I. Tổng Quan Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Lãnh Đạo Chuyển Dạng 55 ký tự
Nghiên cứu về phong cách lãnh đạo chuyển dạng ngày càng được quan tâm do ảnh hưởng tích cực đến hiệu suất và hành vi nhân viên. Các nghiên cứu trước đây tập trung vào các lĩnh vực như y tế, chính quyền địa phương, kinh doanh tại các quốc gia khác nhau như Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ, Đức. Nghiên cứu này được thực hiện tại Việt Nam, trong lĩnh vực giáo dục, cụ thể là tại các trường Đại học, Cao đẳng ở TP. Hồ Chí Minh, với mục tiêu hỗ trợ ban lãnh đạo xây dựng phong cách lãnh đạo phù hợp, tăng cường gắn kết và tận tâm của giảng viên. Nghiên cứu tập trung vào việc kiểm định tác động tích cực của phong cách lãnh đạo chuyển dạng đến hành vi công dân tổ chức, tác động đến cam kết cảm xúc và sự vượt qua cái tôi, và tác động của cam kết cảm xúc và sự vượt qua cái tôi đến hành vi công dân tổ chức. Dữ liệu được thu thập từ khảo sát giảng viên từ tháng 9/2018 đến tháng 6/2019 và phân tích bằng Mô hình cấu trúc bình phương nhỏ nhất từng phần (PLS-SEM).
1.1. Tầm quan trọng của Giảng viên trong Giáo dục Đại học
Trong lĩnh vực giáo dục, đội ngũ giảng viên đóng vai trò then chốt, quyết định chất lượng giảng dạy. Giảng viên hiện nay cần đảm nhận ba chức năng chính: nhà giáo, nhà khoa học và nhà cung ứng dịch vụ giáo dục. Toàn cầu hóa đặt ra yêu cầu mới, vượt ra ngoài phạm vi quốc gia. Các trường Đại học, Cao đẳng đang cải cách để nâng cao chất lượng giảng dạy, hướng tới tự chủ tài chính, tổ chức, học thuật. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực, tận tâm, trách nhiệm cao hơn từ giảng viên. Theo Vũ Thế Dũng (2013), thực hiện đầy đủ ba nhóm chức năng trên là thách thức lớn. Nguyễn Trọng Tuấn (2018) chỉ ra nhiều bất cập trong quá trình thực hiện tự chủ.
1.2. Hành vi công dân tổ chức OCB của giảng viên là gì
Hệ thống giáo dục gặp khó khăn trong việc xây dựng mục tiêu định lượng cho giảng viên. Hành vi công dân tổ chức (OCB), một hành vi tự nguyện, trở thành yếu tố quan trọng. OCB không được yêu cầu trong mô tả công việc, không được trả thù lao, mang tính tự nguyện (Indarti và cộng sự, 2017; Podsakoff và cộng sự, 2000). OCB thúc đẩy giảng viên vượt ra ngoài nghĩa vụ (Nohe và Hertel, 2017). OCB gia tăng hiệu suất công việc (Bommer và cộng sự, 2007), liên hệ đến các hành vi tự nguyện đối với sinh viên, đồng nghiệp (Bogler và Somech, 2004; Diefendorff và cộng sự, 2002). OCB là yếu tố then chốt thúc đẩy giảng viên thực hiện tốt chức năng.
II. Vấn Đề Thiếu Nghiên Cứu OCB Lãnh Đạo Tại Việt Nam 58 ký tự
Nhiều nghiên cứu cho thấy phong cách lãnh đạo có vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các hành vi mang lại lợi ích cho tổ chức (Schnake và cộng sự, 1993; Euwama và cộng sự, 2007; Shani và Somech, 2011). Trong quản lý trường học, ban lãnh đạo cần có phong cách lãnh đạo phù hợp để nâng cao tinh thần, hành vi công dân tổ chức của giảng viên. Phong cách lãnh đạo chuyển dạng, nhấn mạnh vào sự trưởng thành và phát triển của những người phò tá, phù hợp với mục tiêu tổ chức (Kim, 2014). Khi lãnh đạo chuyển dạng đối xử công bằng, tin tưởng, quan tâm, sẽ tạo ra sự nhiệt tình và thúc đẩy hành vi công dân tổ chức (Gilmore cộng sự, 2013). Các nghiên cứu hiện tại chủ yếu thực hiện trong các lĩnh vực khác và ở các quốc gia khác. Nghiên cứu này nhằm lấp đầy khoảng trống này trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam.
