Tổng quan nghiên cứu

Hiệu quả sử dụng tài sản là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công và phát triển bền vững của doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và nền kinh tế hội nhập sâu rộng. Theo báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Xây dựng Dung Linh giai đoạn 2014-2016, tổng tài sản và các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản có sự biến động đáng chú ý, phản ánh thực trạng quản lý và khai thác tài sản của doanh nghiệp. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp, đồng thời phân tích thực trạng sử dụng tài sản tại Công ty Dung Linh trong giai đoạn 2014-2016, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh của công ty.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hiệu quả sử dụng tài sản của Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Xây dựng Dung Linh, một doanh nghiệp hoạt động đa ngành trong lĩnh vực xây dựng, thương mại và đầu tư bất động sản tại tỉnh Lạng Sơn. Thời gian nghiên cứu là giai đoạn 2014-2016, dựa trên số liệu tài chính và báo cáo nội bộ của công ty. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản, phân tích các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị tài sản chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về tài sản doanh nghiệp và mô hình phân tích hiệu quả sử dụng tài sản Dupont.

  • Khái niệm tài sản doanh nghiệp: Tài sản được định nghĩa theo Bộ luật Dân sự Việt Nam 2015 là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản doanh nghiệp bao gồm tài sản ngắn hạn (tiền mặt, các khoản phải thu, hàng tồn kho) và tài sản dài hạn (tài sản cố định, bất động sản đầu tư, tài sản tài chính dài hạn). Tài sản có vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh, quyết định quy mô và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

  • Mô hình Dupont: Đây là mô hình phân tích tài chính giúp đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản thông qua các chỉ tiêu như vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover), tỉ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA) và tỉ suất sinh lợi trên doanh thu (ROS). Mô hình cho phép phân tích sâu các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của tài sản, từ đó hỗ trợ nhà quản trị đưa ra quyết định nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: hiệu suất sử dụng tổng tài sản, tỉ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA), vòng quay tài sản ngắn hạn, vòng quay tài sản dài hạn, hiệu suất sử dụng tài sản cố định, và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản theo từng loại tài sản.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu tổng hợp, kết hợp giữa phương pháp luận duy vật biện chứng và logic với các phương pháp thống kê, phân tích số liệu, so sánh và dự báo.

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính năm 2014, 2015, 2016 của Công ty Dung Linh; báo cáo tài chính của một số doanh nghiệp cùng ngành xây dựng niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; các tài liệu nội bộ của công ty; dữ liệu kinh tế vĩ mô và các nghiên cứu liên quan.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả để tổng hợp và trình bày số liệu; phân tích các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản; so sánh các chỉ tiêu của công ty với trung bình ngành và các doanh nghiệp cùng ngành để đánh giá thực trạng; áp dụng mô hình Dupont để phân tích sâu các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản.

  • Timeline nghiên cứu: Quá trình nghiên cứu diễn ra trong giai đoạn 2017-2018, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý số liệu, phân tích thực trạng, đánh giá hạn chế và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Hiệu quả sử dụng tổng tài sản có xu hướng tăng trưởng nhưng còn thấp so với trung bình ngành: Vòng quay tổng tài sản của Công ty Dung Linh tăng từ khoảng 0,85 lần năm 2014 lên 1,02 lần năm 2016, tuy nhiên vẫn thấp hơn mức trung bình ngành xây dựng là 1,15 lần. Tỉ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA) đạt khoảng 6,5% năm 2016, tăng 1,2 điểm phần trăm so với năm 2014 nhưng vẫn chưa đạt mức kỳ vọng.

  2. Hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn chưa tối ưu: Vòng quay tài sản ngắn hạn dao động quanh mức 1,8 lần trong giai đoạn nghiên cứu, thấp hơn mức trung bình ngành 2,1 lần. Vòng quay hàng tồn kho trung bình là 3,5 lần/năm, cho thấy hàng tồn kho còn tồn đọng khá lớn, làm tăng chi phí lưu kho và giảm hiệu quả sử dụng vốn.

  3. Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn có cải thiện nhưng chưa đồng đều: Vòng quay tài sản dài hạn tăng từ 0,6 lần năm 2014 lên 0,75 lần năm 2016, tuy nhiên hiệu suất sử dụng tài sản cố định vẫn còn thấp, chỉ đạt khoảng 0,7 lần, thấp hơn mức trung bình ngành 0,85 lần. Hệ số hao mòn tài sản cố định hữu hình ở mức 8%/năm, phản ánh tình trạng đầu tư trang thiết bị chưa đồng bộ và công nghệ còn lạc hậu.

  4. Nhân tố con người và quản lý là nguyên nhân chính hạn chế hiệu quả sử dụng tài sản: Trình độ lao động phổ thông chiếm tỷ trọng cao (52%), trong khi lao động có trình độ đại học và sau đại học chỉ chiếm khoảng 20%. Công tác quản lý tài chính và kế hoạch sử dụng tài sản còn thiếu đồng bộ, chưa tận dụng tối đa nguồn lực tài sản hiện có.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Công ty Dung Linh đã có những bước tiến trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, thể hiện qua sự tăng trưởng các chỉ tiêu vòng quay tài sản và ROA trong giai đoạn 2014-2016. Tuy nhiên, so với các doanh nghiệp cùng ngành và mức trung bình ngành, hiệu quả sử dụng tài sản của công ty vẫn còn nhiều hạn chế.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ cơ cấu tài sản chưa hợp lý, đặc biệt là tỷ trọng tài sản ngắn hạn và hàng tồn kho còn cao, dẫn đến vốn bị chiếm dụng lớn và giảm khả năng sinh lời. Bên cạnh đó, trình độ lao động và năng lực quản lý chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, ảnh hưởng đến việc khai thác và sử dụng tài sản hiệu quả.

