Những Yếu Tố Tác Động Đến Ý Định Phân Loại Chất Thải Rắn Sinh Hoạt Của Người Dân Tại Quận 3, TP. Hồ Chí Minh

• Tác giả: Nguyễn Đức Phương
• Người hướng dẫn: TS. Hồ Chí Minh
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản lý công
• Đề tài: Những Yếu Tố Tác Động Đến Ý Định Phân Loại Chất Thải Rắn Sinh Hoạt Tại Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa của đề tài
• 1.7. Cấu trúc luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Chất thải rắn và chất thải rắn sinh hoạt
• 2.2. Ý định và hành vi phân loại chất thải rắn sinh hoạt
• 2.3. Lợi ích của việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt
• 2.4. Các mô hình lý thuyết liên quan
• 2.4.1. Lý thuyết hành động hợp lý (TRA)
• 2.4.2. Lý thuyết hành vi có hoạch định (TPB)
• 2.5. Tổng quan các nghiên cứu trước
• 2.5.1. Các nghiên cứu ở Việt Nam
• 2.5.2. Các nghiên cứu ở nước ngoài
• 2.6. Mô hình nghiên cứu đề xuất và các giả thuyết
• 2.6.1. Mô hình nghiên cứu đề xuất
• 2.6.2. Các giả thuyết nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Nghiên cứu định tính
• 3.2.1. Phương thức thực hiện
• 3.2.2. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.3. Nghiên cứu định lượng
• 3.3.1. Thiết kế phiếu điều tra chính thức
• 3.3.2. Quá trình thu thập thông tin
• 3.3.3. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.3.3.1. Kiểm định thang đo
• 3.3.3.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 3.3.3.3. Phân tích hồi quy tuyến tính bội
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Tình hình triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận 3
• 4.2. Đặc điểm mẫu khảo sát
• 4.3. Kiểm định độ tin cậy của thang đo
• 4.3.1. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo các biến độc lập
• 4.3.2. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo biến phụ thuộc
• 4.4. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 4.4.1. Phân tích nhân tố khám phá thang đo các biến độc lập
• 4.4.2. Phân tích nhân tố khám phá thang đo Ý định phân loại
• 4.5. Phân tích hồi quy
• 4.5.1. Kiểm định tương quan
• 4.5.2. Phân tích hồi quy
• 4.5.3. Dò tìm các vi phạm giả định cần thiết
• 4.5.4. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 4.6. Phân tích thực trạng các yếu tố tác động đến Ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt của người dân
• 4.6.1. Yếu tố Thái độ
• 4.6.2. Yếu tố Chuẩn chủ quan
• 4.6.3. Yếu tố Sự bất tiện
• 4.6.4. Yếu tố Kiến thức
• 4.6.5. Yếu tố Các quy định của nhà nước
• 4.6.6. Yếu tố Công tác tuyên truyền
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ
• 5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu
• 5.2. Ý nghĩa nghiên cứu
• 5.3. Hàm ý quản trị
• 5.4. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Phân Loại Rác Thải Sinh Hoạt tại Quận 3

Việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) là một vấn đề cấp bách tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh. Lượng rác thải sinh hoạt ngày càng tăng gây áp lực lên hệ thống xử lý rác thải và ảnh hưởng đến môi trường đô thị. Quận 3, với đặc điểm là một quận trung tâm, đang đối mặt với những thách thức tương tự. Giải pháp phân loại rác thải tại nguồn được xem là một hướng đi bền vững, giúp giảm tải cho các bãi chôn lấp, tái chế rác, và tiết kiệm tài nguyên. Tuy nhiên, việc triển khai phân loại rác hiệu quả đòi hỏi sự tham gia tích cực của cộng đồng và hiểu rõ các yếu tố tác động đến ý định của người dân.

1.1. Tầm quan trọng của phân loại rác thải sinh hoạt tại TP. Hồ Chí Minh

TP. Hồ Chí Minh đang đối mặt với vấn đề quá tải rác thải. Việc chôn lấp rác gây ô nhiễm môi trường và tốn diện tích đất. Phân loại rác tại nguồn giúp giảm lượng rác chôn lấp, tạo điều kiện cho tái chế rác và giảm thiểu ô nhiễm. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh môi trường đô thị ngày càng chịu nhiều áp lực.

1.2. Thực trạng quản lý CTRSH và ý thức phân loại rác ở Quận 3

Quận 3 đã triển khai thí điểm phân loại rác thải sinh hoạt từ năm 2016. Tuy nhiên, kết quả chưa đạt được như mong đợi. Tỷ lệ người dân tham gia phân loại rác còn thấp, và nhiều người chưa thực hiện đúng quy trình. Việc này đòi hỏi cần phải đánh giá lại và đưa ra giải pháp phù hợp. Theo báo cáo, mặc dù Quận 3 đã đầu tư kinh phí lớn cho công tác tuyên truyền và vận động, nhưng hiệu quả vẫn chưa cao.

II. Thách Thức và Rào Cản trong Phân Loại Rác tại Quận 3

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc triển khai phân loại rác thải sinh hoạt tại Quận 3 gặp phải không ít thách thức. Ý thức của người dân về tầm quan trọng của phân loại rác còn hạn chế. Sự thiếu đồng bộ trong cơ sở hạ tầng thu gom và xử lý rác thải cũng là một vấn đề. Bên cạnh đó, những khó khăn trong quá trình thực hiện phân loại rác, như sự bất tiện và thiếu kiến thức, có thể cản trở ý định của người dân. Theo nghiên cứu của Nguyễn Đức Phương (2019), yếu tố "hành vi của người dân" cần được phân tích và đánh giá kỹ lưỡng.

2.1. Ý thức và thói quen của người dân về phân loại rác thải

Nhiều người dân chưa nhận thức đầy đủ về lợi ích của phân loại rác và chưa hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn. Điều này có thể do thiếu thông tin hoặc do những khó khăn trong quá trình thực hiện. Cần có các biện pháp truyền thông hiệu quả để nâng cao ý thức của người dân.

2.2. Sự bất tiện và khó khăn trong quá trình phân loại rác thải

Việc phân loại rác có thể gây ra sự bất tiện cho người dân, đặc biệt là những người có cuộc sống bận rộn. Sự thiếu không gian để chứa các thùng rác riêng biệt, sự phức tạp trong quy trình phân loại, và sự thiếu hỗ trợ từ chính quyền địa phương có thể làm giảm ý định của người dân.

2.3. Yếu tố chính sách và hệ thống thu gom rác thải chưa đồng bộ.

Sự thiếu đồng bộ trong hệ thống thu gom rác cũng là một cản trở. Nếu rác đã phân loại lại bị trộn lẫn trong quá trình thu gom, người dân sẽ mất động lực. Các chính sách quản lý rác thải cần được thực thi một cách nghiêm túc để đảm bảo hiệu quả. Cần xây dựng hệ thống thu gom rác chuyên biệt cho từng loại rác.

III. Yếu Tố Kinh Tế và Xã Hội Tác Động Ý Định Phân Loại Rác

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH). Các yếu tố kinh tế, xã hội, môi trường, giáo dục, và chính sách đều đóng vai trò quan trọng. Mức sống, trình độ học vấn, ý thức cộng đồng, và các quy định của nhà nước đều có thể tác động đến hành vi của người dân. Nghiên cứu của Nguyễn Đức Phương (2019) sử dụng mô hình lý thuyết hành vi có hoạch định – TPB để phân tích các yếu tố này.

3.1. Yếu tố kinh tế Ảnh hưởng của thu nhập và chi phí đến ý định

Thu nhập của người dân có thể ảnh hưởng đến ý định phân loại rác. Những người có thu nhập cao hơn có thể sẵn sàng đầu tư thời gian và công sức vào việc phân loại rác. Tuy nhiên, chi phí liên quan đến việc phân loại rác, như mua thùng chứa riêng biệt, cũng có thể là một cản trở đối với những người có thu nhập thấp.

3.2. Yếu tố xã hội Tác động của ý thức cộng đồng và văn hóa

Ý thức cộng đồng và văn hóa có thể tạo ra áp lực xã hội, khuyến khích người dân tham gia phân loại rác. Nếu mọi người xung quanh đều phân loại rác, người khác sẽ cảm thấy có trách nhiệm phải làm theo. Ngược lại, nếu ý thức cộng đồng thấp, việc phân loại rác có thể bị xem nhẹ.

3.3. Yếu tố giáo dục Vai trò của kiến thức và truyền thông

Việc truyền thông và giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kiến thức của người dân về lợi ích của phân loại rác. Các chương trình giáo dục cần cung cấp thông tin rõ ràng và dễ hiểu về quy trình phân loại và những lợi ích mà nó mang lại cho môi trường và xã hội.

IV. Phương Pháp Nâng Cao Ý Định Phân Loại Rác Hiệu Quả

Để nâng cao ý định của người dân, cần áp dụng các phương pháp tiếp cận toàn diện. Tăng cường truyền thông và giáo dục là rất quan trọng. Cần cung cấp thông tin rõ ràng và dễ hiểu về lợi ích của phân loại rác và cách thực hiện đúng quy trình. Cải thiện hệ thống thu gom rác và giảm thiểu sự bất tiện cho người dân cũng là những yếu tố then chốt. Đồng thời, cần xây dựng các chính sách khuyến khích và quy định rõ ràng để thúc đẩy hành vi phân loại rác.

4.1. Tăng cường truyền thông và giáo dục về phân loại rác thải

Sử dụng nhiều kênh truyền thông khác nhau, như truyền hình, báo chí, mạng xã hội, và các hoạt động cộng đồng, để lan tỏa thông điệp về lợi ích của phân loại rác. Tổ chức các buổi hội thảo, tập huấn, và các hoạt động thực tế để hướng dẫn người dân cách phân loại rác đúng cách.

4.2. Cải thiện hệ thống thu gom rác và giảm thiểu sự bất tiện

Xây dựng hệ thống thu gom rác chuyên biệt cho từng loại rác đã phân loại. Đảm bảo tần suất thu gom phù hợp và thông báo rõ ràng lịch trình thu gom cho người dân. Cung cấp các thùng chứa rác riêng biệt và hướng dẫn cách sử dụng chúng một cách hiệu quả.

4.3. Xây dựng chính sách khuyến khích và quy định rõ ràng

Ban hành các quy định cụ thể về phân loại rác và thực thi chúng một cách nghiêm túc. Tạo ra các chính sách khuyến khích như giảm phí vệ sinh cho những hộ gia đình thực hiện tốt việc phân loại rác hoặc trao thưởng cho những cá nhân và tổ chức có đóng góp tích cực.

V. Nghiên Cứu Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Ý Định Phân Loại Rác

Nghiên cứu của Nguyễn Đức Phương (2019) tại Quận 3 đã xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến ý định phân loại CTRSH, bao gồm thái độ, chuẩn chủ quan, sự bất tiện, kiến thức, quy định của nhà nước, và công tác tuyên truyền. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp định lượng với 221 phiếu khảo sát hợp lệ để phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố và ý định của người dân. Kết quả cho thấy kiến thức và công tác tuyên truyền có vai trò quan trọng nhất, trong khi sự bất tiện lại có tác động tiêu cực.

5.1. Kết quả nghiên cứu về Thái độ Chuẩn chủ quan và Sự bất tiện

Nghiên cứu cho thấy thái độ tích cực đối với việc phân loại rác và sự ủng hộ từ những người xung quanh (chuẩn chủ quan) đều thúc đẩy ý định phân loại. Tuy nhiên, sự bất tiện trong quá trình thực hiện lại làm giảm ý định này. Do đó, cần có các biện pháp giảm thiểu sự bất tiện để khuyến khích người dân tham gia.