2.1. Phong cách lãnh đạo chuyển dạng Transformational leadership
Phong cách lãnh đạo chuyển dạng tập trung vào sự hiệu quả và những hành vi có tính lôi cuốn của lãnh đạo (Bryman, 1992). Nó nhấn mạnh vào sự trưởng thành và phát triển của những người phò tá phù hợp với mục tiêu của tổ chức (Kim, 2014). Các nhà lãnh đạo chuyển dạng đối xử với những người phò tá một cách công bằng, tin tưởng, và quan tâm đến các cá nhân. Điều này tạo ra sự nhiệt tình trong công việc, thể hiện thông qua việc tích cực thực hiện các hành vi mang lại lợi ích cho tổ chức (Gilmore cộng sự, 2013).
2.2. Cơ sở lý luận về Hành vi công dân tổ chức OCB
Các nghiên cứu trước cho thấy để khuyến khích và gia tăng các hành vi mang lại lợi ích cho tổ chức thì các yếu tố thuộc về nhà lãnh đạo, mà cụ thể là phong cách lãnh đạo có vai trò then chốt quyết định (Schnake và cộng sự, 1993; Euwama và cộng sự, 2007; Shani và Somech, 2011). Trong bối cảnh của quản lý ở các trường học, ban lãnh đạo các trường cần có phong cách lãnh đạo phù hợp để qua đó nâng cao tinh thần, cũng như các hành vi tự nguyện vượt ra ngoài yêu cầu nhiệm vụ của giảng viên. Các hành vi này sẽ giúp giảng viên thực hiện tốt các chức năng nhiệm vụ của mình và cống hiến ngày càng nhiều hơn cho nhà trường.
III. Ảnh Hưởng Cam Kết Cảm Xúc và Sự Vượt Qua Cái Tôi 57 ký tự
Trong bối cảnh cạnh tranh, các trường cần sự cam kết cao từ nhân viên (Lok và Crawford, 2001). Cam kết với tổ chức là tiền đề của hành vi công dân tổ chức. Nhân viên sẽ có nhiều khả năng tham gia vào các hành vi nâng cao giá trị và đóng góp cho tổ chức (Nguni và cộng sự, 2006; Zeinabadi, 2010). Cam kết cảm xúc là sự kết nối cảm xúc, sự xác định, tham gia trong tổ chức (Demirtas và Akdogan, 2015). Cam kết cảm xúc chịu ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo chuyển dạng (Kim, 2014; Nohe và Hertel, 2017). Nghiên cứu cũng xem xét vai trò của sự vượt qua cái tôi và ảnh hưởng của nó đến hành vi công dân tổ chức.
3.1. Cam kết cảm xúc Affective commitment của giảng viên
Cam kết với tổ chức được coi là tiền đề của hành vi công dân tổ chức và khi chịu sự tác động bởi yếu tố này thì nhân viên sẽ có nhiều khả năng tham gia vào các hành vi nhằm nâng cao giá trị của họ và đóng góp cho tổ chức (Nguni và cộng sự, 2006; Zeinabadi, 2010). Và trong các thành phần của cam kết với tổ chức thì biến cam kết cảm xúc được định nghĩa là sự kết nối cảm xúc, sự xác định và tham gia trong tổ chức, là biến được nghiên cứu rộng rãi và là phù hợp nhất đối với các tổ chức (Demirtas và Akdogan, 2015).
3.2. Sự Vượt Qua Cái Tôi Self Transcendence Ảnh hưởng đến OCB
Giá trị cá nhân, cụ thể là sự vượt qua cái tôi, liên quan trực tiếp đến khả năng thực hiện các hành vi có lợi cho tổ chức (Liu và Cohen, 2010). Sự vượt qua cái tôi bao gồm lòng nhân từ (quan tâm đến phúc lợi người khác) và tinh thần toàn cầu (quan tâm đến bảo vệ con người và thiên nhiên) (Day và cộng sự, 2012). Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu làm rõ mối quan hệ giữa sự vượt qua cái tôi với hành vi công dân tổ chức và phong cách lãnh đạo chuyển dạng.
