## Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông theo Nghị quyết số 29-NQ/TW và Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội, việc nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học trở thành yêu cầu cấp thiết. Tỉnh Thái Nguyên, đặc biệt là huyện Phú Lương với 20 trường tiểu học, 337 lớp và 9.036 học sinh, đã triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới từ năm học 2018-2019. Tuy nhiên, thực trạng năng lực dạy học của giáo viên tiểu học còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong các phương pháp dạy học tích hợp, STEM, trải nghiệm và phân hóa học sinh. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học huyện Phú Lương, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả, đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục tiểu học trên địa bàn huyện Phú Lương trong giai đoạn 2018-2020. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học, góp phần thực hiện thành công đổi mới chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời làm cơ sở cho các địa phương khác trong công tác bồi dưỡng giáo viên.
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
- **Lý thuyết năng lực dạy học**: Năng lực dạy học của giáo viên là tổ hợp các thuộc tính tâm sinh lý, trình độ chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ, đảm bảo thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ dạy học theo chuẩn nghề nghiệp và yêu cầu chương trình giáo dục mới.
- **Mô hình quản lý bồi dưỡng giáo viên**: Bao gồm các chức năng quản lý cơ bản như lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên.
- **Khái niệm bồi dưỡng giáo viên**: Quá trình cập nhật, bổ sung kiến thức, kỹ năng và thái độ nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
- **Chương trình giáo dục phổ thông mới**: Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, yêu cầu giáo viên phải có năng lực dạy học tích hợp, STEM, phân hóa và đánh giá theo năng lực.
- **Các nguyên tắc bồi dưỡng**: Đảm bảo tính mục đích, thực tiễn, toàn diện, phát triển nghề nghiệp và phù hợp với đặc điểm tâm lý người học.
### Phương pháp nghiên cứu
- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập từ 175 đối tượng gồm 40 cán bộ quản lý và 135 giáo viên tiểu học huyện Phú Lương thông qua bảng hỏi, phỏng vấn sâu và nghiên cứu sản phẩm giáo viên.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng thống kê mô tả để đánh giá thực trạng, phân tích so sánh giữa đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên, kết hợp phân tích định tính từ phỏng vấn và nghiên cứu tài liệu.
- **Timeline nghiên cứu**: Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2018-2020, tập trung khảo sát thực trạng và đề xuất biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học huyện Phú Lương.
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
- **Năng lực dạy học hiện tại của giáo viên**: Giáo viên được đánh giá có năng lực ứng dụng công nghệ thông tin cao nhất với điểm trung bình 4.0 (CBQL) và 3.6 (GV), tiếp theo là năng lực dạy học theo định hướng phát triển năng lực (3.8 CBQL, 3.4 GV). Các năng lực còn hạn chế gồm dạy học STEM (3.1), dạy học tích hợp (3.3), dạy học trải nghiệm (3.8), dạy học phân hóa (3.1).
- **Nội dung bồi dưỡng đã triển khai**: Các nội dung bồi dưỡng được đánh giá cao nhất là dạy học theo định hướng phát triển năng lực (4.33 CBQL, 4.27 GV) và đánh giá kết quả dạy học theo năng lực (4.27). Nội dung bồi dưỡng về STEM, trải nghiệm, phân hóa và xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường được đánh giá thấp hơn (dưới 3.8).
- **Quy trình bồi dưỡng**: Các bước quy trình bồi dưỡng như khảo sát nhu cầu, xây dựng chương trình, lựa chọn báo cáo viên, tổ chức bồi dưỡng và đánh giá kết quả được thực hiện tương đối đầy đủ với điểm trung bình từ 3.6 đến 4.7, tuy nhiên khảo sát nhu cầu bồi dưỡng còn chưa đồng bộ, gây ảnh hưởng đến chất lượng bồi dưỡng.
- **Phương pháp bồi dưỡng**: Phương pháp thảo luận nhóm (4.73) và dạy học giải quyết vấn đề (4.23) được sử dụng hiệu quả nhất. Phương pháp thuyết trình và dạy thực hành cũng được áp dụng nhưng hiệu quả chưa cao bằng.
### Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học huyện Phú Lương đã có những bước tiến tích cực, đặc biệt trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Tuy nhiên, các năng lực mới như dạy học STEM, tích hợp và trải nghiệm còn hạn chế do chưa được bồi dưỡng đồng đều và sâu rộng. Sự khác biệt trong đánh giá giữa cán bộ quản lý và giáo viên phản ánh sự khác nhau trong nhận thức và thực tiễn áp dụng. Quy trình bồi dưỡng chưa thực sự hiệu quả ở khâu khảo sát nhu cầu, dẫn đến nội dung bồi dưỡng chưa sát với thực tế. Phương pháp bồi dưỡng đa dạng nhưng cần tăng cường các phương pháp tương tác, thực hành để nâng cao hiệu quả. Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế về phát triển năng lực giáo viên, nhấn mạnh vai trò quản lý hiệu quả và đổi mới phương pháp bồi dưỡng.