5.2. Vai trò của Kiến thức Quy định và Công tác tuyên truyền

Kiến thức đầy đủ về lợi ích và quy trình phân loại rác là yếu tố then chốt. Quy định rõ ràng và thực thi nghiêm túc cũng tạo ra động lực cho người dân. Công tác tuyên truyền hiệu quả giúp nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi.

VI. Giải Pháp và Hàm Ý Quản Trị Nâng Cao Ý Định Phân Loại

Dựa trên kết quả nghiên cứu, có nhiều hàm ý quản trị quan trọng. Cần tập trung vào việc nâng cao kiến thức và thay đổi thái độ của người dân. Cải thiện hệ thống thu gom rác và giảm thiểu sự bất tiện. Xây dựng các chính sách khuyến khích và quy định rõ ràng. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội. Đảm bảo sự bền vững và hiệu quả của chương trình phân loại rác thải.

6.1. Nâng cao kiến thức và thay đổi thái độ của người dân

Thiết kế các chương trình giáo dục và truyền thông sáng tạo và hấp dẫn, sử dụng nhiều kênh khác nhau để tiếp cận người dân. Tổ chức các hoạt động cộng đồng, như cuộc thi phân loại rác, để tạo sự hứng thú và khuyến khích sự tham gia.

6.2. Cải thiện hệ thống thu gom rác và xây dựng chính sách khuyến khích

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng thu gom rác, như thùng chứa riêng biệt và xe chuyên dụng. Xây dựng các chính sách khuyến khích, như giảm phí vệ sinh hoặc trao thưởng, để tạo động lực cho người dân. Thực thi nghiêm túc các quy định về phân loại rác.

6.3. Đảm bảo sự tham gia của cộng đồng và tính bền vững

Khuyến khích sự tham gia của các tổ chức xã hội, như hội phụ nữ, đoàn thanh niên, và các tổ chức môi trường, vào quá trình tuyên truyền và vận động người dân. Đảm bảo sự bền vững của chương trình phân loại rác bằng cách xây dựng hệ thống quản lý và giám sát hiệu quả.

Tổng quan nghiên cứu

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh năm 2019, mỗi ngày thành phố phát sinh khoảng 13.000 tấn rác thải, trong đó chất thải rắn sinh hoạt chiếm phần lớn với hơn 8.000 tấn. Việc xử lý rác thải chủ yếu bằng phương pháp chôn lấp không chỉ tiêu tốn tài nguyên đất mà còn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, khiến nhiều khu xử lý rác phải ngưng hoạt động. Quận 3, với dân số gần 190.000 người và lượng chất thải rắn sinh hoạt trung bình khoảng 200 tấn/ngày, đã triển khai thí điểm phân loại chất thải rắn sinh hoạt từ năm 2016 nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực và hướng tới đô thị xanh, văn minh.

Tuy nhiên, kết quả thực hiện chưa đạt kỳ vọng khi chỉ khoảng 50% chủ nguồn thải tham gia phân loại và hơn 60% trong số đó thực hiện không đúng quy định. Nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố tác động đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt của người dân trên địa bàn Quận 3, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả phân loại tại nguồn. Phạm vi nghiên cứu tập trung trong 3 tháng (từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2019) tại Quận 3, sử dụng mô hình lý thuyết hành vi có hoạch định (TPB) làm khung phân tích chính.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho chính quyền địa phương trong việc thúc đẩy ý thức và hành vi phân loại chất thải của người dân, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đô thị.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết hành vi có hoạch định (TPB) của Ajzen (1991), mở rộng từ lý thuyết hành động hợp lý (TRA). TPB cho rằng ý định hành vi chịu ảnh hưởng bởi ba yếu tố chính: thái độ đối với hành vi, chuẩn chủ quan (áp lực xã hội) và nhận thức kiểm soát hành vi. Trong nghiên cứu này, nhận thức kiểm soát hành vi được thay thế bằng yếu tố "sự bất tiện" nhằm phản ánh các khó khăn, chi phí, thời gian và phức tạp trong việc phân loại chất thải.

