I. Tổng Quan Về Quản Lý Kiểm Tra Nội Bộ Trường THCS Thanh Hà
Phát triển giáo dục là nền tảng tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, động lực quan trọng để thực hiện CNH, HĐH. Giáo dục quyết định sự phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh, hài hòa và bền vững. Xây dựng nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng. Giáo dục cần mở, học đi đôi với hành, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt. Cần có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập. Đảm bảo các điều kiện nâng cao chất lượng, chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo. Mục tiêu đến năm 2030, giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực. Học sinh THCS (hết lớp 9) cần có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau THCS. Trung học phổ thông cần tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng. Nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020. Ba mươi năm đổi mới, đất nước ta đã vượt qua nhiều thách thức, khó khăn và đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Nước ta đã thoát ra khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu, bước vào nhóm nước đang phát triển.
1.1. Tầm Quan Trọng Của Kiểm Tra Nội Bộ Trường THCS
Kiểm tra nội bộ (KTNB) đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Nó giúp nhà trường tự đánh giá, phát hiện điểm mạnh, điểm yếu và đưa ra các giải pháp cải tiến. KTNB không chỉ là công cụ kiểm soát mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của nhà trường. Theo tác giả AhTeck, J. (2014), việc quản lý chất lượng KTNB rất quan trọng và nó còn quan trọng hơn khi các Hiệu trưởng sử dụng kết quả đó trong các quyết định của mình trong quá trình quản lý nhà trường.
1.2. Mục Tiêu Của Quản Lý Hoạt Động Kiểm Tra Trường Học
Mục tiêu chính của quản lý hoạt động kiểm tra là đảm bảo tính khách quan, minh bạch và hiệu quả của quá trình kiểm tra. Nó bao gồm việc xây dựng kế hoạch kiểm tra, tổ chức thực hiện, đánh giá kết quả và đưa ra các khuyến nghị cải tiến. Quản lý hiệu quả KTNB giúp nhà trường nâng cao chất lượng dạy và học, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh.
II. Thực Trạng Thách Thức Quản Lý Kiểm Tra Nội Bộ THCS
Trong những năm qua, hoạt động thanh tra, kiểm tra giáo dục nói chung, hoạt động kiểm tra nội bộ của các trường THCS trên địa bàn huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương đã đi vào nền nếp và cơ bản đáp ứng được yêu cầu; các nội dung kiểm tra nội bộ trường học đã được Phòng Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn và thống nhất. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện hoạt động kiểm tra nội bộ vẫn còn tồn tại các hạn chế thiếu sót, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm tra nội bộ: Nhận thức của một số CBQL về tầm quan trọng của hoạt động KTNB chưa đầy đủ dẫn đến việc quản lý hoạt động KTNB còn hời hợt, hình thức, có hiệu trưởng còn có biểu hiện buông lỏng quản lý hoạt động KTNB. Trình độ, nghiệp vụ trong hoạt động kiểm tra còn hạn chế, việc đánh giá, kết luận kiểm tra không đảm bảo tính chính xác, không có khả năng tư vấn, thúc đẩy, việc xử lý sau kiểm tra không đảm bảo yêu cầu, hiệu quả kiểm tra yếu; Hoạt động kiểm tra nội bộ thiếu tính kế hoạch, toàn diện.
2.1. Hạn Chế Trong Nhận Thức Về Kiểm Tra Nội Bộ Trường THCS
Một số cán bộ quản lý (CBQL) chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của KTNB. Điều này dẫn đến việc quản lý KTNB còn hời hợt, hình thức, thậm chí có hiệu trưởng buông lỏng quản lý. Sự thiếu nhận thức này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả của công tác KTNB.
2.2. Yếu Kém Về Nghiệp Vụ Kiểm Tra Nội Bộ Theo Thông Tư 11
Trình độ, nghiệp vụ trong hoạt động kiểm tra còn hạn chế. Việc đánh giá, kết luận kiểm tra không đảm bảo tính chính xác, không có khả năng tư vấn, thúc đẩy. Việc xử lý sau kiểm tra không đảm bảo yêu cầu, hiệu quả kiểm tra yếu. Điều này đòi hỏi cần có các chương trình bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác KTNB.
2.3. Thiếu Kế Hoạch Toàn Diện Trong Quy Trình Kiểm Tra Nội Bộ
Hoạt động kiểm tra nội bộ thiếu tính kế hoạch, toàn diện. Điều này dẫn đến việc kiểm tra không bao quát được hết các lĩnh vực hoạt động của nhà trường, bỏ sót các vấn đề quan trọng. Cần xây dựng kế hoạch KTNB chi tiết, cụ thể, bao gồm đầy đủ các nội dung cần kiểm tra.
III. Giải Pháp Nâng Cao Nhận Thức Về Kiểm Tra Nội Bộ THCS
Để khắc phục những hạn chế trên, cần có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Một trong những giải pháp quan trọng là nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm đối với hoạt động kiểm tra nội bộ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ quản lý. Cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về KTNB, tổ chức các hội thảo, tập huấn để nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL.
3.1. Tuyên Truyền Về Kiểm Tra Nội Bộ Trường THCS Hải Dương
Tăng cường tuyên truyền về tầm quan trọng của KTNB trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong các buổi họp, hội nghị của ngành giáo dục. Sử dụng nhiều hình thức tuyên truyền khác nhau để thu hút sự quan tâm của CBQL, giáo viên, nhân viên.