## Đề xuất và khuyến nghị
- **Tăng cường khảo sát nhu cầu bồi dưỡng**: Thực hiện khảo sát định kỳ, sâu sát để xác định chính xác nhu cầu năng lực của giáo viên, làm cơ sở xây dựng chương trình bồi dưỡng phù hợp. Chủ thể: Phòng Giáo dục và Đào tạo; Thời gian: hàng năm.
- **Đa dạng hóa nội dung bồi dưỡng**: Mở rộng bồi dưỡng các năng lực mới như STEM, dạy học tích hợp, trải nghiệm và phân hóa học sinh, đảm bảo tất cả giáo viên đều được tiếp cận. Chủ thể: Ban quản lý bồi dưỡng; Thời gian: 2 năm tới.
- **Đổi mới phương pháp bồi dưỡng**: Áp dụng phương pháp thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề, nghiên cứu bài học và thực hành minh họa để nâng cao tính tương tác và hiệu quả học tập. Chủ thể: Báo cáo viên, cán bộ quản lý; Thời gian: liên tục.
- **Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả bồi dưỡng**: Thiết lập hệ thống giám sát chặt chẽ, thu thập phản hồi từ giáo viên, đánh giá sản phẩm bồi dưỡng để điều chỉnh kịp thời. Chủ thể: Phòng Giáo dục; Thời gian: ngay lập tức và duy trì.
- **Huy động nguồn lực và hỗ trợ chính sách**: Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, tài chính và chính sách khuyến khích giáo viên tham gia bồi dưỡng tích cực. Chủ thể: UBND huyện, Phòng Giáo dục; Thời gian: kế hoạch 3 năm.
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
- **Cán bộ quản lý giáo dục**: Giúp nâng cao năng lực quản lý, xây dựng kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng giáo viên hiệu quả, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình.
- **Giáo viên tiểu học**: Nắm bắt các năng lực cần thiết, phương pháp dạy học mới và tự đánh giá năng lực bản thân để phát triển nghề nghiệp.
- **Nhà nghiên cứu giáo dục**: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý bồi dưỡng năng lực giáo viên trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông.
- **Các cơ sở đào tạo giáo viên**: Tham khảo để thiết kế chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với yêu cầu thực tiễn và chuẩn nghề nghiệp mới.
## Câu hỏi thường gặp
1. **Tại sao cần bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học?**
Bồi dưỡng giúp giáo viên cập nhật kiến thức, kỹ năng mới, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng dạy học và phát triển toàn diện học sinh.
2. **Nội dung bồi dưỡng tập trung vào những gì?**
Bao gồm dạy học theo định hướng phát triển năng lực, dạy học tích hợp, STEM, trải nghiệm, phân hóa học sinh, ứng dụng công nghệ thông tin và đánh giá kết quả học tập.
3. **Phương pháp bồi dưỡng nào hiệu quả nhất?**
Phương pháp thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề và nghiên cứu bài học được đánh giá cao vì tăng cường tương tác, thực hành và phản hồi giữa báo cáo viên và giáo viên.
4. **Ai là người chịu trách nhiệm quản lý hoạt động bồi dưỡng?**
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện là chủ thể chính, phối hợp với các trường, báo cáo viên và các cơ quan liên quan để tổ chức, giám sát và đánh giá hiệu quả bồi dưỡng.
5. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả bồi dưỡng?**
Thông qua khảo sát ý kiến giáo viên, đánh giá sản phẩm như giáo án, giờ dạy minh họa, kết quả học tập của học sinh và giám sát quá trình thực hiện bồi dưỡng.
## Kết luận
- Hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học huyện Phú Lương đã đạt được những kết quả tích cực, đặc biệt trong ứng dụng công nghệ thông tin và dạy học theo định hướng năng lực.
- Một số năng lực mới như dạy học STEM, tích hợp và trải nghiệm còn hạn chế do chưa được bồi dưỡng đồng đều và sâu rộng.
- Quy trình bồi dưỡng được thực hiện tương đối đầy đủ nhưng cần cải thiện khâu khảo sát nhu cầu để nâng cao chất lượng.
- Phương pháp bồi dưỡng đa dạng, cần tăng cường các phương pháp tương tác và thực hành để nâng cao hiệu quả.
- Đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực giáo viên, góp phần thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới.
**Hành động tiếp theo:** Triển khai các giải pháp đề xuất, tổ chức đánh giá định kỳ và mở rộng nghiên cứu sang các địa phương khác.
**Kêu gọi:** Các nhà quản lý giáo dục, giáo viên và nhà nghiên cứu cùng phối hợp để nâng cao chất lượng bồi dưỡng, góp phần phát triển giáo dục tiểu học bền vững.