Ngoài ra, nghiên cứu bổ sung thêm ba yếu tố gồm: kiến thức về phân loại chất thải, các quy định của nhà nước và công tác tuyên truyền nhằm phù hợp với thực tế địa phương. Sáu khái niệm chính được đo lường gồm: Thái độ, Chuẩn chủ quan, Sự bất tiện, Kiến thức, Các quy định của nhà nước và Công tác tuyên truyền.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn: định tính và định lượng. Giai đoạn định tính sử dụng phương pháp thảo luận nhóm tập trung với các cán bộ quản lý môi trường và người dân Quận 3 để làm rõ các yếu tố ảnh hưởng và điều chỉnh thang đo phù hợp. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tiếp 250 hộ dân, thu về 221 phiếu hợp lệ.

Phương pháp chọn mẫu thuận tiện được áp dụng do tính khả thi và tiết kiệm chi phí. Bảng câu hỏi khảo sát gồm 31 biến quan sát, đánh giá trên thang Likert 5 điểm. Dữ liệu được phân tích bằng phần mềm SPSS 20, sử dụng kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các biến, và phân tích hồi quy tuyến tính bội để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của kiến thức: Kiến thức về phân loại chất thải rắn sinh hoạt có tác động thuận chiều mạnh nhất đến ý định phân loại, với hệ số hồi quy cao nhất trong mô hình. Người dân hiểu biết rõ về lợi ích và quy trình phân loại có xu hướng thực hiện phân loại tích cực hơn.

2. Công tác tuyên truyền: Các hoạt động tuyên truyền chính sách, quy định về phân loại chất thải rắn sinh hoạt cũng có ảnh hưởng tích cực đáng kể, giúp nâng cao nhận thức và động lực thực hiện của người dân.

3. Chuẩn chủ quan và thái độ: Áp lực xã hội từ gia đình, bạn bè và cộng đồng (chuẩn chủ quan) cùng với thái độ tích cực đối với việc phân loại chất thải đều tác động thuận chiều đến ý định phân loại, thể hiện vai trò của yếu tố xã hội và nhận thức cá nhân trong hành vi môi trường.

4. Sự bất tiện: Yếu tố này tác động ngược chiều, nghĩa là các khó khăn như tốn thời gian, chi phí, phức tạp trong quy trình làm giảm ý định phân loại của người dân.

5. Các quy định của nhà nước: Mặc dù tác động không mạnh bằng các yếu tố trên, các quy định và chế tài của nhà nước vẫn có ảnh hưởng tích cực đến ý định phân loại, góp phần tạo khuôn khổ pháp lý và thúc đẩy thực hiện.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước về hành vi phân loại chất thải, khẳng định vai trò quan trọng của kiến thức và tuyên truyền trong việc nâng cao ý thức người dân. Sự bất tiện là rào cản cần được giảm thiểu thông qua cải tiến quy trình và hỗ trợ vật chất. Chuẩn chủ quan và thái độ tích cực cho thấy yếu tố xã hội và nhận thức cá nhân là động lực quan trọng, cần được khai thác trong các chiến dịch vận động.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng yếu tố, hoặc bảng hồi quy chi tiết các hệ số và mức ý nghĩa thống kê. So sánh với các nghiên cứu trước, kết quả này bổ sung thêm yếu tố công tác tuyên truyền và quy định nhà nước, phù hợp với bối cảnh triển khai phân loại chất thải tại Quận 3.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục: Triển khai các chương trình truyền thông đa dạng, sử dụng phương tiện truyền thông đại chúng và mạng xã hội để nâng cao kiến thức và nhận thức của người dân về lợi ích và quy trình phân loại chất thải. Mục tiêu tăng tỷ lệ người dân hiểu biết lên trên 80% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: UBND Quận 3 phối hợp với các tổ chức xã hội.

