụng công nghệ mới.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc khái quát cơ sở lý luận về chiến lược kinh doanh, phân tích thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2012-2014, đánh giá những thành công và hạn chế, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh đến năm 2020 với tầm nhìn đến 2025. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phân tích môi trường kinh doanh, đánh giá nội bộ và đề xuất chiến lược cho công ty tại khu vực phía Bắc Việt Nam.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp công ty nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng trưởng bền vững và thích ứng linh hoạt với biến động thị trường, đồng thời đóng góp vào sự phát triển chung của ngành bao bì Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình quản trị chiến lược kinh doanh hiện đại nhằm phân tích và xây dựng chiến lược cho công ty. Hai mô hình chủ đạo được áp dụng gồm:

  • Mô hình PESTEL: Phân tích môi trường vĩ mô bao gồm các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, môi trường và pháp luật, giúp nhận diện cơ hội và thách thức bên ngoài ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh.

  • Mô hình Năm lực lượng cạnh tranh của Michael Porter: Đánh giá môi trường vi mô qua các lực lượng cạnh tranh gồm đối thủ hiện tại, đối thủ tiềm ẩn, khách hàng, nhà cung cấp và sản phẩm thay thế, từ đó xác định vị thế cạnh tranh và các chiến lược ứng phó phù hợp.

Ngoài ra, luận văn sử dụng các khái niệm chính về chiến lược kinh doanh như: chiến lược cấp doanh nghiệp, chiến lược cấp đơn vị kinh doanh, chiến lược chức năng; các loại chiến lược tăng trưởng tập trung, hội nhập và đa dạng hóa; cũng như các công cụ phân tích chiến lược như ma trận TOWS và ma trận QSPM để lựa chọn chiến lược tối ưu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác:

  • Nguồn dữ liệu: Sử dụng dữ liệu sơ cấp thu thập từ công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc, bao gồm báo cáo tài chính, số liệu sản lượng, doanh thu, cơ cấu tổ chức và các tài liệu nội bộ. Dữ liệu thứ cấp được khai thác từ các báo cáo ngành, tài liệu học thuật và các văn bản pháp luật liên quan.

  • Phương pháp phân tích: Áp dụng phân tích SWOT, ma trận TOWS để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức; sử dụng ma trận QSPM để lựa chọn chiến lược kinh doanh tối ưu dựa trên trọng số và điểm hấp dẫn của các yếu tố môi trường.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ hoạt động kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2012-2014, với số liệu tài chính và sản xuất được tổng hợp đầy đủ. Phương pháp chọn mẫu chủ yếu là phương pháp phi xác suất, dựa trên các tài liệu và số liệu có sẵn của công ty.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2015, tập trung phân tích dữ liệu giai đoạn 2012-2014 và đề xuất chiến lược đến năm 2020, tầm nhìn đến 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng sản lượng và doanh thu ổn định: Sản lượng bao bì ngành bánh kẹo chiếm tỷ trọng lớn nhất, tăng từ 18.175 nghìn m2 năm 2012 lên 25.140 nghìn m2 năm 2014, tương ứng tăng khoảng 38%. Doanh thu thuần nhóm này cũng tăng từ 69,848 triệu đồng năm 2012 lên 112,288 triệu đồng năm 2014, tăng 60,8%. Các nhóm ngành khác như thực phẩm và dược phẩm cũng có mức tăng trưởng doanh thu lần lượt 85,5% và 25,7% trong cùng giai đoạn.

  2. Lợi nhuận tăng trưởng bền vững: Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng từ 1,757 triệu đồng năm 2012 lên 5,121 triệu đồng năm 2014, tăng gần 192%. Tỷ lệ lợi nhuận gộp trên doanh thu cũng được duy trì ổn định, thể hiện hiệu quả quản lý chi phí và sản xuất.

