Tác động của phong cách giao tiếp của giám sát viên đến sự phát triển kỹ năng và chất lượng cuộc sống của sinh viên sau đại học

• Tác giả: Nguyen Thi Ha
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyen Thi Mai Trang
• Trường học: University of Economics Ho Chi Minh City
• Chuyên ngành: Master of Business
• Đề tài: Tác Động Của Phong Cách Giao Tiếp Của Giám Sát Viên Đến Sự Phát Triển Kỹ Năng Và Sự Hài Lòng Của Sinh Viên Sau Đại Học Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.6. Research Structure
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW AND HYPOTHESES
• 2.1. Quality of life and research satisfaction
• 2.3. Supervisor’s interpersonal style
• 2.4. Moderating effect of intrinsic motivation
• 2.5. Conceptual model
• 3. CHAPTER 3: METHODOLOGY
• 3.1. Research process
• 3.1. The purpose of qualitative research
• 3.2. Sample of qualitative research
• 3.3. The conduct of qualitative research
• 3.4. The outcome of qualitative research
• 3.2. The purpose of quantitative research
• 3.4. Data analysis method
• 4. CHAPTER 4: DATA ANALYSIS AND RESULTS
• 4.3. Cronbach’s Alpha coefficient of reliability test
• 4.4. Exploratory Factor Analysis (EFA)
• 4.5. Confirmatory Factor Analysis (CFA)
• 4.2. Reliability and Validity Check
• 4.3. Discriminant Validity
• 4.6. Structural Equation Modeling (SEM)
• 4.7. Testing the moderating effect of intrinsic motivation
• 5. CHAPTER 5: CONCLUSION, IMPLICATIONS, AND LIMITATIONS
• 5.1. Conclusions and discussion of the findings
• 5.3. Limitations and future research
• REFERENCES
• Appendix A: Guidelines for in-depth interview
• Appendix B: Final measurement scales
• Appendix C: Questionnaire (English version)
• Appendix D: Questionnaire (Vietnamese Version)
• Appendix E: KMO and Bartlett's Test and Total Variance Explained
• LIST OF FIGURES
• LIST OF TABLES

I. Tác động của phong cách giao tiếp của giám sát viên

Phong cách giao tiếp của giám sát viên có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kỹ năng của sinh viên sau đại học. Nghiên cứu cho thấy rằng phong cách giao tiếp tích cực từ giám sát viên không chỉ giúp sinh viên phát triển kỹ năng nghiên cứu mà còn nâng cao sự hài lòng trong quá trình học tập. Theo một nghiên cứu, sinh viên cảm thấy thoải mái hơn khi giám sát viên sử dụng phong cách giao tiếp thân thiện và hỗ trợ. Điều này tạo ra một môi trường học tập tích cực, khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển kỹ năng. Sự tương tác giữa giám sát viên và sinh viên không chỉ là một mối quan hệ đơn thuần mà còn là một quá trình tương tác xã hội phức tạp, nơi mà cả hai bên đều cần phải tham gia một cách chủ động.

1.1. Vai trò của giám sát viên trong sự phát triển kỹ năng

Giám sát viên đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn và hỗ trợ sinh viên trong quá trình nghiên cứu. Vai trò của giám sát viên không chỉ là cung cấp kiến thức mà còn là người định hướng cho sinh viên trong việc phát triển các kỹ năng mềm cần thiết. Nghiên cứu cho thấy rằng sinh viên có xu hướng phát triển kỹ năng tốt hơn khi họ nhận được sự hỗ trợ từ giám sát viên có phong cách giao tiếp tích cực. Điều này không chỉ giúp sinh viên tự tin hơn trong việc thực hiện nghiên cứu mà còn nâng cao khả năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện.

1.2. Sự hài lòng của sinh viên và chất lượng cuộc sống

Sự hài lòng của sinh viên sau đại học có mối liên hệ chặt chẽ với chất lượng cuộc sống của họ. Nghiên cứu cho thấy rằng sinh viên cảm thấy hài lòng hơn với quá trình học tập của mình khi họ có mối quan hệ tốt với giám sát viên. Sự hài lòng này không chỉ đến từ việc hoàn thành các yêu cầu học tập mà còn từ cảm giác được hỗ trợ và khuyến khích trong quá trình nghiên cứu. Khi sinh viên cảm thấy hài lòng, họ có xu hướng có chất lượng cuộc sống tốt hơn, điều này thể hiện qua sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân, cũng như sự phát triển cá nhân trong các lĩnh vực khác.

II. Mối quan hệ giữa phong cách giao tiếp và sự phát triển kỹ năng

Mối quan hệ giữa phong cách giao tiếp của giám sát viên và sự phát triển kỹ năng của sinh viên là một chủ đề quan trọng trong nghiên cứu này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phong cách giao tiếp của giám sát viên có thể ảnh hưởng đến cách mà sinh viên tiếp nhận thông tin và phản hồi. Một phong cách giao tiếp rõ ràng và minh bạch giúp sinh viên hiểu rõ hơn về yêu cầu và kỳ vọng của giám sát viên, từ đó nâng cao khả năng phát triển kỹ năng nghiên cứu. Hơn nữa, sự tương tác tích cực giữa giám sát viên và sinh viên có thể tạo ra một môi trường học tập khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới.

2.1. Tác động của phong cách lãnh đạo

Phong cách lãnh đạo của giám sát viên cũng có tác động lớn đến sự phát triển kỹ năng của sinh viên. Các giám sát viên có phong cách lãnh đạo hỗ trợ thường tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi mà sinh viên cảm thấy tự do để thể hiện ý tưởng và quan điểm của mình. Điều này không chỉ giúp sinh viên phát triển kỹ năng nghiên cứu mà còn nâng cao khả năng giao tiếp và làm việc nhóm. Nghiên cứu cho thấy rằng sinh viên có xu hướng phát triển tốt hơn khi họ được giám sát viên khuyến khích tham gia vào các hoạt động nghiên cứu và thảo luận.

2.2. Phản hồi từ sinh viên

Phản hồi từ sinh viên là một yếu tố quan trọng trong quá trình giám sát. Sinh viên cần cảm thấy rằng ý kiến của họ được lắng nghe và đánh giá cao. Phản hồi từ sinh viên không chỉ giúp giám sát viên điều chỉnh phong cách giao tiếp của mình mà còn tạo ra một mối quan hệ hợp tác hơn. Khi sinh viên cảm thấy rằng họ có thể chia sẻ ý kiến và cảm xúc của mình, họ sẽ có xu hướng cảm thấy hài lòng hơn với quá trình học tập và phát triển kỹ năng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục sau đại học tại Việt Nam, mối quan hệ giữa giảng viên hướng dẫn và nghiên cứu sinh đóng vai trò then chốt trong việc phát triển kỹ năng nghiên cứu, sự hài lòng trong quá trình nghiên cứu và chất lượng cuộc sống của học viên. Tỷ lệ không hoàn thành chương trình sau đại học và thời gian hoàn thành kéo dài là vấn đề được quan tâm, với tỷ lệ bỏ học ở nhiều quốc gia dao động từ 40% đến 70%. Tại Việt Nam, từ năm 2000 đến 2005, số lượng học viên thạc sĩ tăng trưởng trung bình 51,9% mỗi năm, trong khi số lượng nghiên cứu sinh tiến sĩ tăng 61,1% mỗi năm, tạo ra áp lực lớn về chất lượng đào tạo và giám sát học thuật. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích ảnh hưởng của phong cách giao tiếp giữa giảng viên hướng dẫn và học viên đến sự phát triển kỹ năng nghiên cứu, sự hài lòng trong nghiên cứu và chất lượng cuộc sống của học viên thạc sĩ tại các trường đại học ở TP. Hồ Chí Minh. Nghiên cứu cũng xem xét vai trò điều tiết của động lực nội tại của học viên trong mối quan hệ này. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào học viên MBA đang thực hiện luận văn tại bốn trường đại học lớn ở TP. Hồ Chí Minh trong năm 2015. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả giám sát học thuật, cải thiện chất lượng đào tạo sau đại học và hỗ trợ phát triển chính sách giáo dục phù hợp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên năm khái niệm chính: phong cách giao tiếp của giảng viên hướng dẫn, phát triển kỹ năng nghiên cứu, sự hài lòng trong nghiên cứu, chất lượng cuộc sống và động lực nội tại của học viên.

• Phong cách giao tiếp của giảng viên hướng dẫn được mô tả theo mô hình hai chiều gồm ảnh hưởng và sự gần gũi, với năm hành vi chính: lãnh đạo, thân thiện/hỗ trợ, thấu hiểu, nghiêm khắc và trao quyền tự do cho học viên. Mô hình này dựa trên nghiên cứu của Mainhard và Gatfield, nhấn mạnh vai trò của phong cách giao tiếp trong việc thúc đẩy sự phát triển kỹ năng và sự hài lòng của học viên.
• Phát triển kỹ năng nghiên cứu được hiểu là sự phát triển các kỹ năng tổng quát như giải quyết vấn đề, phân tích, giao tiếp và tự quản lý trong quá trình thực hiện luận văn.
• Sự hài lòng trong nghiên cứu phản ánh trạng thái cảm xúc tích cực của học viên khi đạt được kết quả nghiên cứu và phát triển kỹ năng.
• Chất lượng cuộc sống được định nghĩa là sự hài lòng tổng thể với cuộc sống, chịu ảnh hưởng bởi mức độ hài lòng trong nghiên cứu.
• Động lực nội tại là sự thúc đẩy tự nhiên của học viên trong việc học tập và nghiên cứu, được xem là yếu tố điều tiết mối quan hệ giữa phong cách giao tiếp của giảng viên và sự phát triển kỹ năng.

Năm giả thuyết được đề xuất nhằm kiểm định các mối quan hệ giữa các khái niệm trên, trong đó nhấn mạnh tác động tích cực của phong cách giao tiếp đến phát triển kỹ năng và sự hài lòng, cũng như vai trò điều tiết của động lực nội tại.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn: nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng.

• Nghiên cứu định tính sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu với 14 học viên MBA tại TP. Hồ Chí Minh nhằm điều chỉnh và làm rõ các thang đo phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Quá trình phỏng vấn diễn ra trong ba tuần, tập trung vào việc kiểm tra tính rõ ràng và phù hợp của các câu hỏi trong bảng khảo sát.
• Nghiên cứu định lượng tiến hành khảo sát chính với 234 học viên MBA đang hoặc đã hoàn thành luận văn tại bốn trường đại học lớn ở TP. Hồ Chí Minh. Phương pháp chọn mẫu thuận tiện được áp dụng, với kích thước mẫu vượt mức tối thiểu 160 để đảm bảo độ tin cậy thống kê. Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi trực tuyến và bản giấy trong vòng sáu tuần.
• Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 22 và AMOS 22. Các bước phân tích bao gồm kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA) và mô hình phương trình cấu trúc (SEM) để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Phân tích đa nhóm được sử dụng để kiểm tra vai trò điều tiết của động lực nội tại.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng tích cực của phong cách giao tiếp giảng viên đến phát triển kỹ năng nghiên cứu: Kết quả SEM cho thấy hệ số hồi quy chuẩn hóa giữa phong cách giao tiếp và phát triển kỹ năng là 0.72, với mức ý nghĩa p < 0.001, chứng tỏ mối quan hệ mạnh mẽ và có ý nghĩa thống kê.
2. Ảnh hưởng của phát triển kỹ năng đến sự hài lòng trong nghiên cứu: Hệ số hồi quy chuẩn hóa là 0.65 (p < 0.001), cho thấy kỹ năng nghiên cứu phát triển tốt góp phần làm tăng sự hài lòng của học viên trong quá trình nghiên cứu.
3. Ảnh hưởng trực tiếp của phong cách giao tiếp đến sự hài lòng trong nghiên cứu: Hệ số hồi quy chuẩn hóa là 0.38 (p < 0.001), cho thấy phong cách giao tiếp không chỉ tác động gián tiếp qua kỹ năng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự hài lòng.
4. Mối quan hệ giữa sự hài lòng trong nghiên cứu và chất lượng cuộc sống: Hệ số hồi quy chuẩn hóa là 0.55 (p < 0.001), khẳng định rằng sự hài lòng trong nghiên cứu góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của học viên.
5. Vai trò điều tiết của động lực nội tại: Phân tích đa nhóm cho thấy tác động của phong cách giao tiếp đến phát triển kỹ năng mạnh hơn đáng kể ở nhóm học viên có động lực nội tại cao so với nhóm có động lực thấp, với sự khác biệt về hệ số hồi quy đạt mức ý nghĩa thống kê.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu quốc tế về vai trò quan trọng của phong cách giao tiếp trong giám sát học thuật, đồng thời làm rõ thêm vai trò của động lực nội tại trong việc tăng cường hiệu quả phát triển kỹ năng nghiên cứu. Việc phong cách giao tiếp tích cực như lãnh đạo, hỗ trợ, thấu hiểu và trao quyền tự do giúp học viên phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, phân tích và tự quản lý công việc nghiên cứu. Sự hài lòng trong nghiên cứu không chỉ đến từ kết quả học thuật mà còn từ mối quan hệ tích cực với giảng viên hướng dẫn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống tổng thể của học viên. Các biểu đồ mô tả mối quan hệ này có thể trình bày qua sơ đồ mô hình cấu trúc với các hệ số hồi quy và mức ý nghĩa, hoặc bảng so sánh hệ số hồi quy giữa các nhóm động lực nội tại cao và thấp để minh họa vai trò điều tiết.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Đào tạo và phát triển kỹ năng giao tiếp cho giảng viên hướng dẫn: Các trường đại học cần tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng lãnh đạo, hỗ trợ và thấu hiểu nhằm cải thiện phong cách giao tiếp của giảng viên, từ đó thúc đẩy sự phát triển kỹ năng nghiên cứu của học viên. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; Chủ thể: Ban đào tạo và phát triển giảng viên.
2. Xây dựng chương trình hỗ trợ động lực nội tại cho học viên: Thiết kế các hoạt động khuyến khích sự tự chủ, sáng tạo và niềm vui trong nghiên cứu nhằm tăng cường động lực nội tại, giúp học viên chủ động và tích cực hơn trong quá trình làm luận văn. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: Phòng công tác sinh viên và khoa đào tạo.
3. Tăng cường cơ chế phản hồi và hỗ trợ thường xuyên: Thiết lập lịch trình gặp gỡ định kỳ và kênh giao tiếp hiệu quả giữa giảng viên và học viên để đảm bảo sự hỗ trợ kịp thời, nâng cao sự hài lòng và giảm thiểu áp lực trong nghiên cứu. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Giảng viên hướng dẫn và học viên.
4. Phát triển hệ thống đánh giá và phản hồi về phong cách giám sát: Xây dựng công cụ khảo sát định kỳ để thu thập ý kiến học viên về phong cách giao tiếp của giảng viên, từ đó điều chỉnh và cải tiến phù hợp với nhu cầu thực tế. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: Ban quản lý đào tạo sau đại học.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên hướng dẫn và cán bộ quản lý đào tạo sau đại học: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả giám sát và phát triển kỹ năng nghiên cứu, từ đó cải thiện phương pháp giám sát và hỗ trợ học viên.
2. Học viên sau đại học, đặc biệt là học viên MBA: Hiểu rõ vai trò của phong cách giao tiếp và động lực nội tại trong quá trình nghiên cứu, giúp chủ động xây dựng mối quan hệ hiệu quả với giảng viên hướng dẫn.
3. Các nhà hoạch định chính sách giáo dục đại học: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách nâng cao chất lượng đào tạo sau đại học, đặc biệt trong việc phát triển kỹ năng và hỗ trợ học viên.
4. Các tổ chức nghiên cứu và phát triển giáo dục: Áp dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chương trình đào tạo, hỗ trợ và đánh giá chất lượng giám sát học thuật phù hợp với bối cảnh Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Phong cách giao tiếp của giảng viên hướng dẫn ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kỹ năng nghiên cứu của học viên?
   Phong cách giao tiếp tích cực, bao gồm lãnh đạo, hỗ trợ và thấu hiểu, giúp học viên phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, phân tích và tự quản lý công việc nghiên cứu, từ đó nâng cao hiệu quả học tập và nghiên cứu.

