Luận án về ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học

• Trường học: Đại học Thủ đô Hà Nội
• Chuyên ngành: Giáo dục Tiểu học
• Đề tài: Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Và Truyền Thông Trong Dạy Học Địa Lí Cho Sinh Viên Giáo Dục Tiểu Học
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC TIỂU HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
• 1.1. Những vấn đề đổi mới đào tạo giáo viên ở Việt Nam theo định hướng phát triển năng lực
• 1.2. Định hướng đổi mới đào tạo giáo viên ở Việt Nam
• 1.3. Đổi mới mục tiêu đào tạo
• 1.4. Đổi mới chương trình và nội dung đào tạo
• 1.5. Đổi mới phương pháp và hình thức đào tạo
• 1.6. Những vấn đề chung về năng lực
• 1.7. Khái niệm năng lực
• 1.8. Phân loại năng lực
• 1.9. Khái niệm về năng lực sư phạm
• 1.10. Những năng lực cơ bản của giáo viên Tiểu học
• 1.11. Công nghệ thông tin và truyền thông trong đổi mới phương pháp dạy học địa lí cho sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học theo định hướng phát triển năng lực
• 1.12. Khái niệm cơ bản về Công nghệ thông tin và truyền thông
• 1.13. Vai trò của công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học
• 1.14. Một số hướng ứng dụng CNTT và TT vào dạy học Địa lí cho SV ngành Giáo dục Tiểu học
• 1.15. Mô hình dạy học kết hợp (Blended learning) trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học
• 1.15.1. Khái niệm về dạy học kết hợp
• 1.15.2. Đặc điểm của mô hình dạy học kết hợp
• 1.15.3. Cấu trúc của mô hình dạy học kết hợp
• 1.15.4. Tác dụng và ý nghĩa của mô hình dạy học kết hợp
• 1.15.5. Khả năng áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành GDTH
• 1.16. Đặc điểm tâm lí và trình độ nhận thức của sinh viên sư phạm
• 1.16.1. Đặc điểm phát triển tâm lí của sinh viên sư phạm
• 1.16.2. Trình độ nhận thức của sinh viên sư phạm
• 1.16.3. Một số đặc điểm riêng về tâm lí và trình độ nhận thức của SV khối ngành SP của trường ĐHTĐHN
• 1.17. Mục tiêu, nội dung chương trình đào tạo giáo viên Tiểu học ở trường Đại học Thủ đô Hà Nội
• 1.17.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.17.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.17.3. Nội dung chương trình đào tạo
• 1.18. Thực trạng việc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí ở khoa Giáo dục Tiểu học, trường Đại học Thủ đô Hà Nội
• 1.18.1. Việc UDCNTT và TT trong dạy học
• 1.18.2. Việc tổ chức dạy học địa lí theo mô hình dạy học kết hợp
• 2. CHƯƠNG 2: QUY TRÌNH VÀ CÁCH THỨC ÁP DỤNG MÔ HÌNH DẠY HỌC KẾT HỢP (BLENDED LEARING) TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC TIỂU HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
• 2.1. Những yêu cầu và nguyên tắc đối với việc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành GDTH
• 2.1.1. Những yêu cầu đối với việc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành GDTH
• 2.1.2. Nguyên tắc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho SV ngành GDTH
• 2.1.3. Đảm bảo quá trình dạy học hướng “tập trung vào người học”
• 2.2. Mạng xã hội và cách thức khai thác mạng xã hội trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành GDTH theo mô hình dạy học kết hợp
• 2.2.1. Giới thiệu về mạng xã hội
• 2.2.2. Vai trò của mạng xã hội học tập Edmodo với dạy học kết hợp
• 2.2.3. Cách thức khai thác mạng xã hội học tập Edmodo vào dạy học địa lí theo mô hình dạy học kết hợp
• 2.3. Thiết kế quy trình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho SV ngành GDTH
• 2.3.1. Giai đoạn chuẩn bị
• 2.3.2. Giai đoạn thực hiện dạy học kết hợp
• 2.3.3. Giai đoạn đánh giá, cải thiện
• 2.4. Thiết kế và tổ chức dạy học kết hợp một số bài học địa lí cho sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích, nhiệm vụ, nguyên tắc thực nghiệm
• 3.1.1. Mục đích thực nghiệm
• 3.1.2. Nhiệm vụ thực nghiệm
• 3.1.3. Nguyên tắc thực nghiệm
• 3.2. Nội dung thực nghiệm. Các bài thực nghiệm
• 3.3. Kiểm tra, đối chứng đánh giá hiệu quả của việc thiết kế và tổ chức bài học theo mô hình học tập kết hợp (Blended learning)
• 3.4. Phương pháp thực nghiệm
• 3.5. Tổ chức thực nghiệm. Đối tượng, thời gian, quy trình thực nghiệm
• 3.6. Tổ chức thực nghiệm kiểm chứng giả thuyết
• 3.7. Kết quả thực nghiệm
• 3.7.1. Kết quả thực nghiệm thông qua các ý kiến phản hồi của SV
• 3.7.2. Kết quả học tập của SV
• 3.8. Nhận xét, đánh giá kết quả thực nghiệm
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ

I. Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học theo định hướng phát triển năng lực

Việc ứng dụng CNTT trong giáo dục đã trở thành một xu hướng quan trọng trong bối cảnh hiện đại. Đặc biệt, trong lĩnh vực dạy học địa lí, công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT&TT) không chỉ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực cho sinh viên. Theo đó, việc đổi mới phương pháp dạy học là cần thiết để phát huy tính chủ động và sáng tạo của người học. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc tích hợp CNTT trong dạy học giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận thông tin, từ đó nâng cao khả năng tự học và nghiên cứu. Hơn nữa, việc áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại như dạy học kết hợp (Blended learning) đã chứng minh hiệu quả trong việc cải thiện kết quả học tập của sinh viên. Mô hình này không chỉ kết hợp giữa dạy học truyền thống và trực tuyến mà còn khuyến khích sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên, tạo ra một không gian học tập linh hoạt và hiệu quả.

