Luận Văn Thạc Sĩ: Nhận Thức Giáo Viên Về Phương Pháp Sử Dụng Trò Chơi Trong Dạy Từ Vựng Tiếng Anh Tại Trường THCS Hà Nội

• Tác giả: Ly Anh Thu
• Người hướng dẫn: Ta Thi Thanh Hoa, PhD
• Trường học: Vietnam National University, Hanoi University of Languages and International Studies
• Chuyên ngành: English Language Teaching Methodology
• Đề tài: Teacher Perceptions of Using Games in Teaching Vocabulary at a Lower Secondary School in Hanoi
• Loại tài liệu: minor thesis
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale of the Study
• 1.2. Aim and Objectives
• 1.3. Significance of the Study
• 1.4. Brief Description of Research Method
• 1.5. Scope of the Study
• 1.6. Organization of the Thesis
• 2. CHAPTER 2: VOCABULARY TEACHING AND LEARNING
• 2.1. Definition of Vocabulary
• 2.2. The Importance of Learning Vocabulary
• 2.3. Vocabulary Learning and Retention
• 2.4. Games in Language Teaching
• 2.5. Previous Research on Applying Vocabulary Games into Teaching English Vocabulary
• 3. CHAPTER 3: METHODOLOGY
• 3.1. Research Questions
• 3.2. Design of the Study
• 3.3. Participants of the Research
• 3.4. Data Collection Methods
• 3.5. Data Analysis Techniques
• 4. CHAPTER 4: FINDINGS AND DISCUSSION
• 4.1. Teachers’ Perceptions about the Advantages of Using Vocabulary Games When Teaching English Vocabulary in Class
• 4.2. Teachers’ Perceptions about the Challenges of Using Vocabulary Games When Teaching English Vocabulary in Class
• 4.3. Insights into Teachers' Perceptions
• 4.4. Synthesis and Future Exploration
• 5. CHAPTER 5: CONCLUSION
• 5.1. Recapitulation of Findings
• 5.2. Challenges and Considerations
• 5.3. Implications for Practice
• 5.4. Recommendations for Future Research
• APPENDIX 1: QUESTIONNAIRE ON TEACHERS’ PERCEPTIONS OF USING GAMES IN TEACHING VOCABULARY
• APPENDIX 2: USING GAMES AS A TOOL IN TEACHING VOCABULARY
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF FIGURES AND TABLES

I. Phương Pháp Giảng Dạy Tiếng Anh

Nghiên cứu này tập trung vào phương pháp giảng dạy tiếng Anh, đặc biệt là việc sử dụng trò chơi học tập trong việc dạy từ vựng. Các giáo viên tại một trường THCS ở Hà Nội đã được khảo sát để hiểu rõ hơn về nhận thức của họ đối với phương pháp này. Kết quả cho thấy, trò chơi học tập được coi là một công cụ hiệu quả để nâng cao khả năng tiếp thu từ vựng của học sinh, tạo môi trường học tập tích cực, và thúc đẩy thái độ học tập tốt hơn. Tuy nhiên, một số giáo viên cũng bày tỏ lo ngại về việc quản lý lớp học và thời gian khi sử dụng phương pháp này.

1.1. Nhận Thức Giáo Viên

Nhận thức giáo viên về việc sử dụng trò chơi học tập trong dạy từ vựng được phân tích qua các cuộc phỏng vấn và bảng câu hỏi. Các giáo viên nhận thấy rằng, trò chơi học tập không chỉ giúp học sinh tiếp thu từ vựng nhanh hơn mà còn tạo ra một môi trường học tập vui vẻ và tương tác. Tuy nhiên, họ cũng gặp phải những thách thức như việc quản lý lớp học và đảm bảo rằng các trò chơi phù hợp với mục tiêu bài học.

1.2. Sử Dụng Trò Chơi Dạy Từ Vựng

Việc sử dụng trò chơi dạy từ vựng được đánh giá là một phương pháp hiệu quả trong giáo dục THCS. Các giáo viên cho rằng, trò chơi giúp học sinh ghi nhớ từ vựng lâu hơn và tăng cường khả năng sử dụng ngôn ngữ. Tuy nhiên, việc thiết kế trò chơi sao cho phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh là một thách thức lớn.

II. Giáo Dục THCS và Kỹ Thuật Giảng Dạy

Nghiên cứu này cũng đề cập đến giáo dục THCS và các kỹ thuật giảng dạy hiện đại. Việc sử dụng trò chơi học tập được coi là một trong những phương pháp giáo dục hiệu quả nhất để thu hút sự chú ý của học sinh và tăng cường khả năng tương tác trong lớp học. Các giáo viên tại Hà Nội đã chia sẻ kinh nghiệm của họ về việc áp dụng các kỹ thuật này trong thực tế giảng dạy.

