Phương Pháp Dạy Học Tích Cực Mở Rộng Vốn Từ Cho Học Sinh Lớp 2

LỜI CAM ĐOAN

1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI

1.1. Một số vấn đề chung về phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực

1.2. Khái quát chung về phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực

1.3. Vấn đề đổi mới phương pháp dạy học

1.4. Một số phương pháp dạy học tích cực được sử dụng trong dạy học Tiếng Việt

1.5. Một số kỹ thuật dạy học tích cực

1.6. Một số vấn đề về từ và dạy học mở rộng vốn từ cho HS ở trường tiểu học

1.6.1. Khái quát chung về từ và từ vựng trong ngôn ngữ

1.6.2. Dạy học mở rộng, phát triển vốn từ cho HS ở trường tiểu học

1.6.3. Đặc điểm tâm lý – ngôn ngữ của HS lớp 2 với việc dạy học mở rộng vốn từ

1.6.3.1. Đặc điểm tâm lý

1.6.3.2. Đặc điểm ngôn ngữ của học sinh lớp 2

1.6.4. Chương trình, sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 2 với nội dung dạy học mở rộng vốn từ theo chủ điểm

1.6.4.1. Về chương trình dạy học

1.6.4.2. Về sách giáo khoa Tiếng Việt 2, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống

1.7. Thực trạng vận dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học mở rộng vốn từ theo chủ điểm cho HS lớp 2

1.7.1. Tổ chức khảo sát thực trạng

1.7.2. Tổng hợp, phân tích kết quả khảo sát thực trạng

2. CÁCH THỨC SỬ DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG DẠY HỌC MỞ RỘNG VỐN TỪ THEO CHỦ ĐIỂM CHO HỌC SINH LỚP 2

2.1. Những yêu cầu có tính nguyên tắc trong việc lựa chọn, sử dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học mở rộng vốn từ theo chủ điểm cho học sinh lớp 2

2.1.1. Nguyên tắc đảm bảo phù hợp với mục tiêu, yêu cầu cần đạt

2.1.2. Nguyên tắc đảm bảo phù hợp với nội dung dạy học

2.1.3. Nguyên tắc đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tiễn

2.1.4. Đảm bảo nguyên tắc giao tiếp

2.1.5. Đảm bảo nguyên tắc tích hợp

2.1.6. Đảm bảo nguyên tắc thống nhất giữa nội dung, hình thức

2.2. Cách thức sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học mở rộng vốn từ theo chủ điểm cho học sinh lớp 2

2.2.1. Sử dụng một số phương pháp dạy học tích cực

2.2.2. Sử dụng một số kỹ thuật dạy học tích cực

2.3. Đề xuất quy trình thiết kế kế hoạch bài dạy các bài mở rộng vốn từ theo chủ điểm cho học sinh lớp 2 có sử dụng kết hợp phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực

2.3.1. Quy trình thiết kế

2.3.2. Thiết kế minh họa

2.4. Tiểu kết chương 2

3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

3.1. Mục đích thực nghiệm

3.2. Đối tượng thực nghiệm

3.3. Thời gian, địa điểm thực nghiệm

3.4. Nội dung thực nghiệm

3.5. Cách thức tiến hành thực nghiệm

3.6. Chuẩn bị thực nghiệm

3.7. Tiến hành thực nghiệm

3.8. Phương pháp đánh giá kết quả thực nghiệm

3.9. Phân tích kết quả thực nghiệm

3.9.1. Phân tích kết quả định tính

3.9.2. Phân tích kết quả định lượng

3.10. Nhận xét chung

3.11. Tiểu kết chương 3

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Phương pháp dạy học tích cực

Phương pháp dạy học tích cực là một trong những trọng tâm của nghiên cứu này. Phương pháp này nhấn mạnh việc khuyến khích học sinh tham gia chủ động vào quá trình học tập, thay vì tiếp thu kiến thức một cách thụ động. Đối với học sinh lớp 2, việc áp dụng các phương pháp này giúp các em phát triển kỹ năng ngôn ngữ và tư duy logic. Các kỹ thuật như thảo luận nhóm, trò chơi học tập, và phương pháp tình huống được sử dụng để tạo hứng thú và tăng cường khả năng ghi nhớ từ vựng. Nghiên cứu chỉ ra rằng, phương pháp giáo dục tích cực không chỉ nâng cao hiệu quả học tập mà còn giúp học sinh phát triển toàn diện các kỹ năng xã hội.