  3. Ảnh hưởng của môi trường kinh tế vĩ mô: Tăng trưởng GDP bình quân thấp và khủng hoảng tài chính toàn cầu đã ảnh hưởng đến sức mua và tiêu thụ sản phẩm bao bì, đặc biệt trong các ngành bánh kẹo, thực phẩm. Tuy nhiên, các hiệp định thương mại tự do như TPP và FTA mở ra cơ hội tăng xuất khẩu và mở rộng thị trường.

  4. Cạnh tranh trong ngành bao bì ngày càng khốc liệt: Công ty đứng vị trí thứ hai tại thị trường phía Bắc với các đối thủ như Ngai Mee, Tân Tiến, In Nông nghiệp. Các đối thủ này đều đầu tư mạnh vào công nghệ và mở rộng quy mô, tạo áp lực cạnh tranh lớn về giá cả và chất lượng sản phẩm.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công ty đã tận dụng tốt các điểm mạnh nội bộ như hệ thống quản lý chất lượng ISO, nguồn nhân lực được đào tạo bài bản và áp dụng các công cụ quản trị hiện đại (Lean, 5S, BSC, KPI) để nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh. Sự tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận qua các năm phản ánh khả năng thích ứng với môi trường kinh doanh biến động.

Tuy nhiên, sự giảm sút doanh thu ở một số nhóm ngành như mì, gia vị và nhóm hàng khác cho thấy công ty cần đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường để giảm rủi ro phụ thuộc vào một số ngành hàng chủ lực. Áp lực cạnh tranh từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước đòi hỏi công ty phải đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển chiến lược marketing hiệu quả hơn.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành, việc áp dụng mô hình PESTEL và Porter giúp công ty nhận diện rõ các yếu tố ảnh hưởng và xây dựng chiến lược phù hợp. Việc sử dụng ma trận TOWS và QSPM trong lựa chọn chiến lược cũng là điểm mạnh giúp công ty có cơ sở khoa học để quyết định các phương án phát triển.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng sản lượng và doanh thu theo nhóm ngành, bảng so sánh lợi nhuận qua các năm, cũng như sơ đồ ma trận TOWS thể hiện các chiến lược đề xuất dựa trên phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đẩy mạnh phát triển sản phẩm chủ lực và mở rộng thị trường
    Tăng cường đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm bao bì ngành bánh kẹo và thực phẩm, đồng thời mở rộng thị trường sang các ngành tiềm năng như dược phẩm và nông dược. Mục tiêu tăng trưởng sản lượng nhóm bánh kẹo thêm 15% mỗi năm đến 2020. Chủ thể thực hiện: Ban R&D và phòng Marketing.

  2. Đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại
    Nâng cấp dây chuyền sản xuất, áp dụng công nghệ in Flexo, Offset tiên tiến nhằm giảm chi phí, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm. Thời gian thực hiện trong vòng 2 năm (2016-2017). Chủ thể thực hiện: Ban kỹ thuật và Ban giám đốc.

  3. Tăng cường năng lực quản trị và đào tạo nhân sự
    Đào tạo nâng cao kỹ năng cho công nhân và cán bộ quản lý, áp dụng các công cụ quản trị hiện đại như Lean, 5S, KPI để nâng cao hiệu quả sản xuất và quản lý. Mục tiêu nâng thu nhập bình quân lao động tăng 10%/năm. Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự và Ban giám đốc.

  4. Xây dựng chiến lược marketing và phát triển kênh phân phối đa dạng
    Thiết lập hệ thống phân phối hiệu quả, phát triển kênh bán hàng trực tiếp và đại lý, đồng thời tăng cường hoạt động quảng cáo, xúc tiến thương mại nhằm nâng cao nhận diện thương hiệu. Thời gian triển khai từ 2016 đến 2018. Chủ thể thực hiện: Phòng Marketing và Ban bán hàng.

