Cơ Sở Khoa Học và Thực Tiễn Xây Dựng Khung Năng Lực Của Cán Bộ Chuyên Trách Đảm Bảo Chất Lượng Trong Các Cơ Sở Giáo Dục Đại Học Ở Việt Nam

• Tác giả: Trịnh Thế Anh
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Đức Ngọc
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Đo lường và Đánh giá trong Giáo dục
• Đề tài: Cơ Sở Khoa Học Và Thực Tiễn Xây Dựng Khung Năng Lực Của Cán Bộ Chuyên Trách Đảm Bảo Chất Lượng Trong Các Cơ Sở Giáo Dục Đại Học Ở Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận án Tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.2.1. Mục đích nghiên cứu
• 1.2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
• 1.3.1. Khách thể nghiên cứu
• 1.3.2. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.5. Giả thuyết nghiên cứu
• 1.6. Phương pháp nghiên cứu
• 2. TỔNG QUAN VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KHUNG NĂNG LỰC CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG TRONG CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
• 2.1. Các khái niệm cơ bản
• 2.1.1. Khái niệm về chất lượng giáo dục đại học
• 2.1.2. Khái niệm về đảm bảo chất lượng giáo dục đại học
• 2.1.3. Khái niệm về đảm bảo chất lượng giáo dục bên trong
• 2.1.4. Khái niệm về cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 2.1.5. Khái niệm về năng lực và năng lực cán bộ chuyên trách ĐBCL
• 2.1.6. Khái niệm về khung năng lực và khung năng lực cán bộ chuyên trách ĐBCL
• 2.2. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 2.2.1. Tổng quan về chất lượng giáo dục đại học
• 2.2.2. Tổng quan về mô hình năng lực và khung năng lực cán bộ chuyên trách ĐBCL
• 2.2.3. Khoảng trống nghiên cứu
• 2.3. Cơ sở lý luận về khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 2.3.1. Đảm bảo chất lượng giáo dục đại học
• 2.3.2. Vai trò, nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 2.3.3. Cơ sở lý thuyết về năng lực và khung năng lực
• 2.4. Xây dựng khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 2.5. Kết luận Chương 1
• 3. CƠ SỞ THỰC TIỄN XÂY DỰNG KHUNG NĂNG LỰC CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM
• 3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.2. Quy trình nghiên cứu
• 3.3. Địa bàn nghiên cứu
• 3.4. Các phương pháp xây dựng khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.5. Nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 3.5.1. Giới thiệu chung về đơn vị chuyên trách đảm bảo chất lượng và cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 3.5.2. Xác định vai trò, nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 3.5.3. Đề xuất khung nhiệm vụ cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 3.5.4. Khảo nghiệm khung nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.6. Khung nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.7. Khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.7.1. Xác định danh mục năng lực thuộc khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.7.2. Đối sánh mức độ đáp ứng của năng lực được xác định với các nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.7.3. Kiểm định danh mục năng lực thuộc khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 3.7.4. Xác định mức độ cần thiết và phù hợp của các năng lực thuộc khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học
• 3.7.5. Khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 3.8. Kết luận Chương 2
• 4. THIẾT LẬP VÀ ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG KHUNG NĂNG LỰC CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM
• 4.1. Đề xuất các chỉ báo năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 4.2. Căn cứ đề xuất các chỉ báo năng lực cán bộ chuyên trách ĐBCL
• 4.3. Nội dung các chỉ báo năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 4.4. Thử nghiệm khung năng lực cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng của các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 4.4.1. Mục đích thử nghiệm
• 4.4.2. Đối tượng thử nghiệm
• 4.4.3. Phạm vi thử nghiệm
• 4.4.4. Công cụ thử nghiệm
• 4.4.5. Phương pháp và cách thức thử nghiệm
• 4.5. Tiêu chí xác định mức độ năng lực của cán bộ chuyên trách đảm bảo chất lượng
• 4.6. Kết quả khảo nghiệm về năng lực cán bộ đảm bảo chất lượng trong cơ sở giáo dục đại học
• 4.7. Phương thức sử dụng khung năng lực cán bộ đảm bảo chất lượng trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam
• 4.7.1. Hướng dẫn tự đánh giá năng lực bằng khung năng lực
• 4.7.2. Phương thức phát triển khung năng lực
• 4.8. Kết luận Chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• HẠN CHẾ CỦA LUẬN ÁN
• HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

I. Tổng Quan Về Khung Năng Lực Cán Bộ Đảm Bảo Chất Lượng

Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, đảm bảo chất lượng (ĐBCL) giáo dục đại học trở nên vô cùng quan trọng. Chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố then chốt cho sự phát triển của xã hội. Luật Giáo dục Đại học đã quy định về công tác ĐBCL, yêu cầu các CSGDĐH xây dựng hệ thống ĐBCL bên trong và bên ngoài. Để thực hiện hiệu quả, các trường cần đơn vị chuyên trách ĐBCL. Những đơn vị này có vai trò thúc đẩy, giám sát, kết nối và hỗ trợ các hoạt động ĐBCL trong toàn trường. Nhân sự của các đơn vị này cần có trình độ chuyên môn và năng lực phù hợp để đáp ứng yêu cầu công việc. Hiện nay, cán bộ chuyên trách ĐBCL thường được tuyển dụng từ nhiều nguồn khác nhau và chưa được đào tạo bài bản về chuyên môn ĐBCL.

