Bảo vệ quyền lợi của trẻ sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản theo pháp luật Việt Nam

• Tác giả: Ngô Thị Anh Vân
• Người hướng dẫn: Nguyễn Văn Tiến
• Trường học: Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Luật Dân sự và Tố tụng dân sự
• Đề tài: Bảo Vệ Quyền Lợi Của Người Con Được Sinh Ra Bằng Kỹ Thuật Hỗ Trợ Sinh Sản Theo Pháp Luật Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. Tính cấp thiết của đề tài
• 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của Luận án
• 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 4. Phương pháp nghiên cứu và phương pháp tiếp cận
• 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của Luận án. Những đóng góp mới của Luận án
• 6. Nội dung và kết cấu của Luận án
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA NGƯỜI CON ĐƯỢC SINH RA BẰNG KỸ THUẬT HỖ TRỢ SINH SẢN
• 1.1. Khái niệm, đặc điểm về bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.1. Khái niệm về người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.2. Khái niệm về người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.3. Khái niệm về bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.4. Đặc điểm của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.4.1. Đặc điểm của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.4.2. Đặc điểm của việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.5. Sự cần thiết và ý nghĩa của việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.5.1. Sự cần thiết của việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.5.2. Ý nghĩa của việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.6. Các yếu tố tác động đến việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.7. Biện pháp pháp lý bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.1.7.1. Nguyên tắc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 1.2. Kết luận Chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA NGƯỜI CON ĐƯỢC SINH RA BẰNG KỸ THUẬT HỖ TRỢ SINH SẢN THÔNG QUA VIỆC XÁC ĐỊNH CHA, MẸ
• 2.1. Tác động của việc xác định cha, mẹ trong việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 2.2. Xác định cha, mẹ trong trường hợp người áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tự mang thai và sinh con
• 2.2.1. Nguyên tắc xác định cha, mẹ trong trường hợp người áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tự mang thai và sinh con theo quy định hiện hành
• 2.3. Xác định cha cho con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thông qua sự thoả thuận
• 2.3.1. Khả năng xác định cha cho con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thông qua sự thoả thuận theo pháp luật Việt Nam và một số quốc gia
• 2.3.2. Cơ sở thừa nhận việc xác định cha cho con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thông qua sự thoả thuận
• 2.3.3. Kiến nghị về việc xác định cha cho con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thông qua sự thoả thuận
• 2.4. Xác định cha, mẹ cho con được sinh ra do cấy nhầm phôi, noãn, tinh trùng
• 2.4.1. Xác định cha, mẹ trong trường hợp biết được thông tin của người có phôi, noãn, tinh trùng bị cấy nhầm
• 2.4.2. Xác định cha, mẹ trong trường hợp không biết được thông tin của người có phôi, noãn, tinh trùng bị cấy nhầm và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 2.5. Xác định cha cho con được sinh ra nhờ việc sử dụng tinh trùng của người chết
• 2.5.1. Khả năng sinh con từ tinh trùng của người chết và xác định cha cho con theo pháp luật Việt Nam và một số quốc gia
• 2.5.2. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật về việc sử dụng tinh trùng của người chết để sinh con và xác định cha cho con
• 2.6. Xác định cha, mẹ cho con trong trường hợp mang thai hộ
• 2.6.1. Nguyên tắc xác định cha, mẹ cho con trong trường hợp mang thai hộ theo pháp luật hiện hành
• 2.6.2. Xác định cha, mẹ cho con khi có sự vi phạm pháp luật về mang thai hộ
• 2.6.2.1. Hoàn cảnh pháp lý tại Việt Nam và kinh nghiệm của một số quốc gia trong việc xác định cha, mẹ cho con khi có sự vi phạm pháp luật về mang thai hộ
• 2.6.3. Xác định cha, mẹ trong trường hợp việc mang thai hộ đảm bảo bản chất của quan hệ hỗ trợ sinh sản và không vì mục đích thương mại
• 2.6.4. Xác định cha, mẹ trong trường hợp việc mang thai hộ không mang bản chất của quan hệ hỗ trợ sinh sản vì mục đích nhân đạo và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 2.7. Kết luận Chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA NGƯỜI CON ĐƯỢC SINH RA BẰNG KỸ THUẬT HỖ TRỢ SINH SẢN THÔNG QUA VIỆC XÁC ĐỊNH VÀ THỰC HIỆN QUYỀN, NGHĨA VỤ CỦA CÁC CHỦ THỂ
• 3.1. Bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thông qua việc thừa nhận các quyền nhân thân và tài sản cụ thể
• 3.2. Khái quát về quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.3. Quyền xác định quốc tịch của người con được mang thai hộ và sinh ra ở nước ngoài
• 3.3.1. Sự cần thiết của việc xác định quốc tịch cho con được mang thai hộ và sinh ra ở nước ngoài
• 3.3.2. Các giải pháp hạn chế tình trạng không quốc tịch của người con được mang thai hộ và sinh ra ở nước ngoài, kiến nghị hướng xử lý
• 3.4. Quyền xác định nguồn gốc của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.4.1. Khả năng xác định nguồn gốc của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản theo pháp luật hiện hành
• 3.4.2. Xu hướng pháp lý của một số quốc gia trên thế giới về quyền xác định nguồn gốc của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Sự cần thiết của việc xác định nguồn gốc đối với người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.4.3. Kiến nghị về quyền xác định nguồn gốc của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.5. Quyền được hưởng di sản thừa kế của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.5.1. Khả năng hưởng di sản của người con thành thai và được sinh ra sau thời điểm mở thừa kế và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 3.5.2. Yếu tố huyết thống trong quan hệ thừa kế theo pháp luật của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và kiến nghị giải thích pháp luật
• 3.6. Bảo vệ quyền lợi của người con thông qua việc xác định nghĩa vụ của các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.6.1. Nghĩa vụ của người áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản để sinh con và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 3.6.2. Nghĩa vụ của cơ sở y tế thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 3.6.3. Nghĩa vụ của người hiến noãn, tinh trùng, người mang thai hộ và kiến nghị hoàn thiện pháp luật
• 3.7. Thực hiện việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.7.1. Bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản khi có hành vi xâm phạm
• 3.7.2. Trách nhiệm thực hiện việc bảo vệ quyền lợi của người con được sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
• 3.8. Kết luận Chương 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• 1. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• 1.1. Từ viết tắt
• 1.2. Từ viết đầy đủ