3.2. Tổ Chức Hội Thảo Về Quản Lý Hoạt Động Kiểm Tra Trường Học
Tổ chức các hội thảo, tọa đàm về KTNB để CBQL, giáo viên, nhân viên có cơ hội trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau. Mời các chuyên gia về KTNB tham gia trình bày, giải đáp thắc mắc.
3.3. Tập Huấn Về Nội Dung Kiểm Tra Nội Bộ Trường THCS
Tổ chức các lớp tập huấn về KTNB cho đội ngũ CBQL, giáo viên, nhân viên. Nội dung tập huấn cần tập trung vào các văn bản quy phạm pháp luật về KTNB, quy trình, phương pháp KTNB, kỹ năng đánh giá, kết luận kiểm tra.
IV. Bồi Dưỡng Nghiệp Vụ Kiểm Tra Nội Bộ Cho Cán Bộ THCS
Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cộng tác viên thanh tra và Hiệu trưởng các trường THCS trong huyện. Cần tổ chức các lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra, kỹ năng đánh giá, kết luận kiểm tra, kỹ năng tư vấn, hỗ trợ. Mời các chuyên gia có kinh nghiệm về thanh tra, kiểm tra tham gia giảng dạy.
4.1. Bồi Dưỡng Về Nghiệp Vụ Kiểm Tra Chuyên Môn Trường THCS
Tổ chức các lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra cho đội ngũ cộng tác viên thanh tra và Hiệu trưởng. Nội dung bồi dưỡng cần tập trung vào các quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra, quy trình, phương pháp thanh tra, kiểm tra.
4.2. Nâng Cao Kỹ Năng Đánh Giá Kiểm Tra Tài Chính Trường THCS
Bồi dưỡng kỹ năng đánh giá, kết luận kiểm tra cho đội ngũ cộng tác viên thanh tra và Hiệu trưởng. Cần trang bị cho họ các kiến thức, kỹ năng cần thiết để đánh giá một cách khách quan, chính xác, toàn diện các hoạt động của nhà trường.
4.3. Phát Triển Kỹ Năng Tư Vấn Kiểm Tra Cơ Sở Vật Chất Trường Học
Bồi dưỡng kỹ năng tư vấn, hỗ trợ cho đội ngũ cộng tác viên thanh tra và Hiệu trưởng. Cần trang bị cho họ các kiến thức, kỹ năng cần thiết để tư vấn, hỗ trợ nhà trường khắc phục những hạn chế, phát huy những điểm mạnh.
V. Xây Dựng Kế Hoạch Kiểm Tra Nội Bộ THCS Hiệu Quả
Xây dựng kế hoạch KTNB của Hiệu trưởng các trường THCS gắn với chất lượng và hiệu quả quản lý. Kế hoạch KTNB cần được xây dựng một cách khoa học, chi tiết, cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường. Kế hoạch cần xác định rõ mục tiêu, nội dung, phương pháp, thời gian, đối tượng kiểm tra.
5.1. Xác Định Mục Tiêu Kiểm Tra Hoạt Động Dạy Và Học
Mục tiêu của KTNB cần được xác định rõ ràng, cụ thể, có thể đo lường được. Mục tiêu cần hướng đến việc nâng cao chất lượng dạy và học, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh.
5.2. Lựa Chọn Nội Dung Kiểm Tra Hồ Sơ Sổ Sách Trường THCS
Nội dung KTNB cần bao quát đầy đủ các lĩnh vực hoạt động của nhà trường, bao gồm: công tác quản lý, công tác dạy và học, công tác tài chính, công tác cơ sở vật chất, công tác đoàn thể.
5.3. Áp Dụng Phương Pháp Kiểm Tra Việc Thực Hiện Nhiệm Vụ Năm Học
Phương pháp KTNB cần đa dạng, linh hoạt, phù hợp với từng nội dung kiểm tra. Có thể sử dụng các phương pháp như: kiểm tra hồ sơ, sổ sách, dự giờ, phỏng vấn, khảo sát.
VI. Đổi Mới Chỉ Đạo Kiểm Tra Nội Bộ Trường Học Địa Phương
Đổi mới chỉ đạo hoạt động kiểm tra nội bộ trường học của địa phương. Phòng Giáo dục và Đào tạo cần tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát hoạt động KTNB của các trường THCS. Cần xây dựng quy chế KTNB thống nhất, phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình thực tế của địa phương.
6.1. Tăng Cường Chỉ Đạo Kiểm Tra Việc Thực Hiện Quy Chế Chuyên Môn
Phòng Giáo dục và Đào tạo cần tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các trường THCS thực hiện đúng quy chế chuyên môn, đảm bảo chất lượng dạy và học.
6.2. Xây Dựng Quy Chế Kiểm Tra Việc Thực Hiện Các Quy Định Của Ngành
Xây dựng quy chế KTNB thống nhất, phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình thực tế của địa phương. Quy chế cần quy định rõ về mục tiêu, nội dung, phương pháp, thời gian, đối tượng kiểm tra, trách nhiệm của các bên liên quan.
6.3. Kiểm Tra Giám Sát Kiểm Tra Công Tác Bán Trú Trường THCS
Phòng Giáo dục và Đào tạo cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động KTNB của các trường THCS. Cần có hình thức xử lý nghiêm đối với các trường THCS không thực hiện đúng quy định về KTNB.
