Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Mức Độ Công Bố Thông Tin Tự Nguyện Của Doanh Nghiệp Niêm Yết

Công bố thông tin tự nguyện bao gồm những thông tin mà doanh nghiệp chủ động cung cấp, không bị ràng buộc bởi các quy định pháp luật. Nó phản ánh sự chủ động của doanh nghiệp trong việc chia sẻ thông tin, thể hiện cam kết về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Điều này có thể bao gồm thông tin về chiến lược phát triển, rủi ro, cơ hội, hoặc các thông tin phi tài chính khác. Theo Adina and Ion (2008), công bố thông tin tự nguyện hình thành khi công bố thông tin bắt buộc không đáp ứng được nhu cầu của người dùng.

Thông tin công bố tự nguyện có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, ví dụ như theo lĩnh vực (tài chính, phi tài chính, hoạt động), theo tính chất (định tính, định lượng), hoặc theo mục đích (giải thích kết quả, dự báo tương lai). Các loại thông tin phổ biến bao gồm thông tin về quản trị doanh nghiệp, phát triển bền vững, trách nhiệm xã hội, thông tin môi trường và thông tin về nguồn nhân lực. Sự đa dạng trong công bố thông tin tạo điều kiện cho nhà đầu tư tiếp cận những thông tin toàn diện và ra quyết định sáng suốt.

Công bố thông tin tự nguyện đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hiệu quả của thị trường chứng khoán. Bằng cách giảm thiểu bất cân xứng thông tin giữa doanh nghiệp và nhà đầu tư, công bố thông tin giúp giảm thiểu rủi ro và chi phí giao dịch. Điều này khuyến khích nhà đầu tư tham gia thị trường, tăng tính thanh khoản và hiệu quả phân bổ vốn. Theo Healy and Palepu (2001), vốn có thể chảy vào các ý tưởng kinh doanh bằng hai cách, trực tiếp từ hộ gia đình hoặc thông qua các trung gian tài chính.

Việc thu thập, kiểm toán, và công bố các thông tin ngoài yêu cầu có thể tốn kém, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chi phí này bao gồm chi phí nhân sự, chi phí hệ thống, và chi phí kiểm toán. Doanh nghiệp cần đánh giá cẩn thận xem liệu lợi ích từ việc công bố thông tin có vượt quá chi phí hay không. Chi phí công bố thông tin có thể cản trở các doanh nghiệp nhỏ.

Việc tiết lộ thông tin chi tiết về chiến lược kinh doanh, công nghệ, hoặc thị trường có thể tạo điều kiện cho đối thủ cạnh tranh. Do đó, doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng những thông tin nào nên được công bố và những thông tin nào cần được bảo mật. Áp lực từ áp lực cạnh tranh có thể hạn chế mức độ công bố thông tin.

Sự thiếu hụt các tiêu chuẩn và hướng dẫn chi tiết về công bố thông tin tự nguyện có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc xác định những thông tin nào là quan trọng và nên được công bố. Điều này cũng có thể dẫn đến sự thiếu nhất quán trong cách thức công bố thông tin giữa các doanh nghiệp. Sự thiếu hụt này gây khó khăn cho nhà đầu tư trong việc so sánh và đánh giá các doanh nghiệp.

Quy mô doanh nghiệp thường có mối tương quan dương với mức độ công bố thông tin tự nguyện. Các doanh nghiệp lớn thường có nguồn lực tài chính và nhân lực dồi dào hơn để thu thập và công bố thông tin. Họ cũng chịu áp lực lớn hơn từ các nhà đầu tư và công chúng để minh bạch hóa hoạt động. Quy mô doanh nghiệp là yếu tố quan trọng.

Cấu trúc sở hữu, đặc biệt là sự tập trung quyền sở hữu, có thể ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin tự nguyện. Các doanh nghiệp có cấu trúc sở hữu phân tán thường có xu hướng công bố thông tin nhiều hơn để thu hút nhà đầu tư và giảm chi phí vốn. Cấu trúc sở hữu tác động đến quyết định công bố.

Các doanh nghiệp có hiệu quả hoạt động tốt thường có xu hướng công bố thông tin nhiều hơn để chứng minh năng lực và thu hút vốn đầu tư. Ngược lại, các doanh nghiệp gặp khó khăn có thể hạn chế công bố thông tin để tránh bị soi mói và giảm thiểu tác động tiêu cực. Hiệu quả hoạt động có mối liên hệ chặt chẽ.

Phương pháp này dựa trên việc đếm số lượng các mục thông tin được công bố trong báo cáo thường niên hoặc các tài liệu khác. Các mục thông tin này có thể được phân loại theo lĩnh vực (ví dụ: tài chính, phi tài chính, quản trị), và mỗi mục được gán một trọng số nhất định. Tổng trọng số của các mục thông tin được công bố sẽ thể hiện mức độ công bố thông tin của doanh nghiệp. Phương pháp này đơn giản, dễ thực hiện, nhưng có thể bỏ qua chất lượng của thông tin.

Phương pháp này tập trung vào việc đánh giá chất lượng của thông tin được công bố, ví dụ như tính đầy đủ, tính chính xác, tính kịp thời, và tính dễ hiểu. Việc đánh giá thường được thực hiện bởi các chuyên gia hoặc nhà phân tích có kinh nghiệm. Phương pháp này mang tính chủ quan cao, nhưng có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về mức độ công bố thông tin của doanh nghiệp.

Phương pháp này thu thập ý kiến của các nhà đầu tư, cổ đông, và các bên liên quan khác về mức độ hữu ích và đầy đủ của thông tin được công bố. Khảo sát có thể được thực hiện bằng bảng hỏi, phỏng vấn, hoặc thảo luận nhóm. Phương pháp này giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn nhu cầu thông tin của người sử dụng và điều chỉnh chính sách công bố thông tin cho phù hợp. Cần khảo sát ý kiến của nhà đầu tư về mức độ công bố.

Các doanh nghiệp công bố báo cáo phát triển bền vững theo tiêu chuẩn GRI cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động liên quan đến môi trường, xã hội, và quản trị. Báo cáo này giúp nhà đầu tư đánh giá tác động của doanh nghiệp đến xã hội và môi trường, và đưa ra quyết định đầu tư có trách nhiệm. Báo cáo phát triển bền vững tăng cường tính minh bạch.

Việc tham gia các chương trình đánh giá ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) giúp doanh nghiệp xác định các điểm mạnh và điểm yếu trong hoạt động phát triển bền vững. Kết quả đánh giá được công bố rộng rãi, giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và thu hút các nhà đầu tư quan tâm đến yếu tố ESG. ESG là yếu tố quan trọng để đánh giá doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp tiên phong trong công bố thông tin tự nguyện thường có tầm nhìn dài hạn, cam kết mạnh mẽ về tính minh bạch, và sẵn sàng đầu tư vào hệ thống thu thập và xử lý thông tin. Họ coi công bố thông tin là một công cụ chiến lược để xây dựng niềm tin và tạo lợi thế cạnh tranh. Cần học hỏi kinh nghiệm từ các doanh nghiệp đi đầu.

Xu hướng công bố thông tin tự nguyện sẽ ngày càng tập trung vào các thông tin phi tài chính, đặc biệt là thông tin về ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị). Các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ các nhà đầu tư và công chúng để minh bạch hóa các hoạt động liên quan đến phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội. Chú trọng vào thông tin ESG.

Doanh nghiệp cần xây dựng chính sách công bố thông tin rõ ràng, minh bạch, và đáng tin cậy. Chính sách này cần xác định rõ mục tiêu, phạm vi, và phương pháp công bố thông tin. Đồng thời, cần tăng cường đầu tư vào hệ thống thu thập và xử lý thông tin, và đào tạo nhân viên về tầm quan trọng của công bố thông tin. Xây dựng chính sách công bố thông tin hiệu quả.

Chính phủ cần đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy công bố thông tin tự nguyện bằng cách xây dựng các tiêu chuẩn và hướng dẫn rõ ràng, khuyến khích doanh nghiệp tham gia các chương trình đánh giá ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị), và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin của công chúng. Cần có sự hỗ trợ từ chính phủ.