1.1. Những vấn đề đổi mới đào tạo giáo viên ở Việt Nam theo định hướng phát triển năng lực

Đổi mới đào tạo giáo viên ở Việt Nam đang được thực hiện theo hướng phát triển năng lực. Điều này bao gồm việc xác định rõ các năng lực cơ bản của giáo viên tiểu học và xây dựng chương trình đào tạo phù hợp. Việc tích hợp công nghệ vào giảng dạy không chỉ giúp giáo viên nâng cao kỹ năng mà còn tạo điều kiện cho sinh viên phát triển các năng lực cần thiết trong môi trường giáo dục hiện đại. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng phương pháp dạy học mới có thể cải thiện đáng kể chất lượng đào tạo, từ đó đáp ứng được yêu cầu của xã hội và thị trường lao động. Đặc biệt, việc sử dụng công nghệ giáo dục trong giảng dạy địa lí sẽ giúp sinh viên có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về môn học này.

1.2. Công nghệ thông tin và truyền thông trong đổi mới phương pháp dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học

Việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học địa lí không chỉ giúp sinh viên tiếp cận kiến thức một cách dễ dàng mà còn tạo ra những trải nghiệm học tập phong phú. Các công cụ như phần mềm PowerPoint, Violet và các nền tảng học trực tuyến đã được sử dụng rộng rãi trong giảng dạy. Những công cụ này không chỉ giúp giảng viên truyền đạt kiến thức một cách sinh động mà còn khuyến khích sinh viên tham gia vào quá trình học tập. Hơn nữa, việc sử dụng mạng xã hội học tập như Edmodo đã tạo ra một không gian học tập tương tác, nơi sinh viên có thể trao đổi, thảo luận và hỗ trợ lẫn nhau. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả học tập mà còn phát triển các kỹ năng mềm cần thiết cho sinh viên trong tương lai.

II. Quy trình và cách thức áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học theo định hướng phát triển năng lực

Mô hình dạy học kết hợp (Blended learning) đã được áp dụng thành công trong nhiều lĩnh vực giáo dục, trong đó có dạy học địa lí. Quy trình áp dụng mô hình này bao gồm các bước chuẩn bị, thực hiện và đánh giá. Đầu tiên, giảng viên cần xác định rõ mục tiêu học tập và nội dung cần truyền đạt. Sau đó, việc thiết kế bài học cần kết hợp giữa các hoạt động học tập trực tiếp và trực tuyến, tạo điều kiện cho sinh viên tham gia tích cực. Việc sử dụng công nghệ giáo dục trong quá trình dạy học không chỉ giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận thông tin mà còn khuyến khích sự sáng tạo và chủ động trong học tập. Đặc biệt, việc đánh giá kết quả học tập cần được thực hiện một cách toàn diện, bao gồm cả đánh giá quá trình và kết quả cuối cùng.

2.1. Những yêu cầu và nguyên tắc đối với việc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học

Việc áp dụng mô hình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cần tuân thủ một số yêu cầu và nguyên tắc nhất định. Đầu tiên, quá trình dạy học cần phải hướng tới việc tập trung vào người học, đảm bảo rằng sinh viên là trung tâm của quá trình học tập. Thứ hai, việc sử dụng công nghệ thông tin phải được thực hiện một cách hợp lý, đảm bảo rằng nó hỗ trợ cho việc học tập chứ không làm phân tán sự chú ý của sinh viên. Cuối cùng, việc đánh giá kết quả học tập cần phải công bằng và khách quan, phản ánh đúng năng lực của sinh viên. Những yêu cầu này sẽ giúp đảm bảo rằng mô hình dạy học kết hợp được triển khai một cách hiệu quả và mang lại kết quả cao nhất cho sinh viên.

2.2. Thiết kế quy trình dạy học kết hợp trong dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục tiểu học

Quy trình thiết kế dạy học kết hợp trong dạy học địa lí bao gồm ba giai đoạn chính: chuẩn bị, thực hiện và đánh giá. Trong giai đoạn chuẩn bị, giảng viên cần xác định rõ mục tiêu học tập, nội dung bài học và các công cụ hỗ trợ. Giai đoạn thực hiện bao gồm việc tổ chức các hoạt động học tập trực tiếp và trực tuyến, khuyến khích sinh viên tham gia tích cực. Cuối cùng, giai đoạn đánh giá cần được thực hiện một cách toàn diện, bao gồm cả đánh giá quá trình và kết quả học tập. Việc thiết kế quy trình này không chỉ giúp nâng cao chất lượng dạy học mà còn phát triển năng lực của sinh viên trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào học tập.