IV. Nghiên Cứu Tại TP
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Nghiên cứu định tính nhằm xây dựng thang đo. Nghiên cứu định lượng sử dụng bảng câu hỏi với thang đo Likert 7 mức độ. Đối tượng khảo sát là giảng viên tại các trường Đại học, Cao đẳng ở TP. Hồ Chí Minh. Dữ liệu được xử lý bằng SPSS 23.0 và Smart PLS 3. Mô hình cấu trúc bình phương nhỏ nhất từng phần (PLS-SEM) được sử dụng để kiểm định mô hình và các giả thuyết. Theo Henseler và cộng sự (2010), PLS-SEM được tiến hành qua 2 giai đoạn kiểm định: Đánh giá mô hình đo lường và đánh giá mô hình cấu trúc.
4.1. Quy trình nghiên cứu định tính và định lượng
Để đạt được mục tiêu trên, tác giả thực hiện nghiên cứu thực nghiệm này thông qua việc kết hợp giữa phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu định tính: Tiến hành sàng lọc thông tin từ thực tế, từ các bài nghiên cứu trong và ngoài nước trước đó có liên quan, xây dựng thang đo và lập bảng khảo sát sơ bộ. Sau đó, thảo luận tập trung với các nhóm giảng viên, cán bộ quản lý tại các trường học để chỉnh sửa, loại bỏ các biến không có liên quan nhằm có được thang đo hoàn chỉnh phù hợp với tình hình khảo sát thực tế.
4.2. Phạm vi khảo sát và phân tích dữ liệu
Nghiên cứu định lượng: Nghiên cứu chính thức là nghiên cứu định lượng với kỹ thuật thu thập dữ liệu thông qua bảng câu hỏi. Kiểu thu thập thông tin trong bảng khảo sát là câu hỏi đóng, được xây dựng dựa trên thang đo Liker 7 mức độ, từ 1 hoàn toàn không đồng ý đến 7 hoàn toàn đồng ý cho mỗi lựa chọn. Đối tượng khảo sát là các giảng viên đang tham gia giảng dạy tại các trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Thông tin thu thập sẽ được xử lý bằng phần mềm SPSS 23.0 và Smart PLS 3.
V. Kết Quả Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Tích Cực Từ Lãnh Đạo 57 ký tự
Nghiên cứu cho thấy phong cách lãnh đạo chuyển dạng có ảnh hưởng tích cực mạnh mẽ đến hành vi công dân tổ chức thông qua cam kết cảm xúc và sự vượt qua cái tôi. Các trường Đại học, Cao đẳng có thể sử dụng kết quả này để xây dựng kế hoạch và chiến lược phát triển nhân sự phù hợp với định hướng phát triển của nhà trường. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của nghiên cứu này sẽ là định hướng cho những nghiên cứu tiếp theo.
5.1. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của nghiên cứu
Đề tài “Ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo chuyển dạng, cam kết cảm xúc và sự vượt qua cái tôi đến hành vi công dân tổ chức của giảng viên: Trường hợp các giảng viên làm việc tại các trường Đại học và Cao đẳng tại Thành phố Hồ Chí Minh” nhằm làm rõ hơn về vấn đề này trong các trường Đại học, Cao đẳng. Qua đó cũng giúp cho các trường có cơ sở để xây dựng các kế hoạch và chiến lược phát triển nhân sự cho phù hợp với định hướng phát triển của nhà trường.
5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu trong tương lai
Nghiên cứu này có thể có một số hạn chế về phạm vi khảo sát và phương pháp luận. Các nghiên cứu trong tương lai nên mở rộng phạm vi khảo sát sang các tỉnh thành khác và sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác nhau để xác nhận kết quả. Ngoài ra, cần nghiên cứu thêm các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến hành vi công dân tổ chức của giảng viên.