1.1. Tầm Quan Trọng của Đảm Bảo Chất Lượng Giáo Dục Đại Học

ĐBCLGDĐH đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội. Nó cũng là yếu tố sống còn đối với các cơ sở giáo dục trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Các hoạt động ĐBCL cần được thực hiện một cách toàn diện và có hệ thống, bao gồm cả đảm bảo chất lượng cấp chiến lược, cấp hệ thống và cấp chức năng.

1.2. Vai Trò của Cán Bộ Chuyên Trách Đảm Bảo Chất Lượng

Cán bộ chuyên trách đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng và triển khai các hoạt động ĐBCL tại các trường đại học. Họ cần có kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp để thực hiện các nhiệm vụ như tư vấn chính sách, xây dựng kế hoạch, tự đánh giá, giám sát và bồi dưỡng năng lực cho các cán bộ khác.

II. Thách Thức Trong Xây Dựng Khung Năng Lực Cán Bộ Chuyên Trách

Việc xây dựng khung năng lực cho cán bộ chuyên trách ĐBCL gặp nhiều thách thức. Đội ngũ cán bộ hiện tại có trình độ và kinh nghiệm khác nhau, nhiều người chưa được đào tạo chuyên sâu về ĐBCL. Hơn nữa, các hoạt động ĐBCL thường chưa được kết nối chặt chẽ giữa các đơn vị trong trường. Nghiên cứu về khung năng lực cho vị trí này còn hạn chế, gây khó khăn cho việc tuyển dụng, đào tạo và đánh giá cán bộ. Nghị định 06/2020/NĐ-CP cũng đặt ra yêu cầu về mô tả vị trí việc làm và xây dựng chuẩn năng lực, đòi hỏi các đơn vị phải có cơ sở khoa học và thực tiễn để thực hiện.

2.1. Thiếu Hụt Về Năng Lực Chuyên Môn Của Cán Bộ

Phần lớn cán bộ chuyên trách ĐBCL hiện nay chưa được đào tạo bài bản về lĩnh vực này. Điều này dẫn đến những hạn chế trong việc triển khai các hoạt động ĐBCL một cách hiệu quả. Cần có các chương trình đào tạo và bồi dưỡng chuyên sâu để nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ.

2.2. Tính Liên Kết Giữa Các Hoạt Động Đảm Bảo Chất Lượng

Các hoạt động ĐBCL trong trường đại học thường được thực hiện rời rạc, thiếu sự phối hợp giữa các đơn vị. Cần có một đơn vị chuyên trách để kết nối các hoạt động này, đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả trong công tác ĐBCL.

2.3. Khó Khăn Trong Xác Định Chuẩn Năng Lực Vị Trí Việc Làm

Việc xây dựng khung năng lực cho vị trí cán bộ chuyên trách ĐBCL gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ sở khoa học và thực tiễn. Cần có nghiên cứu để xác định rõ các tiêu chuẩn năng lực cần thiết cho vị trí này.

III. Phương Pháp Xây Dựng Khung Năng Lực Cán Bộ Chuyên Trách ĐBCL

Để xây dựng khung năng lực hiệu quả, cần kết hợp cả phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. Nghiên cứu cần tập trung vào việc xác định các nhiệm vụ chính của cán bộ chuyên trách ĐBCL, từ đó xác định các năng lực cốt lõi cần thiết. Quá trình xây dựng cần có sự tham gia của các chuyên gia ĐBCL, cán bộ quản lý và nhân viên trong các trường đại học. Khảo nghiệm thực tiễn là bước quan trọng để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của khung năng lực.

3.1. Nghiên Cứu Định Tính và Định Lượng Để Xác Định Năng Lực Cần Thiết

Nghiên cứu định tính giúp khám phá các nhiệm vụ, vai trò của cán bộ chuyên trách ĐBCL thông qua phỏng vấn, thảo luận nhóm. Nghiên cứu định lượng giúp xác định mức độ quan trọng của từng năng lực thông qua khảo sát, thống kê.

3.2. Tham Gia Của Chuyên Gia và Cán Bộ Đảm Bảo Chất Lượng

Quá trình xây dựng khung năng lực cần có sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực ĐBCL, cán bộ quản lý và nhân viên trực tiếp làm công tác ĐBCL. Điều này giúp đảm bảo tính thực tiễn và phù hợp của khung năng lực.

