I. Giới thiệu về phương pháp học dựa vào vấn đề PBL
Phương pháp học dựa vào vấn đề (PBL) là một phương pháp giảng dạy hiện đại, tập trung vào việc phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề cho sinh viên. Phương pháp này khuyến khích sinh viên tham gia tích cực vào quá trình học tập thông qua việc giải quyết các tình huống thực tế. Theo nghiên cứu, PBL không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy phản biện. Việc áp dụng PBL trong giảng dạy môn thực hành sửa chữa tivi tại HCMUTE đã cho thấy những kết quả tích cực, giúp sinh viên có thể áp dụng lý thuyết vào thực tiễn một cách hiệu quả.
1.1. Đặc điểm của phương pháp PBL
Phương pháp PBL có những đặc điểm nổi bật như: học sinh là trung tâm của quá trình học, việc học diễn ra thông qua các tình huống thực tế, và sinh viên được khuyến khích tự tìm kiếm thông tin và giải quyết vấn đề. Điều này giúp sinh viên phát triển khả năng tự học và tư duy độc lập. Hơn nữa, PBL cũng tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi sinh viên có thể trao đổi ý kiến và học hỏi lẫn nhau. Theo một nghiên cứu, sinh viên tham gia vào PBL có khả năng ghi nhớ và áp dụng kiến thức tốt hơn so với phương pháp giảng dạy truyền thống.
II. Thực trạng giảng dạy môn sửa chữa tivi tại HCMUTE
Tại HCMUTE, môn thực hành sửa chữa tivi hiện đang được giảng dạy theo phương pháp truyền thống, chủ yếu tập trung vào lý thuyết và ít có sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên. Kết quả khảo sát cho thấy nhiều sinh viên cảm thấy thiếu động lực và không thể áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Việc này dẫn đến sự chênh lệch giữa lý thuyết và thực hành, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo. Để khắc phục tình trạng này, việc áp dụng PBL vào giảng dạy là cần thiết. Phương pháp này không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về các linh kiện và quy trình sửa chữa mà còn phát triển kỹ năng thực hành và tư duy phản biện.
2.1. Khảo sát giảng viên và sinh viên
Khảo sát được thực hiện với giảng viên và sinh viên cho thấy rằng phần lớn giảng viên chưa quen với phương pháp PBL và gặp khó khăn trong việc áp dụng. Trong khi đó, sinh viên lại mong muốn có một phương pháp học tập mới, giúp họ có thể thực hành nhiều hơn và áp dụng kiến thức vào thực tế. Kết quả khảo sát cho thấy 70% sinh viên ủng hộ việc áp dụng PBL vào giảng dạy, cho thấy nhu cầu cấp thiết về việc đổi mới phương pháp giảng dạy tại HCMUTE.
III. Vận dụng PBL trong giảng dạy sửa chữa tivi
Việc vận dụng phương pháp PBL vào giảng dạy môn thực hành sửa chữa tivi tại HCMUTE được thực hiện thông qua việc thiết kế các tình huống học tập thực tế. Các tình huống này được xây dựng dựa trên các vấn đề thực tế mà sinh viên có thể gặp phải trong quá trình sửa chữa tivi. Sinh viên sẽ được chia thành các nhóm nhỏ để thảo luận và tìm ra giải pháp cho từng tình huống. Phương pháp này không chỉ giúp sinh viên phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề mà còn khuyến khích sự hợp tác và giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm.
3.1. Thiết kế bài giảng theo PBL
Bài giảng được thiết kế theo phương pháp PBL bao gồm các bước như: xác định vấn đề, nghiên cứu thông tin, thảo luận nhóm và trình bày giải pháp. Mỗi bước đều có sự hướng dẫn của giảng viên, nhưng sinh viên là người chủ động trong việc tìm kiếm và xử lý thông tin. Điều này giúp sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tự học và tư duy phản biện. Kết quả thực nghiệm cho thấy sinh viên tham gia vào phương pháp PBL có sự tiến bộ rõ rệt trong việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn.