Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 gây ra nhiều biến động lớn trên toàn cầu, hoạt động kinh tế và tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và Công ty TNHH Thực phẩm Gia Hưng nói riêng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo ước tính, từ năm 2019 đến 2021, nhiều doanh nghiệp trong ngành thực phẩm đã phải đối mặt với sự bất ổn về dòng tiền, biến động giá nguyên liệu và khó khăn trong huy động vốn. Công ty TNHH Thực phẩm Gia Hưng, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh thực phẩm, đã trải qua giai đoạn phát triển từ mô hình hộ kinh doanh đến doanh nghiệp tư nhân với quy mô ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, công tác quản lý tài chính tại công ty còn tồn tại nhiều hạn chế như lập kế hoạch tài chính chưa sát thực tế, tổ chức thực hiện kế hoạch chưa đúng tiến độ, và công tác kiểm tra, giám sát tài chính chưa chặt chẽ.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Công ty TNHH Thực phẩm Gia Hưng trong giai đoạn 2019-2021, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Nghiên cứu có phạm vi tập trung vào công tác quản lý tài chính tại công ty, bao gồm lập kế hoạch, thực thi, quyết toán và kiểm tra giám sát tài chính. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện hệ thống quản lý tài chính, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong môi trường kinh tế đầy biến động hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý tài chính doanh nghiệp và mô hình quản lý kinh tế hiện đại. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý tài chính doanh nghiệp: Nhấn mạnh vai trò của quản lý tài chính trong việc huy động, sử dụng vốn hiệu quả, kiểm soát chi phí và tối đa hóa lợi nhuận. Khái niệm quản lý tài chính doanh nghiệp được hiểu là việc sử dụng thông tin tài chính để phân tích, hoạch định và điều chỉnh các hoạt động tài chính nhằm đạt mục tiêu phát triển ổn định và bền vững.

  2. Mô hình quản lý theo chu trình tài chính: Bao gồm các bước lập kế hoạch tài chính, tổ chức thực hiện, quyết toán và kiểm tra giám sát. Mô hình này giúp doanh nghiệp đảm bảo tính liên tục và hiệu quả trong quản lý tài chính, đồng thời phát hiện và xử lý kịp thời các tồn tại, rủi ro.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng gồm: lập kế hoạch tài chính, quản lý vốn lưu động, quản lý tiền mặt, quản lý khoản phải thu, quản lý khoản phải trả, kiểm tra giám sát tài chính, và các chỉ tiêu tài chính như hệ số khả năng thanh toán, vòng quay vốn lưu động.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp định tính. Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

  • Số liệu tài chính thực tế của Công ty TNHH Thực phẩm Gia Hưng giai đoạn 2019-2021, bao gồm báo cáo kết quả kinh doanh, bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
  • Tài liệu pháp luật liên quan đến quản lý tài chính doanh nghiệp và các quy định nội bộ của công ty.
  • Phỏng vấn sâu với lãnh đạo và cán bộ quản lý tài chính công ty để thu thập thông tin về thực trạng và khó khăn trong quản lý tài chính.

Phương pháp phân tích dữ liệu gồm:

  • Phân tích thống kê mô tả để đánh giá các chỉ tiêu tài chính cơ bản.
  • So sánh thực hiện kế hoạch tài chính với dự toán để xác định mức độ hoàn thành.
  • Phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong quản lý tài chính.
  • Tổng hợp và đối chiếu với kinh nghiệm quản lý tài chính của các doanh nghiệp cùng ngành để rút ra bài học và đề xuất giải pháp.

Quy trình nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 1/2023 đến tháng 6/2023, đảm bảo thu thập và xử lý dữ liệu đầy đủ, chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Lập kế hoạch tài chính chưa sát thực tế: Qua phân tích số liệu, tỷ lệ thực hiện kế hoạch thu chi của công ty trong giai đoạn 2019-2021 chỉ đạt khoảng 85-90% so với dự toán, cho thấy kế hoạch lập chưa phản ánh chính xác tình hình thực tế. Việc dự toán thu chi còn thiếu chi tiết và chưa tính đến các biến động thị trường.

  2. Tổ chức thực hiện kế hoạch còn chậm trễ: Công tác thực thi kế hoạch tài chính chưa đúng tiến độ, đặc biệt trong việc huy động vốn và quản lý chi phí. Tỷ lệ chi vượt dự toán ở một số khoản chi phí sản xuất và quản lý lên tới 12%, gây áp lực lên dòng tiền và hiệu quả sử dụng vốn.

  3. Kiểm tra, giám sát tài chính chưa chặt chẽ: Hệ thống kiểm tra nội bộ còn yếu, chưa phát hiện kịp thời các sai sót trong quản lý tài chính. Tỷ lệ các khoản phải thu quá hạn chiếm khoảng 15% tổng khoản phải thu, làm tăng rủi ro mất vốn và ảnh hưởng đến khả năng thanh toán.

  4. Năng lực quản lý tài chính của đội ngũ cán bộ còn hạn chế: Qua phỏng vấn, nhiều cán bộ tài chính chưa được đào tạo bài bản về quản lý tài chính hiện đại, dẫn đến việc áp dụng các công cụ quản lý chưa hiệu quả, thiếu sự chủ động trong xử lý các tình huống tài chính phát sinh.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc lập kế hoạch tài chính chưa dựa trên phân tích dữ liệu đầy đủ và chưa cập nhật kịp thời các biến động kinh tế, thị trường. So với các doanh nghiệp cùng ngành như Công ty TNHH Thiêm Hương và Công ty Cổ phần Thực phẩm HTT Hà Nội, Gia Hưng còn thiếu sự đa dạng hóa nguồn thu và chính sách quản lý khoản phải thu chưa chặt chẽ.

Việc tổ chức thực hiện kế hoạch chậm trễ và vượt chi phần nào do thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các phòng ban và chưa có hệ thống kiểm soát chi tiêu hiệu quả. Điều này cũng phản ánh qua tỷ lệ vòng quay vốn lưu động thấp hơn mức trung bình ngành, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán và đầu tư phát triển.

Hệ thống kiểm tra, giám sát tài chính chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến việc phát hiện và xử lý các sai phạm còn chậm, làm giảm hiệu quả quản lý tài chính tổng thể. Năng lực chuyên môn của đội ngũ quản lý tài chính cần được nâng cao để đáp ứng yêu cầu quản lý trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ thực hiện kế hoạch thu chi theo năm, bảng phân tích các khoản phải thu quá hạn và biểu đồ SWOT thể hiện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong quản lý tài chính của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch tài chính: Động viên đội ngũ tài chính sử dụng các công cụ phân tích dự báo để xây dựng kế hoạch sát thực tế, cập nhật thường xuyên theo biến động thị trường. Mục tiêu nâng tỷ lệ thực hiện kế hoạch lên trên 95% trong vòng 1 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Tài chính - Kế toán phối hợp Ban Giám đốc.

  2. Tăng cường tổ chức thực hiện kế hoạch tài chính: Xây dựng quy trình kiểm soát chi tiêu chặt chẽ, phân quyền rõ ràng và áp dụng hệ thống phần mềm quản lý tài chính hiện đại để giám sát chi phí. Mục tiêu giảm tỷ lệ chi vượt dự toán xuống dưới 5% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý dự án và Phòng Tài chính.

  3. Nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát tài chính: Thiết lập bộ phận kiểm soát nội bộ chuyên trách, thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất các hoạt động tài chính. Mục tiêu giảm tỷ lệ khoản phải thu quá hạn xuống dưới 7% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Kiểm soát nội bộ và Phòng Tài chính.

  4. Đào tạo và phát triển năng lực đội ngũ quản lý tài chính: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý tài chính hiện đại, kỹ năng phân tích và sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài chính. Mục tiêu nâng cao trình độ chuyên môn cho 100% cán bộ tài chính trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự phối hợp Phòng Tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân trong ngành thực phẩm: Giúp hiểu rõ các vấn đề quản lý tài chính thực tiễn, từ đó áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả tài chính và phát triển bền vững.

  2. Cán bộ quản lý tài chính và kế toán doanh nghiệp: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm soát tài chính, giúp nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng quản lý.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý kinh tế, Tài chính doanh nghiệp: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp quản lý tài chính trong doanh nghiệp thực phẩm.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Giúp đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại doanh nghiệp tư nhân, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý tài chính doanh nghiệp là gì?
    Quản lý tài chính doanh nghiệp là quá trình sử dụng thông tin tài chính để phân tích, lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm soát các hoạt động tài chính nhằm đạt mục tiêu phát triển bền vững và tối đa hóa lợi nhuận.

  2. Tại sao lập kế hoạch tài chính lại quan trọng?
    Lập kế hoạch tài chính giúp doanh nghiệp dự báo nhu cầu vốn, phân bổ nguồn lực hợp lý, kiểm soát chi phí và đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra liên tục, hiệu quả. Ví dụ, công ty Gia Hưng cần lập kế hoạch sát thực tế để tránh tình trạng chi vượt dự toán.

  3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính doanh nghiệp là gì?
    Bao gồm yếu tố khách quan như biến động kinh tế, chính sách nhà nước, thị trường và yếu tố chủ quan như trình độ cán bộ, tổ chức sản xuất, quản lý vốn. Sự phối hợp hiệu quả các yếu tố này quyết định thành công trong quản lý tài chính.

  4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát tài chính?
    Thiết lập bộ phận kiểm soát nội bộ chuyên trách, thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất, áp dụng công nghệ thông tin để giám sát số liệu tài chính chính xác và kịp thời phát hiện sai phạm.

  5. Giải pháp nào giúp giảm rủi ro trong quản lý khoản phải thu?
    Xây dựng chính sách bán hàng tín dụng chặt chẽ, phân tích tín dụng khách hàng kỹ lưỡng, áp dụng các điều khoản thanh toán rõ ràng và thực hiện thu hồi nợ hiệu quả. Công ty HTT Hà Nội đã áp dụng thành công chính sách này để giảm rủi ro.

Kết luận

  • Quản lý tài chính tại Công ty TNHH Thực phẩm Gia Hưng còn nhiều hạn chế về lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm tra giám sát tài chính trong giai đoạn 2019-2021.
  • Các yếu tố chủ quan và khách quan đều ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý tài chính, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược phù hợp để ứng phó.
  • Nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính, tập trung vào nâng cao năng lực đội ngũ, hoàn thiện quy trình và áp dụng công nghệ.
  • Tiếp theo, công ty cần triển khai các giải pháp trong vòng 1-2 năm tới, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời.
  • Luận văn kêu gọi các nhà quản lý doanh nghiệp và cán bộ tài chính áp dụng các kiến thức và giải pháp nghiên cứu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh hiện nay.