So sánh với các nghiên cứu trước đây trong ngành xây dựng cho thấy, việc áp dụng mô hình Dupont giúp phân tích chi tiết các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể hơn. Việc trình bày dữ liệu qua các bảng biểu và biểu đồ vòng quay tài sản, ROA theo năm giúp minh họa rõ nét xu hướng và điểm nghẽn trong quản lý tài sản của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tối ưu hóa cơ cấu tài sản: Công ty cần rà soát và điều chỉnh tỷ trọng tài sản ngắn hạn, đặc biệt là hàng tồn kho, nhằm giảm vốn bị chiếm dụng không cần thiết. Mục tiêu giảm tỷ trọng hàng tồn kho xuống dưới 25% tổng tài sản trong vòng 12 tháng tới. Phòng Tài chính - Kế hoạch phối hợp với Phòng Kinh doanh thực hiện.

  2. Nâng cao trình độ và năng lực quản lý nhân sự: Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý và nhân viên kỹ thuật nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý tài sản. Đề xuất tổ chức ít nhất 2 khóa đào tạo chuyên sâu trong năm 2019, do Phòng Tổng hợp và Phòng Kỹ thuật phối hợp thực hiện.

  3. Đầu tư công nghệ và thiết bị hiện đại: Cải tiến trang thiết bị, áp dụng công nghệ mới để nâng cao hiệu suất sử dụng tài sản cố định. Lập kế hoạch đầu tư thiết bị hiện đại trong vòng 2 năm tới, ưu tiên các dự án có khả năng tăng vòng quay tài sản dài hạn. Ban Giám đốc và Phòng Kỹ thuật chịu trách nhiệm triển khai.

  4. Cải tiến quy trình quản lý tài sản: Xây dựng hệ thống quản lý tài sản chặt chẽ, áp dụng phần mềm quản lý tài sản để theo dõi, đánh giá và tối ưu hóa việc sử dụng tài sản. Mục tiêu hoàn thành triển khai hệ thống trong 6 tháng tới. Phòng Tài chính - Kế hoạch phối hợp với Phòng Công nghệ thông tin thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng và đầu tư: Nhận diện các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị tài sản.

  2. Phòng Tài chính - Kế hoạch và Kế toán doanh nghiệp: Áp dụng các phương pháp phân tích tài chính và mô hình Dupont để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản, hỗ trợ công tác lập kế hoạch và kiểm soát tài chính.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng, Quản trị kinh doanh: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và các phân tích thực tiễn về hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp xây dựng.

  4. Các tổ chức tư vấn quản lý và đầu tư: Sử dụng kết quả nghiên cứu để tư vấn cho doanh nghiệp về tối ưu hóa tài sản, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và phát triển bền vững.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hiệu quả sử dụng tài sản là gì và tại sao quan trọng?
    Hiệu quả sử dụng tài sản phản ánh khả năng khai thác và sử dụng tài sản để tạo ra lợi nhuận tối đa. Đây là chỉ tiêu quan trọng giúp doanh nghiệp đánh giá năng lực quản lý tài sản và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.

  2. Mô hình Dupont giúp phân tích hiệu quả sử dụng tài sản như thế nào?
    Mô hình Dupont phân tích ROA thành các thành phần như vòng quay tài sản và tỉ suất sinh lợi trên doanh thu, giúp xác định rõ các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó hỗ trợ việc ra quyết định quản lý.

  3. Những chỉ tiêu nào thường dùng để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn?
    Các chỉ tiêu phổ biến gồm vòng quay tài sản ngắn hạn, vòng quay hàng tồn kho, vòng quay các khoản phải thu và kỳ thu tiền bình quân. Chúng phản ánh khả năng luân chuyển và thu hồi vốn trong ngắn hạn.

  4. Nguyên nhân chính nào ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản tại Công ty Dung Linh?
    Nguyên nhân chủ yếu là cơ cấu tài sản chưa hợp lý, trình độ lao động phổ thông chiếm tỷ trọng cao, công tác quản lý tài chính và kế hoạch sử dụng tài sản chưa đồng bộ, cùng với đầu tư công nghệ còn hạn chế.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản?
    Các giải pháp bao gồm tối ưu hóa cơ cấu tài sản, nâng cao trình độ quản lý và nhân sự, đầu tư công nghệ hiện đại, cải tiến quy trình quản lý tài sản và áp dụng phần mềm quản lý tài sản.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ các khái niệm, vai trò và chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp, áp dụng vào thực trạng tại Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Xây dựng Dung Linh giai đoạn 2014-2016.
  • Kết quả phân tích cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản của công ty có cải thiện nhưng vẫn thấp hơn mức trung bình ngành, đặc biệt là hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn và tài sản cố định.
  • Nguyên nhân chính bao gồm cơ cấu tài sản chưa hợp lý, trình độ lao động và năng lực quản lý còn hạn chế, cùng với đầu tư công nghệ chưa đồng bộ.
  • Luận văn đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trong ngắn hạn và dài hạn, có tính khả thi và phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp.
  • Các bước tiếp theo cần tập trung vào triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả thực hiện để điều chỉnh kịp thời, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của công ty.

Hành động ngay hôm nay để tối ưu hóa tài sản và gia tăng giá trị doanh nghiệp!