I. Giới thiệu về quyền lợi trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Trong bối cảnh hiện đại, quyền lợi trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (IVF) đang trở thành một vấn đề quan trọng trong pháp luật Việt Nam. Việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em không chỉ là trách nhiệm của gia đình mà còn là nghĩa vụ của toàn xã hội và nhà nước. Bảo vệ trẻ em sinh ra từ kỹ thuật này cần được thực hiện thông qua các quy định pháp lý rõ ràng và cụ thể. Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có một hành lang pháp lý vững chắc để bảo vệ quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Điều này dẫn đến nhiều vấn đề pháp lý phức tạp, như xác định cha mẹ, quyền nuôi dưỡng và quyền thừa kế. Theo nghiên cứu, trẻ em sinh ra từ IVF có thể không có cùng huyết thống với cha mẹ, hoặc được sinh ra khi cha mẹ đã qua đời. Những tình huống này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc xây dựng các quy định pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi của trẻ em một cách toàn diện.

1.1. Khái niệm và đặc điểm của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản được hiểu là những trẻ em được sinh ra thông qua các phương pháp như thụ tinh trong ống nghiệm. Đặc điểm của trẻ em này là sự khác biệt về nguồn gốc sinh học so với trẻ em sinh ra tự nhiên. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề pháp lý phức tạp liên quan đến quyền lợi của trẻ em. Pháp luật hiện hành chưa có quy định rõ ràng về việc xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ IVF, điều này có thể gây khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em trong các trường hợp tranh chấp. Hơn nữa, việc xác định nguồn gốc và quyền thừa kế của trẻ em cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của trẻ em được sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

II. Các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền lợi trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền lợi trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản bao gồm việc xác định cha mẹ, quyền nuôi dưỡng và quyền thừa kế. Pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về việc xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ IVF, dẫn đến nhiều tranh chấp pháp lý. Trong trường hợp cha mẹ không thể nuôi dưỡng trẻ, quyền nuôi dưỡng của trẻ em cũng chưa được quy định rõ ràng. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ em không được bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Hơn nữa, quyền thừa kế của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. Việc xác định quyền thừa kế cho trẻ em này có thể gặp khó khăn do sự khác biệt về nguồn gốc sinh học. Do đó, việc xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng và cụ thể là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

2.1. Quyền xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Quyền xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản là một vấn đề pháp lý phức tạp. Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có quy định rõ ràng về việc xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ IVF. Điều này dẫn đến nhiều tranh chấp pháp lý trong trường hợp cha mẹ không thể nuôi dưỡng trẻ hoặc có sự khác biệt về nguồn gốc sinh học. Việc xác định cha mẹ cho trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản cần được quy định rõ ràng để bảo vệ quyền lợi của trẻ em. Hơn nữa, việc xác định cha mẹ cũng cần phải xem xét đến các yếu tố như sự đồng thuận của các bên liên quan và các quy định pháp luật hiện hành.

III. Đề xuất giải pháp bảo vệ quyền lợi trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Để bảo vệ quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, cần thiết phải xây dựng một hành lang pháp lý rõ ràng và cụ thể. Các quy định pháp luật cần phải được điều chỉnh để đảm bảo quyền lợi của trẻ em được sinh ra từ IVF được bảo vệ một cách toàn diện. Cần có các quy định cụ thể về việc xác định cha mẹ, quyền nuôi dưỡng và quyền thừa kế cho trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Hơn nữa, cần có các biện pháp giáo dục và tuyên truyền để nâng cao nhận thức của xã hội về quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Việc xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng và cụ thể sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của trẻ em và đảm bảo sự công bằng trong xã hội.

3.1. Xây dựng quy định pháp lý rõ ràng về quyền lợi trẻ em

Việc xây dựng quy định pháp lý rõ ràng về quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản là rất cần thiết. Các quy định này cần phải bao gồm việc xác định cha mẹ, quyền nuôi dưỡng và quyền thừa kế cho trẻ em. Hơn nữa, cần có các quy định cụ thể về trách nhiệm của các bên liên quan trong việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em. Việc xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của trẻ em và đảm bảo sự công bằng trong xã hội. Đồng thời, cần có các biện pháp giáo dục và tuyên truyền để nâng cao nhận thức của xã hội về quyền lợi của trẻ em sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.