  5. Tăng cường kiểm tra, đánh giá và điều chỉnh chiến lược
    Thiết lập hệ thống kiểm tra định kỳ và đột xuất để đánh giá hiệu quả thực hiện chiến lược, kịp thời điều chỉnh phù hợp với biến động thị trường và môi trường kinh doanh. Chủ thể thực hiện: Ban kiểm soát nội bộ và Ban giám đốc.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý công ty bao bì
    Giúp hiểu rõ về các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh, từ đó xây dựng và điều chỉnh chiến lược phù hợp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, marketing
    Cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về quản trị chiến lược trong ngành sản xuất bao bì, đồng thời minh họa các công cụ phân tích chiến lược như PESTEL, Porter, TOWS, QSPM.

  3. Các doanh nghiệp ngành bao bì và sản xuất liên quan
    Tham khảo các giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, áp dụng công nghệ mới và phát triển thị trường trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp
    Hiểu rõ hơn về thực trạng và nhu cầu của doanh nghiệp ngành bao bì, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ và sản xuất trong nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chiến lược kinh doanh là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp?
    Chiến lược kinh doanh là tập hợp các mục tiêu và kế hoạch dài hạn nhằm đạt được lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững. Nó giúp doanh nghiệp xác định hướng đi, huy động nguồn lực hiệu quả và ứng phó với biến động thị trường.

  2. Mô hình PESTEL giúp gì trong phân tích chiến lược?
    Mô hình PESTEL phân tích các yếu tố vĩ mô như chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, môi trường và pháp luật, giúp doanh nghiệp nhận diện cơ hội và thách thức bên ngoài để xây dựng chiến lược phù hợp.

  3. Ma trận TOWS và QSPM khác nhau thế nào?
    Ma trận TOWS giúp phát triển các chiến lược dựa trên điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, trong khi ma trận QSPM hỗ trợ lựa chọn chiến lược tối ưu bằng cách đánh giá trọng số và điểm hấp dẫn của các yếu tố.

  4. Làm thế nào để công ty bao bì nâng cao năng lực cạnh tranh?
    Công ty cần đầu tư công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa danh mục sản phẩm, phát triển kênh phân phối và tăng cường quản trị nội bộ hiệu quả.

  5. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến công ty bao bì như thế nào?
    Hội nhập mở ra cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu rộng lớn, thu hút đầu tư nước ngoài và nâng cao tiêu chuẩn sản phẩm, đồng thời tạo áp lực cạnh tranh từ các doanh nghiệp nước ngoài đòi hỏi công ty phải đổi mới và nâng cao năng lực.

Kết luận

  • Chiến lược kinh doanh đóng vai trò then chốt trong việc định hướng phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của Công ty Cổ phần Bao bì Liksin Phương Bắc.
  • Giai đoạn 2012-2014, công ty đạt tăng trưởng sản lượng và doanh thu ổn định, lợi nhuận tăng gần 192%, khẳng định vị thế trên thị trường phía Bắc.
  • Môi trường kinh tế vĩ mô và cạnh tranh ngành bao bì đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi công ty phải đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao quản trị.
  • Các công cụ phân tích chiến lược như PESTEL, Porter, TOWS và QSPM được vận dụng hiệu quả trong việc xây dựng và lựa chọn chiến lược kinh doanh phù hợp.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm phát triển sản phẩm chủ lực, đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực quản trị, phát triển kênh phân phối và kiểm tra đánh giá chiến lược nhằm đảm bảo tăng trưởng bền vững đến năm 2020 và tầm nhìn 2025.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo công ty cần triển khai các giải pháp đề xuất, thiết lập hệ thống kiểm soát và đánh giá hiệu quả thực hiện chiến lược định kỳ. Các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp trong ngành cũng nên tham khảo để áp dụng phù hợp với điều kiện riêng.

Kêu gọi hành động: Hãy bắt đầu xây dựng chiến lược kinh doanh bài bản và linh hoạt ngay hôm nay để tận dụng tối đa cơ hội phát triển trong ngành bao bì đầy tiềm năng!