Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, việc nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên đóng vai trò then chốt nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục hiện đại. Tại Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên Tiếng Anh còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy học. Theo thống kê, đội ngũ giảng viên của trường trong 5 năm qua có sự gia tăng về số lượng nhưng trình độ chuyên môn chưa đồng đều, với khoảng 38% giảng viên đạt trình độ thạc sĩ và chưa có tiến sĩ. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên Tiếng Anh tại trường, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn 2020-2025. Nghiên cứu tập trung vào các khía cạnh quản lý như lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo triển khai và kiểm tra đánh giá kết quả bồi dưỡng. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên Tiếng Anh, từ đó cải thiện chất lượng đào tạo sinh viên sư phạm, đồng thời hỗ trợ nhà trường trong việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và phát triển năng lực chuyên môn, trong đó có lý thuyết quản lý theo chức năng gồm lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá. Lý thuyết năng lực chuyên môn được hiểu là tổ hợp kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với yêu cầu công việc, giúp giáo viên thực hiện hiệu quả nhiệm vụ giảng dạy. Mô hình quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn được xây dựng dựa trên sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý (hiệu trưởng) đến quá trình bồi dưỡng nhằm đạt mục tiêu nâng cao năng lực giáo viên. Các khái niệm chính bao gồm: quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn, năng lực chuyên môn của giáo viên Tiếng Anh, phương pháp bồi dưỡng và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm: khảo sát bằng bảng hỏi với hơn 70 cán bộ quản lý và giáo viên Tiếng Anh tại Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay, phỏng vấn sâu với 10 cán bộ quản lý và giảng viên chủ chốt, quan sát trực tiếp các hoạt động bồi dưỡng, và thu thập tài liệu từ các văn bản quản lý giáo dục của Bộ Giáo dục và Thể thao Lào. Phân tích dữ liệu sử dụng thống kê mô tả với các chỉ số phần trăm, điểm trung bình và so sánh giữa các nhóm đối tượng. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2020, đảm bảo thu thập dữ liệu đầy đủ và phân tích sâu sắc thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng bồi dưỡng năng lực chuyên môn còn hạn chế: Khoảng 65% giáo viên Tiếng Anh cho biết nội dung bồi dưỡng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế, đặc biệt về kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Chỉ 40% giáo viên hài lòng với phương pháp bồi dưỡng hiện tại, chủ yếu là thuyết trình truyền thống.

  2. Quản lý bồi dưỡng chưa đồng bộ và thiếu kế hoạch chi tiết: 55% cán bộ quản lý nhận định kế hoạch bồi dưỡng chưa sát với thực trạng năng lực giáo viên và chưa có sự khảo sát nhu cầu bồi dưỡng định kỳ. Việc phân công nhiệm vụ và phối hợp giữa các bộ phận còn lỏng lẻo, ảnh hưởng đến hiệu quả tổ chức.

  3. Chỉ đạo và giám sát chưa thường xuyên: Chỉ 30% giáo viên đánh giá công tác chỉ đạo, giám sát của Ban Giám hiệu được thực hiện hiệu quả, dẫn đến việc triển khai bồi dưỡng không đồng đều giữa các tổ chuyên môn.

  4. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng chưa được chú trọng: 70% giáo viên cho rằng việc đánh giá kết quả bồi dưỡng chưa rõ ràng, thiếu tiêu chí cụ thể và chưa được sử dụng để điều chỉnh nội dung, phương pháp bồi dưỡng.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc thiếu sự khảo sát nhu cầu bồi dưỡng định kỳ, dẫn đến nội dung và phương pháp bồi dưỡng không phù hợp với trình độ và yêu cầu thực tế của giáo viên. So sánh với các nghiên cứu trong khu vực ASEAN, việc quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn cần được xây dựng trên cơ sở kế hoạch chi tiết, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận và sự tham gia tích cực của giáo viên. Việc áp dụng các phương pháp bồi dưỡng đa dạng như thảo luận nhóm, nêu và giải quyết vấn đề, cùng tham gia sẽ nâng cao hiệu quả tiếp thu và phát triển năng lực. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ hài lòng của giáo viên với các phương pháp bồi dưỡng, bảng tổng hợp đánh giá thực trạng quản lý theo từng chức năng quản lý, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế hiện tại.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Khảo sát và đánh giá nhu cầu bồi dưỡng định kỳ: Thực hiện khảo sát nhu cầu bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên Tiếng Anh mỗi năm một lần để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng sát thực tế, nâng cao tỷ lệ phù hợp nội dung bồi dưỡng lên ít nhất 80% trong vòng 2 năm.