1.1. Kỹ thuật dạy học tích cực

Các kỹ thuật dạy học tích cực như 'khăn phủ bàn', 'mảnh ghép', và 'KWL' được áp dụng để tăng cường sự tương tác giữa giáo viên và học sinh. Những kỹ thuật này giúp học sinh lớp 2 chủ động khám phá kiến thức, từ đó mở rộng vốn từ một cách tự nhiên. Ví dụ, kỹ thuật 'KWL' (Know-Want-Learn) khuyến khích học sinh tự đặt câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời, giúp các em ghi nhớ từ vựng lâu hơn. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn kỹ thuật phù hợp với đặc điểm tâm lý và ngôn ngữ của học sinh lớp 2.

II. Mở rộng vốn từ cho học sinh lớp 2

Mở rộng vốn từ là một phần không thể thiếu trong chương trình giáo dục tiểu học, đặc biệt là đối với học sinh lớp 2. Việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực giúp học sinh tiếp thu từ vựng một cách hiệu quả hơn. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc dạy từ vựng theo chủ điểm giúp học sinh dễ dàng liên kết các từ với nhau, từ đó tăng cường khả năng ghi nhớ và sử dụng từ trong các tình huống thực tế. Các bài tập mở rộng vốn từ về các chủ đề như thiên nhiên, nghề nghiệp, và vật nuôi được thiết kế để phù hợp với sở thích và khả năng của học sinh lớp 2.

2.1. Phát triển từ vựng theo chủ điểm

Việc phát triển từ vựng theo chủ điểm giúp học sinh lớp 2 hệ thống hóa kiến thức một cách logic. Các chủ điểm như 'đồ chơi', 'các loài vật nhỏ bé', và 'các mùa' được lựa chọn để tạo sự hứng thú và gần gũi với đời sống hàng ngày của các em. Nghiên cứu cũng đề xuất quy trình thiết kế bài dạy, bao gồm việc lựa chọn chủ điểm phù hợp, thiết kế bài tập, và đánh giá kết quả học tập. Cách tiếp cận này không chỉ giúp học sinh mở rộng vốn từ mà còn phát triển kỹ năng tư duy và sáng tạo.

III. Giáo dục tiểu học và phát triển ngôn ngữ

Giáo dục tiểu học đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ cho học sinh. Đối với học sinh lớp 2, việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực giúp các em không chỉ mở rộng vốn từ mà còn phát triển kỹ năng giao tiếp và tư duy logic. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo môi trường học tập phong phú, nơi học sinh được khuyến khích sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên và sáng tạo. Các hoạt động như đóng vai, thảo luận nhóm, và trò chơi ngôn ngữ được sử dụng để tăng cường khả năng diễn đạt và hiểu biết của học sinh.

3.1. Kỹ năng ngôn ngữ và học tập chủ động

Việc phát triển kỹ năng ngôn ngữ thông qua học tập chủ động giúp học sinh lớp 2 tự tin hơn trong việc sử dụng tiếng Việt. Các phương pháp như học hợp tác nhóm và sử dụng trò chơi ngôn ngữ được áp dụng để tạo hứng thú và khuyến khích sự tham gia tích cực của học sinh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc kết hợp các phương pháp này với các bài tập thực hành giúp học sinh ghi nhớ từ vựng lâu hơn và sử dụng từ một cách chính xác trong các tình huống giao tiếp hàng ngày.

Luận Văn Thạc Sĩ: Ứng Dụng Phương Pháp Dạy Học Tích Cực Mở Rộng Vốn Từ Theo Chủ Điểm Cho Học Sinh Lớp 2