2.1. Tương Tác Trong Lớp Học

Tương tác trong lớp học là một yếu tố quan trọng được nhấn mạnh trong nghiên cứu. Các giáo viên cho biết, trò chơi học tập giúp tăng cường sự tương tác giữa học sinh và giáo viên, đồng thời tạo ra một môi trường học tập năng động và sáng tạo. Tuy nhiên, việc duy trì sự tập trung của học sinh trong suốt quá trình chơi là một thách thức không nhỏ.

2.2. Kinh Nghiệm Giảng Dạy

Các kinh nghiệm giảng dạy được chia sẻ trong nghiên cứu cho thấy, việc sử dụng trò chơi học tập đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và linh hoạt trong việc điều chỉnh trò chơi sao cho phù hợp với từng nhóm học sinh. Điều này đòi hỏi giáo viên không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn cần có kỹ năng quản lý lớp học hiệu quả.

III. Phát Triển Từ Vựng và Đánh Giá Hiệu Quả

Nghiên cứu cũng tập trung vào việc phát triển từ vựng và đánh giá hiệu quả giảng dạy thông qua việc sử dụng trò chơi học tập. Các giáo viên nhận thấy rằng, trò chơi không chỉ giúp học sinh ghi nhớ từ vựng tốt hơn mà còn tăng cường khả năng sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế. Tuy nhiên, việc đánh giá hiệu quả của phương pháp này cần được thực hiện một cách hệ thống và khoa học.

3.1. Phát Triển Từ Vựng

Việc phát triển từ vựng thông qua trò chơi học tập được coi là một phương pháp hiệu quả trong giáo dục THCS. Các giáo viên cho biết, trò chơi giúp học sinh tiếp thu từ vựng một cách tự nhiên và lâu dài. Tuy nhiên, việc thiết kế trò chơi sao cho phù hợp với mục tiêu học tập là một thách thức lớn.

3.2. Đánh Giá Hiệu Quả Giảng Dạy

Đánh giá hiệu quả giảng dạy là một phần quan trọng trong nghiên cứu. Các giáo viên nhận thấy rằng, việc sử dụng trò chơi học tập cần được đánh giá thường xuyên để đảm bảo rằng phương pháp này thực sự mang lại hiệu quả trong việc nâng cao khả năng từ vựng của học sinh.

Tổng quan nghiên cứu

Việc học từ vựng tiếng Anh đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực ngôn ngữ của học sinh, đặc biệt ở bậc trung học cơ sở. Theo báo cáo của ngành giáo dục, việc học từ vựng truyền thống thường gây nhàm chán và thiếu động lực cho học sinh, dẫn đến hiệu quả tiếp thu không cao. Nghiên cứu này được thực hiện tại một trường trung học cơ sở công lập ở Hà Nội, nơi có hơn 2500 học sinh và 13 giáo viên tiếng Anh, nhằm khảo sát nhận thức của giáo viên về việc sử dụng trò chơi trong dạy từ vựng. Mục tiêu chính là làm rõ các lợi ích và thách thức khi áp dụng trò chơi ngôn ngữ trong giảng dạy từ vựng, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả dạy học. Nghiên cứu được tiến hành trong học kỳ hai năm học 2020-2021, tập trung vào các tiết học buổi sáng theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện phương pháp giảng dạy, góp phần tăng cường sự hứng thú và khả năng tiếp thu từ vựng của học sinh, đồng thời hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục và giáo viên trong việc xây dựng chương trình và phương pháp giảng dạy phù hợp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về học từ vựng và vai trò của trò chơi trong giảng dạy ngôn ngữ. Theo Schmitt (2000) và Nation (2001), từ vựng là trung tâm của năng lực giao tiếp và là nền tảng để phát triển các kỹ năng ngôn ngữ khác. Wilkins (1972) nhấn mạnh rằng không có từ vựng thì ngữ pháp cũng không thể truyền đạt ý nghĩa. Thornbury (2002) chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến việc học từ vựng như phát âm, ngữ pháp, nghĩa từ và mức độ khó khăn. Về trò chơi, định nghĩa của Suits (1967) và Hadfield (1998) cho thấy trò chơi là hoạt động có mục tiêu, có luật lệ và mang tính giải trí. Wright và cộng sự (2006) phân loại trò chơi theo các quá trình nhận thức như mô tả, kết nối, nhớ lại và sáng tạo. Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng trò chơi giúp tăng động lực, cải thiện sự tương tác và tạo môi trường học tập tích cực (Ersöz, 2000; Kobari và cộng sự, 2022).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế hỗn hợp (mixed methods) kết hợp phương pháp định lượng và định tính trong khuôn khổ nghiên cứu trường hợp (case study). Mẫu nghiên cứu gồm 5 giáo viên tiếng Anh có ít nhất 2 năm kinh nghiệm, giảng dạy ở nhiều lớp khác nhau tại một trường THCS ở Hà Nội. Dữ liệu định lượng được thu thập qua bảng câu hỏi trực tuyến với thang đo Likert 5 điểm, tập trung vào nhận thức về lợi ích và khó khăn khi sử dụng trò chơi trong dạy từ vựng. Dữ liệu định tính được thu thập qua phỏng vấn bán cấu trúc nhằm khai thác sâu hơn quan điểm và kinh nghiệm thực tế của giáo viên. Phân tích dữ liệu định lượng sử dụng thống kê mô tả, trình bày qua bảng biểu và biểu đồ; dữ liệu định tính được xử lý bằng phương pháp phân tích nội dung suy diễn (deductive content analysis) theo các bước chuẩn bị, mã hóa và phân loại dữ liệu. Thời gian nghiên cứu tập trung vào học kỳ hai năm học 2020-2021, đảm bảo tính thực tiễn và phù hợp với bối cảnh giáo dục hiện tại.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Trò chơi nâng cao khả năng tiếp thu và sử dụng từ vựng: 60% giáo viên đồng ý rằng trò chơi giúp học sinh ghi nhớ từ vựng hiệu quả hơn và sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên. Một giáo viên nhận xét: "Trò chơi biến việc học thành trải nghiệm tương tác, giúp học sinh sử dụng từ vựng một cách tự phát và thoải mái." (Điểm trung bình 4.2/5)

