Luận án tiến sĩ về phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật

• Tác giả: Ngô Thị Nhung
• Người hướng dẫn: TS Trần Thị Tuyết Oanh
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận và Lịch sử giáo dục
• Đề tài: Phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên sư phạm kỹ thuật
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC SƠ ĐỒ
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC TÍCH HỢP CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TRONG DẠY HỌC NGHIỆP VỤ SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN MÔ ĐUN
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Nghiên cứu về dạy học tích hợp, năng lực dạy học tích hợp
• 1.3. Nghiên cứu về dạy học theo tiếp cận mô đun
• 1.4. Nghiên cứu về phát triển năng lực dạy học tích hợp trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.5. Các khái niệm cơ bản
• 1.5.1. Khái niệm dạy học tích hợp
• 1.5.2. Khái niệm năng lực dạy học tích hợp
• 1.6. Khái niệm phát triển năng lực dạy học tích hợp trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.7. Những vấn đề lý luận về năng lực dạy học tích hợp của sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật
• 1.7.1. Bản chất của dạy học tích hợp
• 1.7.2. Đặc trưng của dạy học tích hợp
• 1.7.3. Đặc trưng của năng lực dạy học tích hợp
• 1.7.4. Khung năng lực dạy học tích hợp của sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật
• 1.8. Những vấn đề lý luận về phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.8.1. Đặc trưng của dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.8.2. Mục tiêu, nguyên tắc và nội dung phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên ĐHSPKT trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.8.3. Các con đường phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên ĐHSPKT trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.8.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên ĐHSPKT trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 1.9. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC TÍCH HỢP CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TRONG DẠY HỌC NGHIỆP VỤ SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN MÔ ĐUN
• 2.1. Thông tin về khảo sát thực trạng
• 2.2. Địa bàn khảo sát thực trạng
• 2.3. Mục đích và đối tượng khảo sát
• 2.4. Nội dung và phương pháp khảo sát
• 2.5. Cách xử lý số liệu và thang đánh giá
• 2.6. Thực trạng năng lực dạy học tích hợp của sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật
• 2.6.1. Thực trạng nhận thức về bản chất của dạy học tích hợp và tầm quan trọng của năng lực dạy học tích hợp
• 2.6.2. Thực trạng biểu hiện năng lực dạy học tích hợp của sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật
• 2.6.3. Thực trạng phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 2.6.4. Thực trạng nhận thức về phát triển năng lực dạy học tích hợp
• 2.6.5. Thực trạng thực hiện phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm
• 2.6.6. Thực trạng sử dụng các con đường phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm
• 2.6.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 2.7. Đánh giá chung về thực trạng
• 2.8. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC TÍCH HỢP CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TRONG DẠY HỌC NGHIỆP VỤ SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN MÔ ĐUN
• 3.1. Nguyên tắc xây dựng các biện pháp
• 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo chuẩn đầu ra của ngành sư phạm kỹ thuật
• 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa của chương trình đào tạo NVSP
• 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả và khả thi
• 3.2. Các biện pháp phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong dạy học nghiệp vụ sư phạm theo tiếp cận mô đun
• 3.2.1. Thiết kế chương trình đào tạo nghiệp vụ sư phạm ở trường đại học sư phạm kỹ thuật theo tiếp cận mô đun
• 3.2.2. Xây dựng quy trình thiết kế giáo án bài giảng tích hợp cho các mô đun nghiệp vụ sư phạm
• 3.2.3. Xác định quy trình thực hiện bài giảng tích hợp cho các mô đun NVSP
• 3.2.4. Xây dựng quy trình đánh giá kết quả học tập các mô đun NVSP
• 3.3. Xây dựng tiêu chí và công cụ đánh giá năng lực dạy học tích hợp của sinh viên
• 3.3.1. Thực nghiệm sư phạm
• 3.3.1.1. Mục đích và đối tượng thực nghiệm
• 3.3.1.2. Nội dung và quy trình thực nghiệm
• 3.3.1.3. Tiêu chí và thang đánh giá
• 3.3.1.4. Kết quả thực nghiệm
• 3.4. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ
• ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về phát triển năng lực dạy học tích hợp

Phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên sư phạm kỹ thuật là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Dạy học tích hợp không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề trong thực tiễn. Theo Nghị quyết số 29-NQ/TW, giáo dục nghề nghiệp cần được xây dựng theo hướng tích hợp kiến thức và kỹ năng, nhằm hình thành năng lực nghề nghiệp cho người học. Điều này đòi hỏi các trường đại học sư phạm kỹ thuật phải có chương trình đào tạo phù hợp, giúp sinh viên phát triển năng lực dạy học tích hợp một cách hiệu quả.