2. Cải thiện cơ sở vật chất và quy trình phân loại: Cung cấp miễn phí hoặc hỗ trợ thùng chứa rác phân loại, đơn giản hóa quy trình thu gom và phân loại để giảm sự bất tiện cho người dân. Mục tiêu giảm thiểu thời gian và chi phí phân loại xuống dưới mức trung bình hiện tại trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Công ty Dịch vụ công ích Quận 3.

3. Tăng cường thực thi các quy định pháp luật: Xây dựng và áp dụng các chế tài xử phạt nghiêm minh đối với hành vi không phân loại chất thải, đồng thời khen thưởng các hộ gia đình thực hiện tốt. Mục tiêu đạt 90% hộ dân tuân thủ quy định trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: UBND Quận 3 và các cơ quan chức năng.

4. Phát huy vai trò cộng đồng và chuẩn chủ quan: Tổ chức các nhóm cộng đồng, câu lạc bộ môi trường để tạo áp lực xã hội tích cực, khuyến khích người dân tham gia phân loại chất thải. Mục tiêu thành lập ít nhất 10 nhóm cộng đồng hoạt động hiệu quả trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Các tổ chức đoàn thể và ban quản lý khu phố.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về môi trường: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và các giải pháp thực tiễn để xây dựng chính sách, kế hoạch quản lý chất thải rắn hiệu quả.

2. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý công, môi trường: Tài liệu tham khảo hữu ích về ứng dụng lý thuyết hành vi có hoạch định trong nghiên cứu hành vi môi trường tại đô thị Việt Nam.

3. Các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi phân loại chất thải, từ đó thiết kế các chương trình vận động phù hợp.

4. Doanh nghiệp dịch vụ công ích và thu gom rác: Cung cấp thông tin để cải tiến dịch vụ, nâng cao hiệu quả thu gom và phân loại chất thải tại nguồn.

Câu hỏi thường gặp

1. Ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt là gì?
   Ý định phân loại là mức độ dự định và sẵn sàng của người dân trong việc thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn, được xem là tiền đề dẫn đến hành vi thực tế.

2. Những yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định phân loại?
   Kiến thức về phân loại chất thải và công tác tuyên truyền có tác động tích cực mạnh nhất, trong khi sự bất tiện là yếu tố cản trở ý định phân loại.

3. Tại sao sự bất tiện lại làm giảm ý định phân loại?
   Sự bất tiện như tốn thời gian, chi phí, phức tạp trong quy trình khiến người dân cảm thấy khó khăn và không muốn thực hiện phân loại.

4. Công tác tuyên truyền có vai trò như thế nào?
   Tuyên truyền giúp nâng cao nhận thức, tạo động lực và thúc đẩy người dân thực hiện phân loại chất thải đúng cách.

5. Làm thế nào để tăng cường ý định phân loại chất thải của người dân?
   Cần kết hợp tăng cường kiến thức, cải thiện cơ sở vật chất, thực thi quy định pháp luật và phát huy vai trò cộng đồng để tạo áp lực xã hội tích cực.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt của người dân Quận 3: Thái độ, Chuẩn chủ quan, Sự bất tiện, Kiến thức, Các quy định của nhà nước và Công tác tuyên truyền.
• Kiến thức và công tác tuyên truyền có tác động thuận chiều mạnh nhất, trong khi sự bất tiện tác động ngược chiều.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp nâng cao ý định phân loại chất thải tại nguồn.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào tuyên truyền, cải thiện cơ sở vật chất, thực thi pháp luật và phát huy vai trò cộng đồng.
• Nghiên cứu có thể được áp dụng làm tài liệu tham khảo cho các địa phương khác nhằm thúc đẩy quản lý chất thải bền vững.

Hành động tiếp theo: Chính quyền Quận 3 và các bên liên quan cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chính sách phù hợp.