2. Tạo môi trường học tập tích cực: 80% giáo viên cho rằng trò chơi làm cho lớp học trở nên vui vẻ, giảm sự nhàm chán và tăng sự tập trung của học sinh. Một giáo viên chia sẻ: "Trò chơi là cầu nối giúp học sinh cảm thấy hứng thú và tham gia tích cực hơn trong tiết học." (Điểm trung bình 3.8/5)

3. Thúc đẩy thái độ tích cực với việc học từ vựng: 80% giáo viên đồng ý rằng trò chơi giúp học sinh có thái độ tích cực hơn với việc học từ vựng, từ đó tăng động lực học tập. Một giáo viên cho biết: "Khi học sinh thấy việc học từ vựng gắn liền với trò chơi, họ không còn cảm thấy áp lực mà thay vào đó là sự thích thú." (Điểm trung bình 3.8/5)

4. Quản lý sự chú ý và tăng tính sáng tạo: Giáo viên nhận thấy trò chơi giúp duy trì sự tập trung của học sinh trong các lớp đông và kích thích khả năng sáng tạo thông qua các hoạt động kể chuyện, mô phỏng. 80% giáo viên đồng ý trò chơi thúc đẩy sự sáng tạo của học sinh, ví dụ như việc sử dụng từ vựng để xây dựng câu chuyện về chủ đề "Du hành không gian". (Điểm trung bình 4.0/5)

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy trò chơi là công cụ hiệu quả trong việc nâng cao khả năng tiếp thu từ vựng và tạo môi trường học tập tích cực, phù hợp với các nghiên cứu trước đây của Ersöz (2000) và Kobari và cộng sự (2022). Việc trò chơi giúp học sinh sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên và tăng động lực học tập phản ánh quan điểm của Thornbury (2002) về vai trò của sự hứng thú và tương tác trong việc ghi nhớ từ vựng. Tuy nhiên, một số giáo viên cũng bày tỏ lo ngại về việc quản lý lớp học khi sử dụng trò chơi, đặc biệt trong các lớp đông học sinh, điều này phù hợp với nhận định của Toth (1995) về thách thức trong việc duy trì trật tự và tập trung. Ngoài ra, sự đa dạng trong phong cách học tập của học sinh đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt trong việc lựa chọn và điều chỉnh trò chơi, điều này cũng được nhấn mạnh trong các nghiên cứu về phương pháp dạy học cá nhân hóa. Các biểu đồ tần suất sử dụng trò chơi và bảng tổng hợp nhận thức của giáo viên minh họa rõ ràng sự phổ biến và hiệu quả của phương pháp này trong thực tế giảng dạy.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo chuyên môn cho giáo viên về sử dụng trò chơi: Tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng thiết kế và áp dụng trò chơi phù hợp với mục tiêu bài học, nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy từ vựng. Thời gian thực hiện: 6 tháng; Chủ thể: Sở Giáo dục và Đào tạo, các trường THCS.