1.1. Tầm quan trọng của năng lực dạy học tích hợp

Năng lực dạy học tích hợp giúp sinh viên có khả năng kết hợp lý thuyết và thực hành trong quá trình giảng dạy. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn đáp ứng yêu cầu thực tiễn của ngành giáo dục. Theo nghiên cứu, sinh viên có năng lực dạy học tích hợp cao sẽ có khả năng giải quyết các tình huống thực tiễn tốt hơn. Việc phát triển năng lực này cần được thực hiện thông qua các phương pháp dạy học hiện đại, tạo điều kiện cho sinh viên thực hành và áp dụng kiến thức vào thực tế.

II. Cơ sở lý luận về phát triển năng lực dạy học tích hợp

Cơ sở lý luận về phát triển năng lực dạy học tích hợp bao gồm các khái niệm cơ bản như dạy học tích hợp, năng lực dạy học tích hợp và các phương pháp dạy học hiện đại. Giáo dục kỹ thuật hiện nay yêu cầu sinh viên không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn phải có khả năng áp dụng kiến thức đó vào thực tiễn. Việc phát triển năng lực này cần được thực hiện thông qua các chương trình đào tạo được thiết kế theo hướng tích hợp, giúp sinh viên có thể vận dụng kiến thức một cách linh hoạt.

2.1. Các khái niệm cơ bản

Khái niệm dạy học tích hợp được hiểu là phương pháp giảng dạy kết hợp nhiều lĩnh vực kiến thức khác nhau, nhằm tạo ra một cái nhìn toàn diện cho sinh viên. Năng lực dạy học tích hợp là khả năng của giáo viên trong việc kết hợp các kiến thức và kỹ năng để giảng dạy hiệu quả. Việc phát triển năng lực này không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn giúp họ phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề trong thực tiễn.

III. Thực trạng phát triển năng lực dạy học tích hợp

Thực trạng phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật hiện nay cho thấy nhiều vấn đề cần được cải thiện. Nhiều sinh viên vẫn chưa nhận thức rõ về tầm quan trọng của dạy học tích hợp trong quá trình đào tạo. Các chương trình đào tạo hiện tại chưa thực sự chú trọng đến việc phát triển năng lực này, dẫn đến việc sinh viên ra trường không đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động. Cần có những biện pháp cụ thể để nâng cao nhận thức và kỹ năng cho sinh viên trong lĩnh vực này.

3.1. Đánh giá thực trạng

Đánh giá thực trạng cho thấy rằng sinh viên còn thiếu kỹ năng thực hành và khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Nhiều sinh viên chưa có cơ hội thực hành dạy học tích hợp trong quá trình học tập. Điều này dẫn đến việc họ không tự tin khi đối mặt với các tình huống thực tế trong nghề nghiệp. Cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy và chương trình đào tạo để giúp sinh viên phát triển năng lực dạy học tích hợp một cách hiệu quả hơn.

IV. Biện pháp phát triển năng lực dạy học tích hợp

Để phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên, cần thiết phải xây dựng các biện pháp cụ thể. Các biện pháp này bao gồm việc thiết kế chương trình đào tạo theo hướng tích hợp, xây dựng quy trình thực hiện bài giảng tích hợp và đánh giá kết quả học tập một cách hiệu quả. Việc áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại sẽ giúp sinh viên có cơ hội thực hành và phát triển kỹ năng cần thiết cho nghề nghiệp sau này.

4.1. Thiết kế chương trình đào tạo

Chương trình đào tạo cần được thiết kế theo hướng tích hợp, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Việc này không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng thực hành. Các mô đun đào tạo cần được xây dựng dựa trên nhu cầu thực tiễn của ngành giáo dục, giúp sinh viên có thể áp dụng kiến thức vào thực tế một cách hiệu quả. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.