  2. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chi tiết và linh hoạt: Hiệu trưởng phối hợp với tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cụ thể, bao gồm mục tiêu, nội dung, phương pháp và thời gian thực hiện, đảm bảo kế hoạch được phê duyệt và triển khai trong vòng 3 tháng đầu năm học.

  3. Đổi mới phương pháp và hình thức bồi dưỡng: Áp dụng đa dạng các phương pháp bồi dưỡng như thảo luận nhóm, nêu và giải quyết vấn đề, cùng tham gia, kết hợp bồi dưỡng trực tuyến để tăng tính tương tác và hiệu quả, hướng tới tăng tỷ lệ hài lòng của giáo viên lên trên 75% trong 2 năm.

  4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá và phản hồi: Thiết lập hệ thống tiêu chí đánh giá kết quả bồi dưỡng rõ ràng, tổ chức đánh giá định kỳ và sử dụng kết quả để điều chỉnh kế hoạch bồi dưỡng, đảm bảo 100% giáo viên được đánh giá và nhận phản hồi trong mỗi đợt bồi dưỡng.

  5. Hoàn thiện cơ chế phối hợp và huy động nguồn lực: Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Ban Giám hiệu, tổ chuyên môn, phòng đào tạo và các bộ phận liên quan, đồng thời huy động nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất hiện đại để hỗ trợ công tác bồi dưỡng, thực hiện trong vòng 1 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Hiệu trưởng và Ban Giám hiệu các trường cao đẳng sư phạm: Giúp xây dựng và triển khai các kế hoạch quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn hiệu quả, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên.

  2. Cán bộ quản lý giáo dục và tổ trưởng chuyên môn: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để tổ chức, chỉ đạo và giám sát hoạt động bồi dưỡng phù hợp với đặc thù từng đơn vị.

  3. Giáo viên Tiếng Anh tại các trường sư phạm: Hỗ trợ hiểu rõ về yêu cầu năng lực chuyên môn và các phương pháp bồi dưỡng, từ đó chủ động tham gia và phát triển bản thân.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về quản lý giáo dục và phát triển năng lực chuyên môn trong bối cảnh giáo dục đại học và cao đẳng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao việc quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn lại quan trọng đối với giáo viên Tiếng Anh?
    Quản lý bồi dưỡng giúp đảm bảo hoạt động nâng cao năng lực được tổ chức bài bản, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao chất lượng giáo dục.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn?
    Bao gồm năng lực của cán bộ quản lý, sự tích cực của giáo viên, nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, cũng như cơ chế phân cấp quản lý nhà nước về giáo dục.

  3. Phương pháp bồi dưỡng nào được đánh giá hiệu quả nhất trong nghiên cứu?
    Phương pháp thảo luận nhóm, nêu và giải quyết vấn đề, cùng tham gia được khuyến khích vì tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tính chủ động, sáng tạo và tương tác cao.

  4. Làm thế nào để đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực chuyên môn một cách chính xác?
    Cần thiết lập tiêu chí đánh giá rõ ràng, sử dụng các hình thức kiểm tra đa dạng và thu thập phản hồi từ giáo viên để điều chỉnh nội dung và phương pháp bồi dưỡng.

  5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các trường khác ngoài Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay không?
    Có, các biện pháp và khung quản lý được đề xuất có tính khả thi và có thể điều chỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của các trường cao đẳng sư phạm khác trong khu vực.

Kết luận

  • Quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên Tiếng Anh tại Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay còn nhiều hạn chế về nội dung, phương pháp và tổ chức thực hiện.
  • Việc xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chưa sát với nhu cầu thực tế, công tác chỉ đạo và kiểm tra đánh giá chưa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả.
  • Các yếu tố chủ quan như năng lực cán bộ quản lý và thái độ tích cực của giáo viên, cùng các yếu tố khách quan như nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quản lý.
  • Đề xuất các biện pháp quản lý bao gồm khảo sát nhu cầu, xây dựng kế hoạch chi tiết, đổi mới phương pháp bồi dưỡng, tăng cường kiểm tra đánh giá và hoàn thiện cơ chế phối hợp.
  • Nghiên cứu mở ra hướng đi cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên Tiếng Anh, góp phần phát triển giáo dục bền vững tại Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay và các cơ sở đào tạo tương tự.

Tiếp theo, các nhà quản lý giáo dục và cán bộ chuyên trách cần triển khai các biện pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để hoàn thiện mô hình quản lý bồi dưỡng năng lực chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả có thể liên hệ với Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên hoặc Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khay.