2. Phát triển bộ tài liệu trò chơi đa dạng, phù hợp với nhiều phong cách học tập: Xây dựng và cung cấp các trò chơi linh hoạt, có thể điều chỉnh theo năng lực và sở thích của học sinh, giúp giáo viên dễ dàng áp dụng trong lớp học. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: Nhà xuất bản giáo dục, nhóm chuyên gia ngôn ngữ.

3. Tăng cường quản lý lớp học khi sử dụng trò chơi: Áp dụng các kỹ thuật quản lý lớp học hiệu quả, kết hợp với việc phân nhóm học sinh hợp lý để đảm bảo sự tập trung và hiệu quả học tập trong các hoạt động trò chơi. Thời gian: 3 tháng; Chủ thể: Giáo viên, ban giám hiệu nhà trường.

4. Lập kế hoạch tích hợp trò chơi vào chương trình học một cách hợp lý: Đảm bảo trò chơi không chỉ là hoạt động giải trí mà phải gắn liền với mục tiêu giáo dục, giúp củng cố kiến thức và đánh giá năng lực học sinh. Thời gian: 6 tháng; Chủ thể: Giáo viên, tổ chuyên môn.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh trung học cơ sở: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách sử dụng trò chơi trong dạy từ vựng, giúp họ nâng cao hiệu quả giảng dạy và tạo môi trường học tập tích cực.

2. Nhà quản lý giáo dục và chuyên viên đào tạo: Tài liệu giúp hiểu rõ các thách thức và lợi ích khi áp dụng trò chơi, từ đó xây dựng các chương trình đào tạo và chính sách hỗ trợ phù hợp.

3. Nghiên cứu sinh và học viên cao học ngành sư phạm tiếng Anh: Luận văn là nguồn tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu hỗn hợp và ứng dụng trò chơi trong giảng dạy ngôn ngữ.

4. Nhà phát triển chương trình và tài liệu giáo dục: Cung cấp cơ sở khoa học để thiết kế các tài liệu giảng dạy tích hợp trò chơi, phù hợp với đặc điểm học sinh và mục tiêu giáo dục hiện đại.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao trò chơi lại hiệu quả trong việc dạy từ vựng?
   Trò chơi tạo môi trường học tập vui vẻ, kích thích sự tương tác và giúp học sinh ghi nhớ từ vựng thông qua thực hành và lặp lại trong ngữ cảnh cụ thể, từ đó nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ tự nhiên.

2. Làm thế nào để giáo viên quản lý lớp học khi sử dụng trò chơi?
   Giáo viên cần lên kế hoạch rõ ràng, phân nhóm học sinh hợp lý, đặt ra quy tắc trò chơi và duy trì sự kiểm soát để đảm bảo trò chơi không làm mất tập trung mà vẫn giữ được sự hứng thú.

3. Có những loại trò chơi nào phù hợp cho dạy từ vựng ở THCS?
   Các trò chơi phổ biến gồm Bingo, Pictionary, Charades, Tic Tac Toe, và các trò chơi đoán từ, giúp học sinh vận dụng từ vựng trong các tình huống giao tiếp và sáng tạo.

4. Trò chơi có phù hợp với tất cả học sinh không?
   Không phải học sinh nào cũng thích hợp với cùng một loại trò chơi do phong cách học tập khác nhau. Giáo viên cần đa dạng hóa trò chơi để phù hợp với từng nhóm học sinh.

5. Làm sao để tích hợp trò chơi vào chương trình học mà không làm mất thời gian?
   Cần lựa chọn trò chơi phù hợp với mục tiêu bài học, sử dụng trò chơi như công cụ củng cố kiến thức hoặc đánh giá, đồng thời cân đối thời gian để không ảnh hưởng đến nội dung chính.

Kết luận

• Trò chơi là công cụ hiệu quả giúp nâng cao khả năng tiếp thu và sử dụng từ vựng của học sinh trung học cơ sở.
• Việc áp dụng trò chơi tạo môi trường học tập tích cực, thúc đẩy thái độ và động lực học tập của học sinh.
• Giáo viên cần cân nhắc kỹ lưỡng về quản lý lớp học và đa dạng hóa trò chơi để phù hợp với phong cách học tập khác nhau.
• Thời gian và mục tiêu bài học phải được cân đối khi tích hợp trò chơi nhằm đảm bảo hiệu quả giáo dục.
• Nghiên cứu mở ra hướng phát triển phương pháp giảng dạy sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở ở Việt Nam.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý và giáo viên nên phối hợp tổ chức các khóa đào tạo, phát triển tài liệu trò chơi phù hợp và áp dụng thử nghiệm trong thực tế giảng dạy để tối ưu hóa hiệu quả học tập.