3.3. Khảo Nghiệm Thực Tiễn Để Đánh Giá Tính Khả Thi

Sau khi xây dựng, khung năng lực cần được khảo nghiệm trong thực tế để đánh giá tính khả thi và hiệu quả. Kết quả khảo nghiệm sẽ giúp điều chỉnh và hoàn thiện khung năng lực.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Khung Năng Lực và Kết Quả Nghiên Cứu

Nghiên cứu đã xác định được khung nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách ĐBCL, bao gồm tư vấn chính sách, xây dựng kế hoạch, tự đánh giá, giám sát, bồi dưỡng và khảo sát. Khung năng lực được xây dựng gồm kiến thức về giáo dục, kiến thức về ĐBCL, kỹ năng nghề nghiệp và phẩm chất nghề nghiệp. Kết quả khảo nghiệm cho thấy có sự khác biệt về mức độ năng lực giữa cán bộ quản lý và nhân viên, từ đó đề xuất các giải pháp bồi dưỡng và phát triển đội ngũ.

4.1. Khung Nhiệm Vụ Của Cán Bộ Chuyên Trách Đảm Bảo Chất Lượng

Khung nhiệm vụ bao gồm các hoạt động chính mà cán bộ chuyên trách cần thực hiện, như tư vấn chính sách, xây dựng kế hoạch, tự đánh giá, giám sát, bồi dưỡng và khảo sát. Xác định rõ khung nhiệm vụ là cơ sở để xây dựng khung năng lực phù hợp.

4.2. Cấu Trúc Khung Năng Lực Đề Xuất Cho Cán Bộ ĐBCL

Khung năng lực được xây dựng gồm các nhóm năng lực chính: kiến thức về giáo dục, kiến thức về ĐBCL, kỹ năng nghề nghiệp và phẩm chất nghề nghiệp. Mỗi nhóm năng lực được chia thành các tiểu năng lực cụ thể.

4.3. Đánh Giá Thực Trạng Năng Lực và Đề Xuất Giải Pháp

Kết quả khảo nghiệm cho thấy có sự khác biệt về mức độ năng lực giữa cán bộ quản lý và nhân viên. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất các giải pháp bồi dưỡng và phát triển đội ngũ cán bộ ĐBCL để đáp ứng yêu cầu công việc.

V. Giải Pháp Bồi Dưỡng Năng Lực Cán Bộ Chuyên Trách Đảm Bảo Chất Lượng

Để nâng cao năng lực cho cán bộ chuyên trách ĐBCL, cần triển khai các chương trình đào tạo và bồi dưỡng chuyên sâu về ĐBCL. Các chương trình này cần tập trung vào việc trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ cần thiết cho công việc. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các khóa học, hội thảo và trao đổi kinh nghiệm với các chuyên gia trong và ngoài nước.

5.1. Xây Dựng Chương Trình Đào Tạo và Bồi Dưỡng Chuyên Sâu

Các chương trình đào tạo và bồi dưỡng cần được thiết kế dựa trên khung năng lực đã được xây dựng. Nội dung cần bao gồm kiến thức về ĐBCL, kỹ năng quản lý chất lượng, kỹ năng phân tích dữ liệu và kỹ năng giao tiếp.

5.2. Tạo Điều Kiện Tham Gia Các Hoạt Động Chuyên Môn

Cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các khóa học, hội thảo, workshop và trao đổi kinh nghiệm với các chuyên gia. Điều này giúp cán bộ cập nhật kiến thức mới và học hỏi kinh nghiệm từ các đơn vị khác.

5.3. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Trong Đảm Bảo Chất Lượng

Việc ứng dụng CNTT giúp cán bộ ĐBCL thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả. Các phần mềm quản lý chất lượng, hệ thống khảo sát trực tuyến và các công cụ phân tích dữ liệu sẽ giúp cán bộ tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả công việc.

VI. Triển Vọng Phát Triển Khung Năng Lực Trong Tương Lai

Khung năng lực cán bộ chuyên trách ĐBCL cần được liên tục cập nhật và điều chỉnh để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác ĐBCL. Cần có các nghiên cứu tiếp theo để đánh giá hiệu quả của khung năng lực và đề xuất các giải pháp cải tiến. Đồng thời, cần xây dựng mạng lưới kết nối giữa các cán bộ ĐBCL để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau.

6.1. Cập Nhật Liên Tục Khung Năng Lực Theo Yêu Cầu Thực Tế

Công tác ĐBCL luôn thay đổi và phát triển. Vì vậy, khung năng lực cần được cập nhật thường xuyên để đáp ứng các yêu cầu mới. Cần có cơ chế thu thập thông tin phản hồi từ thực tế để điều chỉnh khung năng lực một cách phù hợp.

6.2. Đánh Giá Hiệu Quả Của Khung Năng Lực Và Đề Xuất Cải Tiến

Cần có các nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của khung năng lực sau khi triển khai. Kết quả đánh giá sẽ giúp xác định những điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất các giải pháp cải tiến.

6.3. Xây Dựng Mạng Lưới Kết Nối Giữa Các Cán Bộ ĐBCL

Việc xây dựng mạng lưới kết nối giữa các cán bộ ĐBCL sẽ tạo điều kiện cho việc chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau và nâng cao năng lực chung của đội ngũ. Mạng lưới có thể được xây dựng thông qua các hội thảo, diễn đàn trực tuyến và các hoạt động giao lưu khác.