2. Động lực nội tại của học viên có vai trò gì trong quá trình giám sát học thuật?
   Động lực nội tại làm tăng khả năng học viên chủ động, sáng tạo và kiên trì trong nghiên cứu, đồng thời làm tăng tác động tích cực của phong cách giao tiếp giảng viên đến sự phát triển kỹ năng.

3. Làm thế nào để cải thiện sự hài lòng trong nghiên cứu của học viên sau đại học?
   Cải thiện sự hài lòng cần tập trung vào phát triển kỹ năng nghiên cứu, xây dựng mối quan hệ giao tiếp tích cực với giảng viên hướng dẫn và tạo môi trường học tập hỗ trợ, khuyến khích sự tự chủ và sáng tạo.

4. Chất lượng cuộc sống của học viên sau đại học bị ảnh hưởng bởi yếu tố nào?
   Chất lượng cuộc sống chịu ảnh hưởng trực tiếp từ sự hài lòng trong nghiên cứu, bao gồm cảm giác thành công, niềm vui và sự cân bằng giữa học tập và cuộc sống cá nhân.

5. Các trường đại học có thể áp dụng kết quả nghiên cứu này như thế nào?
   Trường đại học có thể tổ chức đào tạo giảng viên về kỹ năng giao tiếp, xây dựng chương trình hỗ trợ động lực học viên, thiết lập cơ chế phản hồi và đánh giá phong cách giám sát để nâng cao chất lượng đào tạo sau đại học.

Kết luận

• Phong cách giao tiếp của giảng viên hướng dẫn có ảnh hưởng tích cực và mạnh mẽ đến sự phát triển kỹ năng nghiên cứu và sự hài lòng trong nghiên cứu của học viên thạc sĩ.
• Sự phát triển kỹ năng nghiên cứu góp phần nâng cao sự hài lòng trong nghiên cứu, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống của học viên.
• Động lực nội tại của học viên đóng vai trò điều tiết, làm tăng cường tác động của phong cách giao tiếp đến phát triển kỹ năng.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các trường đại học và tổ chức giáo dục trong việc cải thiện chất lượng giám sát học thuật và hỗ trợ học viên.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chương trình đào tạo giảng viên, xây dựng chính sách hỗ trợ động lực học viên và thiết lập hệ thống đánh giá phong cách giám sát nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo sau đại học.

Hãy áp dụng những kiến thức và đề xuất từ nghiên cứu này để nâng cao chất lượng giám sát học thuật và phát triển toàn diện cho học viên sau đại học tại Việt Nam.